ലൂണാർ റോവർ

ലൂണോഖോഡ് 1

1969 ൽ ലൂണോഖോഡ് 0 (നമ്പർ 201) ഉപയോഗിച്ച് നടത്തിയ വിക്ഷേപണത്തിന്റെ പരാജയത്തിന് ശേഷം സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ അതിന്റെ ലൂണോഖോഡ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഭാഗമായി ചന്ദ്രനിൽ ഇറക്കിയ രണ്ട് പോളിക്രിസ്റ്റലിൻ പാനലിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന റോബോട്ടിക് ലൂണാർ റോവറുകളിൽ ആദ്യത്തേതാണ് ലൂണോഖോഡ് 1. ലൂണോഖോഡ് 1 വഹിച്ച പേടകം ലൂണ 17 ആയിരുന്നു. 1970 നവംബറിൽ പേടകം ചന്ദ്രനിൽ സീ ഓഫ് റെയിൻസ് എന്ന പ്രദേശത്ത് സോഫ്റ്റ് ലാൻഡ് ചെയ്തു. മറ്റൊരു ആകാശഗോളത്തിൽ ഇറങ്ങിയ ആദ്യത്തെ വിദൂര നിയന്ത്രിത റോബോട്ടാണ് ലൂണോഖോഡ്. ഇത് 11 മാസം പ്രവർത്തിച്ചു.

അപ്പോളോ ലൂണാർ റോവിംഗ് വെഹിക്കിൾ

1971-ലും 1972-ലും അമേരിക്കൻ അപ്പോളോ പ്രോഗ്രാമിന്റെ (15, 16, 17) അവസാന മൂന്ന് ദൗത്യങ്ങളിൽ ഉപയോഗിച്ച ബാറ്ററിയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഫോർ വീൽ റോവറായിരുന്നു ലൂണാർ റോവിംഗ് വെഹിക്കിൾ (എൽആർവി). എൽആർവിക്ക് ഒന്നോ രണ്ടോ ബഹിരാകാശയാത്രികർ, അവരുടെ ഉപകരണങ്ങൾ, ചാന്ദ്ര സാമ്പിളുകൾ എന്നിവ വഹിക്കാമായിരുന്നു. യഥാർത്ഥ ഡിസൈൻ സമർപ്പിച്ചത് ജോർജ്ജ് വോൺ ടൈസെൻഹൌസനാണ്.

ലൂണോഖോഡ് 2

ലൂണോഖോഡ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഭാഗമായി സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ചന്ദ്രനിൽ ഇറക്കിയ രണ്ട് മോണോക്രിസ്റ്റലിൻ പാനലിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന അൺക്രൂഡ് ലൂണാർ റോവറുകളിൽ രണ്ടാമത്തേതാണ് ലൂണോഖോഡ് 2. ലൂണ 21 ബഹിരാകാശ പേടകം 1973 ജനുവരിയിൽ ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങുകയും രണ്ടാമത്തെ സോവിയറ്റ് ചാന്ദ്ര റോവർ ലൂണോഖോഡ് 2 വിന്യസിക്കുകയും ചെയ്തു. ചന്ദ്രോപരിതലത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങൾ ശേഖരിക്കുക, ചന്ദ്രനിൽ നിന്നുള്ള ജ്യോതിശാസ്ത്ര നിരീക്ഷണങ്ങളുടെ സാധ്യത നിർണ്ണയിക്കാൻ ആംബിയന്റ് ലൈറ്റ് ലെവലുകൾ പരിശോധിക്കുക, ലേസർ റേഞ്ചിംഗ് പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തുക, സോളാർ എക്സ്-റേ നിരീക്ഷിക്കുക, പ്രാദേശിക കാന്തികക്ഷേത്രങ്ങൾ അളക്കുക, മണ്ണിന്റെ മെക്കാനിക്സ് പഠിക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു ദൗത്യത്തിന്റെ ലക്ഷ്യങ്ങൾ. 1977-ൽ ലൂണോഖോഡ് 2-ന് ശേഷം ലൂണോഖോഡ് 3 (നമ്പർ 205) അയക്കാൻ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ ഉദ്ദേശിച്ചിരുന്നെങ്കിലും ദൗത്യം റദ്ദാക്കപ്പെട്ടു.

