Деизм
Деи́зм (лат. deus — Илаһ) — алланың ғаләмде барлыҡҡа килтереүен, ләкин тәбиғәткә һәм йәмғиәт тормошона йоғонто яһай алмауын раҫлаусы дини-фәлсәфәүи тәғлимәт[1]; ғаләмде барлыҡҡа килтереүсе — алла, ләкин ул тәбиғәткә һәм йәмғиәткә йоғонто яһамай тип раҫлаған тәғлимәт[2].
Илаһты доньяның йәшәү ҡанундары нигеҙҙәрен тыуҙырған доньяүи аң, аҡыл тип таный, әмма доньялағы хәлдәрҙең үҙгәрешенә ҡатнашмай тигән фекерҙе алға һөрә. Деизмға нигеҙ һалыусы булып инглиз философы лорд Чербери (XVII быуат) һанала. Әлеге тәғлимәт Мәғрифәтселек осорондағы фекер эйәләре араһында киң тарала.
Күренекле деистар
- Герберт Чербери[3]
- Вольтер[3]
- Жан-Жак Руссо[3]
- Томас Пейн[4]
- Томас Джефферсон[3]
- Джон Толанд[3]
- Энтони Эшли Купер Шефтсбери[3]
- Исаак Ньютон[5]
- Жан Батист Ламарк[6]
- Бенджамин Франклин[7].
- Герман Самуил Реймарус[8]
- Джон Энтони Коллинз[9]
- Ломоносов Михаил Васильевич[10]
- Фонвизин Денис Иванович
- Радищев Александр Николаевич[10]
Иҫкәрмәләр
Сығанаҡтар
- Татар энциклопедияһы 2016 йыл 4 март архивланған.
- Деизм // Православная Богословская Энциклопедия. Том 4. Издание Петроград. Приложение к духовному журналу «Странник» за 1903 г.
🔥 Top keywords: Баш битМария-АнтуанеттаРәсәй Федерацияһының социаль картаһыВикипедияМахсус:ЭҙләүВикипедия:ТасуирламаВикипедия:БелешмәВикипедия:БерләшмәИкенсе донъя һуғышыВикипедия:Яуаплылыҡтан баш тартыуВикипедия:Рәхим итегеҙМахсус:Һуңғы үҙгәртеүҙәрПортал:Ағымдағы ваҡиғалар/Башвики наградаларыХөсәйенов Ғайса Батыргәрәй улыЦиблиев Василий ВасильевичБашҡорт милли кейемеҠалып:Этот участникСалауат ЮлаевАрыҫлан петроглифтарыЭҙләүҙе оптималлаштырыуБашҡорт алфавитыҮҙəк Совет власы менəн Башҡорт хөкүмəте араһында Башҡорт Совет автономияһы тураһында килешеүВикипедия:Алфавитлы күрһәткесҠылымӘзербайжан телеМурзина Флүрә Ишбулат ҡыҙыВикипедия:КатегорияВикипедия:BarГаметаБаймөхәмәтов Айгиз Ғиззәт улыӨфөКатегория:Башҡортостан райондарыТалха ҒиниәтуллинМәжит ҒафуриӘхмәтзәки Вәлиди ТуғанQR-кодХәсән НазарПАмерика Ҡушма Штаттары