Tanjay

lungsod ng Pilipinas sa lalawigan ng Negros Oriental

Ang Lungsod ng Tanjay ay isang ika-5 klaseng lungsod sa lalawigan ng Negros Oriental, Pilipinas. Ayon sa senso ng 2020, ito ay may populasyon na 82,642 sa may 20,077 na kabahayan.

Tanjay

Lungsod ng Tanjay
Opisyal na sagisag ng Tanjay
Sagisag
Map of Negros Oriental showing the location of Tanjay.
Map of Negros Oriental showing the location of Tanjay.
Map
Tanjay is located in Pilipinas
Tanjay
Tanjay
Lokasyon sa Pilipinas
Mga koordinado: 9°31′N 123°10′E / 9.52°N 123.16°E / 9.52; 123.16
Bansa Pilipinas
RehiyonGitnang Kabisayaan (Rehiyong VII)
LalawiganNegros Oriental
Mga barangay24 (alamin)
Ganap na LungsodApril 1, 2001
Pamahalaan
 • Punong LungsodHon. Lawrence Teves y Solis
 • Manghalalal56,854 botante (2022)
Lawak
[1]
 • Kabuuan267.05 km2 (103.11 milya kuwadrado)
Populasyon
 (Senso ng 2020)
 • Kabuuan82,642
 • Kapal310/km2 (800/milya kuwadrado)
 • Kabahayan
20,077
Ekonomiya
 • Kaurian ng kitaika-4 na klase ng kita ng lungsod
 • Antas ng kahirapan26.04% (2021)[2]
 • Kita₱766,606,055.57 (2020)
 • Aset₱2,387,750,863.83 (2020)
 • Pananagutan₱328,598,473.98 (2020)
 • Paggasta₱692,172,716.97 (2020)
Sona ng orasUTC+8 (PST)
Kodigong Pangsulat
6204
PSGC
074621000
Kodigong pantawag35
Uri ng klimaTropikal na klima
Mga wikaSebwano
Wikang Magahat
wikang Tagalog

Ito ay naging lungsod sa bisa ng Republic Act 9026 o mas kilala bilang "An act converting the Municipality of Tanjay, province of Negros Oriental into a component city to be known as the City of Tanjay".[3] Ang Batas ay inaprubahan at nilagdaan ni Pangulong Gloria Macapagal Arroyo noong Marso 5, 2001. Ang batas na ito, na isang konsolidasyon ng House Bill No. 8880 at Senate Bill No. 2256, sa wakas ay naipasa ng House of Representatives at ng Senate noong Pebrero 8, 2001. Sa wakas ay naiproklama si Tanjay bilang isang component city noong Abril 1, 2001, matapos magsagawa ng plebisito para sa layunin.

Ang lungsod ay bahagi ng 2nd Congressional District ng Negros Oriental at matatagpuan 31 kilometro (19 mi) hilaga ng Dumaguete.[4] Ito ay napapahangganan sa hilaga ng Bais, sa timog ng Munisipyo ng Amlan, sa silangan ng Kipot ng Tañon at sa kanluran ng Munisipyo ng Pamplona . Ang munisipalidad ay tahanan ng dalawang katutubong wika, Minagahat at ang Cebuano na nakalista ng Komisyon ng Wikang Filipino. Ang lungsod ay kilala bilang Lungsod ng mga Propesyonal.

Mga Barangay

Ang Lungsod ng Tanjay ay nahahati sa 24 na mga barangay.

  • Azagra
  • Bahi-an
  • Luca
  • Manipis
  • Novallas
  • Obogon
  • Pal-ew
  • Poblacion I (Barangay 1)
  • Poblacion II (Barangay 2)
  • Poblacion III (Barangay 3)
  • Poblacion IV (Barangay 4)
  • Poblacion V (Barangay 5)
  • Poblacion VI (Barangay 6)
  • Poblacion VII (Barangay 7)
  • Poblacion VIII (Barangay 8)
  • Poblacion IX (Barangay 9)
  • Polo
  • San Isidro
  • San Jose
  • San Miguel
  • Santa Cruz Nuevo
  • Santa Cruz Viejo
  • Santo Niño
  • Tugas

