Wikipedia:Bài viết tốt/2024

Tuần 1

Vàng(III) chloride là một hợp chất vô cơ của vàng và chlor, công thức phân tử là Au
2Cl
6. Số La Mã "III" trong danh pháp xuất phát từ trạng thái oxy hóa +3 của vàng. Đây là trạng thái điển hình cho nhiều hợp chất của vàng. Vàng(III) chloride có hai dạng, dạng monohydrat (AuCl
3·H
2O) và dạng khan, cả hai đều là chất rắn có khả năng hút ẩm và nhạy cảm với ánh sáng. Au
2Cl
6 là dạng dimer của AuCl
3. Hợp chất này có một số công dụng như là tác nhân oxy hóa và xúc tác cho các phản ứng hữu cơ khác nhau. AuCl
3 tồn tại dưới dạng dimer là Au
2Cl
6 ở dạng rắn và hơi, phân tử có phối tử chloride làm cầu nối. Vàng(III) bromide cũng có tính chất tương tự, phân tử tồn tại dưới dạng dimer Au
2Br
6. [ Đọc tiếp ]

Tuần 2

Chích chòe nước trán trắng (Enicurus schistaceus) là loài chim chích chòe nước thuộc họ Đớp ruồi (Muscicapidae). Chích chòe nước trán trắng là loài mảnh mai, có kích thước trung bình và được phân biệt với các loài cùng chi bởi trán, đỉnh đầu và bộ lông màu xám đá phiến. Loài này có một cái đuôi dài, chẻ sâu với các dải màu đen và trắng, mông màu trắng và một vạch trắng trên các lông chính. Phần còn lại của bộ lông chủ yếu là màu trắng. Cá thể đực và cái có hình thái giống nhau. Loài chim này thường lui tới rìa các dòng sông và suối chảy xiết để săn các động vật không xương sống nhỏ bằng cách nhảy giữa các tảng đá hoặc bay trên mặt nước. [ Đọc tiếp ]

Tuần 3

Lớp thiết giáp hạm Bismarck là một lớp thiết giáp hạm của Hải quân Đức Quốc Xã được chế tạo không lâu trước khi Chiến tranh Thế giới thứ hai bùng nổ. Lớp này bao gồm hai chiếc: Bismarck được đặt lườn vào tháng 7 năm 1936 và nhập biên chế vào tháng 9 năm 1940, Tirpitz được đặt lườn vào tháng 10 năm 1936 và nhập biên chế vào tháng 2 năm 1941. Được phát triển để đối phó với lớp thiết giáp hạm Richelieu của Hải quân Pháp, đây là lớp tàu chiến lớn và mạnh mẽ nhất của Hải quân Đức Quốc Xã lúc bấy giờ, với mức trọng tải lên đến hơn 41.000 tấn, được trang bị tám khẩu pháo 380 mm và có thể đạt được vận tốc tối đa 30 hải lý/giờ (56 km/h; 35 mph). [ Đọc tiếp ]

Tuần 4

Trận Chung kết UEFA Champions League 2014 là trận đấu cuối cùng của giải UEFA Champions League 2013–14, mùa bóng thứ 59 tại giải đấu quy tụ tất cả các câu lạc bộ hàng đầu châu Âu do UEFA tổ chức, và là mùa bóng thứ 22 giải đấu có tên gọi UEFA Champions League (Cúp các đội vô địch bóng đá quốc gia châu Âu). Trận đấu sẽ được tổ chức trên Sân vận động Ánh sáng ở Lisbon, Bồ Đào Nha, vào ngày 24 tháng 5 năm 2014 giữa hai đội bóng Tây Ban Nha là Real Madrid và Atlético Madrid. Đây là trận đấu chung kết thứ năm có hai đội đến từ cùng một quốc gia, lần thứ hai góp mặt hai đại diện Tây Ban Nha ở chung kết và là lần đầu tiên trong lịch sử Champions League có hai đội bóng cùng một thành phố thi đấu với nhau trong một trận chung kết. [ Đọc tiếp ]

Tuần 5

Đại Việt sử ký toàn thư là bộ quốc sử viết bằng Hán văn của Việt Nam, viết theo thể biên niên, ghi chép lịch sử Việt Nam từ thời đại truyền thuyết Kinh Dương Vương năm 2879 TCN đến năm 1675 đời vua Lê Gia Tông nhà Hậu Lê. Bộ sử này được khắc in toàn bộ và phát hành lần đầu tiên vào năm Đinh Sửu, niên hiệu Chính Hòa năm thứ 18, triều vua Lê Hy Tông, tức là năm 1697. Đây là bộ chính sử Việt Nam xưa nhất còn tồn tại nguyên vẹn đến ngày nay, do nhiều đời sử quan trong Sử quán triều Hậu Lê biên soạn. [ Đọc tiếp ]

Tuần 6

Tăng huyết áp là một tình trạng bệnh lý mạn tính, trong đó áp lực máu tác dụng lên thành mạch đo được ở động mạch tăng cao. Tăng huyết áp thường không gây ra triệu chứng. Tuy nhiên, tăng huyết áp lâu dài là một yếu tố nguy cơ chính gây tai biến mạch máu não (đột quỵ), bệnh mạch vành, suy tim, rung nhĩ, bệnh động mạch ngoại vi, giảm thị lực, bệnh thận mạn tính và suy giảm trí nhớ. Tăng huyết áp là nguyên nhân chính gây tử vong sớm trên toàn thế giới. Tăng huyết áp được phân loại thành tăng huyết áp nguyên phát và tăng huyết áp thứ phát. [ Đọc tiếp ]

Tuần 7

Born This Way: The Collection là album tổng hợp thứ ba của nữ ca sĩ người Mỹ Lady Gaga, được phát hành vào ngày 18 tháng 11 năm 2011 thông qua hãng đĩa Interscope Records. Bộ album được phát hành dưới dạng box set ba đĩa này bao gồm các bài hát trong album phòng thu thứ hai Born This Way của nữ ca sĩ, album phối lại Born This Way: The Remix và đĩa DVD Lady Gaga Presents the Monster Ball Tour: At Madison Square Garden. Nhiếp ảnh gia Nick Knight là người đã chụp hình bìa cho box set. [ Đọc tiếp ]

