Myszopłoch kolczasty

Myszopłoch kolczasty, ruszczyk kolczasty (Ruscus aculeatus L.) – gatunek zimozielonej rośliny z rodziny szparagowatych (Asparagaceae), w niektórych systemach w myszopłochowatych (Ruscaceae). Pochodzi z basenu Morza Śródziemnego i Czarnego, lecz został rozprzestrzeniony w inne regiony jako roślina parkowa i ogrodowa[3].

Myszopłoch kolczasty
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

szparagowate

Rodzaj

myszopłoch

Gatunek

myszopłoch kolczasty

Nazwa systematyczna
Ruscus aculeatus L.
Sp. pl. 2:1041. 1753

Morfologia

Kwiaty
Owoc
Liście
Zredukowane do drobnych łusek, ich funkcję pełnią gałęziaki.
Kwiaty
Małe, żółtobiałe. Rozwijają się na środku gałęziaków na przełomie marca i kwietnia.
Owoce
Czerwone jagody[3] o średnicy do 15 mm z 1–2 nasionami.

Zastosowanie

Jest rośliną leczniczą, której surowiec zielarski stanowi kłącze, zbierane jesienią. Zawiera saponiny steroidowe typu spirostanu (m.in.: neuroruskogenina, ruscyna, ruskogenina, furostan i ruskozyd). Zwiększa napięcie żylne, działa przeciwzapalnie, uszczelnia naczynia włosowate, zwiększa przepływ żylny i ciśnienie krwi żylnej. Wyciągi z kłącza stosuje się m.in. przy: hemoroidach, obrzmieniach nóg, nocnych kurczach łydek, krwawieniach z dróg rodnych[4].

W krajach śródziemnomorskich młode pędy mają zastosowanie kulinarne (podobnie jak szparagi). Z nasion dawniej przyrządzano substytut kawy[3].

Dawniej, związane w pęczki gałęziaki ruszczyka służyły rzeźnikom do czyszczenia drewnianych bloków, na których oporządzali mięso (stąd wzięła się jego zwyczajowa nazwa – ang. butcher's broom ‘miotła rzeźnika’). Olejki eteryczne zawarte w tej roślinie miały ponadto zapobiegać namnażaniu się drobnoustrojów na drewnie[5].

Przypisy