Ronaldo

Ronaldo Luís Nazário de Lima (braziliya portugalchasi: [ʁoˈnawdu ˈlwiz nɐˈzaɾju dʒi ˈlimɐ] 1976-yil 18-sentyabrda tugʻilgan),[5][6]  Ronaldo yoki Ronaldo Nazario nomi bilan tanilgan, „Real Valyadolid“ klubi egasi. Brasileiro Série A klubi „Kruzeyro“ klubi futbolchisi va hujumchi sifatida oʻynagan sobiq professional futbolchi. O Fenomeno („Fenomen“) laqabli va R9, u barcha davrlarning eng buyuk futbolchilaridan biri hisoblanadi. Pozitsiyaga yangi oʻlchov olib kelgan koʻp funktsiyali hujumchi sifatida Ronaldo keyingi hujumchilar avlodiga taʼsir oʻtkazdi. Uning shaxsiy mukofotlari orasida uch marta FIFA tomonidan yilning eng yaxshi futbolchisi nomiga sazovor boʻlish va ikkita „Oltin toʻp“ mukofotini qoʻlga kiritish kiradi.

Ronaldo
Ronaldo in 2019
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismiRonaldo Luís Nazário de Lima[1]
Tavallud sanasi18-sentyabr 1976-yil (1976-09-18) (47 yosh)[2]
Tavallud joyiRio de Janeiro, Brazil
Boʻyi1.83 m[3]
AmpluasiHujumchi
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar
1990-1993São Cristóvão[4]
Total384(280)
Xalqaro medallar

Ronaldo oʻz faoliyatini „Kruzeyro“da boshlagan va 1994-yilda „PSV“ga oʻtgan. U 1996-yilda oʻsha paytdagi rekord darajadagi transfer evaziga „Barselona“ ga qoʻshilgan va 20 yoshida u 1996-yilda FIFA tomonidan yilning eng yaxshi futbolchisi unvoniga sazovor boʻlgan va mukofot uni eng yosh futbolchiga aylantirgan. 1997-yilda „Inter“ Ronaldoni sotib olish uchun jahon rekordini yangiladi va u Diego Maradonadan keyin ikki marta jahon transfer rekordini yangilagan birinchi futbolchiga aylandi. 21 yoshida u 1997-yilda „Oltin toʻp“ni oldi va mukofotning eng yosh laureati boʻlib qolmoqda. 23 yoshida Ronaldo klub va terma jamoasi uchun 200 dan ortiq gol urdi. Biroq, bir qator tizza jarohatlari va tiklanishdan soʻng, u deyarli uch yil davomida aytarli oʻyin darajasida emas edi. Ronaldo 2002-yilda „Real Madrid“ ga oʻtgan va 2002-03 mavsumda La Liga chempionligini qoʻlga kiritgan. U 2011-yilda faoliyatini yakunlagunga qadar „Milan“ va „Korintians“ da oʻynagan va yana jarohatlar olgan.

Ronaldo Braziliya terma jamoasi safida 98 ta o‘yinda maydonga tushib, 62 ta gol urgan va terma jamoasi safida gol urish bo‘yicha uchinchi o‘rinda turadi. 17 yoshida u 1994-yilgi FIFA Jahon chempionatida gʻolib chiqqan Braziliya terma jamoasining eng yosh aʼzosi edi. 1998-yilgi FIFA Jahon chempionatida Ronaldo Braziliya terma jamoasiga finalga chiqishga yordam berganidan soʻng turnirning eng yaxshi oʻyinchisi sifatida „Oltin toʻp“ni oldi. U 2002-yilgi FIFA Jahon kubogi gʻolibi boʻlib, Ronaldinho va Rivaldo bilan birinchi oʻrinni egalladi. Finalda ikkita gol urdi va turnirning eng yaxshi toʻpurari sifatida „Oltin butsa“ ni oldi. 2006-yilgi FIFA Jahon chempionatida Ronaldu oʻzining Jahon chempionatidagi 15-golini urdi, bu oʻsha paytdagi turnir rekordi edi. U, shuningdek, 1997-yilda Amerika kubogida gʻolib chiqdi, u yerda u turnirning oʻyinchisiga aylandi va 1999-yilda Copa Americada u eng yaxshi toʻpurar boʻlgan.