യുതു

2013 ഡിസംബർ 1 ന് വിക്ഷേപിക്കുകയും 2013 ഡിസംബർ 14 ന് ചാങ് 3 ദൗത്യത്തിന്റെ ഭാഗമായി ലാൻഡ് ചെയ്യുകയും ചെയ്ത ഒരു ചൈനീസ് ചാന്ദ്ര റോവറാണ് യുതു. ചൈന നാഷണൽ സ്‌പേസ് അഡ്മിനിസ്‌ട്രേഷൻ (സിഎൻഎസ്‌എ) ഏറ്റെടുത്ത ചൈനീസ് ലൂണാർ എക്‌സ്‌പ്ലോറേഷൻ പ്രോഗ്രാമിന്റെ രണ്ടാം ഘട്ടത്തിന്റെ ഭാഗമായ ഇത് ചൈനയുടെ ആദ്യത്തെ ചാന്ദ്ര റോവറായിരുന്നു. ^[1] ലൂണാർ റോവറിനെ യുതു അല്ലെങ്കിൽ ജേഡ് റാബിറ്റ് എന്ന് വിളിക്കുന്നു, ഒരു ഓൺലൈൻ വോട്ടെടുപ്പിൽ തിരഞ്ഞെടുത്ത പേരാണിത്.

ആദ്യത്തെ 14 ദിവസത്തെ ചാന്ദ്ര രാത്രിക്ക് ശേഷം റോവറിന് പ്രവർത്തനത്തിൽ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ നേരിട്ടു, രണ്ടാമത്തെ ചാന്ദ്ര രാത്രി അവസാനിച്ചതിന് ശേഷം അതിന് നീങ്ങാൻ കഴിഞ്ഞില്ല, ഒടുവിൽ 2016 ഓഗസ്റ്റ് 3 ന്, അത് ഡാറ്റ അയയ്ക്കുന്നതും അതിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ചെയ്യുന്നതും ഔദ്യോഗികമായി നിർത്തി.

പ്രഗ്യാൻ (ചന്ദ്രയാൻ-3 റോവർ)

ചന്ദ്രനിൽ ഒരു റോവറും ലാൻഡറും സോഫ്റ്റ് ലാൻഡ് ചെയ്യാനുള്ള ഇന്ത്യയുടെ രണ്ടാമത്തെ ശ്രമത്തിന്റെ ഭാഗമായി 2023 ജൂലൈ 14 ന് ആയിരുന്നു ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണ സംഘടന ചന്ദ്രയാൻ -3 വിക്ഷേപിച്ചത്. ഓഗസ്റ്റ് 17 ന് പ്രൊപ്പൽഷൻ മൊഡ്യൂളിൽ നിന്ന് ലാൻഡർ വേർപെടുത്തിയതിന് ശേഷം 2023 ഓഗസ്റ്റ് 23 ന് വിജയകരമായി ലാൻഡ് ചെയ്തപ്പോൾ ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിന് സമീപം ഇറങ്ങിയ ആദ്യത്തെ റോവറായി പ്രഗ്യാൻ മാറി. ലാൻഡിംഗിന്റെ അതേ ദിവസം തന്നെ പ്രഗ്യാൻ റോവർ വിന്യസിക്കപ്പെട്ടു, അന്നുമുതൽ അത് 0.1 കിലോമീറ്റർ ദൂരം സഞ്ചരിച്ചു. സെപ്റ്റംബർ 2-ന്, റോവർ എല്ലാ അസൈൻമെന്റുകളും പൂർത്തിയാക്കി, സെപ്റ്റംബർ 22-ന് ഉണരാനുള്ള തയ്യാറെടുപ്പിനായി ഒരു സ്ലീപ്പ് മോഡിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചു. വിക്രമും പ്രഗ്യാനും ഒരു ചാന്ദ്ര ദിന ആയുസ്സ് ഉള്ള തരത്തിലാണ് രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിരിക്കുന്നതെങ്കിലും, അടുത്ത സൂര്യോദയത്തിൽ അവർ ഉണർന്നേക്കാം എന്ന് കരുതിയെങ്കിലും അത് ഉണർന്നില്ല. "ഉണർന്നില്ലെങ്കിൽ, അത് ഇന്ത്യയുടെ ചാന്ദ്ര അംബാസഡറായി എക്കാലവും നിലനിൽക്കും"-എന്നായിരുന്നു ഐഎസ്ആർഒ പറഞ്ഞിരുന്നത്.^[2]