Tuần 8

Rắn hổ lục Gaboon (Bitis gabonica), là một loài rắn độc thuộc phân họ Viperinae phân bố tại rừng mưa và trảng cỏ tại châu Phi hạ Sahara. Đây là thành viên lớn nhất thuộc chi Bitis và là loài rắn độc có răng nanh dài nhất thế giới, dài đến 5 cm (2,0 in), nhả ra liều lượng nọc độc cao nhất so với bất kỳ loài rắn độc nào khác. Hiện không có phân loài nào được công nhận. Rắn hổ lục Gaboon được mô tả vào năm 1854 là Echidna gabonica. Lenk et al. (1999) khám phá ra khác biệt đáng kể giữa hai phân loài được công nhận theo quy ước B. g. gabonica và B. g. rhinoceros. [ Đọc tiếp ]

Tuần 9

Chùa Bái Đính là một quần thể chùa lớn với nhiều kỷ lục châu Á và Việt Nam được xác lập như chùa có tượng Phật bằng đồng dát vàng lớn nhất châu Á, chùa có hành lang La Hán dài nhất châu Á, có tượng Di lặc bằng đồng lớn nhất Đông Nam Á... Đây là ngôi chùa lớn nhất và sở hữu nhiều kỷ lục nhất ở Việt Nam. Các hạng mục xây dựng, mở rộng khu chùa mới được các đại biểu tham dự đại lễ Phật đản thế giới 2008 làm lễ khánh thành giai đoạn 1, năm 2010 chùa Bái Đính là nơi tổ chức Đại lễ cung nghinh xá lợi Phật đầu tiên từ Ấn Độ về Việt Nam. Đại lễ Phật đản Liên hiệp quốc – Vesak 2014 do Việt Nam đăng cai đã diễn ra tại chùa Bái Đính trong tháng 3 năm 2014. Chùa Bái Đính nằm ở phía bắc của quần thể di sản thế giới Tràng An. [ Đọc tiếp ]

Tuần 10

Brenda Song (sinh ngày 27 tháng 3 năm 1988) là một nữ diễn viên người Mỹ. Sinh ra ở California, Song bắt đầu sự nghiệp với nghề người mẫu nhí năm lên sáu tuổi. Cô có vai đầu tay với vai khách mời trong loạt phim hài kịch tình huống Thunder Alley (1995) rồi tiếp tục diễn xuất trong các bộ phim truyền hình thiếu nhi Fudge (1995) và bộ phim truyền hình 100 Deeds for Eddie McDowd (1999) của Nickelodeon. Cô tham gia phim điện ảnh gốc của Disney Channel là The Ultimate Christmas Present (2000), giúp cô giành được một giải Young Artist Award. Sau đó cô ký hợp đồng với Disney Channel và được đông đảo khán giả công nhận nhờ thủ vai nhân vật tiêu đề trong phim hành động Wendy Wu: Homecoming Warrior (2006) và London Tipton trong loạt phim hài The Suite Life (2005–2011), qua đó đem về cho cô những lời tán dương và hai giải Young Hollywood Award. [ Đọc tiếp ]

Tuần 11

Otaku là một từ tiếng Nhật miêu tả những người có sở thích mãnh liệt, đặc biệt là trong anime và manga, trò chơi video hoặc máy tính. Cách sử dụng từ này đương thời bắt nguồn từ một bài tiểu luận của Nakamori Akio đăng trên Manga Burikko vào năm 1983. Otaku có thể được dùng như một từ miệt thị với hàm ý tiêu cực, bắt nguồn từ một góc nhìn rập khuôn về otaku như những kẻ bị xã hội ruồng bỏ và truyền thông đưa tin về Miyazaki Tsutomu qua vụ "Sát nhân otaku" vào năm 1989. Theo các nghiên cứu được xuất bản vào năm 2013, thuật ngữ này đã mang ít tính tiêu cực hơn, và ngày càng đông người giờ đây tự nhận mình là otaku, cả ở Nhật Bản lẫn nhiều nơi khác. [ Đọc tiếp ]

Tuần 12

Caloris Planitia (/kəˈlɔːrɪs pləˈnɪʃ(i)ə/) là một đồng bằng nằm trong một hố va chạm lớn trên Sao Thủy, có tên không chính thức là Caloris. "Calor" trong tiếng Latinh có nghĩa là "nhiệt". Sở dĩ đặt tên này là bởi vì, cứ mỗi hai lần Sao Thủy đi qua điểm cận nhật, thì Mặt Trời ở vị trí gần nhất ngay bên trên. Với đường kính khoảng 1.550 km (960 mi), đây là vùng trũng va chạm lớn nhất trên Sao Thủy, và là một trong những vùng trũng va chạm lớn nhất trong Hệ Mặt Trời. Hố va chạm này được phát hiện vào năm 1974. Bao quanh nó là dãy núi Caloris Montes, cao khoảng 2 km (1,2 mi). Caloris được phát hiện thông qua các hình ảnh do tàu thăm dò Mariner 10 chụp vào năm 1974. [ Đọc tiếp ]

Tuần 13

Ngộ độc paracetamol là tình trạng dùng quá liều thuốc paracetamol (acetaminophen). Hầu hết bệnh nhân có ít triệu chứng hoặc có triệu chứng không đặc hiệu trong 24 giờ đầu sau khi dùng quá liều thuốc này. Các triệu chứng này có thể bao gồm cảm giác mệt mỏi, đau bụng hoặc buồn nôn. Triệu chứng biến mất trong vài ngày, sau đó mới bắt đầu xuất hiện vàng da nhẹ, rối loạn đông máu và thậm chí là gây lú lẫn do bệnh não gan, nguyên nhân của tất cả các triệu chứng trên là suy gan. Các biến chứng khác có thể bao gồm suy thận, viêm tụy, hạ đường huyết và nhiễm acid lactic. [ Đọc tiếp ]

Tuần 14

Thư viện Alexandria ở thành phố Alexandria của Ai Cập từng là một trong những thư viện lớn và quan trọng nhất trong số các thư viện của thế giới cổ đại. Thư viện là một phần của một viện nghiên cứu lớn hơn là Mouseion, hay "Ngôi nhà của các Muse" - những nữ thần của thơ ca và nghệ thuật. Ý tưởng về một thư viện công cộng ở Alexandria có thể đã được đề xuất bởi Demetrios của Phalerum, một chính khách lưu vong người Athens sống ở Alexandria, ông đã đề xuất trước vua Ptolemaios I Soter, vị vua đã lập ra kế hoạch cho Thư viện, nhưng Thư viện không được xây dựng mãi cho đến triều đại của con trai ông là Ptolemaios II Philadelphos. [ Đọc tiếp ]

