Oltin toʻp

Oltin to'p
Ta'sis etilgan sanasi	1956
Tashkilovchi	France Football
Rasmiy vebsayt	www.francefootball.fr
Eng koʻp mukofotlar	Lionel Messi (7 ta mukofot)
Eng Koʻp nominatsiyalar	Cristiano Ronaldo (17 ta nominatsiya)

Oltin toʻp (fransuzcha: Ballon d'Or) — 1956-yildan beri Fransiyaning France Football yangiliklar jurnali tomonidan taqdim etilayotgan yillik futbol mukofoti. 2010- va 2015-yillar oraligʻida FIFA bilan kelishuvga koʻra, mukofot vaqtincha FIFA tomonidan yilning eng yaxshi futbolchisi (1991-yilda tashkil etilgan) bilan birlashtirildi va FIFA Oltin toʻp nomi bilan tanildi. Bu hamkorlik 2016-yilda yakuniga yetdi va mukofot „Oltin toʻp“ga qaytarildi, FIFA ham o‘zining alohida yillik mukofoti „Eng yaxshi FIFA erkak futbolchisi“ ga qaytdi. FIFAning qoʻshma „Oltin toʻp“ sovrindorlari har ikki mukofot tashkiloti tomonidan ham gʻolib deb hisoblanadi. ^[1]^[2]

Sport yozuvchilari Gabriel Xano va Jak Ferranlar tomonidan ishlab chiqilgan „Oltin toʻp“ mukofoti 1956-yildan 2006-yilgacha futbol jurnalistlari tomonidan oʻtkazilgan ovoz berish natijalariga koʻra oʻtgan yil davomida eng yaxshi oʻyin koʻrsatgan deb topilgan erkak futbolchiga berilardi.^[3] 2007-yildan keyin terma jamoalar murabbiylari va sardorlariga ham ovoz berish huquqi berildi.^[3] Dastlab, u faqat Yevropalik futbolchilarga topshirilgan va "Yevropada yilning eng yaxshi futbolchisi" mukofoti sifatida tanilgan. 1995-yilda „Oltin to‘p“ Yevropa klublarida faoliyat yuritayotgan, kelib chiqishi har qanday davlatdan boʻlgan barcha futbolchilarni qamrab olish uchun kengaytiriladi.^[4]^[5] Mukofot 2007-yilda global mukofotga aylandi, unga koʻra butun dunyodagi barcha professional futbolchilar ishtirok etishlari mumkin edi.^[6]

Tarix

Angliyalik Stanley Matthews „Oltin to‘p“ning ilk g‘olibi bo‘ladi.^[7] 2007-yilgacha bu mukofot odatda ingliz tilida va koʻplab xalqaro ommaviy axborot vositalarida kontinental Yevropaning eng yaxshi futbolchisi mukofoti sifatida tanilgan. 2007-yildan keyin ham u FIFAning Jahon oʻyinchisi mukofoti bilan birlashtirilgunga qadar, kelib chiqishi Yevropa mukofoti boʻlgani uchun odatda shu nom bilan tanilgan va shu nom bilan atalgan.^[8]^[9]^[10]^[11] Liberiyalik George Weah, yagona afrikalik sovrindor, 1995-yilda mukofotni qoʻlga kiritgan birinchi yevropalik boʻlmagan kishi boʻldi, yaʼni tanlov qoidalari birinchi marta oʻzgartirilgan yili bu hodisa sodir boʻldi.^[5] Braziliyalik Ronaldo ikki yildan so‘ng, mukofotning birinchi Janubiy Amerikalik g‘olibiga aylandi.^[5] 2007-yilda barcha qitʼalardagi oʻyinchilarni oʻz ichiga olgan ikkinchi qoida oʻzgarishi yangi gʻoliblarni keltirmadi, chunki oʻshandan beri barcha gʻoliblar oʻzlarining gʻalabalari davomida faqat Yevropada faoliyatda boʻlishdi.

