സ്വാതന്ത്ര്യം (രാഷ്ട്രം)

20-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ അപകോളനിവൽക്കരണ തരംഗത്തിൽ കോളനികൾ യുണൈറ്റഡ് നേഷൻസ് ജനറൽ അസംബ്ലി റസലൂഷൻ 1514 എന്ന പേരിലുള്ള കൊളോണിയൽ രാജ്യങ്ങൾക്കും ജനങ്ങൾക്കും സ്വാതന്ത്ര്യം നൽകുന്നതിനുള്ള 1960-ലെ പ്രഖ്യാപനം പോലുള്ള രേഖകളിലൂടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുള്ള അവകാശങ്ങൾ നേടിയെടുത്തു, എന്നാൽ ഈ അവകാശം കോളനികൾ പോലുള്ള സ്വതന്ത്ര പ്രദേശിക സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് മാത്രമേ ബാധകമാകുമായിരുന്നുള്ളൂ.^[4] ഈ അവകാശങ്ങൾ എല്ലാ ആളുകൾക്കും എത്രത്തോളം ബാധകമാണ് എന്നത് ഒരു നിർണായക ചർച്ചാവിഷയമാണ്.

ചിലപ്പോൾ, ഒരു ആധിപത്യ ശക്തിയിൽ നിന്ന് സ്വാതന്ത്ര്യം നേടാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഒരു സംസ്ഥാനം ഒരു സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രഖ്യാപനം പുറപ്പെടുവിക്കും; 1320-ലെ സ്‌കോട്ട്‌ലൻഡിന്റെ അർബ്രോത്ത് പ്രഖ്യാപനമാണ് ഏറ്റവും പഴയ ഉദാഹരണം, 2012-ൽ അസവാദിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രഖ്യാപനവും 2017-ലെ കറ്റാലൻ സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രഖ്യാപനവുമാണ് ഏറ്റവും പുതിയ ഉദാഹരണങ്ങൾ. സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതും അത് നേടുന്നതും തികച്ചും വ്യത്യസ്തമാണ്. അറിയപ്പെടുന്ന വിജയകരമായ ഉദാഹരണമാണ് 1776-ൽ പുറത്തിറക്കിയ യുഎസ് സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രഖ്യാപനം.^[5][6] ദേശീയ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ തീയതികൾ (അല്ലെങ്കിൽ, സാധാരണഗതിയിൽ, വിപ്ലവത്തിന്റെ ആരംഭം), സാധാരണയായി സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനം എന്നറിയപ്പെടുന്ന ദേശീയ അവധിയായി ആഘോഷിക്കപ്പെടുന്നു.

ആധുനിക ഭരണകൂട വ്യവസ്ഥയുടെ ഉദയത്തിന് മുമ്പ് സ്വാതന്ത്ര്യം എന്ന ആശയം ഇന്നത്തേതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ ആപേക്ഷികമായിരുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന് അന്നത്തെ യൂറോപ്പിലെ മിക്ക ഭരണാധികാരികളും യഥാർത്ഥത്തിൽ സ്വതന്ത്രരായിരുന്നില്ല, അവർ ആത്മീയ കാര്യങ്ങളിൽ മാർപ്പാപ്പയോട് കൂറ് പുലർത്തുകയും, മിക്ക കേസുകളിലും, വിശുദ്ധ റോമൻ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ അധികാരത്തിന് വിധേയരാകുകയും ചെയ്തു വന്നിരുന്നു.^[7] ക്രമേണ മാറ്റം സംഭവിച്ചു. വിശുദ്ധ റോമൻ സാമ്രാജ്യം 1806 വരെ നിലനിന്നു. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെയും പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെയും അവസാനത്തോടെയാണ് സമ്പൂർണ്ണ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആധുനിക സങ്കൽപ്പം അതിന്റെ ഉന്നതിയിലെത്തിയത്.^[7] ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പല പുതിയ രാജ്യങ്ങളും അവരെ നിയന്ത്രിച്ചിരുന്ന കൊളോണിയൽ ശക്തികളിൽ നിന്ന് സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി.

ചരിത്രപരമായി, സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രഖ്യാപനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നാല് പ്രധാന കാലഘട്ടങ്ങളുണ്ട്:

• 1770-കൾ മുതൽ, അമേരിക്കൻ വിപ്ലവ യുദ്ധത്തിൽ തുടങ്ങി 1830-കൾ വരെ, സ്പാനിഷ് അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരങ്ങളുടെ അവസാനത്തിൽ അവസാനത്തെ രാജഭരണം വീണപ്പോൾ;
• ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിന്റെ തൊട്ടുപിന്നാലെ ഒട്ടോമൻ, ഓസ്ട്രോ-ഹംഗേറിയൻ, റഷ്യൻ, ജർമ്മൻ സാമ്രാജ്യങ്ങളുടെ തകർച്ചയെ തുടർന്നു;
• 1945 മുതൽ c. 1979 വരെ, യൂറോപ്യൻ കൊളോണിയൽ സാമ്രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നും നാസി ജർമ്മൻ റീച്ചിന്റെയും ജപ്പാൻ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെയും തകർച്ചയിൽ നിന്നും എഴുപത് പുതിയ സ്വതന്ത്ര രാജ്യങ്ങൾ ഉയർന്നുവന്നപ്പോൾ; ^[8]
• സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ, ചെക്കോസ്ലോവാക്യ, യുഗോസ്ലാവിയ എന്നിവയുടെ തകർച്ചയെ തുടർന്ന് 1990-കളുടെ തുടക്കത്തിൽ.

• ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം

• ജെറേമി ബെൻതാം (1830), Emancipate your colonies!, ലണ്ടൻ, Wikidata Q19094713
• റുഡ്യാർഡ് കിപ്ലിംഗ് (1924), Independence, Garden City: Doubleday, Wikidata Q100272896