Tuần 15

Trương Anh Ngọc là một phóng viên thời sự quốc tế, phóng viên thể thao, bình luận viên bóng đá, nhà văn và nhà báo người Việt Nam. Anh Ngọc được biết đến là một trong những phóng viên thể thao hàng đầu Việt Nam, đặc biệt về bóng đá và nhất là bóng đá Ý. Ngoài ra, anh cũng nổi tiếng là một trong những bình luận viên được yêu thích qua nhiều giải đấu và là phóng viên tác nghiệp tại các sự kiện thể thao lớn trong và ngoài nước. Kể từ năm 2010, anh là phóng viên Việt Nam đầu tiên và duy nhất tới nay được tạp chí danh tiếng France Football mời tham gia bình chọn cho danh hiệu Quả bóng vàng. [ Đọc tiếp ]

Tuần 16

Chuyện tử tế là một bộ phim tài liệu Việt Nam sản xuất bởi Xưởng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương, do Trần Văn Thủy làm đạo diễn. Tác phẩm hoàn thành năm 1985 nhưng cho tới 1987 mới được ra mắt. Với nội dung đi sâu vào thân phận của những người nghèo khổ và xã hội dưới thời bao cấp, bộ phim sau khi làm xong đã phải "giấu" khỏi sự phát hiện của chính quyền. Chỉ đến hậu Đổi Mới, phim mới có cơ hội phát hành cùng Hà Nội trong mắt ai nhờ lời gợi mở của Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh. Tuy vậy, Chuyện tử tế vẫn vấp phải những hạn chế khi chiếu rộng rãi đến công chúng và từng bị cấm không cho đem ra nước ngoài. [ Đọc tiếp ]

Tuần 17

Hà Nội trong mắt ai là một bộ phim tài liệu Việt Nam sản xuất bởi Xưởng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương, do Trần Văn Thủy làm đạo diễn. Tác phẩm thực hiện năm 1982, công chiếu lần đầu vào 1983 nhưng bị cấm chiếu cho tới năm 1987 mới được tái phát hành rộng rãi. Phim sử dụng những câu chuyện và nhân vật lịch sử gắn liền với Hà Nội để liên hệ suy nghĩ của dân chúng về tình hình xã hội trước thềm Đổi Mới. Với nội dung "mượn chuyện xưa để nói chuyện nay", Hà Nội trong mắt ai từng trở thành đối tượng bị kiểm duyệt gắt gao từ chính quyền và chỉ được phép ra mắt nhờ sự can thiệp của một số lãnh đạo đương thời như Nguyễn Văn Linh, Phạm Văn Đồng. [ Đọc tiếp ]

Tuần 18

Pixel 6 và Pixel 6 Pro là bộ đôi điện thoại thông minh chạy hệ điều hành Android được Google thiết kế, phát triển và bán ra thị trường. Đây là thế hệ thứ sáu của dòng điện thoại Google Pixel, tiếp nối Pixel 5 và là tiền nhiệm của Pixel 6a, Pixel 7 và Pixel 7 Pro. Pixel 6 được công bố lần đầu vào tháng 8 năm 2021 cùng với hệ thống trên một vi mạch mới có tên Google Tensor. Các camera được đặt tại một thanh ngang ở mặt sau, còn mặt trước thì có một camera chấm nốt ruồi ở giữa. Khi xuất xưởng, Pixel 6 được trang bị hệ điều hành Android 12 với nhiều tính năng mới như trí tuệ nhân tạo hay điện toán bao phủ. [ Đọc tiếp ]

Tuần 19

Trận lụt đồng bằng sông Hồng năm 1971 là một đợt lũ lụt rất lớn xảy ra ở các tỉnh thuộc đồng bằng sông Hồng, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào giữa tháng 8 năm 1971. Do chịu tác động của 1 tổ hợp thời tiết nguy hiểm nên ở khu vực trên đã xuất hiện các trận mưa lớn, gây vỡ đê và khiến lũ trên các sông lên nhanh, nhiều khu vực đạt tới mức báo động 3. Theo số liệu thống kê thì đã có 594 người thiệt mạng, ngoài ra đã có 20 xã, hay 1 huyện bị ngập hoàn toàn (nhưng chưa rõ tên xã huyện nào) với tổng dân số trong những xã đó bị ngập mất nhà cửa vào khoảng 100.000 người. Về tài sản, trận lụt gây thiệt hại về tài sản khoảng 70 triệu đồng theo thời giá bấy giờ. [ Đọc tiếp ]

Tuần 20

Windows 8.1 (tên mã "Blue") là một trong những hệ điều hành của Microsoft, là bản nâng cấp của Windows 8, là một phần của họ hệ điều hành Windows NT. Sau khi giới thiệu và phát hành dưới dạng beta công cộng vào tháng 6 năm 2013, nó được phát hành cho nhà sản xuất vào ngày 27 tháng 8 năm 2013 và phát hành rộng rãi vào ngày 17 tháng 10 năm 2013, gần một năm sau khi phiên bản trước của nó cho phát hành bán lẻ. Người dùng phiên bản Windows 8 và Windows RT bản bán lẻ có thể tải về miễn phí Windows 8.1 qua Windows Store. Không giống các gói dịch vụ trên các phiên bản Windows trước, những người dùng đã sử dụng Windows 8 ngoài các bản bán lẻ hoặc được cài đặt sẵn (ví dụ: giấy phép số lượng lớn) phải cài đặt Windows 8.1 bằng bộ cài mới từ kênh đăng ký hoặc qua doanh nghiệp của họ. [ Đọc tiếp ]

Tuần 21

Giuse Ngô Quang Kiệt là một Giám mục Công giáo người Việt, từng đảm trách nhiều vai trò quan trọng đối với cộng đồng Công giáo tại Việt Nam. Tổng giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt từng đảm nhiệm nhiều vai trò khác nhau trong chức vị giám mục từ năm 1999 đến khi nghỉ hưu năm 2010 như Giám mục chính tòa Giáo phận Lạng Sơn và Cao Bằng, Giám quản Tông Tòa, sau đó trở thành Tổng giám mục Tổng giáo phận Hà Nội. Trong Hội đồng Giám mục Việt Nam, ông cũng từng đảm nhiều nhiều vai trò khác như như phó Tổng thư ký và sau đó là Tổng thư ký của Hội đồng này. [ Đọc tiếp ]