Lionel Messi bu sovrinni rekord 8 marta qoʻlga kiritgan boʻlsa, uni 5 marta qoʻlga kiritgan Cristiano Ronaldo bu borada ikkinchi oʻrinda. Uch nafar futbolchilar bu sovrinni uch martadan qoʻlga kiritishgan: Johan Cruyff, Michel Platini va Marko van Basten. Har biri (davlat sifatida) yettitadab sovringa ega bo‘lgan holda, eng ko‘p „Oltin to‘p“ni Gollandiyalik, Germaniyalik, Argentinalik va Portugaliyalik futbolchilar qo‘lga kiritishgan. Germaniya (1972, 1981-yillarda) va Gollandiya (1988-yilda) futbolchilari bir davlatdan boʻla turib bir yil ichida uchta yuqori oʻrinni egallagan yagona oʻyinchilar boʻlishadi. Germaniya (1972) va ayniqsa Italiya klublari (1988-1990) ham yuqoridagi kabi muvaffaqiyatga erishadilar, shu jumladan ikki yil (1988, 1989) kuchli uchlik noyob rekord tariqasida faqat "Milan" oʻyinchilaridan tashkil topgan edi. 2009-2012 va 2015-2016-yillarda Ispaniya klublari oldin kuzatilmagan mutloq ustunlikka erishishadi. "Barselona" (2010) esa uchta eng yaxshi oʻyinchiga ega ikkinchi klub (Milandan keyingi) boʻladi. Ikkita ispan klubi, „Barselona“ va "Real Madrid" ham eng koʻp gʻoliblarni qoʻlga kiritish boʻyicha mos ravishda oʻn ikki va oʻn bir gʻalaba bilan klublar reytingida yetakchilik qilishmoqda.^[12]

2010- va 2015-yillar oraligʻida (ushbu yillar ham kiradi) mukofot oʻziga oʻxshash „FIFA Jahonning eng yaxshi oʻyinchisi“ mukofoti bilan birlashtiriladi va „FIFA Oltin toʻp“ ga aylanadi. Shundan soʻng esa, FIFA va France Football nashri birlashish haqidagi shartnomani toʻxtatishadi.^[13] 2011-yildan keyin, UEFA Yevropaning eng yaxshi futbolchisi uchun „Oltin to‘p“ anʼanasini saqlab qolish maqsadida „UEFA Yevropaning eng yaxshi futbolchisi mukofoti“ni yaratadi.

Sakkiz nafar futbolchi (Bobbi Charlton, Franz Beckenbauer, Gerd Myuller, Paolo Rossi, Zinedin Zidan, Rivaldo, Ronaldinho va Kaka) o‘z faoliyatlari davomida FIFA Jahon chempionati, Yevropa kubogi / UEFA Chempionlar Ligasi va „Oltin to‘p“ni qo‘lga kiritishgan.^[14]

Mukofot soʻnggi oʻn yilliklarda hujumkor oʻyinchilar foydasiga qarama-qarshilikni koʻrsatadi.^[3] Vaqt oʻtishi bilan mukofot liga va klublarning yanada eksklyuziv (cheklangan liga va klublarga) toʻplamiga oʻtadi.^[3] 1995-yilgacha 10 ta liga Oltin toʻpni gʻoliblar bilan taʼminlab kelgan boʻlsa, 1995-yildan buyon faqatgina Angliya, Fransiya, Germaniya, Italiya va Ispaniya mukofotni gʻoliblar bilan taʼminlamoqda.^[3] Ispaniya La Ligasi eng ko‘p „Oltin to‘p“ sohiblariga ega.^[3] „Barselona“ va „Real Madrid“ 1995-yildan beri „Oltin toʻp“ni eng koʻp gʻoliblar bilan taʼminlamoqda.^[3]

2020-yilda France Footballning egasi hisoblangan L'Équipe guruhi butun dunyo boʻylab futbol klublarining mavsumlarini qisqartirgan COVID-19 pandemiyasi tufayli ushbu yil uchun mukofot berilmasligiga qaror qiladi.^[15]

Gʻoliblar

Kalit
‡	Bu „Oltin toʻp“ni qoʻlga kiritgan oʻyinchi oʻsha yili FIFAning „Yilning eng yaxshi oʻyinchisi“ sovrinini yoki FIFAning eng yaxshi erkak futbolchisi mukofoti ni ham qoʻlga kiritganini koʻrsatadi(1991-2009 yillarda va 2016-yildan buyon mavjud)

Lev Yashin sovrinni qoʻlga kiritgan yagona darvozabondir.

