อาหารเวียดนาม

ชาวเวียดนามกินข้าวเจ้าเป็นอาหารหลัก แต่ก็รับประทานข้าวเหนียวด้วย อาหารที่ปรุงด้วยแป้ง และมีไส้ รวมถึงขนมปังฝรั่งเศส ชาวเวียดนามเรียกว่า "บั๊ญ" (bánh) อาหารที่ปรุงด้วยข้าวเหนียวที่เป็นที่นิยมในเวียดนามได้แก่

• บั๊ญจึง (bánh chưng) ข้าวต้มไส้ถั่ว ห่อด้วยใบตองเป็นรูปสี่เหลี่ยม
• บั๊ญเส่ย (bánh giầy) ข้าวต้มไส้ถั่ว ห่อด้วยใบตองเป็นรูปทรงกลม เสิร์ฟคู่กับหมูยอ
• บั๊ญกาย (bánh gai) ขนมทำจากแป้งข้าวเหนียว นวดกับใบป่านจนดำ ไส้ทำจากถั่ว

ชาวเวียดนามมีอาหารที่ได้รับอิทธิพลจากก๋วยเตี๋ยวของจีน เรียกว่า "เฝอ" (phở) ซึ่งได้ปรับปรุงจนมีเอกลักษณ์เป็นของตัวเอง ขนมจีนในภาษาเวียดนามเรียก "บู๊น" (bún) ซึ่งมีรูปแบบการปรุงที่หลากหลาย เช่น

• บู๊นถิตเนื้อง (bún thịt nướng) ขนมจีนหมูย่าง
• บู๊นบ่อ (bún bò) ขนมจีนหน้าเนื้อ
• บู๊นบ่อเฮว้ (bún bò Huế) เป็นขนมจีนน้ำใส่เนื้อวัวหรือเนื้อหมู เป็นอาหารที่มีชื่อเสียงของเมืองเว้

อาหารเวียดนามเป็นอาหารที่กินผักสดหลากหลายชนิดในแทบทุกเมนู และมีน้ำจิ้มที่หลากหลาย เครื่องปรุงรสส่วนใหญ่เป็นแบบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มากกว่าจีน เช่น เครื่องปรุงรสเปรี้ยวใช้มะขามมะนาว ไม่นิยมน้ำส้มสายชู เครื่องปรุงรสเค็ม ส่วนใหญ่เป็น น้ำปลา น้ำกะปิ รองลงไปเป็นกะปิ ปลาร้า กุ้งจ่อม ใช้ซีอิ๊วแบบจีนน้อยมาก

• อาหารเวียดนามภาคเหนือ มีอิทธิพลของอาหารจีนปรากฏชัดกว่าภูมิภาคอื่น มีแกงจืดแบบจีน และการผัดแบบจีนแพร่หลายมากกว่าภาคอื่น ๆ
• อาหารเวียดนามภาคกลาง ศูนย์กลางอยู่ที่เว้ มีอิทธิพลของอาหารในวังปรากฏชัดเจนมาก และมีรสเผ็ดมากกว่าอาหารภาคอื่น
• อาหารเวียดนามภาคใต้ มีอิทธิพลของอาหารอินเดียและอาหารกัมพูชาปรากฏมากกว่า ใช้ผัก ผลไม้ และเนื้อสัตว์ที่หลากหลายกว่า

อาหารเวียดนามมักมี อู๋ซิง (wuxing) (ปรัชญาจีน) ซึ่งเป็นที่ทราบกันดีว่ามีความสมดุลในแต่ละคุณลักษณะเหล่านี้

• อาหารเวียดนามหลายชนิดประกอบด้วยประสาทรับรสพื้นฐาน 5 ประการ (ngũ vị): เผ็ด (โลหะ) เปรี้ยว (ไม้) ขม (ไฟ) เค็ม (น้ำ) และหวาน (ดิน) ซึ่งสอดคล้องกับห้า อวัยวะ (ngũ tạng): ถุงน้ำดี, ลำไส้เล็ก, ลำไส้ใหญ่, กระเพาะอาหาร และ กระเพาะปัสสาวะ

• อาหารเวียดนามประกอบด้วยสารอาหาร 5 ประเภท (ngũ chất): แป้ง น้ำหรือของเหลว แร่ธาตุ โปรตีน และไขมัน

• พ่อครัวชาวเวียดนามมักจะพยายามให้มีอาหารประกอบไปด้วยห้าสี (ngũ sắc): ขาว (โลหะ) เขียว (ไม้) เหลือง (ดิน) แดง (ไฟ) และดำ (น้ำ) ในจาน

• อาหารในเวียดนามจะดึงดูดนักชิมด้วยประสาทสัมผัสทั้งห้า (năm giác quan): การจัดอาหารดึงดูดสายตา, เสียงมาจากวัตถุดิบที่คมชัด สัมผัสได้ถึงเครื่องเทศทั้งห้า ส่วนผสมที่มีกลิ่นหอมมาจากสมุนไพรเป็นหลัก จมูกและอาหารบางอย่างโดยเฉพาะอย่างยิ่งอาหารนิ้วสามารถรับรู้ได้โดยการสัมผัส.^[1]

ความประสานกันทั้งห้าองค์ประกอบ

อาหารเวียดนามได้รับอิทธิพลจากหลักการแบบเอเชียของ ห้าธาตุ และ มหาภูต

• รสเยี่ยมจากเวียดนาม. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : แสงแดด, 2547, หน้า 7-10

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ อาหารเวียดนาม

• Culinary Matters in Vietnam
• Vietnamese recipes collection (เวียดนาม)
• Vietnamese Food เก็บถาวร 2018-12-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)
• Vietnamese Food and Travel Information (อังกฤษ)