Kołotocznik

rodzaj roślin

Kołotocznik[5], buptalmum[6] (Buphthalmum L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje trzy gatunki. Występują w Europie na obszarze od Francji i Wielkiej Brytanii na zachodzie po Niemcy i Węgry na wschodzie, na południu we Włoszech[3][7]), północno-zachodniej Afryce oraz na Bliskim Wschodzie[3]. Rosną w widnych lasach i w miejscach kamienistych, często na skałach wapiennych[8].

Kołotocznik
Ilustracja
Kołotocznik wierzbolistny
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

kołotocznik

Nazwa systematyczna
Buphthalmum L.
Sp. Pl.: 903 (1753)[3]
Typ nomenklatoryczny

B. salicifolium Linnaeus[4]

Synonimy
  • Asteroides Mill.
  • Bustia Adans.
  • Xerolekia Anderb.[3]

Kołotocznik wierzbolistny B. salicifolium uprawiany jest jako roślina ozdobna[8], także w Polsce[5].

Morfologia

Pokrój
Byliny[9][8] kłączowe, osiągające do 1,5 m wysokości[8].
Liście
Skrętoległe, owłosione, pojedyncze, całobrzegie lub ząbkowane[9], dolne ogonkowe, górne siedzące[8].
Kwiaty
Zebrane w koszyczki wyrastające pojedynczo na pędach. Dno koszyczka pokryte łuseczkami (plewinkami wspierającymi kwiaty). Okrywa półkulista, jej listki są zielone, równowąskie, wyrastają w kilku rzędach. Kwiaty języczkowate na skraju koszyczka są żeńskie i mają żółtą koronę. Kwiaty rurkowe są obupłciowe i także mają żółte korony[9][8].
Owoce
Niełupki trójkanciaste lub spłaszczone, nagie lub owłosione na krawędziach. Puch kielichowy zredukowany całkiem lub ma postać pierścienia łusek[9].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Inuleae z podrodziny Asteroideae z rodziny astrowatych (Asteraceae)[10].

Wykaz gatunków[3]
  • Buphthalmum inuloides Moris
  • Buphthalmum salicifolium L.kołotocznik wierzbolistny, buptalmum wierzbolistne
  • Buphthalmum speciosissimum L.

Przypisy