പ്രഗ്യാൻ (ചന്ദ്രയാൻ-2 റോവർ)

ചാന്ദ്ര ഓർബിറ്റർ, വിക്രം എന്ന ലാൻഡർ, പ്രഗ്യാൻ എന്ന റോവർ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന ചന്ദ്രയാൻ-2 ഇന്ത്യയുടെ രണ്ടാമത്തെ ചാന്ദ്ര ദൗത്യമായിരുന്നു. ആറ് ചക്രങ്ങളുണ്ടായിരുന്ന 27 കിലോഗ്രാം ഭാരമുള്ള റോവർ, ^[3] സൗരോർജ്ജത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കേണ്ടതായിരുന്നു. 2019 ജൂലൈ 22 ന് വിക്ഷേപിച്ച ദൗത്യം ഓഗസ്റ്റ് 20 ന് ചന്ദ്രന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ പ്രവേശിച്ചു. 2019 സെപ്റ്റംബർ 6 ന് ചന്ദ്രനിൽ ക്രാഷ് ലാൻഡ് ചെയ്തപ്പോൾ പ്രഗ്യാൻ അതിന്റെ ലാൻഡറായ വിക്രത്തിനൊപ്പം നശിക്കപ്പെട്ടു. ^{[4] [5]}

റാഷിദ്

ഹകുട്ടോ-ആർ എന്ന ഐസ്‌പേസിന്റെ ലാൻഡറിൽ വിക്ഷേപിക്കുന്നതിനായി മുഹമ്മദ് ബിൻ റാഷിദ് സ്പേസ് സെന്റർ (എം‌ബി‌ആർ‌എസ്‌സി) നിർമ്മിച്ച ചാന്ദ്ര റോവറായിരുന്നു റാഷിദ്. 2022 നവംബറിലാണ് റോവർ വിക്ഷേപിച്ചത്, എന്നാൽ 2023 ഏപ്രിലിൽ ലാൻഡർ ക്രാഷ് ലാൻഡ് ചെയ്തതോടെ ഇത് നശിച്ചു.^[6] രണ്ട് ഉയർന്ന റെസല്യൂഷൻ ക്യാമറകൾ, ചെറിയ വിശദാംശങ്ങൾ പകർത്താൻ ഒരു മൈക്രോസ്കോപ്പിക് ക്യാമറ, ഒരു തെർമൽ ഇമേജിംഗ് ക്യാമറ എന്നിവ ഇതിൽ സജ്ജീകരിച്ചിരുന്നു. ചന്ദ്രന്റെ പ്ലാസ്മയെക്കുറിച്ച് പഠിക്കാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഒരു ലാംഗ്മുയർ പേടകമാണ് റോവർ വഹിച്ചത്.^[7] ചന്ദ്രോപരിതലം, ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലെ ചലനാത്മകത, വ്യത്യസ്ത പ്രതലങ്ങൾ ചന്ദ്രകണങ്ങളുമായി എങ്ങനെ ഇടപഴകുന്നു എന്നിവയെക്കുറിച്ച് പഠിക്കേണ്ടതായിരുന്നു റോവർ.^[8]

