Robert Mugabe
Si Robert Gabriel Karigamombe Mugabe (namundag, Pebrero 21,1924) iyo an presenteng presidente kan Simbabwe (dati, Rhodesia). Poon pa kan 1980, siya an nagkakapot poder bilang pamayo kan gobyerno; enot bilang Primer Ministro (1980-1987), president (1987-2017), sunod bilang Pamayong Ehekutibo kan Estado hanggan ngonyan na presente. Kan 2008, an saiyang partido nagsapo nin kadaogan sa eleksyon nasyunal alagad si Mugabe nahimong mapugolan an poder kan an saiyang partido ginibo an kun ano-anong violencia laban sa mga suportador kan oposisyon mala ta napiritan na sanang mag'atras an kandidato kan oposisyon sa pigtalaan kutang run-off na eleksyon. [1]
| Robert Mugabe | |
|---|---|
 | |
| Mugabe kan 1979 | |
| Ika-2ng Presidente kan Zimbabwe | |
| Termino 31 Desyembre 1987 – 21 Nobyembre 2017 | |
| Prime Minister | Morgan Tsvangirai (2009–2013) |
| First vice-president |
|
| Second vice-president |
|
| Suminunod ki | Canaan Banana |
| Sinundan ni | Emmerson Mnangagwa |
| 1st Prime Minister of Zimbabwe | |
| Termino 18 Abril 1980 – 31 Desyembre 1987 | |
| President | Canaan Banana |
| Deputy | Simon Muzenda |
| Suminunod ki | Abel Muzorewa (Zimbabwe Rhodesia) |
| Sinundan ni | Morgan Tsvangirai (2009) |
| Leader and First Secretary of ZANU–PF Zimbabwe African National Union (1975–1987) | |
| Termino 18 Marso 1975 – 19 Nobyembre 2017 | |
| Chairman |
|
| Second Secretary |
|
| Suminunod ki | Herbert Chitepo |
| Sinundan ni | Emmerson Mnangagwa |
| 13th Chairperson of the African Union | |
| Termino 30 Enero 2015 – 30 Enero 2016 | |
| Leader | Nkosazana Dlamini-Zuma |
| Suminunod ki | Mohamed Ould Abdel Aziz |
| Sinundan ni | Idriss Déby |
| 10th Secretary General of the Non-Aligned Movement | |
| Termino 6 Septyembre 1986 – 7 Septyembre 1989 | |
| Deputy | Janez Drnovšek |
| Suminunod ki | Zail Singh |
| Sinundan ni | Janez Drnovšek |
| Personal na mga detalye | |
| Kamundagan | Robert Gabriel Mugabe 21 Pebrero 1924 Kutama, Southern Rhodesia |
| Kagadanan | 6 Septyembre 2019 (edad 95) Gleneagles Hospital, Singapore |
| Partido politikal |
|
| Agom | |
| Mga aki | 4, kabilang si Bona |
| Alma mater |
|
| Lagda |  |
Si Mugabe naglataw na marhay kan mga taon 1960 komo Sekretaryo Heneral kan Zimbabwe African National Union (ZANU). Pirang taon siya napiot sa karsel kan mga taon 1960 asin 1970 komo preso pulitikal sa Rhodesia. An saiyang maigot na mawot iyo na masanglean an pagpugol poder kan mga puti nin sarong-partidong Marxistang rehimen. Kan siya nakaluwas pakatapos kan sampolong taon na pagkapreso, siya naghale sa Rhodesia kan 1975 ngane magbali sa Zimbabwe Liberation Struggle, o an inapod na Rhodesian Bush War asin sa mga kota' nakabase sa Mozambique, an grupo niya nagbungsod nin armadong gera.[2]
Kan matapos an gera kan 1979, si Mugabe natanom sa isip kan dakul na mga Aprikano komo sarong matanog na heroe. Sa eleksyon heneral kan 1980, nakua niyang manggana. Ini an sinabing ika-2 eleksyon kun saen dakul nanggad an nagbaling botanteng mga Aprikanong itom. Totoo an kapangganahan niya nadigtaan kan mga akusasyon na an mga agit'agitan asin militanteng parasunod niya nagparapanakot sa mga botante. Siya kunsiring an nagin pinakaenot na Primer Ministro na nahimong magkasararo an mga nagdudurulak na mga grupo, pati na an mga puti asin mga karibal niya.[3]
Pagdimitir ni Mugabe
Kan Nobyembre 21, 2017, si Robert Mugabe, nag'eedad nang 93, napiritan magdimitir sa pwesto, na nagtapos nin 37 taon na pamomoon niya sa Zimbabwe. Ginibo niya an pagdimitir resulta kan an Parlamento naghiro na kuta kan proseso nin impeachment laban sa saiya. [4] Napoonan an siring na mga pangyayari kan si Mugabe hinale sa pwesto an Bise-presidenteng si Emmerson Mnangagwa huli sa pagtubod kan kadaklan na gusto ni Mugabe isalida niya sa saiyang pwesto an saiyang agom na si Grace Mugabe, na ikinasuya kan liderato kan militar na nangyari siya logod inaresto kaini. An namomoon na partido pulitikal na Zanu-PF nag'anunsyo na an kasalidang matukaw na presidente iyo si Emmerson Mnangagwa.[5]
