Вішнявец (Стаўбцоўскі раён)
Вішняве́ц[2] (трансліт.: Višniaviec, руск.: Вишневец, да 1964 года — Гавязна) — аграгарадок у Стаўбцоўскім раёне Мінскай вобласці. Адміністрайны цэнтр Вішнявецкага сельсавета. Знаходзіцца за 17 км ад раённага цэнтра.
Аграгарадок Вішнявец .jpg)
Вішнявец на карце Беларусі ±   | ||||||||||||||||||||||||
Назва
Адпачатная назва Гавязна ад такой самай назвы ракі, на якой паселішча паўстала.
Рачная назва Гавязна балцкага паходжання.
У ёй корань такі ж, як і ў балцкіх назвах нёманскіх рэк Гаўя, Гуя, ад індаеўрапейскага *gēu- / gū- «гнуць, крывіць». Ад яго таксама літоўскае gau-r-as «волас», gu-r-as «вяршыня пагорка», gu-g-a «пагорак; гузак; горб»[3].
Корань пашыраны балцкім пашыральнікам -zn-, які таксама ў назвах «лісіных» рэк Лапузна (прыток дзесенскай Наўлі), Лопазна (прыток сожскай Іпуці), ад літоўскага lapė «ліса»[4].
Гэты пашыральнік -zn- выкарыстоўваецца ў літоўскім словаўтварэнні: kepurė «шапка» — kepùr-zn-a «шапчонка», įkyrus — įkyrė̃znas «надакучлівы».
Назва Гавязна значыць «Звілістая (рака)».
Гісторыя
Заснавана ў XVIII ст. як мястэчка Гавязна паблізу аднайменнай вёскі Гавязна (з 1964 года Навапольцы)[5], цэнтра маёнтка нясвіжскіх бенедыкцінак. У 1742 годзе бенедыкцінкі пабадавалі ў мястэчку ўніяцкую царкву.
30 ліпеня 1964 года мястэчка Гавезна было перайменавана ў Вішнявец[6][5]
Славутасці
- Праваслаўная царква Раства Іаана Прадцечы (1742) — былыя ўніяцкая, пабудаваная Нясвіжскім кляштаром бенедыкцінак.
- Абеліск загінулым землякам у гады Вялікай Айчыннай вайны.
- Стары будынак крамы, у якім некалі быў пастарунак і невялікая пякарня.
Вядомыя асобы
- Рафаіл Іванавіч Сяржант — дзеяч рэвалюцыйнага руху ў Заходняй Беларусі, дэпутат Вярхоўнага Савета СССР.
Заўвагі
Літаратура
- Ліцкевіч А. Яшчэ раз пра «Пачаткі Нясвіжа»: першая пісьмовая згадка і асоба нобіля Клаўкі // Герольд Litherland. — Горадня-Менск: 2013. — № 19. — С. 44-53.
- Вішнявец // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 4: Варанецкі — Гальфстрым / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 4. — С. 241. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 4).
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Вішнявец (Стаўбцоўскі раён)- Вішнявец на Radzima.org
- Вішнявец (Стаўбцоўскі раён) на сайце Глобус Беларусі (руск.)
