Kvarc
Kvarc () je najrasprostranjeniji mineral u Zemljinoj kontinentalnoj kori. Kristališe po heksagonalnoj romboedarskoj sistemi, a osnovni sastojak mu je SiO2, spada u silikate. Uobičajeno je oblika šestostrane prizme pri čemu su rogljevi (vrhovi) oblika šestostrane piramide. Može biti u više boja: beli (mlečni), bezbojni (kameni kristal), ljubičasti (ametist), ružičasti, sivi (čađavac), smeđi (kaingorn), crni (morion), žuti (citrin) i zeleni (prejz).
| Kvarc | |
|---|---|
 | |
| Opšte | |
| Kategorija | Mineral |
| Hemijska formula | Silicijum (silicijum dioksid, SiO2) |
| Identifikacija | |
| Boja | providan (ako je bez primesa); videti i varijetete |
| Kristalni habitus | šestougla prizma sa šestouglom piramidom na vrhu (tipično) |
| Kristalna sistema | Heksagonalni romboedarski klasa 32 |
| Bližnjenje | Dauphine law, Brazil law and Japan law |
| Cepljivost | nema |
| Prelom | Conchoidal |
| Tvrdoća po Mosu hardness | 7 - niža kod varijeteta sa primesama |
| Sjaj | Vitreous/glossy |
| Indeks prelamanja | nω = 1,543 - 1,545 nε = 1,552 - 1,554 |
| Optičke osobine | Jednoosni(+) |
| Dvojno prelamanje | +0,009 (B-G interval) |
| Pleohroizam | nema |
| Ogreb | beo |
| Specifična težina | 2,65 uvek; menja se kod varijeteta sa primesama |
| Tačka toplljenja | 1650 (±75) °C |
| Rastvorljivost | H2O nerastvoran |
| Diaphaneity | providan do proziran |
| Druge osobine | Piezoelektričan |
Kvarc ima tvrdoću 7 po Mosovoj skali. Ogreb mu je bele boje i staklaste je sjajnosti. Gustina mu je 2.65 g/cm3 i gradi veoma lepe kristale.
Varijeteti
Kvarc se javlja u hidrotermalnim vencima i u pegmatitima. Potpuno formirani kristali mogu dostići veličine od nekoliko metara u dužini a biti teški i nekoliko stotina kilograma. Hidrotermalni venci mogu sadržati plemenite metale kao što su samorodno zlato i samorodno srebro.
Kvarc je osnovni sastojak granita, peščara, krečnjaka, i mnogih drugih magmatskih, sedimentnih i metamorfnih stena.
Glavni varijeteti Kalcedon Bilo koji kriptokristalni kvarc, iako se uopšteno govori samo za beli ili svetlije oboajani materijal. U drugim slučajevima koriste se druga imena. Ahat Kalcedon sa vrpcama Oniks Ahat gde su trake ravne paralelne i konzistentne po veličini. Jasper Neprovidan kalcedon, nečist Aventurine Providan kalcedon sa malim dodacima (Obično liskun) koji svetlucaju. Tigrovo oko Vlaknasti kvarc, exhibitingchatoyancy. Kristal Čist, bezbojan Ametist Ljubičast, providan Citrin Žuto do crvenkasto narandžast, zelenkasto žut Prasiolite Mint zelen, providan Rose quartz Rozi, providan, može da prikaže diasterism Mlečni kvarc Beo, prozračan do neprozračan Čađavac Braon, proziran Morion Tamnosmeđ, neproziran Karnelijan Crvenkasto-oranž kalcedon, poluproziran
Vidi još
Literatura
- Hurlbut, Cornelius S.; Klein, Cornelis, 1985, Manual of Mineralogy, 20th ed., ISBN 0-471-80580-7
Eksterni linkovi
- Quartz varieties, properties, crystal morphology. Photos and illustrations
- Arkansas quartz, Rockhounding Arkansas
- Gilbert Hart Nomenclature of Silica, American Mineralogist, Volume 12, pages 383-395, 1927
- Mindat.org
- Queensland University of Technology Arhivirano 2006-02-11 na Wayback Machine-u Origin of the word quartz.
- PDF of Charles Sawyer's cultured quartz process description Arhivirano 2006-03-27 na Wayback Machine-u
- Smithsonian Institute, Inventors of quartz oscillating devices Arhivirano 2007-02-24 na Wayback Machine-u