Механика

	<img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" data-file-width="14" data-file-height="14"> Квант механикасы
	<img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/9c8857528726ed65a3105a35b742437b95056da4" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:14.464ex; height:5.343ex;" alt="{\displaystyle \Delta x\cdot \Delta p_{x}\geqslant {\frac {\hbar }{2}}}"> ;
	Билгесезлек принцибы
	; Математик нигезләр
Нигез
	Классик механика · Планк даими зурлыгы · Интерференция · Гамильтониан (квант механикасы)
Фундаменталь төшенчәләр
	Квант халәте · Дулкынча функция · Квант кушуы · Квант буталчылыгы · Катнаш халәт · Үлчәнеш · Билгесезлек · Паули мәсләге · Дуализм · Декогеренция · Эренфест теоремасы · Туннель эффекты· Джозефсон эффекты
Тәҗрибәләр
	Дэвиссон — Джермер тәҗрибәсе · Поппер тәҗрибәсе · Штерн — Герлах тәҗрибәсе · Юнг тәҗрибәсе · Белл тигезсезлекләрен тикшерү · Фотоэффект · Комптон эффекты
Тәгъбирләр
	Шрөдингер мәсләге · Һейзенберг мәсләге · Үзара тәэсир итешү мәсләге · Матрицалы квант механикасы · Хәрәкәт юллары буенча интеграллар · Фейнман диаграммалары
Тигезләмәләр
	Шрөдингер тигезләмәсе · Паули тигезләмәсе · Клейн — Гордон тигезләмәсе · Дирак тигезләмәсе · фон Нейман тигезләмәсе · Блох тигезләмәсе · Линдблад тигезләмәсе · Һейзенберг тигезләмәсе
Аңлатмалар
	Копенгаген аңлатмасы · Яшерелгән параметрлар теориясе · Күпгаләм аңлатмасы
Теория үсеше
	Кырның квант теориясе · Квант электродинамикасы · Глэшоу — Вайнберг — Салам теориясе · Квант хромодинамикасы · Стандарт моделе · Квант гравитациясе
Катлаулы темалар
	Кырның квант теориясе · Квант гравитациясе · Барлык теориясе
Билгеле галимнәр
	Планк · Эйнштейн · Шрөдингер · Һейзенберг · Йордан · Бор · Паули · Дирак · Фок · Борн · де Бройль · Ландау · Фейнман · Бом · Эверетт
	Шулай ук карагыз: Портал:Физика

	Классик механика
	<img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/1c05da036849f0c0f1a24e144e0aba17558a6a03" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.005ex; width:12.863ex; height:5.509ex;" alt="{\displaystyle {\vec {F}}={\frac {\mathrm {d} }{\mathrm {d} t}}(m{\vec {v}})}"> ; Ньютонның икенче кануны
Фундаменталь төшенчәләр
	Киңлек · Вакыт · Масса · Көч ; Энергия · Импульс;
Тәгъбирләр
	Ньютон механикасы ; Лагранж механикасы ; Гамильтон механикасы ; Гамильтон — Якоби тәгъбире
Бүлекләр
	Гамәлле механика; Һава механикасы; Тоташ мохит механикасы; Геометрик оптика; Статистик механика
Галимнәр
	Галилей · Кеплер · Ньютон; Эйлер · Лаплас · Д’Аламбер; Лагранж · Һамильтон · Коши
	Карау • Бәхәс • Үзгәртү

Механика
	Механика
	грек. μηχανική
Атама	μηχανική
Кайда өйрәнелә	Инженерлык
	Механика Викиҗыентыкта

Меха́ника (грек. μηχανική — машина ясау осталыгы) — җисемнәрнең механик хәрәкәтен өйрәнүче фән. Механика өч бүлеккә бүленә:

Кинематика — җисемнәрнең хәрәкәтен аларның хәрәкәт итү сәбәпләреннән башка карый.
Динамика — материаль җисемнәрнең көчләр тәэсир итүе астындагы хәрәкәтләрен һәм аларның үзара яки тирә-яктагы җисемнәр белән тәэсир итүен өйрәнә.

Статика — жисемнәрнең көчләр тәэсирендә тикторыш халәтен өйрәнә.

Өйрәнү шартлары буенча механика 4кә бүленә:

Классик механика(зур(x>>h җисемнәрнең кечкенә (v<<c) тизлек белән хәрәкәте.)

Квант механикасы(v<<c, x~h)

Релятивистик механика(v~c, x>>h)

Релятивистик квант механикасы(v~c, x~h)

Бу фән үз башлангычын берничә борынгы мәдәнияттән ала.

Механик системалар

Механика өйрәнүче җисемнәр механик системалар дип атала. Механик система билгеле k санындагы иреклек дәрәҗәсенә ия һәм гомумиләштерелгән q₁, … q_k координаталары белән тасвирлана. Механиканың бурычы булып механик системаларны өйрәнү һәм аларның вакыт буенча эволюциясен билгеләү тора.

Иң мөһим механик системалар булып түбәндәгеләр тора:

материаль нокта
гармоник осциллятор
математик маятник
абсолют каты җисем
абсолют сыгылмалы җисем
тоташ мохит?

Калып:Тоташ тирәлекләр механикасы

Search

Механика

Механик системалар

Шулай ук карагыз

Искәрмәләр

Механика
грек. μηχανική
Атама	μηχανική
Кайда өйрәнелә	Инженерлык
Механика Викиҗыентыкта