Tuần 22

Jimmy Page (sinh ngày 9 tháng 1 năm 1944) là một nhạc công, nhạc sĩ, nhà sản xuất thu âm người Anh, tay guitar chính và là người sáng lập ban nhạc rock Led Zeppelin. Page rất thành công trong việc tạo ra các guitar riff và phong cách chơi đa dạng của ông liên quan đến việc điều chỉnh các âm điệu guitar khác nhau, những màn độc tấu đầy kỹ thuật, du dương và mạnh mẽ cũng như các tác phẩm acoustic chịu ảnh hưởng từ dòng nhạc dân gian và Phương Đông của ông. Ông cũng được chú ý vì thỉnh thoảng chơi guitar với cung đàn cello để tạo ra sự bay bổng trong âm nhạc. [ Đọc tiếp ]

Tuần 23

Trận Chojnice là trận đánh trong Chiến tranh Mười ba năm diễn ra vào ngày 18 tháng 9 năm 1454 gần Chojnice tại Gdańsk Pomerania, kết thúc với chiến thắng quyết định của quân đội lính đánh thuê giáo đoàn Hiệp sĩ Teuton trước liên quân Ba Lan và Liên hiệp Phổ. Đây cũng là thất bại nặng nề nhất của Vương quốc Ba Lan trong lịch sử đối đầu với Hiệp sĩ Teuton. Giai đoạn chiến thắng tự phát của Liên hiệp Phổ chống lại giáo đoàn Hiệp sĩ Teuton kết thúc khi Heinrich Reuß von Plauen (trẻ) dẫn các đơn vị lính đánh thuê Teuton chiếm được thành lũy Chojnice kiên cố vào ngày 23 tháng 3 năm 1454. [ Đọc tiếp ]

Tuần 24

Kali là nguyên tố hoá học ký hiệu K, số thứ tự 19 trong bảng tuần hoàn. Kali còn gọi là bồ tạt (mặc dù bồ tạt để chỉ tới kali carbonat K₂CO₃ thì chính xác hơn) hay potassium. Kali nguyên tố là kim loại kiềm mềm, có màu trắng bạc dễ bị oxy hóa nhanh trong không khí và phản ứng rất mạnh với nước tạo ra một lượng nhiệt đủ để đốt cháy lượng hydro sinh ra trong phản ứng này. Kali cháy có ngọn lửa màu hoa cà. Kali và natri có tính chất hóa học rất giống nhau, đều là những nguyên tố nhóm IA trong bảng tuần hoàn. Chúng có cùng mức năng lượng ion hóa thứ nhất, khi được kích hoạt thì nguyên tử của hai nguyên tố này sẽ cho đi electron ngoài cùng duy nhất. [ Đọc tiếp ]

Tuần 25

Peru là một quốc gia nằm ở phía Tây Nam Mỹ. Về phía bắc, Peru có biên giới với Ecuador và Colombia, về phía đông là Brasil, về phía đông nam là Bolivia, ở phía nam là Chile, phía tây Peru là Thái Bình Dương. Lãnh thổ Peru là quê hương của nhiều nền văn hóa cổ đại, trải dài từ văn minh Norte Chico – một trong các nền văn minh cổ xưa nhất trên thế giới, đến Đế quốc Inca – quốc gia lớn nhất châu Mỹ thời kỳ tiền Colombo. Đế quốc Tây Ban Nha chinh phục khu vực vào thế kỷ XVI và thiết lập một phó vương quốc với thủ đô tại Lima. Sau khi giành được độc lập vào năm 1821, Peru trải qua các giai đoạn bất ổn định chính trị và khủng hoảng ngân sách, cũng như các giai đoạn ổn định và kinh tế tiến bộ. [ Đọc tiếp ]

Tuần 26

"Rise, O Voices of Rhodesia" là quốc ca của Rhodesia và Zimbabwe Rhodesia (đổi tên thành Zimbabwe vào tháng 4 năm 1980) từ năm 1974 đến năm 1979. Bài hát sử dụng giai điệu của "Khải hoàn ca", Chương IV từ bản Giao hưởng số 9 của Ludwig van Beethoven, do Hội đồng Châu Âu thông qua làm quốc ca chính thức của Châu Âu vào năm 1972 (ngày nay vẫn là quốc ca của Liên minh Châu Âu). Phiên bản sử dụng ban đầu ở Rhodesia là bản chuyển soạn gồm mười sáu ô nhịp của Đại úy Ken MacDonald, chỉ huy quân nhạc của Súng trường Châu Phi Rhodesia. Một cuộc thi toàn quốc đã được chính phủ tổ chức để tìm ra lời bài hát phù hợp với giai điệu đã chọn. Phần thắng thuộc về Mary Bloom đến từ Gwelo. [ Đọc tiếp ]

Tuần 27

Nam Kasai là một quốc gia ly khai không được công nhận nằm trong Cộng hòa Congo (Cộng hòa Dân chủ Congo ngày nay), tồn tại bán độc lập từ năm 1960 đến năm 1962. Dù ban đầu chỉ được đề xuất là một tỉnh, Nam Kasai đã theo đuổi quyền tự trị chính thức trong hoàn cảnh tương tự nước láng giềng phía nam lớn hơn nhiều Katanga, giữa thời kỳ hỗn loạn chính trị phát sinh từ nền độc lập của Congo thuộc Bỉ với tên gọi Khủng hoảng Congo. Tuy nhiên, khác với Katanga, Nam Kasai không tuyên bố độc lập hoàn toàn khỏi Cộng hòa Congo một cách rõ ràng, cũng như bác bỏ chủ quyền của Congo. Nhà lãnh đạo và người ủng hộ chính của Nam Kasai là Albert Kalonji. [ Đọc tiếp ]

