Βόρειες Χώρες

Γεωγραφική και πολιτιστική περιοχή

Οι Βόρειες Χώρες (στα δανικά, σουηδικά και νορβηγικά: Norden, στα φινλανδικά: Pohjoismaat και στα ισλανδικά: Norðurlöndin) [1] αποτελούν γεωγραφική και πολιτιστική περιοχή στη Βόρεια Ευρώπη και το Βόρειο Ατλαντικό, όπου είναι πιο γνωστές ως Norden (κυριολεκτικά «ο Βορράς»).[2] Ο όρος περιλαμβάνει τη Δανία, τη Φινλανδία, την Ισλανδία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία, καθώς και τη Γροιλανδία και τα Νησιά Φερόες - που ανήκουν και στο Βασίλειο της Δανίας - και τα νησιά Ώλαντ και το Αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ, που ανήκουν στη Φινλανδία και τη Νορβηγία αντίστοιχα [3], ενώ σε αντιδιαστολή τα Νορβηγικά εδάφη της Ανταρκτικής συνήθως δεν θεωρούνται τμήμα των Βόρειων Χωρών λόγω της γεωγραφικής τους θέσης. Πολλές περιοχές της Ευρώπης, όπως τα Βόρεια Νησιά της Σκωτίας, μοιράζονται πολιτιστικούς ή εθνοτικούς δεσμούς με αυτές, αλλά δεν θεωρείται πως συγκαταλέγονται στις Βόρειες Χώρες. Οι Σκανδιναβοί, που αποτελούν πάνω από τα τρία τέταρτα του πληθυσμού της περιοχής, είναι η μεγαλύτερη ομάδα, ακολουθούμενη από τους Φινλανδούς, που αποτελούν την πλειοψηφία στη Φινλανδία. Αλλες εθνοτικές ομάδες είναι οι Ινουίτ της Γροιλανδίας, οι Σαάμι και πρόσφατοι μετανάστες και οι απόγονοί τους. Οι τοπικές γλώσσες Σουηδική, Δανική, Νορβηγική, Ισλανδική και Φεροϊκή είναι όλες Βόρειες Γερμανικές γλώσσες με ρίζες στην Παλαιά Νορδική. Τοπικές μη γερμανικές γλώσσες είναι η Φινλανδική, η Γροιλανδική και αρκετές Σααμικές γλώσσες. Η κύρια θρησκεία είναι ο Λουθηρανικός Χριστιανισμός.[4][5]

Βόρειες Χώρες
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
Η τοποθεσία των Νορδικών χωρών (σκούρο πράσινο) στην Υδρόγειο
Μέλη
 • Σύνολο
3.425.804 km2 (7η)
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 2013 
 • Απογραφή 2000 
 • Πυκνότητα 

26.091.396 (46η) 
25,478.559  
7.62 κατ./km2 (225η) 
Νόμισμα

Οι Βόρειες Χώρες έχουν πολλά κοινά στον τρόπο ζωής τους, την ιστορία, τη θρησκεία τους, τη χρήση των Σκανδιναβικών γλωσσών και την κοινωνική δομή τους γενικότερα. Εχουν μακρά ιστορία πολιτικών ενώσεων και άλλων στενών σχέσεων, αλλά σήμερα δεν αποτελούν μια ενιαία οντότητα. Το Σκανδιναβικό κίνημα προσπάθησε να ενώσει τη Δανία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία σε μια χώρα το 19ο αιώνα. Με την ανεξαρτησία της Φινλανδίας στις αρχές και της Ισλανδίας στα μέσα του 20ου αιώνα, το κίνημα αυτό επεκτάθηκε στη σύγχρονη οργανωμένη συνεργασία των Βόρειων χωρών. Σε θεσμικό επίπεδο, η πρώτη πράξη εδραίωσης της συνεργασίας μεταξύ των κρατών αυτών, έλαβε χώρα το 1962 με τη Συνθήκη του Ελσίνκι. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, ιδρύθηκαν δύο θεσμικά όργανα: το Συμβούλιο των Βορείων Χωρών και το Υπουργικό Συμβούλιο των Βορείων Χωρών.[6]. Η Σκανδιναβία χρησιμοποιείται μερικές φορές ως συνώνυμο των Βόρειων Χωρών, αλλά ο όρος αυτός αναφέρεται κυριότερα στις τρεις μοναρχίες της Δανίας, της Νορβηγίας και της Σουηδίας. Γεωλογικά η Σκανδιναβική Χερσόνησος περιλαμβάνει την ηπειρωτική χώρα της Νορβηγίας και της Σουηδίας καθώς και το βορειότερο τμήμα της Φινλανδίας[7].

Η συνολική έκταση των Βόρειων Χωρών είναι 3.425.804 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Οι ακατοίκητοι πάγοι και οι παγετώνες αποτελούν περίπου το ήμισυ αυτής της περιοχής, κυρίως στη Γροιλανδία. Τον Ιανουάριο του 2013 η περιοχή είχε πληθυσμό περίπου 26 εκατομμυρίων ανθρώπων. Οι ομάδες των σκανδιναβικών χωρών συνωστίζονται στην κορυφή σε πολλές μετρήσεις εθνικών επιδόσεων, όπως στην εκπαίδευση, την οικονομική ανταγωνιστικότητα, τις πολιτικές ελευθερίες, την ποιότητα ζωής και την ανθρώπινη ανάπτυξη [8] Με μόνο τέσσερις γλωσσικές ομάδες, η κοινή γλωσσική ετερογενής κληρονομιά είναι ένας από τους παράγοντες που συνθέτουν τη "βόρεια" ταυτότητά τους. Η Δανική, η Νορβηγική, η Σουηδική, η Ισλανδική και η Φεροϊκή γλώσσα έχουν όλες τις ρίζες τους στην Παλαιά Νορδική γλώσσα, ενώ η Δανική, η Νορβηγική και η Σουηδική θεωρούνται αμοιβαία κατανοητές. Αυτές οι τρεις επικρατούσες γλώσσες διδάσκονται σε σχολεία σε όλες τις Βόρειες Χώρες. Για παράδειγμα η Σουηδική γλώσσα είναι υποχρεωτικό μάθημα στα φινλανδικά σχολεία, δεδομένου ότι η Φινλανδία είναι νόμιμα δίγλωσση χώρα. Η Δανική είναι υποχρεωτική στα σχολεία των Νήσων Φερόες και της Γροιλανδίας, καθώς αυτά τα νησιωτικά κράτη υπάγονται στο Δανικό Στέμμα (Rigsfællesskabet). Η Δανική διδάσκεται επίσης στην Ισλανδία, δεδομένου ότι η Ισλανδία υπαγόταν επίσης στο Δανικό Στέμμα μέχρι το 1918. Εκτός από αυτές και τις νησιωτικές σκανδιναβικές γλώσσες, Φεροϊκή και Ισλανδική, που είναι επίσης Βόρειες γερμανικές γλώσσες, υπάρχουν ο Φιννικός και ο Σααμικός κλάδος των Ουραλικών γλωσσών, που μιλιούνται στη Φινλανδία και στη βόρεια Νορβηγία, Σουηδία και Φινλανδία αντίστοιχα, και η Γροιλανδική, μια γλώσσα Εσκιμοαλεουτική, που μιλιέται στη Γροιλανδία. Όλες οι Βόρειες Χώρες έχουν μια Βόρεια Γερμανική επίσημη γλώσσα, που συνήθως ονομάζεται Νορδική γλώσσα στις Βόρειες Χώρες. Οι γλώσσες εργασίας των δύο πολιτικών οργάνων των Σκανδιναβικών περιοχών είναι η Δανική, η Νορβηγική και η Σουηδική.

