Reyva erası

Reyva erası (令和時代, Reiwa jidai?)[1]Yaponiyada hazırkı era.

Yoşihide Suqa yeni eranın adını ictimaiyyətə açıqlayır.
Yapon ofis işçiləri yeni era adının anonsunu canlı şəkildə televiziyadan izləyirlər.

Reyva erasının 1 may 2019-cu ildə başlamışdır.[2] Həmin gün İmperator Akihitonun böyük oğlu Naruhito Yaponiyanın 126-cı imperatoru kimi taxtda oturmuşdur.

30 aprel 2019-cu ildə isə İmperator Akihito Payızgülü taxtından imtina etmiş və Heysey erasını başa çatmışdır. 2019-cu il iki eraya ev sahibliyi etmişdir: 30 aprel Heysey 31 olmuş, 1 mayda isə Reyva 1 olmuşdur.[3]

Arxaplan

Yaponiya hökuməti eranın adını canlı yayımlanan mətbuat konfransı vasitəsilə açıqlamışdır: baş katib Yoşihide Suqa lövhədə eranın adını kancilərlə nümayiş etdirmişdir.[4][5] Baş nazir Şinzo Abe Reyvanın "gözəl şəkildə bir araya gələn insanlar tərəfindən ortaya çıxarılan mədəniyyəti əks etdirdiyini" demişdir.[6] Yaponiya Biznes Federasiyasının keçmiş sədri Sadayuki Sakakibara, Kioto Universiteti professoru və Nobel laureatı olmuş alim Şinya Yamanaka və mükafat qazanmış romançı Mariko Hayaşi də daxil olmaqla 9 nəfərlik ekspert qrupu bu adı 5 namizəd içindən seçmişdir.[6]

Reyva sözünün kanci yazılışı qədim şeir antologiyası olan Manyoşudan, xüsusilə də harmoniyanı təmsil edən Yaponiyanın müqəddəs ume güllərindən alınmışdır.[7][4]

Orijinal Kanbun mətni:

yap. 初春月、氣淑風、梅披鏡前之粉、蘭薫珮後之香。[8]

Müasir yaponca mətn:

yap. 初春の令月にして気淑く風和ぎ、梅は鏡前の粉を披き、蘭(らん)は珮(はい)後の香を薫らす[9]

Azərbaycanca tərcümə:

İndi yaxşı uğur ("Rey") ayıdır, hava mülayimdir, küləklər harmonikdir ("wa"), gavalı çiçəkləri qrimlənən gözəllik kimi gül açır və səhləblər öz qoxuları ilə özlərini bəzəyirlər.

Nüanslar

İlk dəfədir ki, Yaponiyada bir era adı Çin ədəbiyyatından yox, klassik yapon ədəbiyyatından götürülür.[6][10][11] Yaponiya Ədəbiyyatı Milli İnstitutunun direktoru Robert Kampbell bildirmişdir ki, "Rey" külək vasitəsilə daşınan gavalı çiçəklərinin mülayim enerji dalğasını, "Wa" isə sülh və sakitliyi təmsil edir. Eranın adını Azərbaycan dilinə "ətirli harmoniya" kimi tərcümə etmək olar.

Reyva Yaponiya tarixində qeydə alınan 248-ci era adıdır.[6][12]

Unicode Consortium era adının kancilərinin birlikdə tək simvol kimi yazılmasından ötrü yeni qlif üçün kod nöqtəsi (U+32FF) ayırmışdır.[13]

İstinadlar