Иисус Христос
Исус Назареттааҕы эбэтэр Иисус Христос (был.-гириэк. Ἰησοῦς Χριστός) (7-2 б.э.и. Бэтлэhэм, Иудея — 26-36 Голгота, Иудея) диэн Христианизм сүрүн киhитэ уонна христианнар үгүстэрэ итэҕэйэринэн, Таҥара уола уонна сирэйдэниитэ.
Исус Христос | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Кыдьыга суох төрөтүү • Кириэскэ тиирии • Тиллии | ||||||||
Олохторо | ||||||||
Таҥара дьиэтэ • New Covenant Апостоллар • Хоруоллук • Эвангелиум • Кэм кэрдииhэ | ||||||||
Библия | ||||||||
Эргэ Кэриэс • Саҥа Кэриэс Кинигэлэр • Канон • Апокриф | ||||||||
Христиан теологията | ||||||||
Тринити • (Аҕа • Уол • Ытык Тыын) Теология историята • Аполегетика | ||||||||
Историята уонна үгэстэрэ | ||||||||
Эрдэтээҥҥи • Сүбэлэр • Үөрэх • Сорудахтар Улуу схизма • Кириэс сэриилэрэ • Реформация | ||||||||
Христианизм салаалара | ||||||||
| ||||||||
Христианизм топиктара | ||||||||
Тарҕатыы • Үҥүү • Экуменизм Атын итэҕэллэрдиин сыhыан • Хамсааhыннар Музыка • Литургия • Халандаар Бэлиэлэр • Дьоҕур • Сэмэлээhин |
Ислаамҥа Корааҥҥа Иса диэн ааттанар уонна көрбүөччүнэн ааҕыллар. Сорох атын да итэҕэллэргэ тутаах суолталаах киhинэн ааҕыллар.
Аатын суолтата
Иисус — былыргы дьэбириэйдэр ישוע (Йешу́а) диэн ааттарын былыргы гириэк тылынан суруллуутун Ιησούς билиҥҥи нуучча сыаркаба итинник ааттыыр. Йешуа диэн аат יהושע [Йеhошу́а] диэнтэн кылгатыллыбыта (икки олохтоох — «Йеhова» уонна «Быыһаныы»). Патриарх Ньыыкан реформатын иннигэр нууччалыы биир «и» буукубалаах суруллар эбит: «Iсус». Ньыыкан гириэк барылыгар чугаһатан «Iисус» диэбит.
Йеһошуа — былыргы дьэбириэйдэргэ тарҕаммыт аат. Дьэбириэйдэргэ сирдэрин төннөрөргө төһүү буолбут киһи, Моисей үөрэнээччитэ Йехошу́а бин Нун (барыллаан б.э. инн. XV—XIV үйэлэргэ олорбут) диэн ааттаах этэ, синод нууччалыы тылбааһынан Иисус Навин.
Христос — христианнар көрөллөрүнэн Иисус оруолун көрдөрөр хос аат. Χριστός диэн гириэк аата ивриттэн משׁיח (Маши́ах) арамей тылыттан משיחא (Меши́ха) диэн тыллар тылбаастара. Суолтата «таҥара талыыта» (помазанник, мессия).