Κάθε μία από τις Βόρειες χώρες έχει τα δικά της οικονομικά και κοινωνικά μοντέλα, μερικές φορές με μεγάλες διαφορές από τους γείτονές της, αλλά σε διαφορετικό βαθμό μοιράζονται το Βόρειο μοντέλο οικονομίας και κοινωνικής δομής: η οικονομία της αγοράς συνδυάζεται με ισχυρά εργατικά συνδικάτα και ένα τομέα καθολικής πρόνοιας που χρηματοδοτείται από βαριές φορολογικές επιβαρύνσεις. Υπάρχει υψηλός βαθμός αναδιανομής του εισοδήματος και ελάχιστες κοινωνικές αναταραχές και το μοντέλο περιλαμβάνει την υποστήριξη του λεγόμενου «καθολικού» κράτους πρόνοιας που στοχεύει ειδικά στην ενίσχυση της ατομικής αυτονομίας και στην προώθηση της κοινωνικής κινητικότητας, ένα Κορπορατιστικό σύστημα που περιλαμβάνει μια τριμερή συμφωνία, όπου οι εκπρόσωποι του εργατικού δυναμικού και των εργοδοτών διαπραγματεύονται τους μισθούς και την πολιτική αγοράς εργασίας με τη μεσολάβηση της κυβέρνησης, και δέσμευση για ευρεία ιδιωτική ιδιοκτησία, ελεύθερες αγορές και ελεύθερο εμπόριο.

Ετυμολογία και έννοια των Βόρειων χωρών

Σημαίες των Βόρειων χωρών

Οι Βόρειες χώρες αποτελούνται από τα ιστορικά εδάφη των Σκανδιναβικών χωρών, περιοχές που μοιράζονται κοινή ιστορία και πολιτισμό με τη Σκανδιναβία. Συνήθως αναφέρεται σε αυτή τη μεγαλύτερη ομάδα, καθώς ο όρος Σκανδιναβία είναι στενότερος και μερικές φορές διφορούμενος. Το "Βόρειες χώρες" θεωρείται γενικά ότι αναφέρεται στη Δανία, τη Φινλανδία, την Ισλανδία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία, συμπεριλαμβανομένων των συνδεδεμένων εδαφών τους (Γροιλανδία, Νήσοι Φερόες και Νήσοι Ώλαντ).

Ο όρος "Βόρειες χώρες" απέκτησε ευρεία χρήση μετά τη δημιουργία των Foreningen Norden (μη κυβερνητικών οργανώσεων στις χώρες αυτές που προωθούν την πολιτική συνεργασία μεταξύ τους, από το 1919).

  • Η Σκανδιναβία αναφέρεται είτε στην πολιτιστική και γλωσσική ομάδα που σχηματίζουν οι τρεις μοναρχίες Δανία, Νορβηγία και Σουηδία, είτε στη Σκανδιναβική Χερσόνησο, που σχηματίζεται από την ηπειρωτική Νορβηγία και Σουηδία καθώς και από το βορειοδυτικό τμήμα της Φινλανδίας. Ειδικά εκτός της περιοχής των Βόρειων χωρών ο όρος Σκανδιναβία χρησιμοποιείται συχνά λανθασμένα ως συνώνυμο με αυτές. Η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση του ονόματος έγινε από τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο για ένα «μεγάλο, εύφορο νησί στο Βορρά» (που ενδεχομένως αναφέρεται στη Σκάνια).[9]
  • Το Φενοσκάνδια αναφέρεται στην περιοχή που περιλαμβάνει τη Σκανδιναβική χερσόνησο, τη Φινλανδία, τη Χερσόνησο Κόλα και την Καρελία. Αυτός ο όρος περιορίζεται κατά κύριο λόγο στη γεωλογία, όταν μιλάμε για τη Φενοσκανδική Πλάκα.
  • Το Ακρωτήρι του Βορά αποτελείται από τις επαρχίες και περιφέρειες Λαπωνία στη Φινλανδία, Φίνμαρκ, Νόρντλαντ και Τρομς στη Νορβηγία και Λαπωνία και Νορμπότεν στη Σουηδία. Αυτή η περιοχή της Αρκτικής βρίσκεται γύρω και βόρεια από τον Αρκτικό Κύκλο στις τρεις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, τη Νορβηγία, τη Σουηδία και τη Φινλανδία και τη Χερσόνησο Κόλα στη Ρωσία.
  • Η Περιοχή του Μπάρεντς αποτελείται από Το Ακρωτήρι του Βορά, καθώς και τις περιοχές Βόρεια Οστροβόθνια και Kάινου της Φινλανδίας, τις Σουηδικές επαρχίες Λαπωνία, Βέστερμπότεν και Νορμπότεν, τις Ρωσικές περιφέρειες Αρχάγγελσκ και Μούρμανσκ, τον Αυτόνομο Θύλακα της Νενετσίας, καθώς και τις Δημοκρατίες της Καρελίας και των Κόμι. Η περιοχή αυτή συνεργάζεται μέσω του Ευρω-Αρκτικού Συμβουλίου του Μπάρεντς και του Περιφερειακού Συμβουλίου του Μπάρεντς.

Η Βόρεια Ευρώπη περιλαμβάνει, εκτός από τις λεγόμενες Βόρειες Χώρες, τις Βαλτικές χώρες, με τον ορισμό μερικές φορές να διευρύνεται για να συμπεριλάβει το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία, τις Αγγλονορμανδικές Νήσους και τη Νήσο του Μαν[10].

Κατάλογος

Κυρίαρχα κράτη

Κυρίαρχο κράτοςΒασίλειο της Δανίας[11]Δημοκρατία της Φινλανδίας[12]Ισλανδία[13]Βασίλειο της Νορβηγίας[14]Βασίλειο της Σουηδίας[15]
Σημαία
Εθνόσημο
Επίσημο τοπικό όνομαKongeriget Danmark[11]Suomen tasavalta[12]
Republiken Finland[12]
Ísland[13][16]Kongeriket Norge[14]
Kongeriket Noreg[14]
Norgga gonagasriika[17]
Konungariket Sverige[15]
Ελληνικό όνομαΔανία[11]Φινλανδία[12]Ισλανδία[13]Noρβηγία[14]Σουηδία[15]
Πληθυσμός
(εκτίμηση 2018)
5.809.502[11]5.537.364[12]343.518[13]5.372.191[14]10.255.102[18]
Έκταση (τ.χλμ.)43.094 [11]338.145 [12]103.000 [13]323.802 [14]450.295 [19]
Πυκνότητα πληθυσμού

(εκτίμηση 2015/τ.χλμ.)