Ronaldo futbolchilik faoliyati davomida dunyodagi eng haridorgir sportchilardan biri edi. U 2004-yilda Pele tomonidan tuzilgan FIFA 100 eng zoʻr futbolchilar roʻyxatiga kiritilgan va Braziliya futbol muzeyi shon-shuhrat zaliga, Italiya futboli shon-shuhrat zaliga, „Inter Milan“ shon-shuhrat zaliga va „Real Madrid“ shon-shuhrat zaliga kiritilgan. 2020-yilda Ronaldo France Football jurnali tomonidan chop etilgan „Oltin toʻp“ning orzular jamoasiga kiritildi. Ronaldo Birlashgan Millatlar Tashkiloti Taraqqiyot dasturining yaxshi niyat elchisi sifatida faoliyatini davom ettirdi, bu lavozimga u 2000-yilda tayinlangan edi. Ronaldo 2018-yilning sentabrida „Real Valyadolid“ning 51% aktsiyalarini sotib olib, klubning asosiy egasiga aylandi. 2021-yil dekabr oyida u oʻzining bolaligidagi „Kruzeyro“ klubining nazorat paketini sotib oldi va klubga 70 million $ dollar sarmoya kiritdi.

Hayotning boshlangʻich davri

Ronaldo — Luís Nazario de Lima 1976-yil 18-sentabrda Rio-de-Janeyroda Nélio Nazario de Lima Sinrning va Sônia dos Santos Barataning uchinchi farzandi sifatida tug‘ilgan.[7][8] Ronaldoning kichik Nelio ismli akasi bor.[8][9]  Ota-onasi u 11 yoshida ajrashgan va Ronaldo koʻp oʻtmay maktabni tashlab, futbol bilan shugʻullanishgan.[10] U Rio-de-Janeyro chekkasida joylashgan Bento Ribeyro koʻchalarida oʻynadi.[10] Uning onasi shunday deydi: „Men uni maktabda oʻqishi kerak boʻlgan paytda koʻchada doʻstlari bilan toʻp oʻynab oʻtirganini koʻrdim. Bilaman, men jangda yutqazganman“.  U Social Ramos futzal jamosiga qoʻshildi. Jamoada 12 yoshida va oʻzining birinchi mavsumida 166 ta gol urish boʻyicha shahar yoshlar ligasida rekord oʻrnatgan, shu jumladan bir oʻyinda jamoasining 12 golidan 11 tasini kiritgan.[8][10]  Futzaldaa oʻz mahoratini oshirgani uchun minnatdorchilik bildirgan Ronaldo, „futzal doim mening birinchi muhabbatim boʻlib qoladi“, dedi.  Uning Sotsial Ramosdagi murabbiyi Alirio Karvalyu shunday deydi: "Ronaldoning oʻziga xosligi uning ishga boʻlgan munosabatida edi.[11][12][13] Goʻyo u oydan kelgandek edi. Uni hech narsa bezovta qilmadi, hech narsa uni hayratda qoldirmadi, uni oʻyindan chetlatib yubordi".[14]

„San-Kristovao“ga ustozlik qilgan braziliyalik sobiq futbolchi Jairzinyoning fikriga koʻra, Ronaldu „San-Kristovao“ yoshlar jamoasida oʻynagan.  Murabbiy Alfredo Sampaio rahbarligida u 17 yoshgacha va 20 yoshgacha boʻlgan klublarda oʻynab, atigi 15 yoshda oʻynadi.  Ronalduning Braziliyadagi agentlari Reynaldo Pitta va Aleksandr Martines shartnoma imzoladi.[14] u 13 yoshda edi. Pitta shunday dedi: „Biz u boshqa oʻyinchilardan farqli boʻlishi mumkinligini darhol angladik“.[10] Bolalar Vunderkindi sifatida tan olingan Jairzinyo oʻsha paytdagi 16 yoshli futbolchini oʻzining sobiq klubi „Kruzeyro“ga tavsiya qilgan.[15]

Faoliyat statistikasi

Klub

Appearances and goals by club, season and competition
KlubMavsumChempoinatShtatlar ligasiMilliy kubokXalqaroBoshqaUmumiy
LigaOʻyinGolOʻyinGolOʻyinGolOʻyinGolOʻyinGolOʻyinGol
Cruzeiro1993Série A14122048102120
1994Série A1822822624
Umumiy141220221210104744
PSV Eindhoven1994–95Eredivisie3330122[lower-alpha 1]33635
1995-96Eredivisie1312315[lower-alpha 1]62119
Umumiy464243795754
Barcelona1996-97La Liga3734467[lower-alpha 2]51[lower-alpha 3]24947
Inter Milan1997-98Serie A32254311[lower-alpha 1]64734
1998-99Serie A1914206[lower-alpha 4]1102815
1999-2000Serie A731083
2000-01Serie A00000000
2001-02Serie A107105[lower-alpha 1]0167
Umumiy684983227109959
Real Madrid2002-03La Liga31231011[lower-alpha 4]6114430
2003-04La Liga3224529[lower-alpha 4]4214831
2004-05La Liga34211010[lower-alpha 4]34524
2005-06La Liga2314212[lower-alpha 4]02715
2006-07La Liga71214[lower-alpha 4]2134
Umumiy12783114361532177104
AC Milan2006-07Serie A147147
2007-08Serie A6262
Umumiy209209
Corinthians2009Série A2012108833823
2010Série A11693732712
2011Série A202040
Umumiy3118211183936935
Umumiy faoliyati34324741333519934964518352

