Сивĕ вăрçă
Сивĕ вăрçă[1] — пĕтĕм тĕнчери геополитика, экономика тата идеологи сферисенче Совет Союзĕпе тата унăн тăмарĕсемпе, пĕр енчен, тата АПШ-па тăмарĕсем — тепĕр енчен, хушшинче 1940-мĕш çулсенчен пуçласа 1990-мĕш çулсем пуçламăшĕччен пынă конфронтаци.
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Истори
Конфронтацин паллă пайĕ идеологи шутланать. Капитализм тата социализм моделĕсен хирĕçлевĕсем сивлек вăрçăн тĕп сăлтавĕ пулаççĕ. Иккĕмĕш Тĕнче вăрçинче çĕнтерӳ тупăшланă икĕ мăнаç патшалăх кашни хăйĕн идеологи тĕлĕпе тĕнчене урăхлатас тесе хăтланаççĕ. Вăхăт иртнĕçем конфронтаци икĕ енĕн те идеологин тĕп элеменчĕ пулса тăрать.
«Сивлек вăрçă» термина пĕрремĕш 1947 çулхи акан 16-мĕшĕнче АПШ президенчĕн Гарри Трумэнăн канашçи, Бернард Барух хăйĕн Кăнтăр Каролина штачĕн элчисен палатти умĕнче каланă.[2]
Сивĕ вăрçăн пуçламăшĕ
Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи вĕçленнĕ хыççăн советсен сĕмне Тухăç Европа патшалăхĕсем лекеççĕ, çак вара, уйрăмах Польшăра Лондонри поляксен эмиграцири правительстви маар, советсем майлă правительствăна йышăннипе Аслă Британипе АПШ килĕшмесĕр Совет Союзне хирĕçлеме тытăнать.
1945 çулхи ака уйăхĕнче Аслă Британи премьер-министрĕ Винстăн Черчĕл СССР-а хирĕç вăрçă планне хатĕрлеме хушать. Çак шухăш пĕтĕмлетĕвĕсене Черчĕл хăйĕн мемуарĕсенче çырать:[3]
|
1946—1953
1947 çулхи пушăн 12-мĕшĕнче АПШ президенчĕ Гарри Трумэн Греципе Турцие вăрçă тата экономика пулăшăвĕ пама 400 миллион доллар уйăрнине пĕлтерет.
1953—1962
Хрущёв «ирĕлĕвĕ» пуçлансан тĕнче вăрçи тухас хăрушлăх чакнă — уйрăмах çак особенно это было характерно для конца 1950-х гг, увенчавшегося визитом Хрущёва в США.
1962—1979 (Разрядка)
1979—1985
1985—1991
Сивлек вăрçă пулăмĕсем
Сивĕ вăрçăн урокĕсем
Сивĕ вăрçин астăвăмĕ
Музейсем
«Сивĕ вăрçинче çĕнтернĕшĕн» медаль
Çавăн пекех пăхăр
- Портал:Сивлек вăрçă
- Ялта-потсдам тĕнчери хутшăнусен системи
- Ядерлă паритет
- Хурçă чаршав
- Чураланă халăхсен эрни
- Европа пикникĕ
- Домино теорийĕ
- Разрядка международной напряжённости
- Раççей-американ хутшăнăвĕсем
- Территориальная экспансия России
- Виççĕмĕш Тĕнче вăрçи
- Ядерлă вăрçă
Асăрхавсем
Вуламалли
- Сб.
Lewkowicz, Nicolas, The German Question and the Origins of the Cold War, IPOC, Milan, 2008 Пламя "холодной войны": Победы, которых не было. = Cold War Hot:Alternative Decisuicions of the Cold War / под ред. Питера Цуроса, пер. Ю.Яблокова. — М.: АСТ, Люкс, 2004. — С. 480. — (Великие противостояния). — 5000 экз. — ISBN 5-17-024051
- Федоров Александр Викторович Трансформации образа России на западном экране: от эпохи идеологической конфронтации (1946-1991) до современного этапа (1992-2010). — М.: МОО "Информация для всех", 2010. — С. 202. — 500 экз.
Каçăсем
 | «Сивлек вăрçă» порталĕ |
|---|
- Холодная война на проекте Хиросима
- Coldwar.ru — «История холодной войны»
- Web-сайт, посвящённый "холодной войне"
- Интервью с историком В. Зубком о холодной войне
- Послевоенный мир в условиях «холодной войны» 2010 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 17-мӗшӗнче архивланӑ.
- А. С. Орлов «Тайная битва сверхдержав» 2019 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 25-мӗшӗнче архивланӑ.
- Лавренов С. Я, Попов И. М. «Советский Союз в локальных войнах и конфликтах»
- Россия (СССР) в войнах второй половины XX века
- «КОЛОСС С ГЛИНЯНОЙ ГОЛОВОЙ» НЕСБЫВШИЕСЯ НАДЕЖДЫ Ю.АНДРОПОВА И Д.Устинова 2012 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗнче архивланӑ.
- Директива NSC20/1 — «План Даллеса»
- Джузеппе Боффа «От СССР к России. История неоконченного кризиса. 1964—1994» Глава II: «Биполярный мир»
- Джузеппе Боффа «От СССР к России. История неоконченного кризиса. 1964—1994» Глава IX: «Поражение в холодной войне»
- Группа американских конгрессменов во главе с Хиллари Клинтон предлагает учредить Медаль за победу в холодной войне над СССР
- — Аудио-Слайд. Американ плакачĕсем: ядерлă атакăра епле сыхланса юлмалла 2011 ҫулхи Утӑ уйӑхӗн 9-мӗшӗнче архивланӑ.
- Холодная война в БСЭ(ĕçлемен каçă)
- Почему ни Рейган, ни Соединенные Штаты не выиграли "холодную войну (интервью с Джэком Мэтлоком)