Bakal
- Para sa ibang gamit, tingnan ang Yero (paglilinaw).
- Para sa ibang gamit, tingnan ang Bakal (paglilinaw).
- Para sa ibang gamit, tingnan ang Hero (paglilinaw).
- Para sa ibang gamit, tingnan ang Iron (paglilinaw).
Ang bakal, yero, iyero, uwit, hero, o hiero (Kastila: hierro, Ingles: iron), may atomikong bilang na 26, atomikong timbang na 55.847, punto ng pagkatunaw na 1,535oC, punto ng pagkulong 3.00, espesipikong grabidad na 7.874 [sa 20oC], mga balensiyang 2, 3, 4, at 6) ay isang elementong kimikal at metalikong may simbolong Fe. Makinang ito at may hawig ang kaputian sa kulay ng pilak. Napupukpok ito, nahuhubog, at nababatak. Nakakagawa mula rito ng balani. Sa teknolohiya at industriya, nagagamit ang elementong ito sa konstruksiyon at paggawa ng mga makinarya, sa napakaraming kaparaanan.[5]
Bakal | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Alotropiya | see Allotropes of iron | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hitsura | lustrous metallic with a grayish tinge | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pamantayang atomikong timbang Ar°(Fe) |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bakal sa talahanayang peryodiko | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atomikong bilang (Z) | 26 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pangkat | pangkat 8 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Peryodo | peryodo 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bloke | d-block | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Konpigurasyon ng elektron | [Ar] 3d6 4s2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mga elektron bawat kapa | 2, 8, 14, 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Katangiang pisikal | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pase sa STP | solido | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Punto ng pagkatunaw | 1811 K (1538 °C, 2800 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Punto ng pagkulo | 3134 K (2862 °C, 5182 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Densidad (malapit sa r.t.) | 7.874 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
kapag likido (sa m.p.) | 6.98 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Init ng pusyon | 13.81 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Init ng baporisasyon | 340 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Molar na kapasidad ng init | 25.10 J/(mol·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Presyon ng singaw
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Katangiang atomiko | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mga estado ng oksidasyon | −4, −2, −1, 0, +1,[2] +2, +3, +4, +5,[3] +6, +7[4] (isang anpoterong oksido) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronegatibidad | Eskala ni Pauling: 1.83 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mga enerhiyang ionisasyon |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Radyong atomiko | emperiko: 126 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Radyong Kobalente | Low spin: 132±3 pm High spin: 152±6 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Radyong Van der Waals | 194 [1] pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mga linyang espektral ng bakal | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ibang katangian | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Likas na paglitaw | primordiyal | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kayarian ng krystal | body-centered cubic (bcc) a=286.65 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kayarian ng krystal | face-centered cubic (fcc) between 1185–1667 K; a=364.680 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bilis ng tunog manipis na bara | 5120 m/s (sa r.t.) (electrolytic) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Termal na pagpapalawak | 11.8 µm/(m⋅K) (at 25 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Termal na konduktibidad | 80.4 W/(m⋅K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektrikal na resistibidad | 96.1 nΩ⋅m (at 20 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Puntong Curie | 1043 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Magnetikong pagsasaayos | ferromagnetic | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Modulo ni Young | 211 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Modulo ng tigas | 82 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bultong modulo | 170 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rasyo ni Poisson | 0.29 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eskala ni Mohs sa katigasan | 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Subok sa katigasan ni Vickers | 608 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Subok sa katigasan ni Brinell | 200–1180 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bilang ng CAS | 7439-89-6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kasaysayan | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pagkakatuklas | before 5000 BC | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Simbolo | "Fe": from Latin ferrum | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pangunahing isotopo ng bakal | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mga sanggunian
Ang lathalaing ito na tungkol sa Kimika ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.
🔥 Top keywords: Unang Digmaang PandaigdigEl filibusterismoNoli Me Tángere (nobela)José RizalIkalawang Digmaang PandaigdigTalaan ng mga kabanata sa Noli Me TangereFrancisco BalagtasIbong AdarnaFlorante at LauraNatatangi:MaghanapRebolusyong EDSA ng 1986Batas militarGomburzaUnang PahinaTalaan ng mga Kabanata sa Noli Me TangerePadron:Mga Kabanata ng Noli Me TangereFerdinand MarcosBatas militar sa ilalim ni Ferdinand MarcosKarapatang pantaoPang-uriAdolf HitlerCorazon AquinoPang-aabusong seksuwalKarapatang sibil at pampolitikaPandiwaPananaliksikPagkamakabansaKoridoNagkakaisang BansaPang-abayKasunduan sa VersaillesTimog-silangang AsyaPagkamamamayanAraw ng KagitinganTalaan ng mga Pangulo ng PilipinasDemokrasyaPangunang lunasFidel V. RamosArkiduke Franz Ferdinand ng Austriya