Državni udar
Državni udar je naziv za protivustavnu i protivzakonitu smjenu nosilaca vlasti u nekoj državi, koja se od revolucije razlikuje po tome što je vrše dijelovi izvršne vlasti ili državne uprave - najčešće vojska - a ne obični građani.[1]
Odabrani vojni udari[1]:
| Godina | Zemlja | Vođa puča | Srušena vlast | Uspjeh |
|---|---|---|---|---|
| 509 p.n.e. | Stari Rim | Lucije Juni Brut | Lucije Tarkvinij | ne |
| 1799. | Francuska | Napoleon Bonaparte | Direktorat | da |
| 1923. | Vajmarska republika | general Walther von Lüttwitz | Gustav Bauer | ne |
| 1923. | Španija | Miguel Primo de Rivera | Alfons XIII | da |
| 1930. | Argentina | José F.Uriburu | Hipólito Yrigoyen | da |
| 1930. | Brazil | Getúlio Vargas | - | da |
| 1944. | Treći rajh | Claus von Stauffenberg | Adolf Hitler | ne |
| 1958. | Alžir | general Jacques Massu | - | da |
| 1953. | Iran | general Riza Šah Pahlevi | Muhamed Mosadek | da |
| 1964. | Brazil | João Goularto | Getulio Vargas | da |
| 1960. | Turska | general Cemal Gürsel | Adnan Menderes | da |
| 1971. | Turska | general Memduh Tağmaç | Cevdet Sunay | da |
| 1980. | Turska | general Kenan Evren | - | da |
| 1997. | Turska | admiral Salim Dervişoğlu | Necmettin Erbakan | da |
Marksistička teorija tvrdi da se puč od revolucije razlikuje i po tome što za cilj nema radikalnu izmjenu političkog uređenja, nego isključivo preraspodjelu vlasti unutar već postojećeg političkog sistema. S druge strane, praksa, pogotovo u 20. vijeku, pokazuje kako su pučevi često bili institucionalna uvertira u procese koji se po svojim efektima mogu uspoređivati s revolucijama.
Naziv državni udar dolazi iz francuskog jezika odnosno izraza coup d'etat.
Također pogledajte
Reference
Nedovršeni članak Državni udar koji govori o politici treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.