Mga tataramon kan Indonesya
Tools
General
Sa iba pang proyekto
An Tataramon na Indonesya, sarong tataramon gikan sa Indonesya
Dae malangkaw sa 700 buhay na mga tataramon an tinataram sa Indonesya.[1] Kadaklan sa mga ini kaiba sa pamilya nin mga tataramon na Austronesyo, na may mga tataramon na Papuano an pigtataram man. An Indones (bistado sa lokal na bahasa Indonesia) an opisyalmenteng nasyunal na tataramon sa Indonesya, saro man ining klase nin Malay,[2] na kun saen pigggamit ini sa enterong kaislahan, sinubli ini hale sa lokal na mga tataramon na Indonesya arog kan Habanes, Sundanes dangan an Minangkabau. An tataramon na ini piggagamit sa komersyo, administrasyon, edukasyon asin an midya, alagad kadaklan sa mga tawo nin Indonesya nagtataram nin bako man nindang tataramon, arog kan Habanes, bilang sarong enot na tataramon.[1] Kadaklan sa mga librong nakaimprenta sa Indonesya an nakasurat sa tataramon na Indones.[nangangaipo nin toltolan]
Kun suarin an Indonesya pigbibisto lang an solong opisyalmenteng tataramon, an ibang tataramon kaini dae na pigbibistado dawa na kapantay kaini an nasyunal o rehiyunal na liyabel, kaya an Habanes iyo an pinakapigtataram na tataramon sa Indonesya. Minasunod an tataramon na Sundanese na panduwa sa listahan (dae kaiba an mga diyalektong Intsik).
Tataramon o Lenguwahe | Bilang (mga milyon) | Taon nin pag'surbey | Mga naturang lugar kun saen ini pigtataram |
---|---|---|---|
Indones/Malay | 210 | 2010 | Sa bilog na Indonesya |
Habanes | 84.3 | 2000 (sensus) | Sa bilog na Isla nin Haba asin sa mga pirang probinsiya kan Sumatra asin isla nin Kalimantan. |
Sundanes | 42.0 | 2016 | Sulnupang Haba, Banten, Jakarta |
Madures | 13.6 | 2000 (sensus) | Isla nin Madura (Subangan na Haba) |
Minangkabau | 5.5 | 2007 | Sulnupang Sumatra, Riau, Jambi, Bengkulu, Jakarta |
Palembang Malay[4] | 3.9 | 2000 (sensus) | Sur na Sumatra |
Minahasa | 3.8 | 2001 | Norteng Sulawesi |
Bugines | 3.5 | 1991 | Sur na Sulawesi |
Banjarese | 3.5 | 2000 (sensus) | Sur na Kalimantan, Subangan na Kalimantan, Katahawang Kalimantan |
Acehnes | 3.5 | 2000 (sensus) | Aceh |
Balines | 3.3 | 2000 (sensus) | Isla nin Bali asin isla nin Lombok. |
Betawi | 2.7 | 1993 | Jakarta |
Sasak | 2.1 | 1989 | Isla nin Lombok (Sulnupang Nusa Tenggara) |
Batak Toba | 2.0 | 1991 | Norteng Sumatra, Riau, Mga isla nin Riau, Jakarta |
Ambonese Malay | 1.9 | 1987 | Maluku |
Makassares | 1.6 | 1989 | Sur na Sulawesi |
Intsik-Min Nan | 1.3 | 2000 | Norteng Sumatra, Riau, Mga isla nin Riau, Sulnupang Kalimantan |
Batak Dairi | 1.2 | 1991 | Norteng Sumatra |
Batak Simalungun | 1.2 | 2000 (sensus) | Norteng Sumatra |
Batak Mandailing | 1.1 | 2000 (sensus) | Northeng Sumatra |
Malayo na Jambi | 1.0 | 2000 (sensus) | Jambi |
Mongondow | 0.9 | 1989 | Norteng Sulawesi |
Gorontalo | 0.9 | 1989 | Gorontalo (provincia) |
Ngaju Dayak | 0.9 | 2003 | Katahawang Kalimantan |
Nias | 0.8 | 2000 (sensus) | Isla nin Nias, Norteng Sumatra |
Batak Angkola | 0.7 | 1991 | Norteng Sumatra |
Manado Malay | 0.8 | 2001 | Norteng Sulawesi |
Norteng Moluccan Malay | 0.7 | 2001 | Norteng Maluku |
Intsik-Hakka | 0.6 | 1982 | Bangka Belitung, Mga isla nin Riau asin Sulnupang Kalimantan |
Batak Karo | 0.6 | 1991 | Norteng Sumatra |
Uab Meto | 0.6 | 1997 | Sulnupang Timor (Subangan na Nusa Tenggara) |
Bima | 0.5 | 1989 | Isla nin Sumbawa (Sulnupang Nusa Tenggara) |
Manggarai | 0.5 | 1989 | Isla nin Flores (Subangang Nusa Tenggara) |
Toraja-Sa’dan | 0.5 | 1990 | Sur na Sulawesi, Sulnupang Sulawesi |
Komering | 0.5 | 2000 (sensus) | Sur na Sumatra |
Tetum | 0.4 | 2004 | Sulnupang Timor (Subangan na Nusa Tenggara) |
Rejang | 0.4 | 2000 (sensus) | Bengkulu |
Muna | 0.3 | 1989 | Sur-Subangan na Sulawesi |
Basa Semawa | 0.3 | 1989 | Isla nin Sumbawa (Sulnupang Nusa Tenggara) |
Bangka Malay | 0.3 | 2000 (sensus) | Isla nin Bangka (Bangka Belitung) |
Osing | 0.3 | 2000 (sensus) | Subangan na Haba |
Gayo | 0.3 | 2000 (sensus) | Aceh |
Intsik-Kantones | 0.3 | 2000 | Norteng Sumatera, Mga isla nin Riau, Jakarta |
Tolaki | 0.3 | 1991 | Sur-Subangan na Sulawesi |
Lewotobi | 0.3 | 2000 | Isla nin Flores (Subangang Nusa Tenggara) |
Tae’ | 0.3 | 1992 | Sur na Sulawesi |
An tsart sa ibaba an tsart kan pirang mga tataramon sa interong Indonesya. Kadaklan sa mga ini kaiba sa pamilya nin Mga tataramon na Austronesyo. Pero dae ini maintindihan kun arin sa mga ini an dapat iuri bilang mga Tataramon' asin kun arin sa mga ini an mga Diyalekto, kinumpirma kan tsart na kadaklan sa mga ini igwang pagkakapareho, kaya ini bakong that mutually comprehensible. An mga tataramon na ini iniayos sa kun ano kadakol an mga bilang kan mga parataram hanggan sa diit na parataram.
