Mga wikang Pilipino

(Idinirekta mula sa Philippine languages)

Sa aghamwika o linggwistika, ang mga wikang Pilipino (Ingles: Philippine languages, Espanyol: Las lenguas filipinas) ay isang panukala ni Robert Blust noong 1991 na nagmumungkahi na ang lahat ng mga wika sa Pilipinas at hilagang Sulawesi, maliban sa Sama-Bajaw at ilang mga wika sa Palawan, ay bumubuo sa subpamilya ng mga wikang Austronesyo. Baga mang malapit ang Pilipinas sa kalagitnaan ng paglawak ng Awstronesyo mula Pormosa, mayroong munting kaibhang pangwika sa higit-kumulang na 150 wikang Pilipino, na nagmumungkahi na napawi ang maagang pagkakaibhan sa paglaganap ng ninuno ng mga modernong wikang Pilipino.[1][2]

Pilipino
Distribusyong
heograpiko:
Klasipikasyong lingguwistiko:Austronesian
Proto-wika:Proto-Pilipino (disputed)
Mga subdibisyon:
Batanic
Northern Luzon
Central Luzon
North Mangyan
Umiray Dumaget
Greater Central Philippine
Ati
Kalamian
South Mindanao
Klata
Minahasan
Sangiric
ISO 639-2 at 639-5:phi

Ang mapa ng mga wika ng Pilipinas, na tinukoy nila Adelaar at Himmelmann (2005)

Binubuo ang mga wikang Pilipino bilang pinakamatanda sa pamilyang Awstronesyo na di-Pormosyano, na kung saan umiiral pa rin ang mga tunog na schwa at asonansyang d-r ng proto-Awstronesyo na naglaho sa mga wikang Sunda-Sulawesi.

Pagkakahambing ng mga bokabularyo

Tagalog (Filipino)isadalawatatloapattaobahayasoniyogarawbagotayo, kataanoapoy
Proto-AwstronesyoisaduSateluSepatCauRumaqasuniuRqalejawbaqeRui-kitan-anuapuy
Yami (Tao)ásadóa (raroa)tílo (tatlo)apat (ápat)taovahaychitoniyoyarawvayoyatenangoapoy
Ibatanasadadowatatdoapattaovahaychitoniyoyarawva-yoyatenangoapoy
Ilokanomaysaduatallouppattaobalayasoniogaldawbarositayoaniaapoy
Ibanagtaddayduatalluappa'tolaybalaykituniukaggawbagusittamanniafi
Gaddangantetaddwatalloappattolaybalayatuayogawbawuikkanetamsanenayafuy
Pangasinensesakeydua, duaratalo, taloraapat, apatiratooabongasoniyogageobalosikatayoantopool
Kapampanganmétungadwâatlûápattáubaléásungúngutaldôbáyuíkatamunánuapi
Gitnang Bikolsaroduwatuloupattawoharongayamniyogadlawba-gokitaanokalayo
Bikol Rinconadaəsaddarwātolōəpattawōbaləyayamnoyogaldəwbāgokitāonōkalayō
Warayusa / sayoduhatuloupattawobalayayam/idolubiadlawbag-okitaanokalayo
Romblomanonisaduhatuyoupattawobayayayamniyogadlawbag-okitaanokalayo
Asiusaruhatuyoupattawobayayironidogadlawbag-okitani-okayado
Onhanisyadarwatatloap-attawobalayayamniyogadlawbag-okitaanokalayo
Aklanonisaeadaywatatloap-attawobaeayayamniyogadlawbag-okitaanokaeayo
Kinaray-asaradarwatatloapattahobalayayamniyogadlawbag-okita, tatənanokalayo
Hiligaynonisaduhatatloapattawobalayidolubiadlawbag-okita, tatonanokalayo
Sugbuanonusaduhatuloupattawobalayirolubiadlawbag-okitaunsakalayo
Maranawisadowat'lophattawwalayasoneyoggawi'ebagotanotonaaapoy
Tbolisotulewutlufattaugunuohulefokdawlomitekuyteduofih
Tausughambuukduwatuupattaubayiru'niyugadlawba-gukitaniyuunukayu
Mongondowinta'duatoluopatintaubaloiungku'cekutsinggaimo-bagukitaondatulu'
Gorontalotuwewuduluwototoluwopatotawubele'apulasekatdulahubohu'itowolotulu
Tombulu (Minahasa)esazua (rua)teluepattouwaléasupo'po'endowerukai, kitaapaapi

Sanggunian

Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.