Milliy terma jamoa

Milliy terma jamoa, yil va musobaqa boʻyicha koʻrinish va gollar
TeamYearMusobaqalarOʻrtoqlikUmumiy
OʻyinGolOʻyinGolOʻyinGol
Brazilya[16]19944141
19951[lower-alpha 1]05363
19964545
199711[lower-alpha 2]9962015
19987[lower-alpha 3]431105
19996[lower-alpha 4]542107
2000
2001
20027[lower-alpha 5]8531211
20034[lower-alpha 6]34083
20047[lower-alpha 7]640116
20054[lower-alpha 8]11051
20065[lower-alpha 9]32285
2007
2008
2009
2010
20111010
Umumiy523946239862

Eslatma

Scores and results list Brazil’s goal tally first.[17]
Table key
Goal scored by penalty
Xalqaro gollar soni, sarlavhasi, sanasi, oʻtkaziladigan joyi, raqib, hisob, natija va raqobatni
No.CapSanaStadionRaqibHisobNatijaMusoboqaMnb.
124 May 1994Estádio da Ressacada, Florianópolis, Brazil  Islandiya1-0align=center Andoza:WinOʻrtoqlik uchrashuvi[18]
2811 June 1995Wembley Stadium, London, England  Angliya2-1align=center Andoza:WinOʻrtoqlik uchrashuvi[19]
31011 October 1995Estádio de Pituaçu, Salvador, Brazil  Urugvay1-02–0Oʻrtoqlik uchrashuvi[20]
42-0
51128 August 1996Central Dynamo Stadium, Moscow, Russia  Rossiya2-2 align=center style="background: #FFD; color: black; vertical-align: middle; text-align: center; " class="partial table-partial"|2–2Oʻrtoqlik uchrashuvi[21]
61316 October 1996Albertão, Teresina, Brazil  Litva1-03–1Oʻrtoqlik uchrashuvi[22]
72-1
83-1
91418 December 1996Vivaldão, Manaus, Brazil  Bosniya va Gersegovina1-0align=center Andoza:WinOʻrtoqlik uchrashuvi[23]
101526 February 1997Estádio Serra Dourada, Goiânia, Brazil  Polsha3-04–2Oʻrtoqlik uchrashuvi[24]
114-0
12162 April 1997Estádio Nacional Mané Garrincha, Brasília, Brazil  Chili1-04–0Oʻrtoqlik uchrashuvi[25]
133-0
14208 June 1997Stade de Gerland, Lyon, France  Italiya2-33–3Oʻrtoqlik uchrashuvi[26]
152213 June 1997Estadio Ramón Tahuichi Aguilera, Santa Cruz, Bolivia  Kosta Rika3-05–01997 Copa América[27]
164-0
172522 June 1997Estadio Ramón Tahuichi Aguilera, Santa Cruz, Bolivia  Paragvay1-02–01997 Copa América[28]
182-0
192729 June 1997Estadio Hernando Siles, La Paz, Bolivia  Boliviya2-1align=center Andoza:Win1997 Copa América[29]
202810 August 1997Seoul Olympic Stadium, Seoul, South Korea  Janubiy Koreya1-1 align=center Andoza:WinOʻrtoqlik uchrashuvi[30]
213319 December 1997King Fahd International Stadium, Riyadh, Saudi Arabia  Chexiya2-0align=center Andoza:Win1997 FIFA Confederations Cup[31]
223421 December 1997King Fahd International Stadium, Riyadh, Saudi Arabia  Avstraliya1-06–01997 FIFA Confederations Cup[32]
232-0
245-0
253525 March 1998Mercedes-Benz Arena, Stuttgart, Germany  Germaniya2-1align=center Andoza:WinOʻrtoqlik uchrashuvi[33]
263916 June 1998Stade de la Beaujoire, Nantes, France  Marokash1-0align=center Andoza:Win1998 FIFA World Cup[34]
274127 June 1998Parc des Princes, Paris, France  Chili3-0 rowspan="2" style="text-align:center" style="background: #BFD; color: black; vertical-align: middle; text-align: center; " class="yes table-yes2"|4–11998 FIFA World Cup[35]
284-1
29437 July 1998Stade Vélodrome, Marseille, France  Niderlandiya1-01–1
Andoza:Pen
1998 FIFA World Cup[36]