SORA-Q (ട്രാൻസ്ഫോമബിൾ ലൂണാർ റോബോട്ട്)

ഹകുട്ടോ-ആർ എന്ന പേരിൽ ഉള്ള ഐസ്‌പേസിന്റെ ലാൻഡറിൽ വിക്ഷേപിക്കാൻ തകാര ടോമി, ജാക്‌സ, ദോഷിഷ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി എന്നിവ ചേർന്ന് ഒരു റോവർ നിർമ്മിച്ചു. ഇത് 2022-ൽ വിക്ഷേപിച്ചെങ്കിലും 2023 ഏപ്രിലിൽ ലാൻഡർ ക്രാഷ് ലാൻഡ് ചെയ്തതോടെ റോവർ നശിക്കപ്പെട്ടു ^{[9] [10]}

പെരെഗ്രിൻ മിഷൻ വൺ

പെരെഗ്രിൻ ലാൻഡർ 2024 ജനുവരി 8 ന് ചന്ദ്രനിലേക്ക് വിക്ഷേപിച്ചു. അതിനൊപ്പം 5 കോൾമെന റോവറുകളും ഒരു ഐറിസ് റോവറും ഉണ്ടായിരുന്നു. അമിതമായ പ്രൊപ്പല്ലന്റ് ചോർച്ചയെത്തുടർന്ന് പെരെഗ്രിൻ ലാൻഡറിന്റെ ദൗത്യം റദ്ദാക്കി. ^[11]

യുടു-2

ചൈന ചാങ് 4 പേടകം 2018 ഡിസംബർ 7-ന് വിക്ഷേപിച്ചു, 2019 ജനുവരി 3-ന് യുടു-2 റോവർ ചന്ദ്രന്റെ ഭൂമിക്ക് എതിർ ഭാഗത്ത് ഇറക്കി വിന്യസിച്ചു. ചന്ദ്രന്റെ ഈ ഭാഗത്ത് ഇറങ്ങുന്ന ആദ്യത്തെ റോവറാണിത്.

2019 ഡിസംബറിൽ, യുടു 2, സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ ലൂണോഖോഡ് 1 റോവർ കൈവശം വച്ചിരുന്ന ചന്ദ്രനിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ പ്രവത്തിച്ചതിന്റെ റെക്കോർഡ് തകർത്തു. ^[12] ഇത് ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ പതിനൊന്ന് ചാന്ദ്ര ദിവസങ്ങൾ (321 ഭൗമദിനങ്ങൾ) പ്രവർത്തിപ്പിക്കുകയും മൊത്തം 10.54 കിലോമീറ്റർ ദൂരം പിന്നിടുകയും ചെയ്തു. . ^[13]

2020 ഫെബ്രുവരിയിൽ, ചൈനീസ് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ, ആദ്യമായി, ഒരു ചാന്ദ്ര എജക്റ്റ സീക്വൻസിൻറെ ഉയർന്ന മിഴിവുള്ള ചിത്രം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു, കൂടാതെ, അതിന്റെ ആന്തരിക ഭാഗത്തിന്റെ നേരിട്ടുള്ള വിശകലനവും. ചന്ദ്രന്റെ ഭൂമിക്ക് എതിരായുള്ള വശത്തേക്കുറിച്ച് പഠിക്കുന്നതിനിടയിൽ യുടു-2 റോവറിലെ ലൂണാർ പെനെട്രേറ്റിംഗ് റഡാർ (LPR) നടത്തിയ നിരീക്ഷണങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ് ഇവ. ^[14]

അതിന്റെ രണ്ട്-ചാനൽ ഗ്രൗണ്ട് പെനട്രേറ്റിംഗ് റഡാറിൽ (ജിപിആർ) നിന്നുള്ള ഡാറ്റ ഉപയോഗിച്ച്, ചന്ദ്രന്റെ ഭൂമിക്ക് എതിരായുള്ള ഭാഗത്തിന്റെ ഉപരിതലത്തിന് താഴെ 300 മീറ്റർ വരെ ആഴത്തിലുള്ള ഒന്നിലധികം പാളികളുടെ ഒരു ചിത്രം നിർമ്മിച്ചു. ^[15]