129.5 [11]16.2 [12]3.2 [13]16.1 [14]21.8 [15]
ΠρωτεύουσαΚοπεγχάγη[11]Ελσίνκι[12]Ρέικιαβικ[13]Όσλο[14]Στοκχόλμη[15]
Μεγαλύτερεςαστικές περιοχέςΚοπεγχάγη – 2,057,737
Ώρχους – 330,639
Όντενσε – 213,558
Άλμποργκ – 205,809
Έσμπιεργκ – 116,032
Ελσίνκι – 1,488,236
Τάμπερε – 370,084
Τούρκου – 315,751
Όουλου – 200,400
Γυβάσκυλα – 140,812
Ρέικιαβικ – 201,049
Άκουρεϊρι – 18,103
Ρεϊκιάνεσμπερ – 14,000
Άκρανες – 6,699
Σέλφος – 6,512
Όσλο – 1,588,457
Μπέργκεν – 420,000
Σταβάνγκερ – 319,822
Τρόντχαϊμ – 183,378
Ντράμεν – 117,510
Στοκχόλμη – 2,269,060
Γκέτεμποργκ – 1,015,974
Μάλμε – 707,120
Χέλσινγκμποργκ – 272,873
Ουψάλα – 253,704
Μορφή κυβέρνησηςΕνιαία Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία[11]Ενιαία Προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία[12]Ενιαία Προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία[13]Ενιαία Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία[14]Ενιαία Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία[15]
Σημερινοί αρχηγοί του κράτους και της κυβέρνησηςΜαργαρίτα Β΄[11] (Βασίλισσα)
Μέττε Φρεντέρικσεν[11] (Πρωθυπουργός)
Σάουλι Νιινίστο[12] (Πρόεδρος)
Σάνα Μαρίν[20] (Πρωθυπουργός)
Γκούντνι Θ. Γιοχάνεσον[13] (Πρόεδρος)
Κατρίν Γιακομπσντότιρ[13] (Πρωθυπουργός)
Χάραλντ Ε΄[14] (Βασιλιάς)
Έρνα Σόλμπεργκ[14] (Πρωθυπουργός)
Κάρολος ΙΣΤ΄ Γουσταύος[15] (Βασιλιάς)
Stefan Löfven[15] (Πρωθυπουργός)
Επίσημες γλώσσεςΔανική[11]Φινλανδική[12] και Σουηδική[12]Ισλανδική[13]Νορβηγική γλώσσα[14] και ΣάμιΣουηδική[15]
Επίσημες ή αναγνωρισμένες γλώσσες μειονοτήτωνΓερμανική (στη Νότια Γιουτλάνδη)[11]Σάμι, Ρομά, Νοηματική γλώσσα, ΚαρελικήΝοηματική γλώσσαΚβεν, Τάβριγκερ, ΡομάΦινλανδική, Σάμι, Ρομά, Γίντις και Μένκιελι[15]
Κύριες θρησκείες74.8% Λουθηρανοί[11]
5.3% Ισλάμ[11]
19.9% άλλο, απροσδιόριστο ή χωρίς θρησκεία[11]
69.8% Λουθηρανοί[21]
1.1% Ορθόδοξοι[21]
1.7% άλλη θρησκεία[21]
27.4% απροσδιόριστο ή χωρίς θρησκεία[21]
67.2% Λουθηρανοί[22]
11.6% άλλοι Χριστιανοί[22]
3.2% άλλη θρησκεία [22]
18.0% απροσδιόριστο ή χωρίς θρησκεία[22]
70.6% Λουθηρανοί
6.7% άλλοι Χριστιανοί
3.2% Ισλάμ
0.7% άλλη θρησκεία
18.8% απροσδιόριστο ή χωρίς θρησκεία[23][24]
61.8% Λουθηρανοί[15]
8.2% άλλοι[15]
30% χωρίς θρησκεία[15]
ΑΕΠ (ονομαστικό)$306.7 δις[25][26][27][28]$236.8 δις[25][26][27][28]$20.0 δις[25][26][27][28]$370.4 δις[25][26][27][28]$511.3 δις[25][26][27][28]
κατά κεφαλήν ΑΕΠ (ονομαστικό)[29][30][31]$53,744[29][30][31]$43,169[29][30][31]$59,629[29][30][31]$70,392[29][30][31]$51,165[29][30][31]
ΑΕΠ (ΙΑΔ)[32][33][34]$273.8 billion[32][33][34]$231.3 billion[32][33][34]$16.5 billion[32][33][34]$364.4 billion[32][33][34]$498.1 billion[32][33][34]
κατά κεφαλήν ΑΕΠ (ΙΑΔ)$47,985[35][36][37]$42,165[35][36][37]$49,136[35][36][37]$69,249[35][36][37]$49,836[35][36][37]
Ρυθμός ανάπτυξης πραγματικού ΑΕΠ2.1%[38]3.0%[38]3.6%[38]1.8%[38]2.4%[38]
Νομισματική μονάδαΚορόνα Δανίας[11]Ευρώ[12]Κορόνα Ισλανδίας[13]Κορόνα Νορβηγίας[14]Κορόνα Σουηδίας[15]
Αμυντικές δαπάνες1.41% του ΑΕΠ1.47% του ΑΕΠ0.13% του ΑΕΠ1.4% του ΑΕΠ1.18% του ΑΕΠ
Στρατιωτικό προσωπικό72,135[39]365,000[40]130[41]69,700[42]221,163[43]
Εργατικό δυναμικό[44]2,962,3402,677,260197,2002,781,4205,268,520
Σειρά Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης1115617
Σειρά Δείκτη Αντίληψης για τη Διαφθορά131473
Σειρά Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου941312
Σειρά Δείκτη Αποτυχημένων Κρατών175178174177170
Σειρά Οικονομικής Ελευθερίας1226112315
Σειρά Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας101124169
Σειρά Περιβαλλοντικών Επιδόσεων31011145
Σειρά Βέλτιστων Χωρών3427106
Σειρά Παγκόσμιας Ισότητας των Φύλων192134
Σειρά Προστασίας της Μητέρας61423
Σειρά Παγκόσμιας Ευτυχίας31429
Οι αριθμοί αυτού του πίνακα δεν περιλαμβάνουν τη Γροιλανδία, τις Νήσους Φερόες, τα Ώλαντ, το Σβάλμπαρντ, το Γιαν Μάγεν, το Νησί Μπουβέ, το Νησί του Πέτρου Α΄ και τη Γη της Βασίλισσας Μοντ.

Συνδεδεμένα εδάφη

Συνδεδεμένο έδαφοςΓροιλανδία[45]Νήσοι Φερόες[46]ΏλαντΣβάλμπαρντ
Σημαία
Εθνόσημο
Επίσημο τοπικό όνομαKalaallit Nunaat[45]Føroyar
Færøerne[46]
Landskapet ÅlandSvalbard
Πληθυσμός
(εκτίμηση 2016)
56.483[45]49.188[46]29.0132.667
Έκταση (τ.χλμ.)2.166.086 [45]1.393 [46]1.58061.022
Πυκνότητα πληθυσμού (κατ/τ.χλμ.)0,02835,518,360,044
ΠρωτεύουσαΝουούκ[45]Τόρσχαβν[46]ΜάριεχαμνΛόνγκγιαρμπιεν
Μεγαλύτερες αστικές περιοχέςΑστική περιοχή – 16,464
Σίσιμιουτ – 5,598
Ιλούλισσατ – 4,541
Κάκορτοκ – 3,229
Αάσιαατ – 3,142
Τόρσχαβν – 12,648
Κλάκσβικ – 4,681
Χόιβικ – 2,951
Άργκιρ – 1,907
Φούγκλαφιορντουρ – 1,542
Μάριεχαμν – 11,521
Γιόμαλα – 4,646
Φίνστρεμ – 2,529
Λέμλαντ – 1,991
Σάλτβικ – 1,827
Λόνγκγιαρμπιεν – 2,144
Κυρίαρχο κράτος Δανία[45][46] Φινλανδία Νορβηγία
ΚαθεστώςΑυτόνομη χώραΑυτόνομη περιοχήΜη ενσωματωμένη περιοχή
Μορφή κυβέρνησηςΕνιαία Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία[45]Ενιαία Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία[46]Ενιαία Προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατίαΕνιαία Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία[14]
Σημερινοί αρχηγοί του κράτους και της κυβέρνησηςΜαργαρίτα Β΄[11] (Βασίλισσα)

