Provinsar på Irland
Irland er tradisjonelt delt inn i fire provinsar, som under det gæliske styret erstatta det gamle systemet med túatha.
| Dei fire provinsane på Irland | |||
| Cúigí na hÉireann | |||
| |||
| Land | Mal:Landdata Irland, Storbritannia | ||
|---|---|---|---|
| Del av | Irland, Storbritannia | ||
| Areal | 84 412 km² | ||
| Folketal | 5 962 110 (2006) | ||
| Folketettleik | 71 / km² | ||
 | |||
| Wikimedia Commons: Provinces of Ireland | |||
Dei fire provinsane er:
| Provins | Folketal | Areal (km²) | Tal på grevskap† | Hovudstad |
|---|---|---|---|---|
| Leinster | 2 292 939 | 19 774 | 12 | Dublin |
| Munster | 1 172 170 | 24 608 | 6 | Cork |
| Connacht | 503 083 | 17 713 | 5 | Galway |
| Ulster | 1 993 918‡ | 24 481 | 9 | Belfast |
| † Talet på grevskap er tradisjonelle grevskap, ikkje dei administrative. ‡ Folketalet for Ulster er summmen av grevskapa i Repulikken Irland etter folketeljinga i 2006 og det estimerte folketalet for Nord-Irland i 2006[1] Folketalet for dei andre provinsane er etter folketeljing i 2006. | ||||
Opphavleg var det fem provinsar, men Meath, som var ein liten provins, vart tidleg ein del av Leinster. Det irske ordet for provins, cúige, tyder 'femtedel', noko som reflekterer den opphavlege inndelinga. Ordet vert no ikkje berre nytta om dei fire provinsane på Irland, men òg om provinsar i andre land, så den opphavlege tydinga er erstatta av ei nyare.
Under stordomstida til Irland i mellomalderen var desse provinsane kongedøme med laust fastsette grenser. Grevskapa vart innført som administrative einingar etter normannarane sin okkupasjon på 1100-talet og provinsane vart gradvis mindre viktige. I moderne tid vert dei assosierte med visse fastsette grevskap, men provinsane har ikkje lenger nokon administrativ funksjon.
Ulster er delt mellom Republikken (tre grevskap) og Nord-Irland (seks grevskap).