Маккензи (йылға)
Макке́нзи (ингл. һәм франц. Mackenzie — «ҙур йылға») — Канаданың иң ҙур йылғаһы.
| Маккензи | |
|---|---|
| ингл. Mackenzie | |
 Маккензи бассейны | |
| Характеристика | |
| Оҙонлоғо | 1738 км |
| Бассейн | 1 805 200 км² |
| Һыу сығымы | 10 700 м³/с |
| Һыу ағымы | |
| Инеше | Оло Ҡолдар күле |
| · Координаталар | 61°11′37″ с. ш. 117°20′52″ з. д.HGЯO |
| Тамағы | Бофорт диңгеҙе |
| · Координаталар | 69°11′52″ с. ш. 135°01′19″ з. д.HGЯO |
| Урынлашыуы | |
| Һыу бассейны | Бофорт диңгеҙе |
| Ил |  Канада |
 — инеше,  — тамағы | |
| Маккензи Викимилектә | |
География
Оҙонлоғо 1738 км. 1789 йылда йылғаны тәү башлап тикшергән сәйәхәтсе Александра Маккензи хөрмәтенә аталған.
Маккензи йылға системаһының суднолар йөрөү юлдарының (Атабаска йылғаһындағы Уотеруэйстан Төньяҡ Боҙло океандың Бофорт диңгеҙе яр буйындағы Тактояктук портына тиклем) дөйөм оҙонлоғо 2200 км тәшкил итә.
Йылға буйындағы иң ҙур тораҡ пункттар: Аклавик, Инувик, Форт-Норман, Форт-Провиденс һәм Норман-Уэлс.
Иң ҙур ҡушылдыҡтары: Пил, Лиард, Оло Айыу, Арктик-Ред-Ривер, Каркаджу, Рут, Маунтин, Хэр-Индиан.
Маккензи йылғаһы Оло Ҡолдар күлендә башлана. Йылға бассейнына шулай уҡ Канаданың Вулластон, Клэр, Атабаска һәм Оло Айыу күлдәре инә. Тамағында уртаса һыу сығымы ≈10 700[1] м³/с тәшкил итә, был күрһәткес буйынса Төньяҡ Америкала Миссисипинан[1] ҡалып икенсе урында биләй.
Канаданың үҙәк һәм төньяҡ райондарында йылғалар һәм күлдәр 5-тән 9 айға тиклем боҙ менән ҡаплана. Маккензи сентябрь — октябрьҙә туңа һәм май-июньдә асыла[2].