304526 June 1999Arena da Baixada, Curitiba, Brazil  Latviya3-0align=center Andoza:WinOʻrtoqlik uchrashuvi[37]
314630 June 1999Estadio Antonio Aranda, Ciudad del Este, Paraguay  Venesuela1-07–01999 Copa América[38]
324-0
33486 July 1999Estadio Antonio Aranda, Ciudad del Este, Paraguay  Chili1-0 align=center Andoza:Win1999 Copa América[39]
344911 July 1999Estadio Antonio Aranda, Ciudad del Este, Paraguay  Argentina2-1align=center Andoza:Win1999 Copa América[40]
355118 July 1999Estadio Defensores del Chaco, Asunción, Paraguay  Urugvay3-0align=center Andoza:Win1999 Copa América[41]
36537 September 1999Estádio Beira-Rio, Porto Alegre, Brazil  Argentina4-1align=center Andoza:WinOʻrtoqlik uchrashuvi[42]
375725 May 2002Bukit Jalil National Stadium, Kuala Lumpur, Malaysia  Malayziya1-0align=center Andoza:WinOʻrtoqlik uchrashuvi[43]
38583 June 2002Ulsan Munsu Football Stadium, Ulsan, South Korea  Turkiya1-1align=center Andoza:Win2002 FIFA World Cup[44]
39598 June 2002Jeju World Cup Stadium, Seogwipo, South Korea  Xitoy4-0align=center Andoza:Win2002 FIFA World Cup[45]
406013 June 2002Suwon World Cup Stadium, Suwon, South Korea  Kosta Rika1-05–22002 FIFA World Cup[46]
412-0
426117 June 2002Noevir Stadium Kobe, Kobe, Japan  Belgiya2-0align=center Andoza:Win2002 FIFA World Cup[47]
436326 June 2002Saitama Stadium, Saitama, Japan  Turkiya1-0align=center Andoza:Win2002 FIFA World Cup[48]
446430 June 2002Nissan Stadium, Yokohama, Japan  Germaniya1-02–02002 FIFA World Cup[49]
452-0
466620 November 2002Seoul World Cup Stadium, Seoul, South Korea  Janubiy Koreya1-13–2Oʻrtoqlik uchrashuvi[50]
472-2
48707 September 2003Estadio Metropolitano Roberto Meléndez, Barranquilla, Colombia  Kolumbiya1-0align=center Andoza:Win2006 FIFA World Cup qualification[51]
497418 November 2003Pinheirão, Curitiba, Brazil  Urugvay2-13–32006 FIFA World Cup qualification[52]
503-3
51782 June 2004Mineirão, Belo Horizonte, Brazil  Argentina1-0 rowspan="3" style="text-align:center" style="background: #BFD; color: black; vertical-align: middle; text-align: center; " class="yes table-yes2"|3–12006 FIFA World Cup qualification[53]
522-0
533-1
54815 September 2004Estádio do Morumbi, São Paulo, Brazil  Boliviya1-0align=center Andoza:Win2006 FIFA World Cup qualification[54]
55839 October 2004Estadio José Pachencho Romero, Maracaibo, Venezuela  Venesuela3-05–22006 FIFA World Cup qualification[55]
564-0
579012 October 2005Estádio Olímpico do Pará, Pará, Brazil  Venesuela2-0align=center Andoza:Win2006 FIFA World Cup qualification[56]
58911 March 2006RZD Arena, Moscow, Russia  Rossiya1-01–1Oʻrtoqlik uchrashuvi[57]
59924 June 2006Stade de Genève, Geneva, Switzerland  Yangi Zelandiya1-0align=center Andoza:WinOʻrtoqlik uchrashuvi[58]
609522 June 2006Westfalenstadion, Dortmund, Germany  Yaponiya1-14–12006 FIFA World Cup[59]
614-1
629627 June 2006Westfalenstadion, Dortmund, Germany  Gana1-0align=center Andoza:Win2006 FIFA World Cup[60]

Yutuqlar

Cruzeiro[61]

  • Copa do Brasil: 1993
  • Campeonato Mineiro: 1994

PSV Eindhoven[61]

  • KNVB Cup: 1995-96

Barcelona[61]