എസ്എൽഐഎം

എസ്എൽഐഎം ലാൻഡറിൽ, ലൂണാർ എക്‌സ്‌കർഷൻ വെഹിക്കിൾ 1 (എൽഇവി-1) (ഹോപ്പർ), ടോമി, സോണി ഗ്രൂപ്പ്, ദോഷിഷാ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി എന്നിവയുടെ സംയുക്ത സഹകരണത്തോടെ ജാക്‌സ വികസിപ്പിച്ച ഒരു ചെറിയ റോവറായ ലൂണാർ എക്‌സ്‌കർഷൻ വെഹിക്കിൾ 2 (എൽഇവി-2) എന്നീ രണ്ട് റോവറുകൾ ഉണ്ട്. ^[16] ആദ്യത്തെ റോവറിന് ഭൂമിയിലേക്ക് നേരിട്ട് ആശയവിനിമയമുണ്ട്. ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റിന് ചുറ്റും സഞ്ചരിക്കുന്നതിന് അതിന്റെ ആകൃതി മാറ്റുന്നതിനാണ് രണ്ടാമത്തെ റോവർ രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിരിക്കുന്നത്. 2023 സെപ്റ്റംബർ 6-ന് വിക്ഷേപിച്ച SLIM, 2023 ഡിസംബർ 25-ന് ചന്ദ്രന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തി. 2024 ജനുവരി 19 ന് റോവർ ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങി.

വൈപ്പർ

നാസ (അമേസ് റിസർച്ച് സെന്റർ) വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത ഒരു ചാന്ദ്ര റോവർ ആണ് വൈപ്പർ (Votiles Investigating Polar Exploration Rover), നിലവിൽ ഇത് 2024 നവംബറിൽ ചന്ദ്രന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ എത്തിക്കാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നു.^[17] ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവമേഖലയിൽ സ്ഥിരമായി നിഴലുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് ജല ഹിമത്തിന്റെ വിതരണവും സാന്ദ്രതയും മാപ്പ് ചെയ്യുന്നതിലൂടെ, ചാന്ദ്ര വിഭവങ്ങൾ കണ്ടെത്തുന്നത് ആണ് റോവറിന്റെ ലക്ഷ്യം. 2018-ൽ റദ്ദാക്കിയ റിസോഴ്‌സ് പ്രോസ്പെക്ടർ എന്ന നാസയുടെ മുൻകാല റോവർ ആശയത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് ഈ ദൗത്യം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്.^[18]

2020 ജൂൺ 11-ന്, ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിലേക്ക് വൈപ്പർ വിക്ഷേപിക്കുന്നതിന്, പെൻസിൽവാനിയയിലെ പിറ്റ്സ്ബർഗിലെ ആസ്ട്രോബോട്ടിക് ടെക്നോളജിക്ക് നാസ 199.5 ദശലക്ഷം യുഎസ് ഡോളർ നൽകി. നാസയുടെ കൊമേഴ്‌സ്യൽ ലൂണാർ പേലോഡ് സർവീസസ് (സി‌എൽ‌പി‌എസ്) സംരംഭത്തിന്റെ ഭാഗമായി ആസ്ട്രോബോട്ടിക്കിന്റെ ഗ്രിഫിൻ ലാൻഡറിൽ വൈപ്പറിനെ കൊണ്ടുപോകും. ഗ്രിഫിൻ ലാൻഡറുമായി സംയോജിപ്പിക്കൽ, ഭൂമിയിൽ നിന്നുള്ള വിക്ഷേപണം, ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങൽ എന്നിവ ഉൾപ്പെടെ, വൈപ്പറിന്റെ ഡെലിവറിക്ക് എൻഡ്-ടു-എൻഡ് സേവനങ്ങൾക്ക് ആസ്ട്രോബോട്ടിക് ഉത്തരവാദിയാണ്.^[19]

