Аральскае мора
Аральскае мора (Арал; каз.: Арал теңізі, узб.: Orol dengizi) — былое бяссцёкавае салёнае возера ў Сярэдняй Азіі, на мяжы Казахстана і Узбекістана.
| Аральскае мора | |
|---|---|
| каз.: Арал теңізі узб.: Orol dengizi | |
 | |
| Морфаметрыя | |
| Вышыня над узроўнем мора | 31 м |
| Даўжыня |
|
| Шырыня | 284 км |
| Плошча | 13,9 тыс. (25 лістапада 2010г.)[1]. км² |
| Аб’ём | 27,1 тыс. км³ |
| Найбольшая глыбіня | 42 м і 8,7 м |
| Басейн | |
| Плошча вадазбору | 690 000 км² |
| Размяшчэнне | |
| Краіна |  Казахстан |
  Аральскае мора | |
 | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
З 1960-х гадоў узровень мора (і аб’ём вады ў ім) хутка змяншаецца з прычыны гідратэхнічнага будаўніцтва і забору вады з рэк Амудар’я і Сырдар’я з мэтай арашэння. Да пачатку абмялення Аральскае мора было чацвёртым па велічыні возерам у свеце[2].
У 2002 годзе Казахстан ініцыяваў праект рэгулявання рэчышча Сырдар’і дзеля захавання паўночнай часткі Аральскага мора. Была збудавана Какаральская плаціна Аральскага мора, дамбы на Сырдар’і, вадасховішчы. Па выніках першай фазы праекта да 2022 года прапускная здольнасць Сырдар’і істотна павялічылася, аб’ём вады ў Аральскім моры вырас з 15,6 км³ да 27,1 км³, адначасова зменшылася мінералізацыя вады з 23 да 17 г/л[3].