ہتھیار

پراݨی تریخ

چمپینزیاں ولوں وی چیزاں دی ہتھیاراں وجوں ورتوں کیتی جاندی اے^[۱]، اس توں ایہہ اندازہ لگایا جاندا اے کہ 50 لکھ سال پہلاں توں ہی مڈھلے منُکھاں(انساناں) نے ہتھیاراں دی ورتوں شروع کر دتی سی۔^[۲] سبھ توں پرانے ہتھیار شوننگین برچھے ہن۔ ایہہ 8 برچھے ہن جو 3 لکھ سال پہلاں ہتھیاراں وجوں ورتے جاندے سن۔^{[۳][۴][۵][۶][۷][۸]}

پرانا دور

اس دور وچ ہتھیاراں وچ تامبے یگ دوران ہتھیاراں وچ تامبے دی ورتوں شروع کر دتی گئی سی۔ اس توں بعد کانسی یگ وچ کانسی دی ورتوں شروع ہوئی۔

لوہے یگ دوران بنائیاں گئیاں مڈھلیاں تلواراں کانسی توں مضبوط نہیں سن۔ 1200 ق م دوران سب-سہارا افریقہ^[۹][۱۰] وچ ہتھیار بناؤن وچ لوہے دی ورتوں وڈے پدھر اتے شروع ہو گئی سی۔^[۱۱]

وچکار دور

اس دور وچ نویں قسم دیاں تلواراں دی ورتوں شروع ہوئی کیونکہ اس ویلے وچ گھوڑسواراں وچ لڑائی پرمکھ سی۔ اس دور دے انت وچ برود اتے توپ دی ورتوں وی شروع ہوئی۔

مڈھلا جدید دور

یورپی نشاۃ ثانیہ توں بعد پچھم وچ بندوقاں، توپاں وغیرہ دی ورتوں شروع ہوئی۔ پہلی عالمی جنگ دوران ہوائی لڑاکو جہاز اتے ٹینکاں دی ورتوں شروع ہوئی۔

جدید دور

دوجی عالمی جنگ وچ ہور کئی قسم دے ہتھیاراں دی ورتوں کیتی گئی جویں کہ کیمیائی اتے جیو سائنسی ہتھیار۔ اسدے نال ہی دوجی عالمی جنگ وچ نیوکلیئر ہتھیاراں دی ورتوں وی کیتی گئی۔