କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି

କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ cardiomyopathy) ଏକ ପ୍ରକାର ହୃଦ୍‌ରୋଗ ଦଳ ଯେଉଁଥିରେ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ମାଂସପେଶୀ (heart muscle) ଆକ୍ରମିତ ହୁଏ ।^[୧] ରୋଗ ଆରମ୍ଭରେ ଅଳ୍ପ ବା ଆଦୌ କୋଣସି ଲକ୍ଷଣ ନ ଥାଏ । ଅନ୍ୟ କେତେକ ରୋଗୀଙ୍କର ଡିସନିଆ ବା ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ଅସୁବିଧା (shortness of breath), ଥକ୍କା ଅନୁଭବ (tired) ଓ ହୃଦ୍‌ପାତ ଯୋଗୁ ପାଦ ଇଡିମା (ଫୁଲା) (shortness of breath) ଇତ୍ୟାଦି ଲକ୍ଷଣ ଥାଇପାରେ । ଅନିୟମିତ ହୃଦ୍‌ଗତି (irregular heart beat ବା ମୂର୍ଚ୍ଛା ହୋଇପାରେ ।^[୨] ଏ ଧରଣର ରୋଗୀଙ୍କର ହଠାତ୍ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ ଜନିତ (sudden cardiac death) ମୃତ୍ୟୁ ହୁଏ ।^[୩]

କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି
Opened left ventricle of the heart showing thickening, dilatation, and subendocardial fibrosis manifested as increased whiteness of the endocardium.
ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ଓ ବାହାର ସ୍ରୋତ
ସ୍ପେଶାଲିଟି	Cardiology
ଆଇସିଡ଼ି-୧୦	I25.5{{{2}}}.{{{3}}}, I42{{{2}}}.{{{3}}}, I43{{{2}}}.{{{3}}}
ଆଇସିଡ଼ି-୯-ସିଏମ୍	425
ରୋଗ ଡାଟାବେସ	2137
ମେଡ଼ିସିନ-ପ୍ଲସ	001105
Patient UK	କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି
MeSH	D009202
[ଉଇକିଡାଟାରେ ବଦଳ କରନ୍ତୁ]

ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ରୋଗମାନଙ୍କ ନାମ: ହାଇପରଟ୍ରଫିକ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି (hypertrophic cardiomyopathy), ଡାଇଲେଟେଡ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି (dilated cardiomyopathy), ରେସଟ୍ରିକ୍ଟିଭ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି (restrictive cardiomyopathy), ଆରିଦମିକ ଭେଣ୍ଟ୍ରିକୁଲାର ଡିସପ୍ଲାସିଆ (arrhythmogenic right ventricular dysplasia), ଓ ବ୍ରୋକନ ହାର୍ଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ (broken heart syndrome) । ହାଇପରଟ୍ରଫିକ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥିରେ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ ମାଂସପେଶୀ ମୋଟା ଓ ବଡ଼ ଆକାରର ହୁଏ । ଡାଇଲେଟେଡ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥିରେ ନିଳୟ (ventricle) ଆକାର ବଡ଼ ହୁଏ ଓ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଯାଏ । ରେସଟ୍ରିକ୍ଟିଭ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥିରେ ନିଳୟ ଶକ୍ତ ହୋଇଯାଏ ।^[୪]

ଅନେକ ସମୟରେ କାରଣ ଅଜଣା ରହିଯାଏ । ଅଧିକାଂଶ ହାଇପରଟ୍ରଫିକ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ଓ ୧/୩ ଡାଇଲେଟେଡ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ରୋଗ ବଂଶାନୁକ୍ରିକ (inherited) ପିତାମାତାଙ୍କଠାରୁ ଆସିଥାଏ । ଆଲକୋହୋଲ (alcohol), ହେଭି ମେଟାଲ (heavy metals), କରୋନାରି ହାର୍ଟ ଡିଜିଜ coronary heart disease, କୋକେନ (cocaine) ବ୍ୟବ‌ହାର ଓ ଭୁତାଣୁ ସଂକ୍ରମଣ viral infections ଯୋଗୁ ମଧ୍ୟ ଡାଇଲେଟେଡ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ହୋଇପାରେ । ରେସଟ୍ରିକ୍ଟିଭ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥିର କାରଣ ଆମିଲଏଡୋସିସ (amyloidosis), ହେମୋକ୍ରୋମାଟୋସିସ (hemochromatosis) ଓ କର୍କଟ ଚିକିତ୍ସା (cancer treatment) ଯୋଗୁ ହୋଇପାରେ ।^[୫] ଅତ୍ୟଧିକ ଶାରୀରିକ ଓ ମାନସିକ ଚାପ ଯୋଗୁ ବ୍ରୋକନ ହାର୍ଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ହୋଇପାରେ ।^[୪]

କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥିର ପ୍ରକାର ଓ ଲକ୍ଷଣମାନଙ୍କର ମାତ୍ରା ଉପରେ ଚିକିତ୍ସା ନିର୍ଭର କରେ । ଚିକିତ୍ସା ମଧ୍ୟରେ ଜୀବନ‌ଚର୍ଯ୍ୟାର ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଔଷଧ ବା ଅପରେଶନ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ ।^[୬] ସନ ୨୦୧୩ରେ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ଓ ମାୟୋକାର୍ଡ଼ାଇଟିସ (myocarditis) ରୋଗମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ୭.୯ ନିୟୁତ ଲୋକ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ।^[୭] ହାଇପରଟ୍ରଫିକ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ରୋଗରେ ପ୍ରତି ୫୦୦ ଲୋକରେ ଜଣେ ଓ ଡାଇଲେଟେଡ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି ରୋଗରେ ପ୍ରତି ୨୫୦୦ ଲୋକରେ ଜଣେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ।^[୪][୮] ସନ ୧୯୯୦ରେ ଏହି ରୋଗମାନଙ୍କ ଯୋଗୁ ୨୯୪,୦୦୦ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ସନ ୨୦୧୩ରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ୨୯୪,୦୦୦ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା ।^[୯] ଯୁବା ବୟସରେ ଆରିଦମୋଜେନିକ ରାଇଟ ଭେଣ୍ଟ୍ରିକୁଲାର ଡିସପ୍ଲାସିଆ ସାଧାରଣତଃ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ ।^[୩]