Opos szary

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1758 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz nadając mu nazwę Didelphis opossum^[1]. Miejsce typowe według oryginalnego opisu to „Ameryka” (łac. Habitat in America)^[1], ograniczone przez amerykańskiego zoologa Joela Aspaha Allena do Surinamu^[13][14]; uściślone przez niemieckiego zoologa Paula Matschiego do Paramaribo, w Surinamie^{[15][14][16][17]}. Okaz typowy (lektotyp wyznaczony przez amerykańskiego zoologa Philipa Hershkovitza) to dorosła samica z trzema młodymi w torbie przechowywana w alkoholu o sygnaturze RMNH 25421a z kolekcji Rijksmuseum van Natuurlijke Historie^[18], zilustrowana i opisana przez holenderskiego farmaceutę i zoologa Albertusa Sebę w 1734 roku^[19].

Philander opossum wydaje się tworzyć grupę siostrzaną z P. mcilhennyi^[20]. Umieszczane wcześniej w obrębie P. opossum taksony – canus, vossi i melanurus^[14] – zostały wyodrębnione do rangi odrębnych gatunków>^[21]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy^[20].

• Philander: gr. φιλανδρος philandros ‘miłujący ludzi’, od φιλεω phileō ‘kochać’; ανηρ anēr, ανδρος andros ‘człowiek, mężczyzna’^[22].
• opossum: algonkiańskie opassum ‘biały pies’, od op ‘biały’; assom ‘pies’^[23].

Opos szary występuje w regionie Gujana i wschodniej części amazońskiej Brazylii (na północ od Amazonki i na wschód od Rio Negro, Pará i Roraima); może być bardziej rozpowszechniony^[20][17].

Długość ciała (bez ogona) 20–33,1 cm, długość ogona 19,5–33,5 cm; masa ciała 200–674 g^[24][25]. Futro barwy czarnoszarej lub łupkowoszarej. Jako jedyny z dydelfowatych ma na czarnym tle białe obrączki wokół oczu (okulary). Brzuch szarobiały lub biały. Ogon prawie do połowy czarny, potem jasnocielistej barwy, podobnie jak stopy i nos. Nazywany jest również cuica.

Deszczowe lasy tropikalne, wilgotne lasy i zakrzewienia przybrzeżne oraz wilgotne środowiska w krajobrazie rolniczym.

Aktywny wyłącznie nocą. Odżywia się małymi zwierzętami, m.in. żabami, ale również soczystymi owocami. W ciągu roku przychodzi na świat 4-5 młodych.

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (ang. least concern „najmniejszej troski”)^[9].