Тохсунньу 8

күнэ-дьыла

Тохсунньу 2 диэн Григориан халандаарыгар сыл 8-с күнэ. Сыл бүтүө 357 күн (ордук хонуктаах сылга 358 күн) баар.

Бэлиэ күннэр

Түбэлтэлэр

  • 1547 — Кенигсберга литва тылынан бастакы кинигэ тахсыбыт — Мартинас Мажвидас катехизиһэ.
  • 1806Африка соҕуруу тумулугар баар стратегическэй суолталаах Голландия Кап (Тумул) холуонньатын Улуу Британия былдьаан ылбыт.
  • 1851Франция физигэ Жан Бернар Леон Фуко Сир бэйэтин киинин тула эргийэрин дакаастаабыт.
  • 1892 — Саха сирин бастакы хаһыаттарыттан биирдэстэрэ, "Саха уобалаһын биэдэмэстэрэ", тахсан саҕалаабыт. 1919 сыл ахсынньы 14 күнүгэр диэри ыйга иккитэ тахсара, олохтоох типографияҕа бэчээттэнэрэ, нууччалыы тыллааҕа.
  • 1936Ираан арҕааҥҥылыы санаалаах бэрэсидьиэнэ Реза Шах хиджабы аһаҕастык кэтиини бобор туһунан ыйаах таһаарбыт. Ол эрээри 1979 сыллааҕы Ислаам өрөбөлүүссүйэтин кэннэ Ирааҥҥа хиджаб кэтиитэ булгуччулаах буолбута.
  • 1937Ленинграакка аан дойдуга бастакы Арктика Түмэлэ арыллыбыт.
  • 1964АХШ бэрэсидьиэнэ Линдон Б. Джонсон дойдуга «дьадайыыны утары сэриини» биллэрбит. Уон сыл иһигэр дьадаҥы дьон ахсаана 17,3%-тан 11,1%-ҥа диэри намтаабыт.
  • 1966Саха норуодунай суруйааччыта диэн ытык аат аан бастаан Амма Аччыгыйыгар иҥэриллибит (норуодунай бэйиэт диэн аат Эллэйгэ 1964 сыллаахха иҥэриллибитэ).
  • 1994Арассыыйа космонава Валерий Поляков "Мир" станцияҕа көппүт. Кини космос станциятыгар 1995 сыл кулун тутар 22 күнүгэр диэри сылдьан рекорд олохтообут (космоска 437 күн буолбут).
  • 2006Аммаҕа улуус саҥа балыыһата аһыллыбыт. Икки мэндиэмэннээх балыыһа 50 сытар миэстэлээх эбит.

Төрөөбүттэр

  • 1921 — Николай Емельянов (04.03.2000 өлб.) — саха фольклорун биир тутаах чинчийээччитэ, филология билимин дуоктара.
  • 1930 — Павел Дмитриев - Бачыым Байбал — рационализатор, Саха АССР үтүөлээх механизатора, тыыл уонна үлэ бэтэрээнэ.
  • 1935Элвис ПреслиАмерика биир биллэр ырыаһыта, музыка суруйааччыта уонна артыыһа. Рок-н-ролл музыкатыгар биир бастакы киэҥник биллэр ырыаһыт.
  • 1942Стивен ХокингАнглия физигэ уонна математига. Аан дойду биир бастыҥ түөрүйэ чинчийээччитэ. Анал үөрэҕэ суох дьоҥҥо физиканы быһаарар элбэх ыстатыйалары уонна кинигэлэри суруйбута.
  • 1965 — Федор Дьячковскай — саха тылын чинчийээччи, филология билимин хандьыдаата.
  • 1984 — Ким Чен Ын — Хотугу Кэриэйэ салайааччыта (2011 сылтан ыла).

Өлбүттэр