Demograpiko

Senso ng populasyon ng
Tanjay
TaonPop.±% p.a.
1903 11,894—    
1918 15,089+1.60%
1939 30,979+3.48%
1948 33,064+0.73%
1960 39,547+1.50%
1970 51,458+2.66%
1975 52,558+0.43%
1980 57,299+1.74%
1990 62,656+0.90%
1995 65,634+0.87%
2000 70,169+1.44%
2007 78,539+1.57%
2010 79,098+0.26%
2015 80,532+0.34%
2020 82,642+0.51%
Sanggunian: PSA[5][6][7][8]

Heograpiya

Ang lupain ng Tanjay ay 27,605 ektarya (68,210 akre) at ginagamit para sa agrikultura, tirahan, komersyal, industriyal, pang-edukasyon, kagubatan at iba pang layunin. Ito ang nag-iisang lungsod sa Negros Oriental na may napakalawak na patag na kabundukan, bagama't ang mga bulubundukin at gumugulong na burol ay matatagpuan sa mga hinterland barangay ng Santo Niño at Pal-ew. Matatagpuan din ang mga masungit na lugar sa barangay Bahi-an at Santa Cruz Nuevo.

Barangays

Tanjay city hall at night

Tanjay is politically subdivided into 24 barangays. Each barangay consists of puroks and some have sitios.

Klima

Malak ng kapanahunan sa Tanjay
BuwanEnePebMarAbrMayHunHulAgoSetOktNobDisTaunan
Balasaking taas °S (°P)29
(84)
29
(84)
30
(86)
32
(90)
31
(88)
30
(86)
30
(86)
30
(86)
30
(86)
30
(86)
29
(84)
29
(84)
29.9
(85.8)
Balasaking baba °S (°P)23
(73)
23
(73)
23
(73)
24
(75)
25
(77)
25
(77)
24
(75)
24
(75)
24
(75)
24
(75)
24
(75)
23
(73)
23.8
(74.7)
Balasaking kadanligan mm (dali)35
(1.38)
28
(1.1)
38
(1.5)
51
(2.01)
125
(4.92)
195
(7.68)
194
(7.64)
173
(6.81)
180
(7.09)
192
(7.56)
121
(4.76)
64
(2.52)
1,396
(54.97)
Araw ng balasaking pag-ulan9.28.29.911.322.527.328.027.227.126.919.712.7230
Sanggunian: Meteoblue (Use with caution: this is modeled/calculated data, not measured locally.)[9]

Ang Tanjay ay may katamtaman at kaaya-ayang klima. Ito ay nailalarawan sa pamamagitan ng medyo tag-ulan mula Mayo hanggang Pebrero at tagtuyot mula Marso hanggang Abril. Ang pag-ulan ay nangyayari sa buong taon na may pinakamalakas na volume sa mga buwan ng Hulyo at Agosto. Ang mga buwan ng Marso at Abril ay ang pinakamainit na buwan at ang pinakamalamig ay Disyembre. Ang Enero ay ang mahalumigmig na buwan habang ang Abril ay ang pinakamababang panahon. Ang mga buwan ng Nobyembre at Disyembre ay may pinakamalakas na bilis ng hangin sa buong taon.

Pamahalaan

Ang huling capitán municipal ng Tanjay sa pagtatapos ng Rehimeng Espanyol ay si Don José Muñoz. Bago ito, siya ay gobernadorcillo. Si Don Agapito Calumpang, na isang cabeza de barangay, ay dating gobernadorcillo din ng Tanjay.

Sa pagdating ng mga Amerikano at muling pagsasaayos ng mga lokal na istrukturang pampulitika, si Don José Muñoz ay hinirang bilang presidente municipal habang si Don Agapito Calumpang ay itinalaga bilang vice presidente municipal. Si Andrés Molas ay hinirang bilang kalihim ng bayan, si Don Lucas Rodríguez bilang ingat-yaman ng bayan, si Don Pelagio López bilang punong konstable ng munisipyo, at si Felix Calumpang Barot bilang katarungan ng kapayapaan.

