Эдисон, Томас Алва

То́мас А́лва Э́дисон (инг. Thomas Alva Edison; 1847 шеран 11 февраль, Майлен, штат Огайо — 1931 шеран 18 октябрь, Вест Оранж, штат Нью-Джерси) — дуьне мадду вевзаш волу америкин кхоллархо а, предприниматель а. Эдисонан йелира АЦШ 1093 патент,[1] 3 эзар гергга патент кхоьчу пачхьалкхашах.[2]. Цо кхачаме йалийра телеграф, телефон, киноаппаратура, кхоллира йохк-эцаран пайдане электрически лампа, фонограф. Цо долийра телефон чухулу вист хила волалуш «алло» алар.

Томас Эдисон
Thomas Alva Edison
Бакъ цӀеинг. Thomas Alva Edison
ГӀуллакхан тайпаинженер, изобретатель, математик, предприниматель, сценарист, бизнесмен, кинорежиссёр, физик
Вина терахь1847 шеран 11 февраль({{padleft:1847|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:11|2|0}})
Вина меттигМайлен, Огайо, АЦШ
Кхелхина терахь1931 шеран 18 октябрь({{padleft:1931|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:18|2|0}}) (84 шо)
Кхелхина меттигВест Оранж, Нью-Джерси, АЦШ
Корматаллакхоллархо, Ӏилманча, предприниматель
ГражданаллаАмерикин Цхьаьнатоьхна Штаташ АЦШ
ДаСэмюэль Огден Эдисон (1804–1896)
НанаНэнси Мэтьюз Эллиот (1810–1871)
Зуда
  • Мэри Стивелл (1871–1884)
  • Мина Миллер (1886–1931)
Бераш
  • Марион Эстель Эдисон (1873–1965)
  • Томас Алва Эдисон-жиманиг (1876–1935)
  • Вильям Лесли Эдисон (1878–1937)
  • Медельин Эдисон (1888–1979)
  • Чарльз Эдисон (1890–1969)
  • Теодор Миллер Эдисон (1898–1992)
Сайтhttp://tomasedison.ru/
Куьг таӀорКуьг таӀор
Томас Эдисон Викилармехь
A Day with Thomas Edison (1922)

1928 шарахь цунна делира АЦШ лакхара совгӀат — Конгрессан дашо мидал. 1930 шарахь иза хилира кхоьчу пачхьалкхан СССРн Ӏилманийн Академин сийлахь декъашхо[3].

Жима волуш хенахь

КхидӀа бина болх

  • 1880 — динамо-машина, прибор для магнитной сортировки руды, опытная железная дорога.
  • 1881 — трехпроводная система сети электрического освещения.
  • 1884 — смерть жены.
  • 1885 — поездной индукционный телеграф.
  • 1886 — свадьба Эдисона и Мины Миллер.
  • 1887 — лаборатория в Вест-Орандже, рождение дочери Маделен.
  • 1890 — рождение сына Чарльза, усовершенствование фонографа.
  • 1891 — кинескоп, кинетограф.
  • 1892 — завод для обогащения руды, усовершенствование фонографа.
  • 1896 — смерть отца.
  • 1898 — рождение сына Теодора.
  • 1901 — цементный завод.
  • 1912 — кинетофон, Нобелевская премия.
  • 1914 — производство фенола, бензола, анилиновых масел и других химических продуктов.
  • 1915 — председатель Морского консультативного комитета.
  • 1930 — проблема синтетического каучука, избрание Эдисона почетным членом Академии наук СССР.
  • 1931 — смерть Томаса Альвы Эдисона.

ГӀарйалла кхоллараш

Генри Форд, Томас Эдисон, Гарви Файрстоун
Эдисонс йина электрикин лампин йелла патент, 1880 шо
Томас Эдисон фонографца.
Эдисонан лампанаш Майерсан энциклопедехь, 1888 шо
Хьалхара арахецна Эдисонан лампанаш

Эдисонас дукха кхоллараш йина. АЦШ патентан бюрос Эдисонан 1093 патент йелла[4].

Царна йукъахь:

КхолларШо
Аэрофон18??
Электрический счётчик голосов на выборах1868
Тикерный аппарат1869
Угольная телефонная мембрана1870
Квадруплексный (четырехсторонний) телеграф1873
Мимеограф1876
Фонограф1877
Угольный микрофон1877
Лампа накаливания с угольной нитью1879
Магнитный сепаратор железной руды1880
Кинетоскоп1889
Железо-никелевый аккумулятор1908

Астрономехь

Эдисонан цӀе тиллина 1913 шарахь карийна астероидан.

Билгалдахарш

Литература

Оьрсийн маттахь
  • М. Я. Лапиров-Скобло. Эдисон. Жизнь замечательных людей. Молодая Гвардия. М. 1960. 252
  • Л. Д. Белькинд. Томас Альва Эдисон, 1847—1931. Научно-биографическая серия. М. Наука. 1964
  • Н. Я. Надеждин. Томас Эдисон: «Человек изобретающий». Неформальные биографии. Майор. 2010. ISBN 9785985511109
  • Уилсон М. Американские учёные и изобретатели/ Пер. с англ. В. Рамзеса; под ред. Н. Тренёвой. М. Знание. 1975. С. 53-64
  • Астамирова Х., Ахманов М. Настольная книга диабетика. М. Эксмо-Пресс. 2001. С. 243—247
Кхоьчу пачхьалкхашкара
  • The Florida Life of Thomas Edison. Michele Wehrwein. Albion. 2008. University Press of Florida. Gainesville. ISBN 978-0-8130-3259-7
  • he Search for Thomas Edison’s Boyhood Home. Glen J. Adams. 2004. ISBN 978-1-4116-1361-4
  • Ernst Angel. Edison. Sein Leben und Erfinden. Berlin. Ernst Angel Verlag. 1926
  • Edison: Inventing the Century. Neil Baldwin. University of Chicago Press. 2001. ISBN 978-0-226-03571-0
  • Edison: The man who made the future. Ronald William Clark. 1977. Macdonald and Jane’s. London: Macdonald & Jane’s. ISBN 978-0-354-04093-8
  • A Streak of Luck. Robert Conot. Seaview Books. New York. 1979. ISBN 978-0-87223-521-2
  • Fleet Fire: Thomas Edison and the Pioneers of the Electric Revolution. L. J. Davis. Doubleday. New York. 1998. ISBN 978-0-385-47927-1
  • Edison and the Electric Chair. Mark Essig. 2004. Sutton. Stroud. ISBN 978-0-7509-3680-4
  • Mark Essig. Edison & the Electric Chair: A Story of Light and Death. New York. Walker & Company. 2003. ISBN 978-0-8027-1406-0
  • Paul Israel. Edison: a Life of Invention. Wiley. New York. 1998. ISBN 978-0-471-52942-2
  • Jill Jonnes. Empires of Light: Edison, Tesla, Westinghouse, and the Race to Electrify the World. New York. Random House. 2003. ISBN 978-0-375-50739-7
  • Josephson Matthew. Edison. 1959. McGraw Hill. ISBN 978-0-07-033046-7
  • Koenigsberg Allen. Edison Cylinder Records, 1889—1912. 1987. APM Press. ISBN 0-937612-07-3
  • Working at Inventing: Thomas A. Edison and the Menlo Park Experience. Pretzer, William S. (ed). Henry Ford Museum & Greenfield Village. Dearborn, Michigan. 1989. ISBN 978-0-933728-33-2
  • The Wizard of Menlo Park: How Thomas Alva Edison Invented the Modern World. Randall E. Stross. Crown. 2007. ISBN 1-4000-4762-5

Хьажоргаш