Κιμ Κίλσεν[45] (Πρωθυπουργός)
Μαργαρίτα Β΄ (Βασίλισσα)
Άξελ Β. Γιοχάνεσεν (Πρωθυπουργός)
Σάουλι Νιινίστο (Πρόεδρος)
Κατρίν Σιόγκρεν (Πρωθυπουργός)
Κάρολος ΙΣΤ΄ Γουσταύος[15] (Βασιλιάς)
Έρνα Σόλμπεργκ[15] (Πρωθυπουργός)
Ευρωπαϊκή ΈνωσηΟχι, Ειδικό καθεστώςΟχιΝαιNΟχι
Ευρωπαϊκός Οικονομικός ΧώροςΟχιΟχιΝαιΟχι
Συμβούλιο Βόρειων ΧωρώνΣυνδεδεμένο μέλοςΣυνδεδεμένο μέλοςΣυνδεδεμένο μέλοςΟχι ιδιαίτερη εκπροσώπηση
Κύριες γλώσσεςΓροιλανδική γλώσσα,[45] Δανική[45]Φεροϊκή,[46] Δανική[46]ΣουηδικήΝορβηγική γλώσσα[14]
Κύριες θρησκείες96.08% Λουθηρανοί
0.79% θρησκεία των Ινουίτ
2.48% άθεοι+αγνωστικιστές
89.3% Λουθηρανοί
6% απροσδιόριστη
3.8% καμία[46]
74.5% Λουθηρανοί
1.2% Αλλη θρησκεία
24.3% Χωρίς θρησκεία[47]
ΑΕΠ (ονομαστικό)$2.22 δις[25][26][27][28]$2.77 δις[25][26][27][28]
κατά κεφαλήν ΑΕΠ (ονομαστικό)$43,365[29][30][31]$50,300[29][30][31]
ΑΕΠ (ΙΑΔ)$2.173 δις[32][33][34]$1.471 δις[32][33][34]$1.563 δις
κατά κεφαλήν ΑΕΠ (ΙΑΔ)$37,900[35][36][37]$36,600[35][36][37]$55,829
Ρυθμός ανάπτυξης πραγματικού ΑΕΠ0.90 %[38][48]2.90 %[38][48]
Κορόνα Δανίας[45]Κορόνα Φερόε[46]ΕυρώΚορόνα Νορβηγίας[14]

Ιστορία

Χρονολόγιο

ΑιώναςΒόρειες πολιτικές οντότητες
ΔανοίΓροιλανδοίΦεροέζοιΙσλανδοίΝορβηγοίΣουηδοίΦινλανδοί
8οςΠροϊστορικοί Δανοί
(Ανατολικοί-Σκανδιναβοί)
Προϊστορικοί Γροιλανδοί
(Παλαιοεσκιμώοι
και Δυτικοί-Σκανδιναβοί)
Προϊστορικοί Φεροέζοι
(Δυτικοί-Σκανδιναβοί)
Προϊστορικοί Ισλανδοί
(Δυτικοί-Σκανδιναβοί)
Προϊστορικοί Νορβηγοί
(Δυτικοί-Σκανδιναβοί)
Προϊστορικοί Σουηδοί
(Ανατολικοί-Σκανδιναβοί)
Προϊστορικοί Φινλανδοί
( Φινλανδοί)
9οςΚληρονομκό Βασίλειο της Νορβηγίας]]
10οςΔανίαΙσλανδική Κοινοπολιτεία
11ος
12οςΣουηδία
13ος
14ος
15οςΈνωση του Κάλμαρ
16οςΔανία–ΝορβηγίαΣουηδία
17ος
18ος
19οςΔανίαΕνωμένα Βασίλεια Σουηδίας και ΝορβηγίαςΜεγάλο Δουκάτο της Φινλανδίας]]
20όςΔανίαΓροιλανδίαΝήσοι ΦερόεςΙσλανδίαΝορβηγίαΣουηδίαΦινλανδία
21ος

Τα κυρτά γράμματα σημαίνουν εξαρτώμενο έδαφος.

Αρχαία ιστορία και Μεσαίωνας

Προτομή της Βασίλισσας Μαργαρίτης, ιδρύτριας της Ένωσης του Κάλμαρ
Η Ένωση του Κάλμαρ, περί το 1400

Λίγες μαρτυρίες απομένουν στις Βόρειες χώρες από την Εποχή του Λίθου, του Χαλκού ή του Σιδήρου, με εξαίρεση ένα περιορισμένο αριθμό εργαλείων που από πέτρα, χαλκό και σίδηρο, μερικά κοσμήματα και ταφικούς τύμβους από πέτρες. Ωστόσο σημαντική είναι μια εκτεταμένη και πλούσια συλλογή από σχέδια σε πέτρα, γνωστά ως πετρογλυφικά.

Οι Βόρειες χώρες ήρθαν για πρώτη φορά σε πιο μόνιμη επαφή με την υπόλοιπη Ευρώπη κατά την εποχή των Βίκινγκ. Η νότια Φινλανδία και τα βόρεια τμήματα της Σουηδίας και της Νορβηγίας ήταν περιοχές όπου οι Βίκινγκ συνήθως μόνο εμπορεύονταν και έκαναν επιδρομές, ενώ οι μόνιμοι οικισμοί τους βρίσκονταν στη νότια Νορβηγία και τη Σουηδία, τη Δανία και τις Φερόες, καθώς και τμήματα της Ισλανδίας, της Γροιλανδίας και της Εσθονίας. Η χριστιανική Ευρώπη αντέδρασε στις επιδρομές και τις κατακτήσεις των Βίκινγκ με έντονο ιεραποστολικό έργο. Οι ιεραπόστολοι ήθελαν τα νέα εδάφη να κυβερνούνται από Χριστιανούς βασιλιάδες, που θα βοηθούσαν στην ενίσχυση της εκκλησίας. Μετά τον προσηλυτισμό στο Χριστιανισμό τον 11ο αιώνα, στην περιοχή εμφανίστηκαν τρία βόρεια βασίλεια: η Δανία, η Νορβηγία και η Σουηδία. Η Ισλανδία έγινε πρώτα μια κοινοπολιτεία προτού τεθεί υπό νορβηγική κυριαρχία στις αρχές του 13ου αιώνα. Υπήρχαν αρκετές κοσμικές δυνάμεις που επεδίωκαν να θέσουν τη Φινλανδία υπό την κυριαρχία τους, αλλά μέσω της Δεύτερης και της Τρίτης Σουηδικής Σταυροφορίας στο δεύτερο μισό του 13ου και μέσω του εποικισμού ορισμένων παρακτίων περιοχών της Φινλανδίας με Σουηδούς Χριστιανούς, σταδιακά εγκαταστάθηκε στην περιοχή η σουηδική κυριαρχία [49][50].

Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα το αυξημένο εμπόριο είχε ως συνέπεια οι Βόρειες χώρες να ενσωματωθούν όλο και περισσότερο στην Ευρώπη και η κοινωνία τους έγινε πιο ηπειρωτική. Οι μοναρχίες ενίσχυσαν τις θέσεις τους τον 12ο και 13ο αιώνα με την επιβολή φόρων στους αγρότες και εμφανίστηκε επίσης μια τάξη ευγενών. Κατά τον ύστερο Μεσαίωνα, ολόκληρη η περιοχή ενώθηκε πολιτικά στη χαλαρή Ένωση του Κάλμαρ. Τα ποικίλα συμφέροντα και ιδιαίτερα η δυσαρέσκεια της Σουηδίας για την κυριαρχία της Δανίας προκάλεσε μια σύγκρουση που υπονόμευσε την ένωση από τη δεκαετία του 1430 μέχρι και την τελική διάλυσή της το 1523. Μετά τη διάλυση η Δανία και η Νορβηγία, συμπεριλαμβανομένης της Ισλανδίας, σχημάτισαν μια προσωπική ένωση των δύο βασιλείων που ονομαζόταν Δανία–Νορβηγία ενώ στη Σουηδία και τη Φινλανδία ξεκινούσε η επιτυχημένη περίοδος των Βασιλιάδων Βάσα. Η Λουθηρανική Μεταρρύθμιση διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην εγκαθίδρυση των πρώιμων σύγχρονων κρατών στη Δανία-Νορβηγία και τη Σουηδία.

Πρώιμη νεότερη περίοδος και εκβιομηχάνιση

Η Σουηδία βγήκε νικήτρια από τον Τριακονταετή Πόλεμο, ενώ η Δανία ηττημένη. Η Σουηδία διείδε μια ευκαιρία αλλαγής της ισορροπίας δυνάμεων στην περιοχή. Η Δανία-Νορβηγία είχε μια περιοχή γύρω από τη Σουηδία, που την απειλούσε, και οι Δασμοί του Ερεσουντ (του στενού μεταξύ Δανίας και Σουηδίας) αποτελούσε συνεχή ενόχληση για τους Σουηδούς. Το 1643 το Σουηδικό Βασιλικό Συμβούλιο αποφάνθηκε ότι υπήρχαν σοβαρές πιθανότητες για εδαφικά κέρδη της Σουηδίας σε ενδεχόμενο πόλεμο κατά της Δανίας-Νορβηγία. Λίγο αργότερα όντως η Σουηδία εισέβαλε στη Δανία-Νορβηγία.

Η Δανία ήταν ανεπαρκώς προετοιμασμένη για τον πόλεμο και η Νορβηγία απρόθυμη να επιτεθεί στη Σουηδία, γεγονός που έφερε τους Σουηδούς σε πλεονεκτική θέση.

Ο πόλεμος τελείωσε όπως προβλεπόταν με τη νίκη της Σουηδίας και με τη συνθήκη του Μπρέμσεμπρο το 1645 η Δανία-Νορβηγία υποχρεώθηκε να παραχωρήσει ορισμένα από τα εδάφη τους, συμπεριλαμβανομένων των νορβηγικών εδαφών Γέμτλαντ, Χέργενταλεν και Ιντρε και Σέρνα, καθώς και των δανικών νησιών της Βαλτικής Θάλασσας Γκότλαντ και Εσελ. Ο Τριακονταετής Πόλεμος ήταν η αρχή της ανόδου της Σουηδίας ως μεγάλης δύναμης και η αρχή της παρακμής για τους Δανούς.

Σε κάποιο βαθμό το 16ο αιώνα και σίγουρα το 17ο η Σκανδιναβία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ευρωπαϊκή πολιτική στο υψηλότερο επίπεδο. Ο αγώνας για κυριαρχία στη Βαλτική Θάλασσα και στις εμπορικές ευκαιρίες που πρόσφερε μαινόταν μεταξύ Δανίας-Νορβηγίας και Σουηδίας, γεγονός που άρχισε να επηρεάζει τα γειτονικά κράτη. Η Σουηδία επικράτησε μακροπρόθεσμα και έγινε μεγάλη ευρωπαϊκή δύναμη καθώς επεκτάθηκε σε παράκτιες περιοχές στη σημερινές Ρωσία, Εσθονία και Λετονία και μετά τον Τριακονταετή Πόλεμο και στην Πομερανία και σε άλλες περιοχές της Βόρειας Γερμανίας. Η Σουηδία απέσπασε επίσης τεράστιες περιοχές από τη Δανία-Νορβηγία κατά τους Βόρειους Πολέμους στα μέσα του 17ου αιώνα. Η Σουηδία είχε επίσης πολλές συγκρούσεις με τη Ρωσία για τη Φινλανδία και άλλες ανατολικές περιοχές της χώρας και μετά το Μεγάλο Βόρειο Πόλεμο (1700-1721) έχασε τα περισσότερα από τα εδάφη της πέρα από τα παλαιά σύνορά της με τη Ρωσία, που στη συνέχεια έγινε η νέα μεγάλη δύναμη στη Βόρεια Ευρώπη.

Μετά τους Ναπολεόντειους πολέμους (1803-1815) ο πολιτικός χάρτης των Βόρειων χωρών άλλαξε ξανά. Το 1809 η Ρωσική Αυτοκρατορία απέσπασε τη Φινλανδία από τη Σουηδία κατά το Φινλανδικό Πόλεμο, μετά τον οποίο η Φινλανδία έγινε το αυτόνομο Μεγάλο Δουκάτο της Φινλανδίας. Με τη σειρά της η Σουηδία απέσπασε τη Νορβηγία από τη Δανία το 1814 κατά το Σουηδονορβηγικό Πόλεμο, εγκαινιάζοντας μια Ένωση μεταξύ Σουηδίας και Νορβηγίας. Η Ισλανδία, οι Νήσοι Φερόες και η Γροιλανδία, που είχαν επαναποικιστεί το 18ο αιώνα, παρέμειναν τη Δανία. Η αύξηση του πληθυσμού και η εκβιομηχάνιση επέφεραν αλλαγές στις Βόρειες χώρες κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα και οι νέες κοινωνικές τάξεις οδήγησαν τα πολιτικά τους συστήματα προς τη δημοκρατία. Η διεθνής πολιτική και ο εθνικισμός δημιούργησαν επίσης τις προϋποθέσεις για την μετέπειτα ανεξαρτησία της Νορβηγίας το 1905, της Φινλανδία το 1917 και της Ισλανδίας το 1944.

