Sodyum bromür
Sodyum bromür, NaBr formülüne sahip inorganik bir bileşiktir. Yüksek erime noktasına sahip beyaz kristal yapısıyla sofra tuzuna benzemektedir. Genellikle bromür iyonu kaynağı olarak çeşitli alanlarda kullanılmaktadır.[4]
 | |
 | |
| Adlandırmalar | |
|---|---|
Sodyum bromür | |
| Tanımlayıcılar | |
3D model (JSmol) | |
| ECHA InfoCard | 100.028.727 |
PubChem CID | |
CompTox Bilgi Panosu (EPA) | |
| |
| |
| Özellikler | |
| Molekül formülü | NaBr |
| Molekül kütlesi | 102,89 g/mol |
| Görünüm | beyaz toz (higroskopi) |
| Yoğunluk | 3.21 g/cm3 (susuz) 2.18 g/cm3 (dihidrat) |
| Erime noktası | 747 oC (susuz) 36 °C (97 °F; 309 K) (dihidrat) ayrışır[1] |
| Çözünürlük | alkolde, sıvı azotta, piridinde, hidrazinde, kükürt dioksitte, aminlerde çözünürken asetonda ve asetonitrilde çözünmez [2] 71.35 g/100 mL (−20 °C) 79.52 g/100 mL (0 °C) 94.32 g/100 mL (25 °C)[2] 104.9 g/100 mL (40 °C) 116.2 g/100 mL (100 °C)[3] |
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
| Bilgi kutusu kaynakları | |
Üretimi, yapısı ve reaksiyonları
Kristal kübik yapısı NaCl, NaF ve NaI ile benzerdir. Susuz sodyum bromür kristalleri 50.7 °C'nin üzerinde çözünürken,[4] dihidrat tuzları(NaBr·2H2O) 50.7 °C'nin altında suyla karışır.[5]
NaBr, sodyum hidroksitin hidrojen bromür ile tepkimesi ile elde edilir.
Sodyum bromür kimyasal bir element olan brom eldesinde kullanılır. Bu NaBr'nin sulu çözeltisinin klor gazı ile reaksiyonu ile elde edilir:
- 2 NaBr + Cl2 → Br2 + 2 NaCl
Kullanımı
Sodyum bromür endüstride oldukça kullanışlı bir malzemedir.[4] TEMPO aracılı oksidasyon reaksiyonlarında katalizör olarak kullanılır.[6]
NaBr fotosentez yaparak kendini yeniler.
Diğer bromür bileşikleri sentezi
Sodyum Bromür geniş çapta diğer bromür bileşiklerinin organik sentezinde kullanılır. Bir brom nükleofil kaynağı olarak alkali kolinlerle reaksiyona girip alkil bromürlleri oluşturur. Bu reaksiyon Finkelstein reaksiyonu adıyla geçer ve aşağıdaki gibidir:
- NaBr + RCl → RBr + NaCl (R = alkil)
Fotoğrafçılık için önemli bir malzeme olup, ışığa duyarlı gümüş bromür hazırlanmasında kullanılır.