OLTIN TOʻP (1956-2009)
Yil	Oʻrin	Oʻyinchi	Jamoasi	Ballari
1956	1	Stanley Matthews	Blackpool	47
	2	Alfredo Di Stéfano	Real Madrid	44
	3	Raymond Kopa	Real Madrid	33

1957	1	Alfredo Di Stéfano	Real Madrid	72
	2	Billy Wright	Wolverhampton Wanderers	19
	3	Duncan Edwards	Manchester United	16
	3	Raymond Kopa	Real Madrid	16

1958	1	Raymond Kopa	Real Madrid	71
	2	Helmut Rahn	Rot-Weiss Essen	40
	3	Just Fontaine	Reims	23

1959	1	Alfredo Di Stéfano	Real Madrid	80
	2	Raymond Kopa	Reims	42
	3	John Charles	Juventus	24

1960	1	Luis Suárez	Barcelona	54
	2	Ferenc Puskás	Real Madrid	37
	3	Uwe Seeler	Hamburger SV	33

1961	1	Omar Sívori	Juventus	46
	2	Luis Suárez	Internazionale	40
	3	Johnny Haynes	Fulham	22

1962	1	Josef Masopust	Dukla Prague	65
	2	Eusébio	Benfica	53
	3	Karl-Heinz Schnellinger	1. FC Köln	33

1963	1	Lev Yashin	Dynamo Moscow	73
	2	Gianni Rivera	Milan	55
	3	Jimmy Greaves	Tottenham Hotspur	50

1964	1	Denis Law	Manchester United	61
	2	Luis Suárez	Internazionale	43
	3	Amancio	Real Madrid	38

1965	1	Eusébio	Benfica	67
	2	Giacinto Facchetti	Internazionale	59
	3	Luis Suárez	Internazionale	45

1966	1	Bobby Charlton	Manchester United	81
	2	Eusébio	Benfica	80
	3	Franz Beckenbauer	Bayern Munich	59

1967	1	Flórián Albert	Ferencváros	68
	2	Bobby Charlton	Manchester United	40
	3	Jimmy Johnstone	Celtic	39

1968	1	George Best	Manchester United	61
	2	Bobby Charlton	Manchester United	53
	3	Dragan Džajić	Red Star Belgrade	46

1969	1	Gianni Rivera	Milan	83
	2	Gigi Riva	Cagliari	79
	3	Gerd Müller	Bayern Munich	38

1970	1	Gerd Müller	Bayern Munich	77
	2	Bobby Moore	West Ham United	70
	3	Gigi Riva	Cagliari	65

1971	1	Johan Cruyff	Ajax	116
	2	Sandro Mazzola	Internazionale	57
	3	George Best	Manchester United	56

1972	1	Franz Beckenbauer	Bayern Munich	81
	2	Gerd Müller	Bayern Munich	79
	3	Günter Netzer	Borussia Mönchengladbach	79

1973	1	Johan Cruyff	Barcelona	96
	2	Dino Zoff	Juventus	47
	3	Gerd Müller	Bayern Munich	44

1974	1	Johan Cruyff	Barcelona	116
	2	Franz Beckenbauer	Bayern Munich	105
	3	Kazimierz Deyna	Legia Warsaw	35

1975	1	Oleg Blokhin	Dynamo Kyiv	122
	2	Franz Beckenbauer	Bayern Munich	42
	3	Johan Cruyff	Barcelona	27

1976	1	Franz Beckenbauer	Bayern Munich	91
	2	Rob Rensenbrink	Anderlecht	75
	3	Ivo Viktor	Dukla Prague	52

1977	1	Allan Simonsen	Borussia Mönchengladbach	74
	2	Kevin Keegan	Hamburger SV	71
	3	Michel Platini	Nancy	70