അത്ലറ്റ്

ഭാവിയിലെ ചാന്ദ്ര ദൗത്യങ്ങൾക്കായുള്ള നാസയുടെ പദ്ധതികൾ അപ്പോളോ റോവറുകളേക്കാൾ കൂടുതൽ ദൂരം സഞ്ചരിക്കാൻ ലക്ഷ്യമിടുന്ന റോവറുകൾ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. ^[20] ജെറ്റ് പ്രൊപ്പൽഷൻ ലബോറട്ടറി (ജെപിഎൽ) വികസിപ്പിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ആറ് കാലുകളുള്ള റോബോട്ടിക് ലൂണാർ റോവർ ടെസ്റ്റ് ബെഡാണ് ഓൾ-ടെറൈൻ ഹെക്‌സ്-ലെഗ്ഡ് എക്‌സ്‌ട്രാ ടെറസ്ട്രിയൽ എക്‌സ്‌പ്ലോറർ (അത്‌ലറ്റ്). അത്ലറ്റ് എന്നത് സിസ്റ്റങ്ങൾക്കായുള്ള ഒരു ടെസ്റ്റ്ബെഡാണ്, അത് ചന്ദ്രനിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനായി രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിട്ടുള്ളതാണ്. ^[21] നാസയുടെ ജോൺസൺ ആൻഡ് അമേസ് സെന്ററുകൾ, സ്റ്റാൻഫോർഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി, ബോയിംഗ് എന്നിവ ചേർന്ന് ഈ സംവിധാനം വികസിപ്പിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ^[22] വിശാലമായ ഭൂപ്രദേശങ്ങളിൽ കറങ്ങാൻ കഴിയുന്ന തരത്തിൽ ആണ് അത്‌ലറ്റ് രൂപകൽപ്പന ചെയ്‌തിരിക്കുന്നത്.^[21]

ലൂണാർ പോളാർ എക്സ്പ്ലോറേഷൻ മിഷൻ റോവർ

2024-ൽ ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവ പ്രദേശം പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യാൻ ചാന്ദ്ര റോവറും ലാൻഡറും അയയ്‌ക്കുന്ന ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണ സ്ഥാപനത്തിന്റെയും ജപ്പാൻ എയ്‌റോസ്‌പേസ് എക്‌സ്‌പ്ലോറേഷൻ ഏജൻസിയുടെയും റോബോട്ടിക് ചാന്ദ്ര ദൗത്യമാണ് ലൂണാർ പോളാർ എക്‌സ്‌പ്ലോറേഷൻ മിഷൻ. വികസിച്ചിപ്പിച്ചുവരുന്ന എച്ച് 3 ലോഞ്ച് വെഹിക്കിളും റോവറും ജാപ്പനീസ് ഏജൻസി നൽകാനാണ് സാധ്യത, അതേസമയം ലാൻഡറിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തം ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഏജൻസിക്കായിരിക്കും.

റാഷിദ് 2

യു.എ.ഇ സ്വയം വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത റാഷിദ് 1 ചന്ദ്രനിലിറക്കാനുള്ള ശ്രമത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട സാഹചര്യത്തിൽ ചന്ദ്രനിലിറക്കുന്നതിനായി റാഷിദ് 2 എന്ന പേരിൽ പുതിയ ലൂണാർ റോവർ നിർമ്മിക്കുമെന്ന് 2023 ഏപ്രിലിൽ യു.എ.ഇ. വൈസ് പ്രസിഡന്റും പ്രധാനമന്ത്രിയും ദുബായ് ഭരണാധികാരിയുമായ ശൈഖ് മുഹമ്മദ് ബിൻ റാഷിദ് അൽ മക്തൂം അറിയിച്ചു.^[23]