Ang sumusunod ay isang listahan ng mga mayor at bise alkalde ng Tanjay mula 1901 hanggang sa kasalukuyan.

No.NameTermTitleNameTermTitleAdministrationEra
1D. José Muñoz y Teves1901-1905Presidente MunicipalAgapito Calumpang1901-1903Vice Presidente MunicipalWilliam Howard TaftInsular Government
Luis Muñoz y Calumpañg1904-1909Vice Presidente MunicipalLuke Edward Wright
2D. Pelagio López y González1906-1909Presidente MunicipalHenry Clay Ide
James Francis Smith
3D. Francisco Domingo Romero y Bustamante (Sr.)1909-1916Presidente MunicipalMateo Dael1909-1912Vice Presidente MunicipalWilliam Cameron Forbes
Gonzalo Calumpang1912-1916Vice Presidente Municipal
Newton W. Gilbert
Francis Burton Harrison
4D. José Benito Atilano Joaquín Villegas y Teves1916-1922Presidente MunicipalFelipe Calumpang1916-1922Vice Presidente Municipal
Charles Yeater
Leonard Wood
5D. Joaquín Villegas y Teves1922-1931Presidente MunicipalD. Marcos Regalado y López1922-1928Vice Presidente Municipal
Eugene Allen Gilmore
Henry L. Stimson
Simón Reyes1928-1934Vice Presidente Municipal
6Crispiniano Limbaga Sr.1931-1942Presidente Municipal / Municipal MayorEugene Allen Gilmore
Dwight F. Davis
George C. Butte
Theodore Roosevelt Jr.
Frank Murphy
Ricardo Teves Sr.1935-1937Municipal Vice Mayor
Commonwealth of the Philippines
D. Miguel Díaz (de Prendes) y Público1937-1940Municipal Vice Mayor
Paul V. McNutt
Francis Bowes Sayre Sr.
Graciano Banogon Sr.1940-1951Municipal Vice Mayor
--Concejo Calumpang de Martinez1942Municipal Mayor (acting)Masaharu HommaJapanese occupation of the Philippines
Shizuichi Tanaka
--Perfecto Calumpang1942Municipal Mayor (acting)
--D. José E. Romero y Muñoz1943Municipal Mayor (acting)
Shigenori Kuroda
7Ricardo Teves Sr.1942-1946Municipal Mayor (in exile)
Tomoyuki Yamashita
Paul V. McNuttCommonwealth of the Philippines
8Baldomero Limbaga Sr.1946-1951Municipal MayorManuel RoxasThird Republic of the Philippines
Elpidio Quirino
9Ricardo Teves Sr.1952-1961Municipal MayorD. Julio García (de Melgar) Sr.1952-1955Municipal Vice Mayor
Ramon Magsaysay
Fernando Calumpang1956-1959Municipal Vice Mayor
Carlos P. Garcia
D. Gaspar Villegas y Reyes1960-1962Municipal Vice Mayor
--D. Julio García (de Melgar) Sr.1959Municipal Mayor (acting)Diosdado Macapagal
--D. Gaspar Villegas y Reyes1962-1963Municipal Mayor (acting)(vacant)1962-1963Municipal Vice Mayor
10Ybarra Teves1964-1980Municipal MayorAngel Mira1964-1967Municipal Vice Mayor
Ferdinand Marcos
Crisostomo Villegas y Colina1967-1980Municipal Vice MayorFourth Republic of the Philippines
11Uldarico Ramirez1980-1986Municipal MayorAngel Mira1980-1986Municipal Vice Mayor
--Rodulfo Navarro1986-1987Municipal Mayor (acting)(vacant)1986-1992Municipal Vice MayorCorazon Aquino
--Arturo Regalado1987Municipal Mayor (acting)Fifth Republic of the Philippines
--Dominador Regalado Jr.1987-1988Municipal Mayor (acting)
12Arturo Regalado1988-1998Municipal Mayor
Andres Gayo1992-1995Municipal Vice MayorFidel Ramos
Jovencio Bumanglag1995-1998Municipal Vice Mayor
13Baltazar Salma1998-2001Municipal MayorLawrence Teves1998-2001Municipal Vice MayorJoseph Estrada
2001-2007City Mayor2001-2007City Vice MayorGloria Macapagal Arroyo
14Lawrence Teves2007-2016City MayorNilo Tam2007-2010City Vice Mayor
Jose Orlino2010-2016City Vice MayorBenigno Aquino III
15Reynaldo Concepcion2016-2022City MayorLawrence Teves2016-2019City Vice Mayor (suspended)Rodrigo Duterte
Jovencio Bumanglag2016-2019City Vice Mayor (acting)
Neil Salma2019-2022City Vice Mayor
16Jose Orlino2022-2025City MayorNeil Salma2022-2025City Vice MayorBongbong Marcos