20ός αιώνας ως σήμερα

Οι πρωθυπουργοί των Βόρειων χωρών κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου τους το 2014 στη Στοκχόλμη

Κατά τη διάρκεια των δύο Παγκόσμιων Πολέμων και του Ψυχρού Πολέμου οι πέντε μικρές Βόρειες Χώρες υποχρεώθηκαν σε δύσκολες ασκήσεις ισορρόπησης, αλλά διατήρησαν την ανεξαρτησία τους και ανέπτυξαν ειρηνικές δημοκρατίες. Παρέμειναν ουδέτερες κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά και κατά το Β΄ δεν μπορούσαν πλέον να μείνουν έξω από την παγκόσμια πολιτική. Η Σοβιετική Ένωση επιτέθηκε το 1939 στη Φινλανδία, που παραχώρησε εδάφη μετά το Χειμερινό Πόλεμο. Το 1941 η Φινλανδία εξαπέλυσε ένα πλήγμα αντιποίνων σε συνδυασμό με τη Γερμανική επίθεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης. Ωστόσο έχασε περισσότερα εδάφη και για πολλά χρόνια η φινλανδική εξωτερική πολιτική βασίστηκε στον κατευνασμό της Σοβιετικής Ένωσης, παρόλο που η Φινλανδία μπόρεσε να διατηρήσει τη δημοκρατική μορφή κυβέρνησης. Η Δανία και η Νορβηγία καταλήφθηκαν από τη Γερμανία το 1940. Οι Σύμμαχοι αντέδρασαν καταλαμβάνοντας την Ισλανδία, τις Νήσους Φερόες και τη Γροιλανδία. Η Σουηδία κατόρθωσε να διατηρήσει επίσημα την ουδετερότητά της στη σύγκρουση μεταξύ Αξονα-Συμμάχων και να αποφύγει τις άμεσες εχθροπραξίες, αλλά στην πράξη προσαρμόστηκε στις επιθυμίες των κυρίαρχων δυνάμεων - πρώτα της Γερμανία, αργότερα των Συμμάχων. Ωστόσο, κατά το Χειμερινό Πόλεμο μεταξύ της Φινλανδίας και της Ρωσίας το 1939-1940, η Σουηδία υποστήριξε τη Φινλανδία και δήλωσε ότι είναι "μη μάχιμη" μάλλον παρά ουδέτερη.

Σε σύγκριση με μεγάλα τμήματα της Ευρώπης οι Βόρειες Χώρες επλήγησαν πολύ λιγότερο κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, γεγονός που εξηγεί εν μέρει την ισχυρή τους μεταπολεμική οικονομική ανάπτυξη. Το εργατικό κίνημα - τόσο συνδικάτα όσο και πολιτικά κόμματα - ήταν μια σημαντική πολιτική παρουσία σε όλες τις χώρες αυτές τον 20ό αιώνα. Τα μεγάλα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα κατέστησαν κυρίαρχα και μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο οι Βόρειες Χώρες άρχισαν να λειτουργούν ως πρότυπο για το κράτος πρόνοιας. Από οικονομική άποψη οι πέντε αυτές χώρες εξαρτώνται έντονα από το εξωτερικό εμπόριο και έτσι τοποθετήθηκαν στις μεγάλες εμπορικές ενώσεις. Η Δανία ήταν η πρώτη που προσχώρησε στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) το 1972 και, μετά τη μετατροπή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) το 1993, η Φινλανδία και η Σουηδία προσχώρησαν επίσης το 1995. Η Νορβηγία και η Ισλανδία παρέμειναν μέλη της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ).

Γεωγραφία

Δορυφορικός χάρτης των Βόρειων χωρών
Η Γέφυρα του Ερεσοντ μεταξύ του Μάλμε στη Σουηδία και της Κοπεγχάγης στη Δανία

Οι Βόρειες Χώρες σε αλφαβητική σειρά - αριθμός κατοίκων (2018), έκταση (τ.χλμ.) και πληθυσμιακή πυκνότητα (κάτοικοι / τ.χλμ.).

ΧώραΚάτοικοιΈκτασηΠυκνότητα Πληθυσμού
Δανία5.806.01442.933135
Νήσοι Φερόες50.3221.39336
Φινλανδία5.520.535338.42416
Ισλανδία355.620102.775312
Νορβηγία5.323.933385.20316
Σουηδία10.215.250450.29523
Σύνολο27.271.6471.321.02321
Πηγή:[51]

Η Δανία είναι μακράν η πιο πυκνοκατοικημένη χώρα, ενώ η Σουηδία, η Νορβηγία και η Φινλανδία είναι χαμηλής πληθυσμιακής πυκνότητας και παρόμοιες μεταξύ τους ως προς αυτό. Η Ισλανδία έχει τόσο το χαμηλότερο πληθυσμό όσο και τη χαμηλότερη πληθυσμιακή πυκνότητα. Ωστόσο μεγάλες περιοχές στη Φινλανδία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία, όπως και το μεγαλύτερο μέρος της Ισλανδίας, είναι ακατοίκητες, ενώ δεν υπάρχουν τέτοιες αντίστοιχες περιοχές στη Δανία. Η Δανία έχει πληθυσμιακή πυκνότητα γύρω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, υψηλότερη από την Ελλάδα, τη Γαλλία και την Πολωνία, αλλά χαμηλότερη σε σύγκριση με το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιταλία ή τη Γερμανία.

Ξηρά και υδάτινη έκταση

Κατανομή της συνολικής έκτασης στις Βόρειες χώρες το 2012

Αυτός ο κατάλογος περιλαμβάνει εξαρτώμενα εδάφη εντός των κυρίαρχων κρατών τους (συμπεριλαμβανομένων των ακατοίκητων περιοχών), αλλά δεν περιλαμβάνει τις αξιώσεις για την Ανταρκτική. ΑΟΖ - ΣΕΕ είναι η αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) συν τη συνολική εσωτερική έκταση (ΣΕΕ), που περιλαμβάνει την ξηρά και τα εσωτερικά ύδατα.

ΣειράΧώραΈκτασηΑΟΖΥφαλοκρηπίδαΑΟΖ+ΣΕΕ
1Σουηδία447.420160.885154.604602.255
2Noρβηγία385.2032.385.178434.0202.770.404
3Φινλανδία338.53487.17185.109425.590
4Ισλανδία103.440751.345108.015854.345
5Δανία (περιλαμβανομένης της Γροιλανδίας)2.210.5792.551.238495.6574.761.811
Σύνολο (εκτός της Γροιλανδίας)1.318.1583.751.563-5.064.065
Σύνολο3.484.2445.935.8171.277.4059.414.405

Δανία

Οι αποκλειστικές οικονομικές ζώνες (ΑΟΖ) τα χωρικά ύδατα (ΧΥ) του Βασιλείου της Δανίας

Το Βασίλειο της Δανίας περιλαμβάνει τη συστατική χώρα (selvstyre) της Γροιλανδίας και τη συστατική χώρα (hjemmestyre) των Νήσων Φερόες.

ΠεριοχήΑΟZ & ΧΥ
Έκταση (τ.χλμ.)[52]
Έκταση ξηράςΣύνολο
Δανία105.98942.506149.083
Νήσοι Φερόες260.9951.399262.394
Γροιλανδία2.184.2542.166.0864.350.340
Σύνολο2.551.2382.210.5794.761.817

Οι Βόρειες χώρες έχουν συνολική έκταση περίπου 3,5 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων και η γεωγραφία τους είναι εξαιρετικά ποικίλη. Η περιοχή είναι τόσο μεγάλη που καλύπτει πέντε ζώνες ώρας. Στα ανατολικά η περιοχή συνορεύει με τη Ρωσία και στα δυτικά οι ακτές του Καναδά φαίνονται από τη Γροιλανδία μια αίθρια μέρα. Ακόμη και χωρίς τη Γροιλανδίας και τα νορβηγικών νησιά Σβάλμπαρντ και Γιαν Μάγεν το υπόλοιπο τμήμα των Βόρειων χωρών καλύπτει περίπου 1,3 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα. Πρόκειται για την ίδια έκταση με τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ιταλία μαζί. Στο νότο γειτονικές χώρες είναι οι Βαλτικές, η Πολωνία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ στα βόρεια βρίσκεται ο Αρκτικός Ωκεανός[53].