ലൂണോഖോഡ് 3

1977-ൽ ലൂണ 25 എന്ന പേടകത്തിൽ ചന്ദ്രനിലിറങ്ങുന്നതിനായി ലൂണോഖോഡ് 3 നിർമ്മിച്ചെങ്കിലും ലോഞ്ചറുകളും ഫണ്ടിംഗും ഇല്ലാത്തതിനാൽ ഇത് ചന്ദ്രനിലേക്ക് അയച്ചില്ല. ഇത് നിലവിൽ എൻപിഒ ലാവോച്കിൻ മ്യൂസിയത്തിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.

അപ്പോളോ ലൂണാർ റോവിംഗ് വെഹിക്കിൾ 4, 5, 6

അവ അപ്പോളോ 18, 19, 20 എന്നിവയ്‌ക്കായി ഉദ്ദേശിച്ചവ ആയിരുന്നു. അപ്പോളോ 18 (LRV-4) ന്റെ റോവർ മാത്രമാണ് നിർമ്മിച്ചത്. ആ ദൗത്യം റദ്ദാക്കിയ ശേഷം, മുൻ റോവറുകളുടെ സ്പെയർ പാർട്സായി ഇത് ഉപയോഗിച്ചു. ^[24][25]

റിസോഴ്സ് പ്രോസ്പെക്ടർ

ചന്ദ്രന്റെ ധ്രുവപ്രദേശം പര്യവേഷണം ചെയ്യാനായുള്ള നാസയുടെ റദ്ദാക്കിയ ഒരു റോവറിന്റെ ആശയമാണ് റിസോഴ്സ് പ്രോസ്പെക്ടർ. ചന്ദ്രൻ, ചൊവ്വ, മറ്റ് സൗരയൂഥ വസ്തുക്കൾ എന്നിവയിലേക്ക് കൂടുതൽ താങ്ങാനാവുന്നതും സുസ്ഥിരവുമായ മനുഷ്യ പര്യവേക്ഷണം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി ഹൈഡ്രജൻ, ഓക്സിജൻ, ചാന്ദ്ര ജലം തുടങ്ങിയ അസ്ഥിര വസ്തുക്കളുടെ സ്ഥാനം കണ്ടെത്താനും മാപ്പ് ചെയ്യാനും ആയിരുന്നു റോവർ കൊണ്ട് ഉദ്ദേശിച്ചിരുന്നത്. 2018 ഏപ്രിലിൽ സ്‌ക്രാപ്പ് ചെയ്യുമ്പോൾ മിഷൻ ആശയം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തിന് മുമ്പുള്ള ഘട്ടത്തിലായിരുന്നു. റിസോഴ്‌സ് പ്രോസ്‌പെക്ടർ മിഷൻ 2022-ൽ വീണ്ടും ആരംഭിക്കാൻ നാസ നിർദ്ദേശിച്ചിരുന്നു. നാസയുടെ പുതിയ കൊമേഴ്‌സ്യൽ ലൂണാർ പേലോഡ് സർവീസസ് പ്രോഗ്രാമുമായി കരാറിലേർപ്പെട്ടിട്ടുള്ള നിരവധി വാണിജ്യ ലാൻഡർ ദൗത്യങ്ങളിൽ ഇതിന്റെ ശാസ്ത്ര ഉപകരണങ്ങൾ അയക്കും.

കവാടം:Solar System

• ക്യൂബ്റോവർ, മോഡുലാർ ലൂണാർ റോവറുകളുടെ ഒരു ക്ലാസ്
• ചന്ദ്ര പര്യവേക്ഷണം
• ടാങ്ക് ഓൺ ദ മൂൺ, 2007 ഡോക്യുമെന്ററി ഫിലിം
• ചൊവ്വ പര്യവേക്ഷണം
• സ്പേസ് റോവർ

• NASA Astronomy Picture of the Day: High definition video of Apollo 16 Lunar Rover (29 January 2013)