Ганна Марыя Пфальцская
Ганна Марыя Пфальцская (ням. Anna Maria von der Pfalz; 24 чэрвеня 1561 — 29 чэрвеня 1589) — шведская прынцэса і герцагіня Сёдэрманланда па браку, першая жонка будучага караля Швецыі Карла IX. Яна памерла да ўступлення мужа на прастол і ніколі не была каралевай.
| Ганна Марыя Пфальцская | |
|---|---|
 | |
 | |
| Нараджэнне | 24 ліпеня 1561[1] ці 24 ліпеня 1561[2] |
| Смерць | 29 ліпеня 1589[3][1][…] (28 гадоў) |
| Месца пахавання | |
| Род | Вітэльсбахі |
| Бацька | Louis VI[d][1][5] |
| Маці | Elisabeth of Hesse, Electress Palatine[d][1][5] |
| Муж | Карл IX[1][5][…] |
| Дзеці | Катарына Шведская і Elisabeth Sabina of Sweden[d] |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія
Ганна Марыя нарадзілася ў Гейдэльбергу ў сям’і курфюрста Пфальц Людовіка VI і Лізаветы Гесэнскай; яна была іх першынцам. У красавіку 1578 года шведскі прынц Карл, герцаг Сёдэрманландскі, наведаў яе родны горад Гейдэльберг і зрабіў ёй прапанову. Ганна Марыя была заўзятай лютеранкой, і яе рэлігійнасць і выхаванне ў адпаведнасці з прынцыпамі Аўгсбургскага веравызнання былі адной з прычын, чаму яна была абраная пратэстантам Карлам[6]. Таксама яна размаўляла на латыні. Яе бацька прыняў прапанову саюза пры ўмове, што ёй будзе прадастаўлена права вызнаваць сваю веру ў Швецыі, якой тады кіраваў брат Карла — Юхан III — вядомы сваімі каталіцкімі сімпатыямі. Вяселле адбылася ў Гейдэльберге 11 мая 1579 года. Яна рушыла ўслед за ім у Швецыю, дзе яны жылі ў яго герцагстве Сёдэрманланд. Яны пакінулі Германію ў ліпені, а ў верасні 1579 года Ганна Марыя прыняла прысягу на вернасць ад падданых у сваіх уладаннях у Грыпсхольме, Тынельсе і Раўсне, горадзе Стрэнгнес з прыходамі Акерс, Селеба і Дага, а таксама Аверэнхерна і Ітэрэнхерна.
Партрэт Ганны Марыі не існуе. Яна была апісана як прыгожая, пяшчотная і дыпламатычная, але таксама і вельмі хваравітая. Яе шлюб з Карлам IX Швецыі быў шчаслівым[7]. Яе спакой ураўнаважваў гарачы тэмперамент яе мужа. Марыя паўплывала на праўленне Карла ў герцагстве, угаворваючы праяўляць паблажку да просьбітаў[6]. Паколькі яна магла кантраляваць жудасны характар Карла, да яе часта звярталіся просьбіты. Яна суправаджала яго ў паездках па герцагству, пакуль дазваляў тэрмін яе цяжарнасцяў. Ганна Марыя заставалася адданай лютеранкой: у лістах да бацькі яна выказвала сваю незадаволенасць распаўсюджваннем кальвінізму ў Зімерне і ў 1585 годзе прасіла яго даслаць ёй лютэранскага прапаведніка. Карл апісваў, што ніхто не мог параўнацца з ёй у рэлігійнай адукацыі; яна паўплывала на Карла, каб той яшчэ больш падтрымліваў пра-лютэранскі пункт гледжання ў палітыцы.
Ганна Марыя нарадзіла шасцярых дзяцей, але толькі адна дачка пражыла больш некалькіх гадоў. Яна памерла ў палацы Эскільстуна пасля працяглай хваробы ў 1589 годзе і была пахаваная ў Стрэнгнескам саборы. Больш познія агляды яе астанкаў паказалі, што яна была маленькай далікатнай брунэткай.
Герцаг Карл горка аплакваў сваю жонку. Горад Марыястад, заснаваны ў 1583 годзе, і каралеўскі маёнтак Марыяхольм названыя ў яе гонар.
Дзеці
Ля Карла і Ганны Марыі было шасцёра дзяцей:
- Маргарыта Лізавета (24 верасня 1580 — 26 жніўня 1585)
- Лізавета Сабіна (12 сакавіка 1582 — 6 ліпеня 1585)
- Людвіг (17 сакавіка — 26 мая 1583)
- Катарына (10 лістапада 1584 — 13 снежня 1638)
- Густаў (12 чэрвеня — 4 снежня 1587)
- Марыя (18 снежня 1588 — 24 красавіка 1589)
Зноскі
Літаратура
- Maria, urn:sbl:9105, Svenskt biografiskt lexikon (art av Lars-Olof Skoglund), hämtad 2016-09-19. Архівавана 23 чэрвеня 2013 года. Архівавана 23 чэрвеня 2013 года. Архівавана 23 чэрвеня 2013 года. года.
- Karin Tegenborg Falkdalen (2010). Vasadöttrarna (utgåva 2). Falun: Historiska Media. ISBN 978-91-85873-87-6 ISBN 978-91-85873-87-6