Cucumis sativus

El pepinu ye una planta añal, monoica, esto ye qu'hai flores femenines y masculines nel mesmu individuu. El tarmu ye postráu/rastreru, ramificáu, angulosu, arispiu y con bilortos. Les fueyes son delgaes, con peciolu de 8 cm, con llimbu de 12-18 por 11-12 cm, viloso-hispídulo nos nervios y piloso en dambes cares; la so contorna ye cordáu-ováu, tri/penta palmatilobáu, con lóbulos triangulares, dentaos, acuminaos o agudos nel ápiz, el medianu de mayor llargor y bien agudu. Les flores masculines, de 3 estames, son fasciculaes, con pedicelos de 0,5-2 cm, delgaos, híspidos y el receptáculu, con tubu de 8-10 mm, son campanuláu o subcilíndrico, densamente viloso, y lóbulos de llargor subigual a la del tubu, lliniares, patentes, híspidos; la corola tien 2-3 cm de diámetru con 5 lóbulos oblongo-llanceolaos, agudos. Les flores femenines son solitaries o fasciculaes, con pedicelo d'hasta 2 cm, viloso; el periantu asemeyar al de les flores masculines. L'ovariu, de placentación axial ye d'ordinariu fusiforme, cubiertu de pelos setiformes, dilataos na base. El frutu (pepónida), el pepinu, de tamañu bien variable, ye xeneralmente oblongo, de cilíndricu a subtrígono, de color verde y esparcidamente tuberculáu cuando inmaduru, depués mariellu verdoso y lliso. Les granes de 8-10 por 3-5 mm, son oblongues y ablancazaes.^[2] Davezu dichu frutu recuéyese entá verde y consúmese crudu, o ellaboráu como encurtido, y entós suelse denominar pepinillo.

Composición

La mayor parte del so pesu corresponder a l'agua (hasta 97 %) polo que na so composición, anque equilibrada, nun s'atopen valores relevantes, sinón que sería'l conxuntu de nutrientes lo que realicen los sos efeutos beneficiosos.^[3]

El pepinu ye natural de la India, onde se cultiva dende hai más de 3000 años. Nun ye mentáu nel Rig-veda (el testu más antiguu de la India, de mediaos del II mileniu e.C.). Apaez per primer vegada nel Atharva-veda (el cuartu testu más antiguu de la India, de principios del I mileniu e.C.) col nome de uruaru.^[4]Anque se dixo que yá formaba parte de la gastronomía griega (col nome de sikuos) y romana ya inclusive se citó a Pliniu'l Vieyu, en realidá tratar d'un tracamundiu con otra cucurbitácea. Fontes lexicográfiques siries, perses y bizantines suxuren que la presencia de los pepinos al este y al nordeste del mar Mediterraneu (actual Irán, Iraq y Turquía), nun se produciría hasta'l sieglu VI o VII de la nuesa era.^[5]Fontes árabes medievales asitien el pepinu en Túnez escontra'l 920 (nel Llibru de particulares sobre la dieta), n'Al-Ándalus (España) na segunda metá del sieglu X, y n'Italia nel sieglu XI.^[5]Nel edictu de Carlomagno Capitulare de villis vel curtis imperii artículu nᵘ70, apaez mentada col nome de cucumeres.^[5]

Los conquistadores españoles llevaron el pepinu al continente americanu.^{[ensin referencies]}

Culinariu

Anguaño, ye un ingrediente típicu nes ensalaes mediterránees y la so variante encurtida un popular aperitivo.

Emplegar con frecuencia crudu nes diverses cocines del mundu como ingrediente d'ensalaes, anque esisten platos nel norte d'Europa conocíos como sopes de pepinu que son bien populares. El pepinu ye frecuentemente tratáu como un encurtido pal so envase y preservación. Recuéyese enantes d'algamar la maduración total, pel branu.^[6]

Cosméticu

Ye un potente hidratante cutaneu ―gracies, ente otros, a les sos vitamines B y C― y por ello usáu en diversos mázcaros o productos hidratantes, amás de blanquiar la piel.^[6]

Melecinal

Principios activos: contién abondosos mucílagos, esencia, vitamina C, carotenos, aminoácidos, celulosa.^[6]

Indicaciones: úsase como demulcente, antipruriginoso, emoliente, diuréticu, depurativu. Indicáu para cistitis, urolitiasis, oliguria. N'usu tópicu, pa los cuidos de la piel: pieles grases, comedones, pieles sensibles, arrugues.^[6]

Por cuenta del so altu conteníu en celulosa, puede resultar indixestu. Delles variedaes presenten un sabor amargoso por cuenta del so conteníu en cucurbitacina C, teniendo de refugase.^[6]

Cucumis sativus foi descritu por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 2: 1012. 1753.^[7]

Sinonimia

• Cucumis esculentus Salisb.
• Cucumis hardwickii Royle
• Cucumis muricatus Willd.
• Cucumis rumphii Hassk.
• Cucumis sphaerocarpus Gabaev
• Cucumis vilmorinii Sprenger^[7]

Amás, los numberosos taxones infraespecíficos descritos na lliteratura botánica son consideraos, güei día, meros sinónimos.^[8]

A principios del sieglu XX (1901-1902), solo n'Estaos Xuníos catalogárense cuasi 400 distintos cultivares de pepinos.^[9]

Ente paréntesis indica la frecuencia del vocablu n'España.^[10]

• cogombro (2)
• cogombro cultiváu *cogombro

domésticu *cohombro(5)

• cohombro común (2)
• cohombro cultiváu *combros

• pepinera
• pepinillo (3)
• pepinu (36)
• pepinu común
• pepinu redondu (2).

• Pepinillo

• Wikcionariu tien definiciones y otra información tocante a pepinu.

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Cucumis sativus .
• «Cucumis sativus» nel sistema ITIS-Integrated Taxonomic Information System (d'Estaos Xuníos).