മനുഷ്യാവകാശ പ്രവർത്തകൻ

വ്യക്തിഗതമായോ മറ്റുള്ളവരുമായോ, മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനോ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനോ വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു വ്യക്തിയാണ് മനുഷ്യാവകാശ സംരക്ഷകൻ അല്ലെങ്കിൽ മനുഷ്യാവകാശ പ്രവർത്തകൻ. അവർ പത്രപ്രവർത്തകർ, പരിസ്ഥിതി പ്രവർത്തകർ, വിസിൽ ബ്ലോവർമാർ, ട്രേഡ് യൂണിയൻ പ്രവർത്തകർ, അഭിഭാഷകർ, അധ്യാപകർ, പാർപ്പിട പ്രചാരകർ, നേരിട്ടുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കുന്നവർ അല്ലെങ്കിൽ ഒറ്റയ്ക്ക് പ്രവർത്തിക്കുന്ന വ്യക്തികൾ ആകാം. അവർക്ക് അവരുടെ ജോലിയുടെ ഭാഗമായി അല്ലെങ്കിൽ സ്വമേധയാ ഉള്ള അവകാശങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കാൻ കഴിയും. അവരുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ഫലമായി, മനുഷ്യാവകാശ സംരക്ഷകർ (HRDs) പലപ്പോഴും അപകീർത്തിപ്പെടുത്തൽ, നിരീക്ഷണം, ഉപദ്രവിക്കൽ, തെറ്റായ ആരോപണങ്ങൾ, ഏകപക്ഷീയമായ തടങ്കൽ, സംഘടനാ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുള്ള അവകാശം, ശാരീരിക ആക്രമണം, കൂടാതെ കൊലപാതകം എന്നിവ ഉൾപ്പെടെയുള്ള പ്രതികാര നടപടികൾക്ക് വിധേയരാകുന്നു.^[1] 2020ൽ 25 രാജ്യങ്ങളിലായി 331 എച്ച്ആർഡികൾ കൊല്ലപ്പെട്ടു. അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹവും ചില ദേശീയ ഗവൺമെന്റുകളും ഈ അക്രമത്തോട് വിവിധ സംരക്ഷണങ്ങളിലൂടെ പ്രതികരിക്കാൻ ശ്രമിച്ചിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ എച്ച്ആർഡികൾക്കെതിരായ അക്രമം വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. സ്ത്രീ മനുഷ്യാവകാശ സംരക്ഷകരും പരിസ്ഥിതി മനുഷ്യാവകാശ സംരക്ഷകരും (പലപ്പോഴും തദ്ദേശീയരാണ്) മറ്റ് വിഷയങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന മനുഷ്യാവകാശ സംരക്ഷകരേക്കാൾ വലിയ അടിച്ചമർത്തലും അപകടസാധ്യതകളും അഭിമുഖീകരിക്കുന്നു.

1998-ൽ, മനുഷ്യാവകാശ സംരക്ഷകരുടെ പ്രവർത്തനം നിയമാനുസൃതമാക്കുന്നതിനും മനുഷ്യാവകാശ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സംരക്ഷണം നൽകുന്നതിനുമായി ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ മനുഷ്യാവകാശ സംരക്ഷകരെ സംബന്ധിച്ച അവരുടെ പ്രഖ്യാപനം പുറപ്പെടുവിച്ചു. ഈ പ്രഖ്യാപനത്തെത്തുടർന്ന്, വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ആക്ടിവിസ്റ്റുകൾ HRD ലേബൽ സ്വീകരിച്ചു. പ്രൊഫഷണൽ മനുഷ്യാവകാശ പ്രവർത്തകർക്ക് ഇത് പ്രത്യേകിച്ചും ഉത്തമമാണ്.