Στα αξιοσημείωτα φυσικά χαρακτηριστικά των Βόρειων χωρών περιλαμβάνονται τα νορβηγικά φιόρδ, η θάλασσα του Αρχιπελάγους μεταξύ Φινλανδίας και Σουηδίας, η εκτεταμένη ηφαιστειακή και γεωθερμική δραστηριότητα της Ισλανδίας και η Γροιλανδία, που είναι το μεγαλύτερο νησί στον κόσμο. Το νοτιότερο σημείο των Βόρειων χωρών είναι το Γκέντσερ, στο νησί Φέλστερ της Δανίας. Το βορειότερο σημείο είναι το νησί Καφέκλουμπεν στη Γροιλανδία, που είναι επίσης το βορειότερο σημείο ξηράς στη Γη. Οι μεγαλύτερες πόλεις και πρωτεύουσες των Βόρειων χωρών βρίσκονται στα νότια τμήματα της περιοχής, με εξαίρεση του Ρέικιαβικ, πρωτεύουσας της Ισλανδίας. Το Ελσίνκι, το Όσλο και η Στοκχόλμη είναι όλες στο ίδιο σχεδόν γεωγραφικό πλάτος με το νοτιότερο σημείο της Γροιλανδίας, το νησί Εγκερ (Ιτιλεκ): περίπου 60 ° Β.

Τοπογραφία

Ολη η Δανία και το μεγαλύτερο μέρος της Φινλανδίας βρίσκονται κάτω από το υψόμετρο των 200 μ. Η τοπογραφία και των δύο χωρών είναι σχετικά επίπεδη. Στη Δανία οι μορένες και οι παγετωγενείς κοιλάδες προσθέτουν κάποιο ανάγλυφο στο τοπίο, ενώ στη Φινλανδία το περιβάλλον των λιμνών Πιέλινεν και Πάιγιανε εμφανίζει κάποιο μέτριο ανάγλυφο. Η περιοχή της Φινλανδίας ακριβώς βορειοανατολικά του Βοθνικού κόλπου ξεχωρίζει ως η μεγαλύτερη πεδιάδα στις Βόρειες χώρες.[53] Τα Σκανδιναβικά Ορη κυριαρχούν στο τοπίο της Νορβηγίας. Το νότιο τμήμα τους είναι ευρύτερο από το βόρειο και περιέχει υψηλότερες κορυφές. Το νότιο τμήμα περιλαμβάνει επίσης μια σειρά από οροπέδια και ελαφρώς κυματιστές πεδιάδες. Τα δυτικά τμήματα των βουνών κόβονται από φιόρδ που δημιουργούν ένα θεαματικό τοπίο. Το τοπίο της Σουηδίας μπορεί να περιγραφεί ως μίγμα εκείνων της Νορβηγίας, της Φινλανδίας και της Δανίας. Εκτός από τις Υψηλές Ακτές οι παράκτιες περιοχές της Σουηδίας σχηματίζουν πεδινές εκτάσεις. Η Σουηδία έχει τρεις ορεινές περιοχές, τα Νότια Σουηδικά Υψίπεδα, τα Σκανδιναβικά Όρη και το Nόρλαντ, που είναι η ανατολική συνέχεια των Σκανδιναβικών Ορέων.[53] Το Νότιο Σουηδικό Υψίπεδο και το Nόρλαντ χωρίζονται από την Κεντρική Σουηδική πεδιάδα. Η τοπογραφία της Ισλανδίας ξεχωρίζει μεταξύ των σκανδιναβικών χωρών ως ένας σφαιρικός ορεινός όγκος[53].

Κλίμα

Μέσες θερμοκρασίες στις πρωτεύουσες των Βόρειων χωρών το 2012

Παρά τη βόρεια τοποθεσία τους οι Βόρειες χώρες έχουν γενικά ένα ήπιο κλίμα σε σύγκριση με άλλες χώρες του κόσμου που έχουν ίδια γεωγραφικά πλάτη. Το κλίμα τους επηρεάζεται κυρίως από τη βόρεια τοποθεσία τους, αλλά μετριάζεται από τη γειτνίαση με τον ωκεανό και το Ρεύμα του Κόλπου, το οποίο φέρνει ζεστά ωκεάνια ρεύματα από την άκρη της Φλόριντα. Ακόμη και στα βόρεια οι χειμώνες μπορεί να είναι ήπια, αν και βόρεια του Πολικού Κύκλου η κλιματική ζώνη είναι Αρκτική με δρυμείς χειμώνες και σύντομα καλοκαίρια. Η θάλασσα επηρεάζει έντονα τον καιρό στις δυτικές παράκτιες ζώνες της Ισλανδίας, της Νορβηγίας, της Δανίας και της Σουηδίας. Η βροχόπτωση είναι υψηλή και η χιονοκάλυψη το χειμώνα είναι σπάνια. Τα καλοκαίρια είναι γενικά δροσερά.

Όσο απομακρυνόμαστε από τον Ατλαντικό Ωκεανό και το Ρεύμα του Κόλπου τόσο πιο έντονο είναι το κρύο το χειμώνα. Η Φινλανδία, το μεγαλύτερο μέρος της Σουηδίας και το νοτιοανατολικό τμήμα της Νορβηγίας επηρεάζονται από την απέραντη ήπειρο προς τα ανατολικά, που έχει ως αποτέλεσμα θερμό και μακρύ καλοκαίρι και αίθριους και κρύους χειμώνες, συχνά με χιόνι. Για παράδειγμα, το Μπέργκεν στη δυτική ακτή της Νορβηγίας έχει κανονικά θερμοκρασία άνω του μηδενός το Φεβρουάριο, ενώ το Ελσίνκι στη Φινλανδία κανονικά έχει θερμοκρασία 7-8 °C κάτω από το μηδέν κατά τον ίδιο μήνα.[54]

Οι κλιματικές συνθήκες και η ποιότητα του εδάφους έχουν καθορίσει το πώς χρησιμοποιείται η γη στις Βόρειες χώρες. Στην πυκνοκατοικημένη ηπειρωτική Δανία δεν έχει απομείνει σχεδόν καθόλου άγρια φύση. Τα περισσότερα από τα σπάνια δάση είναι φυτείες και σχεδόν το 60% της συνολικής έκτασης της Δανίας καλλιεργείται ή χαρακτηρισμένο ως κήποι ή πάρκα. Από την άλλη πλευρά στις άλλες Βόρειες χώρες έχει απομείνει πολλή άγρια φύση. Σε αυτές μόνο 0 ως 9% του εδάφους καλλιεργείται. Περίπου το 17% της χερσαίας έκτασης της Ισλανδίας χρησιμοποιείται για μόνιμα λιβάδια και βοσκότοπους και τόσο η Φινλανδία, όσο και η Σουηδία έχουν μεγάλες δασικές εκτάσεις[55].

Πολιτική

Συμβούλιο και Συμβούλιο Υπουργών των Βόρειων Χωρών

Το Συμβούλιο των Βόρειων Χωρών σε σύνοδο στο Κοινοβούλιο της Νορβηγίας το 2007

Πολιτικά οι Βόρειες χώρες δεν αποτελούν ξεχωριστή οντότητα, αλλά συνεργάζονται στο Συμβούλιο των Βόρειων Χωρών και στο Συμβούλιο Υπουργών των Βόρειων Χωρών. Το συμβούλιο ιδρύθηκε μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και το πρώτο συγκεκριμένο αποτέλεσμά του ήταν η δημιουργίας μιας Βόρειας Ένωσης Διαβατηρίων το 1952. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μιας κοινής αγοράς εργασίας και ελεύθερη κυκλοφορία πέρα ​​από τα σύνορα χωρίς διαβατήρια για τους πολίτες των χωρών. Το 1971 συστάθηκε το Συμβούλιο Υπουργών των Βόρειων Χωρών, ένα διακυβερνητικό φόρουμ, για να συμπληρώσει το Συμβούλιο. Τα δύο συμβούλια έχουν την έδρα τους στην Κοπεγχάγη και διάφορες εγκαταστάσεις σε κάθε ξεχωριστή χώρα, καθώς και πολλά γραφεία σε γειτονικές χώρες. Τα κεντρικά γραφεία βρίσκονται στο Ved Stranden Νο. 18, κοντά στο Slotsholmen.