1978	1	Kevin Keegan	Hamburger SV	87
	2	Hans Krankl	Barcelona	81
	3	Rob Rensenbrink	Anderlecht	50

1979	1	Kevin Keegan	Hamburger SV	118
	2	Karl-Heinz Rummenigge	Bayern Munich	52
	3	Ruud Krol	Ajax	41

1980	1	Karl-Heinz Rummenigge	Bayern Munich	122
	2	Bernd Schuster	Barcelona	34
	3	Michel Platini	Saint-Étienne	33

1981	1	Karl-Heinz Rummenigge	Bayern Munich	106
	2	Paul Breitner	Bayern Munich	64
	3	Bernd Schuster	Barcelona	39

1982	1	Paolo Rossi	Juventus	115
	2	Alain Giresse	Girondins de Bordeaux	64
	3	Zbigniew Boniek	Juventus	39

1983	1	Michel Platini	Juventus	110
	2	Kenny Dalglish	Liverpool	26
	3	Allan Simonsen	Vejle BK	25

1984	1	Michel Platini	Juventus	110
	2	Jean Tigana	Girondins de Bordeaux	57
	3	Preben Elkjær	Hellas Verona	48

1985	1	Michel Platini	Juventus	127
	2	Preben Elkjær	Hellas Verona	71
	3	Bernd Schuster	Barcelona	46

1986	1	Igor Belanov	Dynamo Kyiv	84
	2	Gary Lineker	Barcelona	62
	3	Emilio Butragueño	Real Madrid	59

1987	1	Ruud Gullit	Milan	106
	2	Paulo Futre	Atlético Madrid	91
	3	Emilio Butragueño	Real Madrid	61

1988	1	Marco van Basten	Milan	129
	2	Ruud Gullit	Milan	88
	3	Frank Rijkaard	Milan	45

1989	1	Marco van Basten	Milan	129
	2	Franco Baresi	Milan	80
	3	Frank Rijkaard	Milan	43

1990	1	Lothar Matthäus	Internazionale	137
	2	Salvatore Schillaci	Juventus	84
	3	Andreas Brehme	Internazionale	68

1991	1	Jean-Pierre Papin	Marseille	141
	2	Dejan Savićević	Red Star Belgrade	42
		Darko Pančev	Red Star Belgrade
		Lothar Matthäus	Internazionale

1992	1	Marco van Basten ‡	Milan	98
	2	Hristo Stoichkov	Barcelona	80
	3	Dennis Bergkamp	Ajax	53

1993	1	Roberto Baggio ‡	Juventus	142
	2	Dennis Bergkamp	Internazionale	83
	3	Eric Cantona	Manchester United	34

1994	1	Hristo Stoichkov	Barcelona	210
	2	Roberto Baggio	Juventus	136
	3	Paolo Maldini	Milan	109

1995	1	George Weah ‡	Milan	144
	2	Jürgen Klinsmann	Bayern Munich	108
	3	Jari Litmanen	Ajax	67

1996	1	Matthias Sammer	Borussia Dortmund	144
	2	Ronaldo	Barcelona	143
	3	Alan Shearer	Newcastle United	107

1997	1	Ronaldo ‡	Internazionale	222
	2	Predrag Mijatović	Real Madrid	68
	3	Zinedine Zidane	Juventus	63

1998	1	Zinedine Zidane ‡	Juventus	244
	2	Davor Šuker	Real Madrid	68
	3	Ronaldo	Internazionale	66

1999	1	Rivaldo ‡	Barcelona	219
	2	David Beckham	Manchester United	154
	3	Andriy Shevchenko	Milan	64

2000	1	Luís Figo	Real Madrid	197
	2	Zinedine Zidane	Juventus	181
	3	Andriy Shevchenko	Milan	85

2001	1	Michael Owen	Liverpool	176
	2	Raúl	Real Madrid	140
	3	Oliver Kahn	Bayern Munich	114

2002	1	Ronaldo ‡	Real Madrid	169
	2	Roberto Carlos	Real Madrid	145
	3	Oliver Kahn	Bayern Munich	110

