Маларыцкі раён
Маларыцкі раён — раён на паўднёвым захадзе Брэсцкай вобласці. Мяжуе з Брэсцкім, Жабінкаўскім і Кобрынскім раёнамі Брэсцкай вобласці і Украінай. Утвораны 15 студзеня 1940 года. Цэнтр раёна — горад Маларыта з насельніцтвам 11.3 тыс.чал. Раён уключае 78 сельскіх населеных пунктаў.
| Маларыцкі раён | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Краіна | |||
| Уваходзіць у | Брэсцкая вобласць | ||
| Адміністрацыйны цэнтр | Маларыта | ||
| Кіраўнік | Раман Барысавіч Жук[d] | ||
| Афіцыйныя мовы | Родная мова: беларуская 56,59 %, руская 38,09 % Размаўляюць дома: беларуская 28,11 %, руская 68,56 %[1] | ||
| Насельніцтва (2009) | 25 780 чал.[1] (15-е месца) | ||
| Шчыльнасць | 18,77 чал./км² (13-е месца) | ||
| Нацыянальны склад | беларусы — 88,34 %, украінцы — 7,18 %, рускія — 3,75 %, іншыя — 0,73 %[1] | ||
| Плошча | 1 373,63[2] (14-е месца) | ||
| Вышыня над узроўнем мора | 154 м[3] | ||
 | |||
| Часавы пояс | UTC+03:00 | ||
| Афіцыйны сайт | |||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||
Адміністрацыйна-тэрытарыяльна Маларыцкі раён падзелены на 9 сельсаветаў: Арэхаўскі, Велікарыцкі, Гвозніцкі, Лукаўскі, Макранскі, Маларыцкі, Олтушскі, Хаціслаўскі і Чарнянскі.
Геаграфія
Тэрыторыя раёна знаходзіцца ў межах Брэсцкага Палесся. Найвышэйшы пункт раёна — 189 м — у 4 км на паўднёвы захад ад Маларыты. З карысных выкапняў у раёне ёсць торф, мел, сілікатныя і будаўнічыя пяскі, гліна.
Сярэднямесячная тэмпература паветра ў студзені −4.4 °C, у ліпені 18,7 °C. Гадавая колькасць ападкаў 543 мм. Найбуйнейшая рака раёна — Рыта з прытокам Маларытай. Азёры: Арэхаўскае, Олтушскае, Малое. Створана Лукаўское вадасховішча, сетка меліярацыйных каналаў.
Лясістасць тэрыторыі 45 %. Пад балотамі 20 %. Большасць з іх асушана. У раёне створаны заказнікі: біялагічны рэспубліканскага значэння Лукава, батанічныя мясцовага значэння Гусакі і Багуслаўка.
Гісторыя
Маларыцкі раён ўтвораны 15 студзеня 1940 года ў складзе Брэсцкай вобласці БССР. Цэнтр — вёска (з 12 кастрычніка 1940 года гарадскі пасёлак) Маларыта. 12 кастрычніка 1940 года падзелены на 11 сельсаветаў: Арэхаўскі, Велікарыцкі, Гвозніцкі, Збуражскі, Лукаўскі, Ляхавецкі, Макранскі, Масевіцкі, Олтушскі, Радзежскі, Хаціслаўскі. 16 ліпеня 1954 года скасаваны Збуражскі, Ляхавецкі, Масевіцкі і Радзежскі сельсаветы[4]. 8 жніўня 1959 года да раёна далучаны Осаўскі і Чарнянскі сельсаветы скасаванага Дзівінскага раёна. 25 снежня 1962 года раён скасаваны, гарадскі пасёлак Маларыта, Арэхаўскі, Велікарыцкі, Гвозніцкі, Лукаўскі, Макранскі, Олтушскі, Хаціслаўскі сельсаветы перададзены ў склад Брэсцкага раёна, Осаўскі і Чарнянскі — у склад Кобрынскага раёна. 6 студзеня 1965 года раён утвораны зноў, уключаў гарадскі пасёлак Маларыта, Арэхаўскі, Велікарыцкі, Гвозніцкі, Лукаўскі, Макранскі, Олтушскі, Хаціслаўскі сельсаветы Брэсцкага раёна і Чарнянскі сельсавет Кобрынскага раёна. 23 снежня 1970 года Маларыта атрымала статус горада раённага падпарадкавання. 2 сакавіка 1998 года ўтвораны Маларыцкі сельсавет, які 17 верасня 2013 года скасаваны[5].
Транспарт
Па тэрыторыі раёна праходзяць дзве аўтамагістралі рэспубліканскага значэння — мяжа Украіны (Олтуш) Р-17 і Кобрын — мяжа Украіны (Макраны) М-12 працягласцю 94,4 км. Паміж населенымі пунктамі раёна шырокая сетка дарог, агульнай працягласцю 454,8 км з іх з асфальта-бетонным пакрыццём 115,3 км, жвіровым пакрыццём 314 км, грунтавым 25,5 км.
Насельніцтва
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Старшыні райвыканкама
- з 22 снежня 2015 — Мікалай Мікалаевіч Шум;
- 16 сакавіка 2020 — снежань 2022 — Міхаіл Леанідавіч Бацэнка;
- з 12 снежня 2022 — Раман Барысавіч Жук[14].
Ганаровыя грамадзяне Маларыцкага раёна
- Леанід Аркадзьевіч Тараненка[15]
- Леанід Іванавіч Ляонаў
- Васіль Фядосавіч Юхімук
- Сцепаніда Сцепанюк
- Сцяпан Васільевіч Герасімук
Зноскі
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — 544 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).
- Маларыцкі раён // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 459. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
- Административно-территориальное устройство БССР: справочник: в 2 т. / Главное архивное управление при Совете Министров БССР, Институт философии и права Академии наук БССР. — Минск: «Беларусь», 1985―1987.
- Административно-территориальное устройство Республики Беларусь (1981—2010 гг.): справочник. — Минск: БелНИИДАД, 2012. — 172 с.