Edukasyon

Ang mga pampublikong paaralan sa Tanjay ay pinangangasiwaan ng Schools Division of Tanjay City Naka-arkibo 2024-01-05 sa Wayback Machine..

Paaralang Elementarya

  • Azagra Elementary School — Azagra
  • Alangilan Primary School — Sitio Alangilan, Sto. Niño
  • Ballacag Elementary School — Sitio Ballacag, Sto. Niño
  • Bulo Elementary School — Sitio Bulo, Pal-ew
  • Bulon Elementary School — Sitio Bulon, Sta. Cruz Nuevo
  • Camuyogan Elementary School — Sitio Camuyogan, Sto. Niño
  • Candanqui Elementary School — Sitio Candanqui, Azagra
  • Canggabi Elementary School — Sitio Canggabi, Sto. Niño
  • Canghatap Elementary School — Sitio Canghatap, Pal-ew
  • Cangkue Elementary School — Sitio Cangkue, Sto. Niño
  • Dionisio L. Mapa Memorial Elementary School — Sitio Calam-isan, Sta. Cruz Nuevo
  • Don Placido Mapa Memorial School — Sta. Cruz Viejo
  • Doña Loreto Ledesma Mapa Elementary School — Sitio Nagsala, Sta. Cruz Nuevo
  • Doña Salome L. Villegas Memorial School — Sitio Matangad, San Jose
  • Egmedio V. Manso Elementary School — Sitio Odiongan, San Jose
  • Fabiana G. Banogon Memorial Elementary School — Sitio Camansi, Novallas
  • George Pilas Memorial School — Sitio Aseotes, Polo
  • Hinagba-an Elementary School — Sitio Hinagba-an, Pal-ew
  • Ilaud Elementary School — Arsenal Street, Poblacion VI (Ilaud)
  • Jacinto Aguilar Elementary School — Tugas
  • Jesus B. Pilas Memorial School — Sitio Pandaitan, Sta. Cruz Nuevo
  • Jose Rotea Memorial Elementary School — San Isidro
  • Julian Calibo Memorial School — Sitio Matunoy, Sto. Niño
  • Lamwas Elementary School — Sitio Lamwas, Sto. Niño
  • Luca Elementary School — Luca
  • Lugta Elementary School — Sitio Lugta, Pal-ew
  • Mandalamon Elementary School — Sitio Mandalamon, Sto. Niño
  • Maralag Elementary School — Manipis
  • Mato-Bato Elementary School — Sitio Mato-bato, Bahi-an
  • Novallas Elementary School — Novallas
  • Obogon Elementary School — Obogon
  • Pal-ew Elementary School — Pal-ew
  • Pelagio Jabel Memorial School — Bahi-an
  • Plaza Central School — Rizal Street, Poblacion II
  • Polo Elementary School — Polo
  • Ponglo Elementary School — Sitio Ponglo, Sto. Niño
  • Rosario V. Moras Memorial School — Sitio Arapiles, Novallas
  • San Jose Elementary School — San Jose
  • San Miguel Elementary School — San Miguel
  • Sta. Cruz Central Elementary School — Sta. Cruz Viejo
  • Sto. Niño Elementary School — Sto. Niño
  • Tambacan Elementary School — Tambacan, Poblacion IV
  • Tanjay City South Central School — Magallanes Street, Poblacion IX (Opao)
  • Toyupan Elementary School — Sitio Toyupan, Pal-ew