2003	1	Pavel Nedvěd	Juventus	190
	2	Thierry Henry	Arsenal	128
	3	Paolo Maldini	Milan	123

2004	1	Andriy Shevchenko	Milan	175
	2	Deco	Barcelona	139
	3	Ronaldinho	Barcelona	133

2005	1	Ronaldinho ‡	Barcelona	225
	2	Frank Lampard	Chelsea	148
	3	Steven Gerrard	Liverpool	142

2006	1	Fabio Cannavaro ‡	Real Madrid	173
	2	Gianluigi Buffon	Juventus	124
	3	Thierry Henry	Arsenal	121

2007	1	Kaká ‡	Milan	444
	2	Cristiano Ronaldo	Manchester United	277
	3	Lionel Messi	Barcelona	255

2008	1	Cristiano Ronaldo ‡	Manchester United	446
	2	Lionel Messi	Barcelona	281
	3	Fernando Torres	Liverpool	179

2009	1	Lionel Messi ‡	Barcelona	473
	2	Cristiano Ronaldo	Real Madrid	233
	3	Xavi	Barcelona	170

FIFA OLTIN TOʻP (2010-2015)
Yil	Oʻrin	Oʻyinchi	Jamoasi	Ballari
2010	1	Lionel Messi	Barcelona	22.65 %
	2	Andrés Iniesta	Barcelona	17.36 %
	3	Xavi	Barcelona	16.48 %

2011	1	Lionel Messi	Barcelona	47.88 %
	2	Cristiano Ronaldo	Real Madrid	21.60 %
	3	Xavi	Barcelona	9.23 %

2012	1	Lionel Messi	Barcelona	41.60 %
	2	Cristiano Ronaldo	Real Madrid	23.68 %
	3	Andrés Iniesta	Barcelona	10.91 %

2013	1	Cristiano Ronaldo	Real Madrid	27.99 %
	2	Lionel Messi	Barcelona	24.72 %
	3	Franck Ribéry	Bayern Munich	23.36 %

2014	1	Cristiano Ronaldo	Real Madrid	37.66 %
	2	Lionel Messi	Barcelona	15.76 %
	3	Manuel Neuer	Bayern Munich	15.72 %

2015	1	Lionel Messi	Barcelona	41.33 %
	2	Cristiano Ronaldo	Real Madrid	27.76 %
	3	Neymar	Barcelona	7.86 %

OLTIN TOʻP (2016 —)
Yil	Oʻrin	Oʻyinchi	Jamoasi	Ballari
2016	1	Cristiano Ronaldo	Real Madrid	745
	2	Lionel Messi	Barcelona	316
	3	Antoine Griezmann	Atlético Madrid	198

2017	1	Cristiano Ronaldo	Real Madrid	946
	2	Lionel Messi	Barcelona	670
	3	Neymar	Paris Saint-Germain	361

2018	1	Luka Modrić	Real Madrid	753
	2	Cristiano Ronaldo	Juventus	476
	3	Antoine Griezmann	Atlético Madrid	414

2019	1	Lionel Messi	Barcelona	686
	2	Virgil van Dijk	Liverpool	679
	3	Cristiano Ronaldo	Juventus	476

2020	Cancelled due to the COVID-19 pandemic

2021	1	Lionel Messi	Paris Saint-Germain	613
	2	Robert Lewandowski	Bayern Munich	580
	3	Jorginho	Chelsea	460

Oʻyinchilar boʻyicha gʻalabalar

Eslatma: Bir martalik gʻoliblar, agar ular boshqa yil ichida ikkinchi yoki uchinchi oʻrinlarni egallagan boʻlsalargina ushbu jadvalga kiritilgan.