Tuần 28

Vào đời là một tiểu thuyết của nhà văn Hà Minh Tuân, xuất bản lần đầu năm 1963 bởi Nhà xuất bản Văn học, Hội Nhà văn Việt Nam. Thời điểm mới ra mắt, tác phẩm từng trở thành tâm điểm chỉ trích nặng nề bởi giới văn nghệ lẫn báo chí miền Bắc Việt Nam vì nội dung phản ánh chân thực không khí xã hội thời kỳ phục hồi kinh tế. Cuốn sách bị coi là một "vụ án văn học" lớn kể từ phong trào Nhân Văn – Giai Phẩm và đã tạo ra những hệ lụy đáng kể tới cuộc đời lẫn sự nghiệp văn chương của Hà Minh Tuân. Phải nhờ những cải cách trong thời kỳ Đổi Mới, sách mới được tái bản trở lại tới người đọc vào năm 1991. [ Đọc tiếp ]

Tuần 29

Từ ngày 13 tháng 7 đến 18 tháng 8 năm 2020, tại các tỉnh thành Việt Nam đã xuất hiện rải rác những ca bệnh phải nhập viện và thở máy với triệu chứng của ngộ độc botulism (hay còn gọi là ngộ độc thịt). Sau khi khai thác bệnh sử và phát hiện bệnh nhân đều từng ăn pa tê Minh Chay – một sản phẩm thuần chay do công ty Lối Sống Mới sản xuất – các bệnh viện tuyến trung ương đã bắt đầu báo cáo trường hợp với Cục An toàn thực phẩm Việt Nam, trước khi Cục phát đi cảnh báo chính thức về vụ việc vào ngày 29 tháng 8 năm 2020. Được nhận định là một vụ ngộ độc "nghiêm trọng" với quy mô diễn ra trên cả nước, sau khi Cục An toàn thực phẩm quốc gia thông báo, các Bộ, ngành liên quan đến vụ việc đã liên tiếp ra những đợt thu hồi sản phẩm, cảnh cáo người dân và người mua hàng. Dù vậy, số trường hợp bị ngộ độc vẫn tiếp tục xảy ra ở nhiều nơi khác nhau. [ Đọc tiếp ]

Tuần 30

Màu sắc động vật đã cung cấp bằng chứng ban đầu quan trọng về tiến hóa qua chọn lọc tự nhiên, vào thời điểm có rất ít bằng chứng trực tiếp. Ba chức năng chính của màu sắc được phát hiện vào nửa sau của thế kỷ 19 và sau đó được sử dụng làm bằng chứng của quá trình chọn lọc: ngụy trang (màu sắc ngụy trang), bắt chước (bao gồm cả bắt chước kiểu Bates và kiểu Müller) và tín hiệu xua đuổi. Cuốn sách Nguồn gốc các loài của Charles Darwin được xuất bản năm 1859, lập luận từ bằng chứng gián tiếp rằng quá trình chọn lọc của các nhà lai tạo có thể tạo ra sự thay đổi, và rằng, vì rõ ràng có một cuộc đấu tranh để tồn tại nên chọn lọc tự nhiên phải diễn ra. Nhưng ông thiếu một lời giải thích cho biến dị di truyền hay cho di truyền, khi cả hai đều cần thiết cho học thuyết. Theo đó, nhiều lý thuyết thay thế đã được các nhà sinh vật học đề xuất, đe dọa làm suy yếu học thuyết tiến hóa của Darwin. [ Đọc tiếp ]

Tuần 31

Theodore Roosevelt Jr. (13 tháng 9 năm 1887 – 12 tháng 7 năm 1944) là một chính trị gia, nhà kinh doanh và sĩ quan quân đội cấp cao của Hoa Kỳ. Ông là con trai cả của Tổng thống thứ 26 của Hoa Kỳ Theodore Roosevelt và Đệ Nhất Phu nhân Edith Roosevelt. Roosevelt được biết đến nhờ sự nghiệp quân sự của ông trong Chiến tranh Thế giới thứ hai, và được truy tặng Huân chương Danh dự vì đã trực tiếp chỉ huy quân đổ bộ tiến công tại bãi đổ bộ Utah trong cuộc đổ bộ vào Normandie. Roosevelt theo học tại các trường tư nhân và Đại học Harvard; sau khi tốt nghiệp đại học vào năm 1909, ông bắt đầu kinh doanh trong các lĩnh vực khác nhau và có một sự nghiệp thành công. Do từng tham gia các buổi huấn luyện quân sự cho công dân trước Chiến tranh Thế giới thứ nhất, nên khi chiến tranh nổ ra, Roosevelt được biên chế vào một đơn vị dự bị với quân hàm Thiếu tá. [ Đọc tiếp ]

Tuần 32

Bóng lưới, trước đây còn gọi là bóng rổ nữ, là một môn thể thao chơi bóng giữa hai đội, mỗi đội bảy cầu thủ. Bóng lưới phổ biến nhất tại nhiều quốc gia Khối thịnh vượng chung, đặc biệt là trong các trường học, nữ giới chơi là chủ yếu. Theo Liên đoàn Bóng lưới Quốc tế, có hơn 20 triệu người chơi bóng lưới tại hơn 80 quốc gia. Các giải đấu nội địa lớn có thể kể đến Netball Superleague ở Anh, Suncorp Super Netball ở Úc và ANZ Premiership tại New Zealand. Bốn giải đấu quốc tế lớn là: Giải vô địch bóng lưới thế giới, Đại hội thể thao Khối Thịnh vượng chung tổ chức bốn năm một lần và Quad Series, Fast5 Series diễn ra hàng năm. Năm 1995, bóng lưới trở thành môn thể thao được Ủy ban Olympic quốc tế công nhận nhưng không phải là môn thi đấu tại Thế vận hội. [ Đọc tiếp ]

Tuần 33

Trong toán học, logarit nhị phân (log₂ n) là lũy thừa mà số 2 cần phải được nâng lên để được số n, nghĩa là với mọi số thực x thì

${\displaystyle x=\log _{2}n\quad \Longleftrightarrow \quad 2^{x}=n.}$

Ví dụ, logarit nhị phân của 1 là 0, logarit nhị phân của 2 là 1, logarit nhị phân của 4 là 2 và logarit nhị phân của 32 là 5.