Bikol Sentral | saro | duwa | tolo | apat | tubig | tawo | harong | ido/ayam | niyog | aldaw | bágo | kita (inclusive) | ano | asin |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kutaino | satu | due | tige | empat | ranam | urang | rumah | koyok | nyiur | hari | beru | etam | apa | dengan |
Indones/ Malay | satu | dua | tiga | empat | air | orang | rumah | anjing | kelapa | hari | baru | kita | apa | dan |
Javanese | siji | loro | têlu[5] | papat | banyu | uwòng[5] | omah | asu | kambìl[5] | dinå[5] | anyar/énggal[5] | adhéwé[5] | åpå[5]/anu | lan |
Sundanese | hiji | dua | tilu | opat | cai/ci | jalma | imah | anjing | kalapa | poé | anyar | urang | naon | jeung |
Madurese | settong | dhuwa' | tello' | empa' | âên | oreng | roma | pate' | nyior | are | anyar | sengko | apa | ban |
Minangkabau | cie' | duo | tigo | ampe' | aie | urang | rumah | anjiang | karambia | hari | baru | awak | apo | jo |
Palembang Malay | sikok | duo | tigo | empat | banyu | wong | rumah | anjing | kelapo | siang | baru | kito | apo | dan |
Buginese | seqdi | dua | tellu | eppa | je'ne' | tau | bola | asu | kaluku | esso | ma-baru | idiq | aga | na |
Banjarese | asa | dua | talu | ampat | banyu | urang | rumah | hadupan | nyiur | hari | hanyar | kita | apa | wan |
Acehnese | sa | dua | lhèë | peuët | ië | ureuëng | rumoh | asèë | u | uroë | ban | geutanyoë | peuë | ngon |
Balinese | sa | dadua | telu | patpat | yèh | anak | umah | cicing | nyuh | dina | mara | iraga | apa | muah |
Betawi | atu' | dué | tigé | empat | aér | orang | ruméh | anjing | kelapé | ari | baru | kité | apé | amé |
Sasak | sa/seke' | due | telu | mpat | aik | dengan | bale | acong/basong | kenyamen/nyioh | jelo | baru | ite | ape | dait |
Batak Toba | sada | dua | tolu | opat | aek | halak | jabu | biang | harambiri | ari | ibbaru | hita | aha | dohot |
Ambonese Malay | satu | dua | tiga | ampa | air | orang | ruma | anjing | kalapa | hari | baru | katong | apa | dan |
Makassares | se're | rua | tallu | appa' | je'ne' | tau | balla' | kongkong | kaluku | allo | beru | ikatte | apa | na |
Batak Mandailing | sada | dua | tolu | opat | aek | halak | bagas | asu | arambir | ari | baru | hita | aha | dohot |
Mongondow | inta' | dua | tolu | opat | tubig | intau | baloi | ungku' | cekut | singgai | mo-bagu | kita | onda | bo |
Manado Malay | satu | dua | tiga | ampa | aer | orang | ruma | anjing | kalapa | hari | baru | torang | apa | deng |
Dayak Ngaju | ije' | due' | telu' | epat | danum | uluh | huma' | asu | enyuh | andau | taheta | itah | narai | en |
Lampung | say | ʁuwa | telu | ampat | way | jelema | nuwa | asu | nyiwi | ʁani | ampai | ʁam | api | jama |
Tolaki | o'aso | o'ruo | o'tolu | o'omba | iwoi | toono | laika | odahu | sanggore | oleo | wuohu | inggito | ohawo | ronga |
Nias | sara | dua | tölu | öfa | idanö | niha | omo | asu | banio | luo | bohou | ya'ita | hadia | ba |
Sa tataramon na Bikol:
(An gabos na tawo ipinangaking may katalingkasan asin parantay sa dignidad asin derechos. Sinda gabos tinawan nin pag-isip asin konsyensya kaya dapat na makipag-iriba sa lambang saro bilang mga magturugang.)
Palis sa tataramon na Tagalog:
(Ang lahat ng mga tao ay ipinanganak libre at pantay-pantay sa karangalan at mga karapatan, sila ay pinagkalooban ng dahilan at budhi at dapat kumilos sa isa't isa sa diwa ng kapatiran.)