Oʻyinchi	Gʻolib	Ikkinchi oʻrin	Uchinchi oʻrin
Lionel Messi	7 (2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2019, 2021)	5 (2008, 2013, 2014, 2016, 2017)	1 (2007)
Cristiano Ronaldo	5 (2008, 2013, 2014, 2016, 2017)	6 (2007, 2009, 2011, 2012, 2015, 2018)	1 (2019)
Michel Platini	3 (1983, 1984, 1985)	—	2 (1977, 1980)
Johan Cruyff	3 (1971, 1973, 1974)	—	1 (1975)
Marco van Basten	3 (1988, 1989, 1992)	—	—
Franz Beckenbauer	2 (1972, 1976)	2 (1974, 1975)	1 (1966)
Ronaldo	2 (1997, 2002)	1 (1996)	1 (1998)
Alfredo Di Stéfano	2 (1957, 1959)	1 (1956)	—
Kevin Keegan	2 (1978, 1979)	1 (1977)	—
Karl-Heinz Rummenigge	2 (1980, 1981)	1 (1979)	—
Luis Suárez	1 (1960)	2 (1961, 1964)	1 (1965)
Eusébio	1 (1965)	2 (1962, 1966)	—
Bobby Charlton	1 (1966)	2 (1967, 1968)	—
Raymond Kopa	1 (1958)	1 (1959)	2 (1956, 1957)
Gerd Müller	1 (1970)	1 (1972)	2 (1969, 1973)
Zinedine Zidane	1 (1998)	1 (2000)	1 (1997)
Gianni Rivera	1 (1969)	1 (1963)	—
Ruud Gullit	1 (1987)	1 (1988)	—
Lothar Matthäus	1 (1990)	1 (1991)	—
Roberto Baggio	1 (1993)	1 (1994)	—
Hristo Stoichkov	1 (1994)	1 (1992)	—
Andriy Shevchenko	1 (2004)	—	2 (1999, 2000)
George Best	1 (1968)	—	1 (1971)
Allan Simonsen	1 (1977)	—	1 (1983)
Ronaldinho	1 (2005)	—	1 (2004)

Mamlakatlar boʻyicha gʻalabalar


Mamlakat	Oʻyinchi	Gʻalabalar soni
Argentina	1	7
Niderlandiya	3	7
Portugaliya	3	7
Germaniya	5	7
Fransiya	4	6
Italiya	5	5
Braziliya	4	5
Angliya	4	5
Sovet Ittifoqi	3	3
Ispaniya	2	3
Bolgariya	1	1
Xorvatiya	1	1
Chexiya	1	1
Chexoslovakiya	1	1
Daniya	1	1
Vengriya	1	1
Liberiya	1	1
Shimoliy Irlandiya	1	1
Shotlandiya	1	1
Ukraina	1	1

Klublar boʻyicha gʻalabalar


Klub nomi	Oʻyinchilar soni	Gʻalabalar soni
Barcelona	6	12
Real Madrid	7	11
Juventus	6	8
Milan	6	8
Bayern Munich	3	5
Manchester United	4	4
Dynamo Kyiv	2	2
Internazionale	2	2
Hamburger SV	1	2
Ajax	1	1
Benfica	1	1
Blackpool	1	1
Borussia Dortmund	1	1
Borussia Mönchengladbach	1	1
Dukla Prague	1	1
Dynamo Moscow	1	1
Ferencváros	1	1
Liverpool	1	1
Marseille	1	1
Paris Saint-Germain	1	1

Qoʻshimcha mukofotlar

"Super Oltin toʻp" nomi ostidagi faxriy mukofot 1989-yilda France Football ning ovoz berish bosqichida Johan Cruyff va Michel Platinini ortda qoldirgan Alfredo Di Stefanoga berildi.^[16]

Oradan o‘n yil o‘tgach, France Football nashri o‘zining sobiq „Oltin to‘p“ egalari bilan maslahatlashganidan so‘ng Peleni Asrning eng yaxshi futbolchisi deb tanladi. Oldingi 34 nafar gʻoliblar orasida 30 nafari ovoz bergan, Stanley Matthews, Omar Sivori va George Best betaraf qolgan, Lev Yashin esa vafot etgan. Har bir saylovchiga besh ballgacha boʻlgan beshta ovoz berildi; ammo, Di Stefano faqat birinchi oʻrinni tanladi, Platini birinchi va ikkinchi oʻrinlarni va George Weah beshinchi oʻrin uchun ikki futbolchi tanladi. Pele 17 nafar saylovchi tomonidan eng yaxshi deb topildi va ikkinchi oʻrinni egallagan Diego Maradona toʻplagan ballar sonidan deyarli ikki baravar koʻp ball oldi.^[17]