Logarit nhị phân là logarit cơ số 2. Hàm logarit nhị phân là hàm ngược của hàm lũy thừa của 2. Cùng với log₂, logarit nhị phân còn được ký hiệu là lg, ld, lb hoặc log. [ Đọc tiếp ]

Tuần 34

"The One with the Rumor" là tập phim thứ 9 trong mùa thứ 8 của loạt phim truyền hình hài kịch tình huống Mỹ Những người bạn, được phát sóng trên kênh NBC vào ngày 22 tháng 11 năm 2001. Đây là tập nối tiếp chủ đề Lễ Tạ ơn thường niên, với khách mời đặc biệt là Brad Pitt, người chồng đương thời của Jennifer Aniston trong vai Will Colbert. "The One with the Rumor" do Gary Halvorson đạo diễn với kịch bản được thực hiện bởi Shana Goldberg-Meehan. Tập phim giành nhiều đề cử cho giải Primetime Emmy, trong đó diễn viên Brad Pitt nhận được đề cử cho nam diễn viên khách mời xuất sắc trong loạt phim hài. [ Đọc tiếp ]

Tuần 35

Câu lạc bộ bóng đá Thành phố Norwich là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp có trụ sở tại Norwich, Norfolk, Anh. Câu lạc bộ được thành lập vào ngày 17 tháng 6 năm 1902 và lần đầu tiên giành quyền thăng hạng nhất Anh (tức giải bóng đá Ngoại hạng Anh thời đó) vào mùa giải 1971–1972. Họ đã có 21 năm tham dự giải hạng nhất. Norwich đã giành chức vô địch League Cup hai lần, năm 1962 và năm 1985. Norwich là một trong những đội bóng đầu tiên tham dự giải Ngoại hạng Anh kể từ khi thành lập. Đội bóng kết thúc mùa giải ở vị trí thứ ba và thi đấu được ba mùa giải, được tham dự vòng loại thứ ba UEFA Cup. Hiện Norwich đang thi đấu tại EFL Championship mùa giải 2023–24. [ Đọc tiếp ]

Tuần 36

"Cái đêm hôm ấy... đêm gì?" là một bút ký của nhà văn Phùng Gia Lộc trong giai đoạn Đổi Mới tại Việt Nam. Tác phẩm được đăng lần đầu trên Tuần báo Văn Nghệ ngày 23 tháng 1 năm 1988 và đăng lại trên Tuổi Trẻ Chủ Nhật cùng năm, về sau đăng thêm lần nữa trên báo Tuổi trẻ vào 21 tháng 12 năm 2005. Bút ký kể về những "cường hào mới" ở nông thôn, tức những cán bộ công chức sở tại, đã ép gia đình nhà văn nộp sản thuế vào một buổi đêm năm 1983 tại làng Láng, trong khi huyện Thọ Xuân (Thanh Hóa) lúc bấy giờ bị lũ lụt do vỡ đê sông Cầu Chày và người dân địa phương thiếu ăn. [ Đọc tiếp ]

Tuần 37

Gioan Baotixita Nguyễn Bá Tòng (1868–1949) là Giám mục người Việt đầu tiên của Giáo hội Công giáo La Mã, được cử hành nghi thức tấn phong giám mục vào năm 1933. Ông đảm nhiệm chức vụ Hạt đại diện Tông Tòa Giáo phận Phát Diệm trong khoảng thời gian 8 năm, từ năm 1935 đến năm 1943. Giám mục Nguyễn Bá Tòng sinh tại Gò Công. Bắt đầu từ năm 10 tuổi, ông theo học các cấp học tại các chủng viện Công giáo khác nhau và hoàn thành việc tu học, được phong chức linh mục 18 năm sau đó vào năm 1896. Trở thành linh mục, ông đảm nhận các vai trò khác nhau như Thư ký Tòa giám mục, linh mục chính xứ Tân Định và Bà Rịa. [ Đọc tiếp ]

Tuần 38

Steins;Gate là một visual novel phát triển bởi 5pb. và Nitroplus. Đây là game thứ 2 thuộc loạt Science Adventure, sau Chaos;Head. Cốt truyện theo chân một nhóm học sinh khi họ tìm ra và phát triển công nghệ có thể giúp mình thay đổi quá khứ. Gameplay của Steins;Gate dựa theo cốt truyện phi tuyến tính giúp tạo ra nhiều kịch bản phân nhánh khác nhau tùy theo sự tương tác của người chơi. Steins;Gate phát hành cho hệ máy Xbox 360 vào ngày 15 tháng 10 năm 2009. Trò chơi được chuyển thể thành phiên bản dành cho Windows vào ngày 26 tháng 8 năm 2010, PlayStation Portable ngày 23 tháng 6 năm 2011, iOS ngày 25 tháng 8 năm 2011, PlayStation 3 ngày 24 tháng 5 năm 2012, PlayStation Vita ngày 14 tháng 2013, và Android ngày 27 tháng 6 năm 2013. [ Đọc tiếp ]

Tuần 39

"Elastic Heart" là một bài hát của nữ ca sĩ người Úc Sia hợp tác với nam ca sĩ người Canada The Weeknd và nhà sản xuất thu âm người Mỹ Diplo, trích từ phần nhạc phim của bộ phim điện ảnh Mỹ The Hunger Games: Bắt lửa ra mắt năm 2013. Nhà sản xuất thu âm người Mỹ Andrew Swanson đã giúp đỡ các nghệ sĩ trong việc sáng tác phần lời của bài hát, còn Diplo và nhà sản xuất âm nhạc người Mỹ Greg Kurstin đảm nhiệm công tác sản xuất. Bài hát được các hãng thu âm RCA, Republic và Lionsgate phát hành vào ngày 1 tháng 10 năm 2013 dưới dạng đĩa đơn. [ Đọc tiếp ]

Tuần 40

Hồ Đồng Mô, hay còn gọi là Đồng Mô – Ngải Sơn, là hồ chứa thủy lợi có dung tích lớn nhất của thành phố Hà Nội với sức chứa 61,9 triệu m³ và diện tích khoảng 1.400 ha. Nhờ cảnh quan thiên nhiên đa dạng, nguồn sinh vật phong phú, có giá trị nghiên cứu lịch sử và bảo tồn văn hóa, nên Đồng Mô đã trở thành một trong ba khu du lịch chính ở thị xã Sơn Tây, đồng thời còn nằm trong nhóm Quy hoạch bảo vệ cảnh quan đất ngập nước theo quyết định số 45/QĐ-TTg ngày 8 tháng 1 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ. [ Đọc tiếp ]

