Змова з мэтай дзяржаўнага перавароту ў Германіі
7 снежня 2022 года 25 членаў сеткі «Патрыятычны саюз» (ням.: Patriotische Union) або «Савет» (ням.: Der Rat) былі арыштаваны за меркаванае планаванне дзяржаўнага перавароту ў Германіі[1]. Група з’яўлялася нямецкай ультраправай экстрэмісцкай групоўкай рэйхсбюргерскага толку. Мэта яе — аднавіць ў Германіі манархію ў традыцыях Германскай імперыі. Арганізацыя нібыта хацела справакаваць хаос і грамадзянскую вайну ў краіне, каб прыйсці да ўлады[2].
_13.jpg)
a.jpg)
Больш за 3000 паліцыянтаў і спецназаўцаў правялі ператрусы ў 130 дамах і кватэрах па ўсёй Германіі і арыштавалі нашчадка дома Рэйсаў Генрыха XIII, былога дэпутата ад партыі «Альтэрнатыва для Германіі» (АдГ) Біргіт Мальсак-Вінкеман і іншых[3]. У сетку таксама ўваходзілі былыя і дзеючыя сілавікі (вайскоўцы і паліцыянты). Гэтая аперацыя названа найбуйнейшай у гісторыі Германіі, а генеральны пракурор Петэр Франк абвясціў групу тэрарыстычнай арганізацыяй[4].
Змоўшчыкі
Пракуроры паведамілі, што прыкладна больш за 50 арганізатараў былі членамі руху рэйхсбюргераў (ням.: Reichsbürger), удзельнікі якога не прызнаюць цяперашнюю Германію і лічаць сябе грамадзянамі Германскай імперыі[5]. Па паведамленнях, сярод змоўшчыкаў выяўлены паслядоўнікі QAnon і кавід-дысідэнты[1]. Група была падзелена на зоны адказнасці. Федэральная пракуратура налічвала 52 падазраваных і станам на 8 снежня арыштавала 25 з іх[6].
У склад арганізацыі таксама ўваходзілі некалькі былых супрацоўнікаў камандавання сіл спецыяльнага прызначэння (KSK), у тым ліку былы штаб-сяржант парашутна-дэсантнага батальёна Бундэсвера Рудыгер фон Пескаторэ[7]. Ён павінен быў узначаліць ваенны складнік групы. Федэральны пракурор назваў экс-вайскоўца верхаводам нароўні з Генрыхам Рэйсам. Фон Пескаторэ нібыта спрабаваў вербаваць паліцыянтаў і салдат. У сувязі з гэтым, супрацоўнікі GSG 9 абшукалі казармы KSK «Граф Цэпелін» паблізу г. Кальв[8]. Сярод членаў змовы былі таксама былы оберст Максіміліян Эдэр[9], былы супрацоўнік крымінальнай паліцыі Міхаэль Фрыч з Гановера[10] і былы оберст Петэр Вёрнер з Байройта, які адкрыў бізнэс па падрыхтоўцы да выжывання[9].
Адвакат і суддзя зямлі Берлін Біргіт Мальсак-Вінкеман была прызначана будучым «міністрам юстыцыі»[3][11]. Яна была дэпутатам нямецкага парламента з 2017 па 2021 год ад АдГ[11].
Паводле даных Der Spiegel, у групоўцы «Патрыятычны саюз» была «незвычайная сума грошай», на якую яны купілі зброю, а таксама спадарожнікавыя тэлефоны. Адзін з аб’ектаў нерухомасці, у якім паліцыя правяла ператрус, паляўнічы домік Вайдмансхайль, належаў меркаванаму верхаводу Генрыху Рэйсу. Будынак служыў дзелавым адрасам для некалькіх кампаній, звязаных з лонданскай фірмай па кіраванні актывамі Генрыха XIII Prinz Reuß & Anderson & Peters Ltd[12][13].
Ідэалогія і мэты
Групоўка прапагандавала антысеміцкую ідэалогію[1]. Меркаванай мэтай было стварэнне манархічнага ўрада, падобнага Германскай імперыі ўзору 1871 года.
З лістапада 2021 года сетка нібыта планавала ўзброены напад на будынак нямецкага парламента, а таксама публічныя арышты палітыкаў з мэтай выклікаць грамадскія хваляванні. «Патрыятычны саюз» меркаваў, што частка органаў бяспекі Германіі праявіць салідарнасць з іх намаганнямі, што дазволіла б захапіць уладу[14]. Запланаваны пераварот уключаў штурм Рэйхстага (Бундэстага), натхнёны нападам на Капітолій ЗША 6 студзеня 2021 года[15].
Расследаванне і арышты
Нямецкая паліцыя расследавала дзейнасць сеткі з вясны 2022 года. Рэйс стаў адпраўной кропкай для яго, якое ў выніку было праведзена Федэральным ведамствам крымінальнай паліцыі пад назвай «Цень». Акрамя таго, да расследавання былі прыцягнуты некалькі рэгіянальных ведамстваў крымінальнага вышуку і дзяржаўныя органы па абароне Канстытуцыі. Улады Германіі заявілі, што пераварот планаваўся з лістапада 2021 года і павінен быў стаць «гвалтоўным, тэрарыстычным звяржэннем дзеючага ўрада». Упершыню паліцыя даведалася пра іх у красавіку 2022 года, калі арыштавала членаў так званых «Аб’яднаных патрыётаў»[1]. У верасні 2022 года яны пачалі пільнае назіранне за 52 падазраванымі[15].
У аперацыях па арышце змоўшчыкаў, якія ў асноўным былі выхадцамі з паўднёвых зямель Германіі — Баварыі і Брандэнбурга, але таксама ўключалі 9 жыхароў іншых земляў Германіі, Аўстрыі і Італіі, было задзейнічана каля 3000 паліцыянтаў. Сярод арыштаваных былі арыстакраты, былы член парламента, а таксама былыя і дзеючыя вайскоўцы[1]. Таксама была арыштаваная адна расіянка: змоўшчыкі нібыта планавалі супрацоўнічаць з Расіяй, аднак прадстаўнік расійскага пасольства ў Берліне адмаўляў сваю датычнасць да гэтага[15].
Рэакцыя
Германія
Дэпутат ад АдГ Штэфен Котрэн назваў паведамленні пра змову спробай урада Германіі схаваць уласныя правалы ў энергетычнай і эканамічнай палітыцы[16].
Кіраўнік федэральнага ведамства па ахове канстытуцыі Томас Хальдэнванг заклікаў праверыць усе сілавыя службы Германіі і заявіў аб неабходнасці правесці «курсы барацьбы з правым экстрэмізмам у сваіх шэрагах»[17].
Як заявіў Федэральны канцлер Германіі Олаф Шольц, аперацыя па справе аб дзяржперавароце паказала, што Германія — «абароненая дзяржава з абароненай дэмакратыяй»[18].
Замежжа
Прадстаўнік МЗС Расіі Марыя Захарава заявіла, што разглядае гэта як «выключна ўнутраную справу ФРГ»[19].
Белы дом прапанаваў сваю дапамогу нямецкім уладам у барацьбе з экстрэмізмам[20].