යකඩ

යකඩ යනු රසායනික මුලද්‍රව්‍යයකි. එය Fe (ලතින් භාෂාවෙත් එය ෆෙරම් යනුවෙන් ද) යන සංකේතයෙන් නිරූපනය කරයි. එහි පරමාණුක ක්‍රමාංකය 26 වේ. යකඩ 8 වන කාණ්ඩයේ හා 4 වැනි ආවර්තයට අයත් මුලද්‍රව්‍යයකි. යකඩ මෘදු රිදී වර්ණයක් දරයි. මුලද්‍රව්‍යවකි. එය චුම්භක ගුණ දරන මූලද්‍රව්‍ය වලින් එකකි.

මැංගනීස්යකඩ → cobalt
-

Fe

Ru
මුහුණුවර
lustrous metallic with a grayish tinge
A rough wedge of silvery metal

Spectral lines of Iron
ප්‍රධාන ගුණ
නම, සංකේතය, ක්‍රමාංකයයකඩ, Fe, 26
උච්චාරණය/.ərn/
මූලද්‍රව්‍ය කාණ්ඩයtransition metal
කාණ්ඩය, ආවර්තය, ගොනුව8, 4, d
සාපේක්ෂ පරමාණුක ස්කන්ධය55.845(2) g·mol−1
ඉලෙක්ට්‍රෝන වින්‍යාසය[Ar] 3d6 4s2
කවච වල ඇති ඉලෙක්ට්‍රෝන සංඛ්‍යාව2, 8, 14, 2
ද්‍රව්‍යමය ගුණ
අවධියsolid
ඝනත්වය (කා.උ. දී)7.874 g·cm−3
ද්‍රවාංකයේ දී ද්‍රව ඝනත්වය6.98 g·cm−3
ද්‍රවාංකය1811 K, 1538 °C, 2800 °F
තාපාංකය3134 K, 2862 °C, 5182 °F
විලයන එන්තැල්පිය13.81 kJ·mol−1
වාෂ්පීභවන එන්තැල්පිය340 kJ·mol−1
විශිෂ්ට තාප ධාරිතාව(25 °C) 25.10 J·mol−1·K−1
වාෂ්ප පීඩනය
පීඩ. (Pa)1101001 k10 k100 k
උෂ්. (K)172818902091234626793132
පරමාණුක ගුණ
විද්‍යුත් ඍණතාව1.83 (පෝලිං පරිමාණයෙන්)
අයනීකරණ ශක්ති1වන: 762.5 kJ·mol−1
2වන: 1561.9 kJ·mol−1
3වන: 2957 kJ·mol−1
පරමාණුක අරය126 pm
සහසංයුජ අරය132±3 (low spin), 152±6 (high spin) pm
ප්‍රකීර්ණක
ස්එටික ආකෘතියbody-centered cubic
චුම්බකත්වයferromagnetic
1043 K
විද්‍යුත් ප්‍රතිරෝධිතාව(20 °C) 96.1 nΩ·m
තාප සන්නායකතාව(300 K) 80.4 W·m−1·K−1
තාප ප්‍රසාරණය(25 °C) 11.8 µm·m−1·K−1
ධ්වනි වේගය (තුනී දණ්ඩක් හරහා)(කා.උ.) (electrolytic)
5120 m·s−1
යං මාපාංකය211 GPa
ව්‍යාකෘති මාපාංකය82 GPa
නිකර මාපාංකය170 GPa
පොයිසෝන් අනුපාතය0.29
මෝ දැඩියාව4
විකස් දැඩියාව608 MPa
බි‍්‍රනල් දැඩියාව490 MPa
CAS ලේඛනගත අංකය7439-89-6
ඉතාමත් ස්ථායී සමස්ථානික
ප්‍රධාන ලිපිය: යකඩ වල සමස්ථානික
සමස්.ස්.සු.අර්ධ ජීව කාලයක්.නිය.ක්.ශ. (MeV)ක්.නිශ්.
54Fe5.8%>3.1×1022y2ε capture?54Cr
55Fesyn2.73 yε capture0.23155Mn
56Fe91.72%56Fe is stable with 30 neutrons
57Fe2.2%57Fe is stable with 31 neutrons
58Fe0.28%58Fe is stable with 32 neutrons
59Fesyn44.503 dβ1.56559Co
60Fesyn2.6×106 yβ3.97860Co

යකඩ හා නිකල් යනු තාරකා නෂ්ටි ජනකයේ දී ඇති වූ අවසාන මුලද්‍රව්‍යයි. එබැවින් ඒවා බරින් වැඩිම මුලද්‍රව්‍යවේ. යකඩ ජනනයට තාරකාවක රක්ත වර්ණයෙන් යුක්ත පිපිරීමක් අවශ්‍ය නොවේ. එබැවින් යකඩ හා නිකල් ඉතාමත් සුලබ මුලද්‍රව්‍යයන්ය. එය පෘථිවියේ අභ්‍යන්තර කුහරයේ(පෘථිවි හරයේ) අන්තර්ගතය. එදිනෙදා භාවිතා කරන කාන්දම් වල පොදු ප්‍රභවයක් වන්නේ යකඩ හා මාත්තු යකඩ

"https:https://www.search.com.vn/wiki/index.php?lang=si&q=යකඩ&oldid=343904" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි
🔥 Top keywords: මුල් පිටුවකාලස් පුයිජ්දෙමොන්විශේෂ:ගවේෂණයසිංහල අලුත් අවුරුද්දසූනන් ඇඟ වැටීමේ ඵලාඵලසිංහල සහ හින්දු අලුත් අවුරුද්දවැදි ජනයාසිංහල අවුරුද්ද සමඟ බැඳුණු ජන ක්‍රීඩාශ්‍රී ලංකා රුපියලඅධ්‍යාපනයඒ.ටී. ආරියරත්නශ්‍රී ලංකාවේ ආදි වාසීන්විකිපීඩියා:Contact usආදිවාසීන්සෞරග්‍රහ මණ්ඩලයසිංහල ජනකවිරුවන්වැලිසෑයස්ත්‍රී ස්වයං වින්දනයශ්‍රී ලංකාවසිංහල භාෂාවසර්වෝදයශ්‍රී ලංකාවේ සර්පයෝශ්‍රී පාදස්ථානයපංච කල්‍යාණලිංගික සංසර්ගයමත්ද්‍රව්‍යප‍්‍රාථමික අධ්‍යාපනයසාකච්ඡාව:මුල් පිටුවවිකිපීඩියා:Administrators' noticeboardමහා මංගල සුත්‍රයමල්සිංහල අක්ෂර මාලාවදුටුගැමුණු රජසීගිරියශ්‍රී ලංකාවේ මත්ද්‍රව්‍ය ප්‍රශ්නයශ්‍රී දළදා මාළිගාවඉන්දියාවදෙවන ලෝක යුද්ධයසිංහල හෝඩි