  • UEFA Cup Winners' Cup: 1996-97
  • Copa del Rey: 1996-97
  • Supercopa de España: 1996

Inter Milan[61]

  • UEFA Cup: 1997-98

Real Madrid[61][62]

  • Intercontinental Cup: 2002
  • La Liga: 2002-03
  • Supercopa de España: 2003

Corinthians[61]

  • Copa do Brasil: 2009
  • Campeonato Paulista: 2009

Brazil[61]

  • FIFA World Cup: 1994, 2002; runner-up: 1998
  • Copa América: 1997, 1999; runner-up: 1995
  • FIFA Confederations Cup: 1997
  • Summer Olympic Games bronze medal: 1996

Individual

Ronaldoʻs Golden Foot award in „The Champions Promenade“ on the seafront of the Principality of Monaco
  • Supercopa Libertadores top scorer: 1993-94[63]
  • Supercopa Libertadores Team of the Year: 1993-94[63]
  • Campeonato Mineiro top scorer: 1993-94[63]
  • Campeonato Mineiro Team of the Year: 1994[63]
  • Eredivisie top scorer: 1994-95[64]
  • FIFA World Player of the Year: 1996, 1997, 2002[61][65]
  • Trofeo EFE La Liga Ibero-American Player of the Year: 1996-97, 2002-03[66]
  • Pichichi Trophy: 1996-97, 2003-04[67]
  • European Golden Shoe: 1996-97[68]
  • World Soccer magazine World Player of the Year (3): 1996, 1997, 2002[69]
  • Don Balón Award La Liga Foreign Player of the Year: 1996-97[70]
  • Copa América Final Most Valuable Player: 1997[63]
  • Copa América Most Valuable Player: 1997[71]
  • FIFA Confederations Cup Bronze Boot: 1997[72]
  • FIFA Confederations Cup All-Star Team: 1997
  • UEFA Cup Winners' Cup Final Most Valuable Player: 1997
  • Copa América All-Star Team: 1997, 1999[63]
  • IFFHS World’s Top Goal Scorer of the Year: 1997[73]
  • Bravo Award: 1997, 1998[74]
  • Onze d'Or: 1997, 2002[75]
  • Oltin toʻp: 1997, 2002[76]
  • European Sports Media ESM Team of the Year: 1996-97, 1997-98[77]
  • FIFA XI: 1997, 1998[78]
  • Serie A Footballer of the Year: 1998[79]
  • Serie A Foreign Footballer of the Year: 1998[80]
  • UEFA Cup Final Most Valuable Player: 1998[81]
  • UEFA Club Footballer of the Year: 1997-98[82]
  • UEFA Club Best Forward: 1997-98[82]
  • FIFA World Cup Golden Ball: 1998[83]
  • FIFA World Cup All-Star Team: 1998, 2002[84]
  • FIFA World Cup top assist provider: 1998[85]
  • Inter Milan Player of the Year: 1998[86]
  • FIFA World Cup Golden Shoe: 2002[87]
  • FIFA World Cup Silver Ball: 2002[87]
  • FIFA World Cup Final Most Valuable Player: 2002[88]
  • Intercontinental Cup Most Valuable Player: 2002[89]
  • UEFA Team of the Year: 2002[90]
  • BBC World Sport Star of the Year: 2002[91]
  • Laureus World Sports Awards Comeback of the Year: 2003[92]
  • Best Male Soccer Player ESPY Award: 2003[93]
  • FIFA 100 (2004)[94]
  • FIFA World Cup Bronze Boot: 2006[95]
  • Brazilian Football Museum Hall of Fame: 2006[96]
  • Golden Foot award: 2006[97]
  • France Football magazineʼs all-time starting XI: 2007[63]
  • Association of Football Statisticians (AFS) Top-100 Players of All Time: 2007. #2[98]
  • Sports Illustrated Team of the Decade: 2009[99]
  • Real Madrid Hall of Fame[100]
  • Marca Leyenda: 2011[101]
  • L'Équipe's top 50 South-American footballers in history: #5[102]
  • Italian Football Hall of Fame: 2015[103]
  • International Federation of Football History & Statistics (IFFHS) Legends[104]
  • Inter Milan Hall of Fame: 2018[105]
  • Globe Soccer Awards Player Career Award: 2018[106]
  • Ballon d’Or Dream Team: 2020[107]
  • IFFHS All-time Menʼs B Dream Team: 2021[108]

Yana qarang

  • List of most expensive association football transfers
  • List of men's footballers with 50 or more international goals
  • List of professional sports team owners

Manbalar

Havolalar

  • Ronaldo at Real Madrid (English and ispancha)