Asrning eng yaxshi futbolchisi
Oʻyinchi	Ballar	1-	2-	3-	4-	5-
Pelé	122	17	5	4	2	1
Diego Maradona	65	3	6	5	5	1
Johan Cruyff	62	1	4	7	9	2
Alfredo Di Stéfano	44	4	3	3	1	1
Michel Platini	40	1	5	1	3	6

2016-yilda „Oltin to‘p“ning 60-yilligi munosabati bilan France Football nashri 1995-yilgacha taqdim etilgan mukofotlarning qayta bahosini eʼlon qildi, o‘shangacha bu sovrinni faqat yevropalik futbolchilar qo‘lga kiritish huquqiga ega edi. Bu vaqt oraligʻida taqdim etilgan 39 ta „Oltin toʻp“dan 12 tasi Janubiy Amerikalik futbolchilarga topshirilgan boʻlar edi. Pele va Diego Maradonadan tashqari, Garrincha, Mario Kempes va Romario retrospektiv tarzda munosib gʻolib deb topildi. Biroq, asl qabul qiluvchilar oʻzgarishsiz qoladi.

Maradona va Pele ham mos ravishda 1995- va 2013- yillarda futboldagi xizmatlari uchun faxriy „Oltin toʻp“ni olishgan.^[18]^[19]

Le nouveau palmarès (xalqaro qayta baholash)
Yil	Gʻolib	Alternativ
1958	Raymond Kopa	Pelé
1959	Alfredo Di Stéfano	Pelé
1960	Luis Suárez	Pelé
1961	Omar Sívori	Pelé
1962	Josef Masopust	Garrincha
1963	Lev Yashin	Pelé
1964	Denis Law	Pelé
1970	Gerd Müller	Pelé
1978	Kevin Keegan	Mario Kempes
1986	Igor Belanov	Diego Maradona
1990	Lothar Matthäus	Diego Maradona
1994	Hristo Stoichkov	Romário

1978-yilda France Football o'sha yili "Janubiy Amerikada yilning eng yaxshi futbolchisi" sovrini haqida maqola chop etdi. Maqolada Janubiy Amerikaning Yulduzlar jamoasi va Yevropaning Yulduzlar jamoasi o'rtasidagi o'yin faraz qilingan edi. Ushbu jamoalarni tuzishda, o'yinchilarning mukofotlar reytingidagi o'rniga qaralgan.

1978-yilda France Football tomonidan tuzilgan Yevropaning Yulduzlar jamoasi
Darvozabon	Himoyachilar	Yarim himoyachilar	Hujumchilar
Ronnie Hellström	Marius Trésor Ruud Krol Rainer Bonhof Antonio Cabrini	Willy van de Kerkhof Arie Haan Graeme Souness	Kevin Keegan Hans Krankl Rob Rensenbrink

2021-yilda France Football "Yilning eng yaxshi to'purari" mukofotini yaratdi. Ushbu mukofot ligada 41 ta gol urib rekord mavsum o'tkazgan Robert Levandovskiga berildi.^[20]

Oltin toʻp orzular jamoasi

Manbalar

^[21].^[3].^[4].^[5].^[6].^[7].^[8].^[9].^[10].^[11].^[12].^[13].^[14].^[15].^[22].^[23].^[16].^[17].^[18].^[19].^[20].

Havolalar

„European Footballer of the Year ("Ballon d'Or")“. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (2008-yil 9-oktyabr). Qaraldi: 2008-yil 5-dekabr.

"La liste complête des lauréats du Ballon d'or, de 1956 à nos jours". France Football. http://www.francefootball.fr/ballon-d-or/palmares/. Qaraldi: 24 March 2015. Oltin toʻp]]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

Search