Tuần 41

"Mystery of Love" là một bài hát do nam ca sĩ kiêm sáng tác nhạc người Mỹ Sufjan Stevens sáng tác và trình bày, đồng thời được sản xuất bởi Thomas Bartlett. Bài hát được Stevens tự phát hành ở định dạng kỹ thuật số dưới sự cấp phép của Madison Gate Records và Sony Classical vào ngày 1 tháng 12 năm 2017. Luca Guadagnino, đạo diễn của bộ phim ra mắt năm 2017 Call Me by Your Name, đã tiếp cận với nam ca sĩ để nhờ anh tham gia vào bộ phim trong vai trò của một người dẫn chuyện, nhưng Stevens từ chối điều này và thay vào đó, anh đồng ý thu âm một ca khúc nhạc phim. [ Đọc tiếp ]

Tuần 42

"Hà Nội 12 mùa hoa" là một sáng tác năm 2012 của nhạc sĩ Giáng Son. Ca khúc đã được Trung tâm Thúy Nga mua lại và ca sĩ Thu Phương thể hiện lần đầu trong chương trình Paris by Night số 110 "Phát lộc đầu năm", phát hành năm 2014. Với nội dung nói về sự chuyển giao giữa các mùa trong năm ở Hà Nội, bài hát sau khi ra mắt đã có được sự đón nhận từ giới mộ điệu và trở thành một bản hit của Giáng Son, cũng như được nhiều ca sĩ khác nhau thể hiện lại. [ Đọc tiếp ]

Tuần 43

George II của Vương quốc Liên hiệp Anh là Quốc vương Liên hiệp Anh và Ireland, Công tước xứ Brunswick-Lüneburg (Hannover), và Hoàng thân - Tuyển hầu của Thánh chế La Mã từ ngày 11 tháng 6 năm 1727 cho đến khi ông qua đời vào năm 1760. George là vị vua cuối cùng cho đến thời điểm hiện nay của nước Anh sinh ra bên ngoài đảo Anh. Nơi ông trải qua những năm tháng đầu đời là miền bắc nước Đức. Năm 1701, bà nội của ông là Sophie của Hannover, đã trở thành người đứng thứ hai trong danh sách thừa kế sau vụ việc 50 người Công giáo có quan hệ huyết thống với hoàng tộc gần hơn bà bị loại khỏi danh sách vì lý do tôn giáo. Sau cái chết của Sophia và Anne I của Anh, năm 1714, cha ông George I, Tuyển hầu tước Hannover, thừa kế ngai vàng Anh. [ Đọc tiếp ]

Tuần 44

Harry Potter và Bảo bối Tử thần – Phần 1 là một phim điện ảnh kỳ ảo năm 2010 do David Yates đạo diễn và hãng phim Warner Bros. Pictures phát hành. Đây là phần đầu tiên trong hai phần phim điện ảnh được chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết năm 2007 của nữ nhà văn J. K. Rowling. Harry Potter và Bảo bối Tử thần – Phần 1 đồng thời cũng là phần phim thứ bảy trong loạt phim Harry Potter, do Steve Kloves viết kịch bản và David Heyman, David Barron và Rowling chịu trách nhiệm sản xuất. Bộ phim vẫn giữ nguyên sự tham gia của dàn diễn viên trong các phần trước như Daniel Radcliffe trong vai Harry Potter, cùng với Rupert Grint và Emma Watson trong vai hai người bạn thân nhất của Harry là Ron Weasley và Hermione Granger. [ Đọc tiếp ]

Tuần 45

Bão nhiệt đới Cecil (Việt Nam gọi là bão số 2) là một cơn bão thảm khốc đã gây lũ lụt tàn phá miền Trung Việt Nam trong hạ tuần tháng 5 năm 1989. Cơn bão phát triển từ một áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông trong ngày 22. Ban đầu hệ thống di chuyển theo hướng Bắc - Tây Bắc, mạnh dần lên và đạt cường độ tối đa với sức gió 70 dặm/giờ. Tuy nhiên, Trung tâm Cảnh báo Bão Liên hợp (JTWC) đánh giá vận tốc gió của Cecil lớn hơn, đạt 85 dặm/giờ (140 km/giờ). Cơn bão đã đổ bộ lên địa điểm gần Hội An, Việt Nam vào cuối ngày 24 tháng 5 và suy yếu nhanh chóng trước khi tan trên địa phận Lào trong ngày 26. [ Đọc tiếp ]

Tuần 46

32 Old Slip, còn được biết tới là One Financial Square, là một tòa nhà cao tầng nằm ở quận Tài chính, thành phố New York. Tòa nhà được xây hoàn thành năm 1987, có 36 tầng và cao khoảng 575 ft 0 in (175,26 m). Tòa nhà là trụ sở chính của công ty Convene, tập đoàn Bất động sản toàn cầu AIG, Goldman Sachs, Văn phòng Khu vực New York của Cục Thống kê Dân số Hoa Kỳ, và những vọng gác tầng trệt của đội máy số 4 và đội thang số 15, thuộc Sở Cứu hỏa Thành phố New York (FDNY). Ban đầu vị trí tòa nhà xây dùng để tổ chức Văn phòng Thí nghiệm Hoa Kỳ, nhà máy lọc vàng công cộng cuối cùng ở Hoa Kỳ. [ Đọc tiếp ]

Tuần 47

Một tấm thẻ nhà báo cấp cho các nhà báo một số loại đặc quyền nhất định. Luật pháp công nhận một số thẻ; còn các thẻ khác đơn thuần chỉ ra rằng người mang thẻ là một người đang hành nghề nhà báo. Bản chất lợi ích của thẻ được quyết định theo loại cơ quan ấn hành thẻ, trong đó gồm ba loại chính: tổ chức tin tức, cơ quan thực thi luật pháp và các nhà tổ chức sự kiện (thường cho một việc cụ thể như một buổi họp báo của đoàn thể). Mỗi loại thẻ cung cấp những quyền hạn khác nhau, do đó các phóng viên thường có nhu cầu hoặc mong muốn nắm giữ nhiều thẻ báo chí cùng lúc. [ Đọc tiếp ]