High schools

  • Azagra High School — Azagra
  • Bahi-an High School — Bahi-an
  • Domingo Ledesma Mapa High School (formerly Nagsala HS) — Sitio Nagsala, Sta. Cruz Viejo
  • Lourdes L. del Prado Memorial National High School — Sta. Cruz Viejo
  • Graciano Banogon High School — Sitio Camansi, Novallas
  • Patricio Palomar Memorial High School — Sitio Ponglo, Sto. Niño
  • Luca High School — Luca
  • Namonbon High School — Sitio Namonbon, Pal-ew
  • Pal-ew High School (formerly Lourdes L. del Prado MNHS - Pal-ew) — Pal-ew
  • Polo High School (formerly Tanjay NHS - Polo) — Polo
  • Rufino Aguilar Memorial High School (formerly Novallas HS) — Novallas
  • San Miguel High School — San Miguel
  • Sto. Niño High School (formerly Lourdes L. del Prado MNHS - Sto. Niño) — Sto. Niño
  • Tanjay City Science High School — Magallanes Street, Poblacion IX (Opao)
  • Tanjay High School (Legislated) — Zamora Street, Catiao-tiao, Poblacion III
  • Tanjay National High School — Magallanes Street, Poblacion IX (Opao)

Pampribadong Paaralan

  • ABC Learning Center — Progreso Street, Poblacion II
  • Casa Marie Learning Institute — Pancil, Obogon
  • Diaz College — Nono Limbaga Drive, Poblacion IX (Opao)
  • Immaculate Heart Academy — Rizal Street, Poblacion II
  • Villaflores College — Legaspi Street, Poblacion VIII

Turismo

Kilala rin ang Tanjay City sa Tourism Program nito na nagsimula noong huling bahagi ng 1980s. Sa pamamagitan ng kamakailang Sangguniang Panglunsod Resolution, ang lungsod ay tinaguriang City of Festivals. Ang mga pangunahing atraksyong panturista ay:

  • Children's Festival (January)
  • Festival of Hearts (February)
  • Sinulog sa Tanjay (July)
  • Paaway sa Kabayo (July)
  • Pasko sa Tanjay (December)
  • Bodbod Festival (December)
  • Banog-banog Festival (December)
  • Park Cafe (Wednesdays & Fridays)
  • Sugbaanay sa Parque (Saturdays)
  • Museo Ecclesiastico de Tanjay (Barangay Poblacion 2)
  • Rizal Park & the Dancing Fountain (Barangay Poblacion 2)
  • Reef's Farm (Barangay Luca)

There are also potential tourist attractions pending to be debuted to the public as well:

  • St. James The Greater Parish-Oldest parish of Negros Oriental (Barangay Poblacion 2)
  • Philippine Carabao Center (Barangay Sta. Cruz Viejo)
  • Camp Leon Kilat (Barangay Sta. Cruz Viejo)
  • Luparan Falls and Caves (Barangay Sta. Cruz Nuevo)
  • Bobong Falls (Barangay Bahian)
  • Azagra Golf Course (Barangay Azagra)
  • Rice Terraces (Barangay Pal-ew)
  • Benguet Mining Tunnel (Barangay San Miguel)
  • Mambulong & Cang-ogis Lakes (Barangay Pal-ew)
  • Red Land Scenic Views (Barangay Sta. Cruz Nuevo)
  • Water Spring & Cave with Stalactites & Stalagmites (Barangay Sto. Niño)
  • Casa de las Dueñas, Hacienda Santa Escolástica (Barangay San Jose)
  • Parao Boardwalk and Mainit Hot Springs (Barangay Luca)
  • Tanjay City Boulevard (Barangay Poblacions 4 & 7)
  • Lawton Seaport (Barangay Poblacion 7)
  • Tanjay City River

Mga kilalang personalidad

Mga sanggunian

Panlabas na kawing

Gabay panlakbay sa Tanjay mula sa Wikivoyage



Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.