อนุสรณ์ผู้ปลดปล่อยลัตเวียและรีกาโซเวียตจากผู้รุกรานฟาสซิสต์เยอรมัน
อนุสรณ์ผู้ปลดปล่อยลัตเวียและรีกาโซเวียตจากผู้รุกรานฟาสซิสต์เยอรมัน[a] หรือเรียกกันอย่างไม่เป็นทางการว่า อนุสรณ์ชัยชนะ[b] เป็นอนุสรณ์สถานในสวนชัยชนะ ในย่านปาร์เดากาวา กรุงรีกา ประเทศลัตเวีย ตั้งขึ้นในปี 1985 เพื่อระลึกถึงทหารจากกองทัพแดงที่ร่วมรบในการยึดเมืองรีกาและส่วนอื่นของลัตเวียคืนมาจากนาซีเยอรมนี ในช่วงปีท้าย ๆ ของสงครามโลกครั้งที่สอง (1944–1945) อนุสรณ์สถานประกอบด้วยเสาสูง 79 เมตร และงานประติมากรรมสองชุด คือ มารดามาตุภูมิและประติมากรรมรูปทหารสามนาย[1]
Piemineklis Padomju Latvijas un Rīgas atbrīvotājiem no vācu fašistiskajiem iebrucējiem | |
 | |
| พิกัด | 56°56′12″N 24°05′09″E / 56.936803°N 24.085808°E |
|---|---|
| ที่ตั้ง | สวนชัยชนะ รีกา ประเทศลัตเวีย |
| ผู้ออกแบบ | Alexandr Bugaev |
| วัสดุ | สัมฤทธิ์, แกรนิต, คอนกรีต |
| ความสูง | ส่วนเสา: 79 เมตร (259 ฟุต 2 นิ้ว) |
| เริ่มก่อสร้าง | 8 พฤษภาคม 1978 |
| สร้างเสร็จ | 1985 |
| การเปิด | 1985 |
| อุทิศแด่ | ทหารกองทัพแดงที่ร่วมรบในการยึดรีกาและลัตเวียกลับคืนมา |
| วันที่รื้อ | 25 สิงหาคม 2022 |
อนุสรณ์นี้เป็นประเด็นถกเถียงมาอย่างยาวนานในสังคมลัตเวียสมัยใหม่ เนื่องมาจากความเกี่ยวเนื่องกับสงครามโลกครั้งที่สองและมรดกจากสมัยที่ลัตเวียอยู่ภายใต้ปกครองของสหภาพโซเวียต ชาวลัตเวียจำนวนมากมองว่าอนุสรณ์นี้ไม่ใช่สัญลักษณ์ของการปลดปล่อย หากแต่เป็นสัญลักษณ์ของการยึดครองอีกครั้งของสหภาพโซเวียต[2][3] เสาสูงของอนุสรณ์สถานนี้บางครั้งถูกเรียกว่าเป็น "นิ้วมอสโก" (Maskavas pirksts)[1] และถูกนำไปเปรียบว่าเป็นคู่ตรงข้ามกันของอนุสรณ์เสรีภาพ[4]
ภายหลังการรุกรานยูเครนโดยรัสเซียในปี 2022 ได้มีการตัดสินใจรื้อถอนอนุสรณ์สถานนี้อย่างเป็นทางการ การรื้อถอนเริ่มขึ้นในวันที่ 22 สิงหาคม และเสร็จสิ้นในวันที่ 25 สิงหาคม 2022[5][6][7] คณะกรรมการสืบสวนสอบสวนรัสเซียกล่าวหาว่าการรื้อถอนอนุสรณ์นี้เป็นอาชญากรรม[8] และในวันที่ 10 พฤศจิกายน 2022 กระทรวงการต่างประเทศรัสเซียได้เรียกมาริส เรียกสติญช์ เอกอัครราชทูตลัตเวีย เข้าพบเพื่อประท้วงการรื้อถอนอนุสรณ์นี้และอนุสรณ์อื่น ๆ จากยุคโซเวียตในลัตเวีย พร้อมทั้งขู่ว่ารัสเซีย "มีสิทธิ์ที่จะตอบโต้ ซึ่งรวมถึงการใช้มาตรการที่ไม่สมมาตร"[9][10] เรียกสติญช์แสดงความเห็นโดยกล่าวว่า "มาตรการใด ๆ ก็ตามที่รัสเซียใช้ จะตามมาด้วยการตอบโต้ที่เหมาะสม เด็ดขาด และหนักแน่น"[11]