Tuần 48

Skibidi Toilet là một series hoạt hình gồm các video và shorts trên nền tảng YouTube, do Alexey Gerasimov sáng tạo và đăng tải lên kênh YouTube "DaFuq!?Boom!". Được chỉnh sửa bằng phần mềm Source Filmmaker, Skibidi Toilet kể về cuộc chiến hư cấu giữa bồn cầu mọc đầu người và những nhân vật hình người có phần đầu được thay thế bằng thiết bị điện tử. Từ khi đoạn video ngắn đầu tiên được đăng vào tháng 2 năm 2023, Skibidi Toilet đã lan truyền nhanh chóng như một meme Internet trên nhiều nền tảng truyền thông xã hội, nhất là với thế hệ Alpha. Các nhà phê bình coi series này là bước đột phá đầu tiên của thế hệ Alpha vào văn hóa mạng, cạnh tranh với thế hệ Z. [ Đọc tiếp ]

Tuần 49

Geto Suguru là một nhân vật hư cấu từ bộ manga Chú thuật hồi chiến 0 của Akutami Gege. Suguru là một Chú thuật sư vô cùng mạnh mẽ, đồng thời cũng là người bạn thân thiết nhất của Gojo Satoru. Trong phần tiền truyện, anh giữ vai trò của một phản diện chính và có khao khát chiếm hữu Nữ hoàng lời nguyền Orimoto Rika, lúc bấy giờ đang đeo bám theo nhân vật chính của bộ truyện là Okkotsu Yuta. Bên cạnh đó, Suguru còn xuất hiện trong những đoạn hồi tưởng của Chú thuật hồi chiến, qua đó khám phá sâu hơn về tình bạn của anh với Satoru cũng như lần chạm trán cuối cùng giữa hai người. Trong mạch truyện chính, anh bị Chú nguyền sư Kenjaku xâm chiếm cơ thể vì thuật thức của hắn có thể cho phép bản thân hoán đổi bộ não với mục tiêu. [ Đọc tiếp ]

Tuần 50

Cô Sao là một vở opera của Đỗ Nhuận. Đây là vở nhạc kịch đầu tiên của nền âm nhạc Việt Nam, cũng là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Đỗ Nhuận. Vở nhạc kịch được sáng tác vào đầu thập niên 1960 trong khi Đỗ Nhuận đang theo học tại Nhạc viện Tchaikovsky, sau đó được công diễn lần đầu năm 1965 với Võ Bài đảm nhiệm vai trò đạo diễn. Cô Sao có nội dung nói về một cô gái tên A Sao thuộc dân tộc Thái, một dân tộc thiểu số tại Việt Nam. Cô mồ côi cha mẹ nên sớm bị chế độ phong kiến ruồng bỏ, làm ô nhục. A Sao còn bị vu khống là có ma cà rồng trong người nên cô bị ép phải sống trong rừng. Tại đây, cô gặp Hà và Vân, là những chiến sĩ giúp A Sao có được ánh sáng và lý tưởng cách mạng. Trải qua 2 lần công diễn và dàn dựng, Cô Sao bị thất lạc bản tổng phổ và được con trai Đỗ Nhuận là Đỗ Hồng Quân lên kế hoạch phục dựng. [ Đọc tiếp ]

Tuần 51

Dangerous là album phòng thu thứ tám của ca sĩ kiêm nhạc sĩ sáng tác bài hát người Mỹ Michael Jackson. Tác phẩm được Epic Records phát hành vào ngày 26 tháng 11 năm 1991, hơn bốn năm sau khi Jackson trình làng album trước đó là Bad (1987). Được đồng sản xuất bởi Jackson, Bill Bottrell, Teddy Riley và Bruce Swedien, đây là album đầu tiên của Jackson mà không có sự hợp tác với cộng sự lâu năm Quincy Jones kể từ Forever, Michael (1975). Dangerous có sự xuất hiện của một số nghệ sĩ khách mời như Heavy D, Stéphanie xứ Monaco, Slash cùng Wreckx-n-Effect. Album này kết hợp các thể loại R&B, pop và new jack swing (một thể loại đang thịnh hành vào thời điểm đó). Ngoài ra, album còn xuất hiện những yếu tố âm nhạc khác như industrial, funk, hip hop, điện tử, phúc âm, cổ điển và rock. [ Đọc tiếp ]

Tuần 52

Climate Change Denial: Heads in the Sand là một cuốn sách phi hư cấu năm 2011 về phủ nhận biến đổi khí hậu, do Haydn Washington và John Cook làm đồng tác giả, với lời mào đầu của Naomi Oreskes. Trước khi viết tác phẩm này, Washington đã có sẵn kiến thức nền tảng về khoa học môi trường. Trong khi Cook, được đào tạo ngành vật lý học, sáng lập trang web Skeptical Science vào năm 2007, nơi tổng hợp các bằng chứng được bình duyệt về biến đổi khí hậu. Cuốn sách do Earthscan, một bộ phận của Routledge, xuất bản lần đầu tiên dưới dạng bìa cứng và bìa mềm vào năm 2011. Climate Change Denial đưa ra những phân tích chuyên sâu và bác bỏ quan điểm về phủ nhận biến đổi khí hậu, xem xét từng điểm của một số lập luận và bác bỏ chúng bằng các bằng chứng được bình duyệt theo quan điểm khoa học về biến đổi khí hậu. [ Đọc tiếp ]

Tuần 53

Syma megarhyncha là danh pháp khoa học của loài chim thuộc phân họ Sả (Halcyoninae) trong họ Bồng chanh (Alcedinidae). Con đực trưởng thành dài 21–24 cm (8,3–9,4 in), có đầu và phần dưới màu hung, phần trên màu xanh lục, đuôi màu xanh lam đậm và lông bay màu đen. Chúng cũng có các mảng cổ và mảng giữa mắt và mỏ sẫm màu. Con cái có đỉnh đầu và các mảng cổ trên gáy sẫm màu. Chúng có hình thái giống Syma torotoro, nhưng có thể được phân biệt với kích thước lớn hơn và mỏ lớn hơn, đồng thời có một đường gờ sẫm màu dọc theo sống mỏ của chim. Đây là loài đặc hữu của New Guinea. Chúng được tìm thấy ở hầu hết vùng Cao nguyên New Guinea, ngoại trừ Bán đảo Đầu Chim. Môi trường sống tự nhiên của loài là rừng đất thấp nhiệt đới ẩm và cận nhiệt đới và rừng trên núi nhiệt đới ẩm hoặc cận nhiệt đới. [ Đọc tiếp ]