ยุทธการที่ป่าท็อยโทบวร์ค

ยุทธการที่ป่าท็อยโทบวร์ค (อังกฤษ: Battle of the Teutoburg Forest) หรือ ยุทธการของแฮร์มัน (เยอรมัน: Hermannsschlacht) นักประวัติศาสตร์โรมันกล่าวถึงยุทธการนี้ว่า ความย่อยยับของวาเรียน (Clades Variana) เกิดขึ้นใน ค.ศ. 9 พันธมิตรชนเผ่าเยอรมันนำโดยอาร์มินิอุส (อีกชื่อหนึ่งคือแฮร์มัน) สามารถทำลายสามกองพันทหารโรมันนำโดยปูบลิอุส วารุส นำไปสู่การสิ้นอำนาจของโรมันเหนือแผ่นดินชนเผ่าเยอรมัน (แกร์มานิอา) ซึ่งถือเป็นจุดพลิกผันครั้งใหญ่ในประวัติศาสตร์ยุโรป

ยุทธการที่ป่าท็อยโทบวร์ค
ส่วนหนึ่งของ การทัพของจักรวรรดิในแกร์มานิอาตอนต้น
อนุสาวรีย์วีรชนของมาร์กุส ไกลิอุส เซนทูเรียนคนแรกของกองที่ 18 ที่ "ตกอยู่ในสงครามของวารุส" ('bello Variano') จารึกเขียนว่า: "ถึงมาร์กุส ไกลิอุส บุตรในติตุส แห่งเผ่าเลโมเนีย จากโบโลญญา เซนทูเรียนคนแรกในกองที่ 18 อายุ 53 1/2 ปี เขาตกอยู่ในสงครามของวารุส กระดูกผู้เป็นไทของเขาอาจบรรจุที่นี่ ปุบลิอุส ไกลิอุส บุตรในติตุส แห่งเผ่าเลโมเนีย พี่/น้องชายของเขา สร้าง (อนุสาวรีย์นี้) ขึ้น"[1]
วันที่ ป.  กันยายน ค.ศ. 9 สถานที่ น่าจะอำเภออ็อสนาบรึค รัฐนีเดอร์ซัคเซิน ผล ชนเผ่าเยอรมันชนะ ดินแดน เปลี่ยนแปลง ลีเมส ในแม่น้ำไรน์
คู่สงคราม
พันธมิตรกลุ่มชนเจอร์แมนิก (น่าจะรวม Cherusci, Marsi, Chatti และ Bructeri)	จักรวรรดิโรมัน
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
อาร์มินิอุส เซกิเมอร์	ปุบลิอุส วารุส †
หน่วยที่เกี่ยวข้อง
ไม่ทราบ	กองที่ 17, 18 และ 19 หมู่ทหารเสริม 6 หมู่ กองพันทหารม้า 3 กอง (alae)
กำลัง
ไม่ทราบ แต่ประมาณที่ 15,000 คน[2]	14,000–22,752 นาย[3] ไม่ทราบจำนวนผู้ไม่มีหน้าที่ทำการรบ[3]
ความสูญเสีย
ไม่ทราบ แต่น้อย	16,000 นาย[4]–เสียชีวิต 20,000 นาย[5] กองทัพถูกทำลายเกือบทั้งหมด บางส่วนถูกขายเป็นทาส มีทหารโรมันจำนวนน้อยที่หนีกลับไปยังดินแดนของโรมันได้[6]