อิสานโนซอรัส
อิสานโนซอรัส (ชื่อวิทยาศาสตร์: Isanosaurus) เป็นสกุลของไดโนเสาร์ซอโรพอดที่สูญพันธุ์จากประเทศไทย เดิมจัดให้อยู่ในช่วงอายุประมาณ 210 ล้านปีในยุคไทรแอสซิกตอนปลาย (ขั้น Norian ตอนปลายถึง Rhaetian) ซึ่งจะทำให้เป็นหนึ่งในซอโรพอดที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่รู้จัก ภายหลังถือว่าไม่ทราบยุคสมัย และอาจอยู่ในยุคจูแรสซิกตอนต้น[1] หรือแม้แต่ช้าสุดถึงยุคจูแรสซิกตอนปลาย[2] ไดโนเสาร์ชนิดนี้มีเพียงชนิดเดียว คือ อิสานโนซอรัส อรรถวิภัชน์ชิ (Isanosaurus attavipachi) แม้ว่าจะมีความสำคัญต่อความเข้าใจเกี่ยวกับต้นกำเนิดซอโรพอดและวิวัฒนาการในยุคแรก ๆ Isanosaurus ก็ยังไม่เป็นที่รู้จัก ความสัมพันธ์อย่างชัดเจนระหว่างซอโรพอดชนิดอื่นยังคงไม่ได้รับการแก้ไข[3]
| อิสานโนซอรัส ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ยุคไทรแอสซิกตอนปลาย? หรือยุคจูแรสซิกตอนปลาย? ?214–145Ma ไม่ทราบยุค | |
|---|---|
 | |
| กระดูกต้นขาของ Isanosaurus attavipachi | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์  | |
| โดเมน: | ยูแคริโอต |
| อาณาจักร: | สัตว์ |
| ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง |
| เคลด: | ไดโนเสาร์ |
| เคลด: | ซอริสเกีย |
| เคลด: | †Sauropodomorpha |
| เคลด: | †ซอโรพอด |
| เคลด: | †Eusauropoda Buffetaut et al. 2000 |
| สกุล: | †อิสานโนซอรัส Buffetaut et al. 2000 |
| สปีชีส์: | †Isanosaurus attavipachi |
| ชื่อทวินาม | |
| †Isanosaurus attavipachi Buffetaut et al. 2000 | |
การค้นพบและตั้งชื่อ
ตัวอย่างชนิดนี้พบในหินทรายสีแดงเข้มในหมวดหินน้ำพองใกล้บ้านโนนถาวร (Ban Non Thaworn) จังหวัดชัยภูมิ[3] เมื่อมีการค้นพบใน ค.ศ. 1998 โครงกระดูกส่วนใหญ่ถูกกัดกร่อนไปแล้วอย่างน่าเสียดาย[3] ในส่วนของฟอสซิลสัตว์มีกระดูกสันหลังนั้น มีการสำรวจในบริเวณนี้ได้ไม่ดีนัก นอกจาก Isanosaurus แล้ว พบแค่กระดูกก้นแบบชัดเจน 2 อัน โดยกระดูกก้นเป็นของ Isanosaurus หรือไม่นั้นยังไม่เป็นที่กระจ่าง เนื่องจากไม่มีกระดูกเชิงกรานที่เก็บรักษาไว้ในตัวอย่างต้นแบบแรก[3]
Isanosaurus ได้รับการระบุโดยเอริก บุฟแฟโต (Éric Buffetaut) นักบรรพชีวินวิทยาชาวฝรั่งเศส และเพื่อนร่วมงานใน ค.ศ. 2000[3] ชื่อไดโนเสาร์มาจากภาคอีสานของประเทศไทย ส่วนชื่อชนิดตั้งขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่ปรีชา อรรถวิภัชน์ ผู้สนับสนุนการวิจัยบรรพชีวินวิทยาในประเทศไทยและอดีตอธิบดีกรมทรัพยากรธรณี[3]
วิวัฒนาการชาติพันธุ์
เดิมจัดให้เป็นซอโรพอด ภายหลังจึงระบุเป็นซอโรโพดิฟอร์มที่ไม่ใช่ซอโรพอด (non-sauropod sauropodiform) แผนภาพข้างล่างนี้แสดงตำแหน่งของ Isanosaurus ใน Massopoda ตามข้อมูลจาก Oliver W. M. Rauhut และผู้ร่วมงาน, 2020:[1]
| Massopoda |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg){kind=small}
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
- "Restoration and discussion of Isanosaurus". luisrey.ndtilda.co. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 15, 2018.