Το Συμβούλιο των Βόρειων Χωρών απαρτίζεται από 87 αντιπροσώπους, εκλεγμένους από τα κοινοβούλια των μελών του και αντικατοπτρίζοντας τη σχετική εκπροσώπηση των πολιτικών κομμάτων στα εν λόγω κοινοβούλια. Η κύρια σύνοδός της πραγματοποιείται το φθινόπωρο, ενώ την άνοιξη διοργανώνεται η λεγόμενη "θεματική συνεδρίαση". Κάθε μία από τις εθνικές αντιπροσωπείες έχει τη δική της γραμματεία στο εθνικό κοινοβούλιο. Τα αυτόνομα εδάφη - η Γροιλανδία, οι Νήσοι Φερόες και το Ωλαντ - έχουν επίσης γραμματείες Βόρειων Χωρών[58]. Το Συμβούλιο δεν έχει καμία επίσημη εξουσία από μόνη της, αλλά κάθε κυβέρνηση πρέπει να εφαρμόζει τις αποφάσεις μέσω της νομοθετικής συνέλευσης της χώρας. Δεδομένου ότι η Δανία, η Ισλανδία και η Νορβηγία είναι μέλη του ΝΑΤΟ και η Φινλανδία και η Σουηδία είναι ουδέτερες το Συμβούλιο δεν έχει συμμετάσχει σε καμία στρατιωτική συνεργασία. Ωστόσο η συνεργασία των Βόρειων Χωρών στην εξωτερική και αμυντική πολιτική έχει γίνει στενότερη και τα τελευταία χρόνια έχει διευρύνει το πεδίο εφαρμογής της.[56][57]

Το Συμβούλιο Υπουργών των Βόρειων Χωρών είναι αρμόδιο για τη διακυβερνητική συνεργασία. Οι πρωθυπουργοί έχουν την τελική ευθύνη, αλλά αυτό συνήθως μεταβιβάζεται στον Υπουργό για τη Βόρεια Συνεργασία και στη Βόρεια Επιτροπή Συνεργασίας, που συντονίζει την καθημερινή εργασία. Τα αυτόνομα εδάφη έχουν την ίδια εκπροσώπηση ως κράτη.[58]

Το Βόρειο πρότυπο

Οι Βόρειες χώρες μοιράζονται ένα οικονομικό και κοινωνικό πρότυπο, που περιλαμβάνει το συνδυασμό οικονομίας της αγοράς με κράτος πρόνοιας χρηματοδοτούμενο από υψηλούς φόρους. Τα κράτη πρόνοιας αναπτύχθηκαν σε μεγάλο βαθμό από ισχυρά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα και στη Φινλανδία με συνεργασία με τον Αγροτικό Σύνδεσμο. Μολονότι οι ιδιαιτερότητες διαφέρουν μεταξύ των χωρών και υπάρχουν συνεχιζόμενες πολιτικές αντιπαραθέσεις, υπάρχει ισχυρή συναίνεση όσον αφορά τη διατήρηση των γενικών αρχών.

Κεντρικό θέμα στο Βόρειο πρότυπο είναι το «καθολικό» κράτος πρόνοιας που στοχεύει ειδικά στην ενίσχυση της ατομικής αυτονομίας, στην προώθηση της κοινωνικής κινητικότητας και στη διασφάλιση της γενικής παροχής βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και στη σταθεροποίηση της οικονομίας. Σε αυτό το πρότυπο η ευημερία δεν είναι απλώς βοήθεια σε όσους τη χρειάζονται, αλλά κεντρικό κομμάτι της ζωής όλων: η εκπαίδευση είναι δωρεάν, η υγειονομική περίθαλψη έχει μηδενικό ή συμβολικό αντίτιμο στις περισσότερες περιπτώσεις, τα περισσότερα παιδιά πηγαίνουν σε ολοήμερους δημοτικούς σταθμούς κλπ.

Το Βόρειο πρότυπο διακρίνεται από άλλους τύπους κρατών πρόνοιας από την έμφαση στη μεγιστοποίηση της συμμετοχής του εργατικού δυναμικού, την προώθηση της ισότητας των φύλων, τα ισότιμα ​​και εκτεταμένα επίπεδα παροχών, το μεγάλο μέγεθος της αναδιανομής του εισοδήματος και τη φιλελεύθερη χρήση της επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής. Τα συνδικάτα είναι ισχυρά.

Το πρότυπο υπήρξε επιτυχές: οι χώρες είναι από τις πλουσιότερες παγκοσμίως και υπάρχουν ελάχιστες κοινωνικές αναταραχές. Το 2015 η Save the Children κατέταξε [59] τις Βόρειες χώρες στη σειρά 1-5 των χωρών όπου οι μητέρες και τα παιδιά ζουν καλύτερα (μεταξύ 179 χωρών που μελετήθηκαν).

Εκλογές

Η Βιγκντίς Φινμπογκαντότιρ υπηρέτησε ως η τέταρτη Πρόεδρος της Ισλανδίας από το 1980 ως το 1996 και ήταν η πρώτη δημοκρατικά εκλεγμένη γυναίκα αρχηγός κράτους

Τα κοινοβούλια των Βόρειων χωρών βασίζονται στο μονοθάλαμο σύστημα. Το Νορβηγικό κοινοβούλιο, το Στόρτινγκ, ουσιαστικά λειτούργησε ως δύο ξεχωριστά τμήματα ως το 2009, όταν ασχολείτο με ορισμένα θέματα. Το Ισλανδικό Αλθίνγκι, που ιδρύθηκε το 930 μ.Χ., θεωρείται το παλαιότερο σε λειτουργία κοινοβούλιο στον κόσμο. Στη Δανία, την Ισλανδία και τη Σουηδία διεξάγονται τουλάχιστον μία φορά κάθε τέσσερα χρόνια. Η Φινλανδία, το Ωλαντ και η Νορβηγία έχουν καθορισμένες τετραετείς εκλογικές περιόδους. Οι εκλογές στις Νήσους Φερόες και τη Γροιλανδία ακολουθούν το Δανικό εκλογικό σύστημα. Το Δανικό Φόλκετινγκ έχει 179 έδρες, συμπεριλαμβανομένων δύο για τις Νήσους Φερόες και τη Γροιλανδία. Το Φινλανδικό Εντούσκουντα έχει 200 ​​έδρες, συμπεριλαμβανομένης μίας για το Ωλαντ. Το Ισλανδικό Αλθίνγκι έχει 63 έδρες, το Νορβηγικό Στόρτινγκ 169 και το Σουηδικό Ρίκσνταγκ 349 έδρες. Το Λέγκτινγκ των Φερόες έχει 32 έδρες, 31 το Ινατσίσαρτουτ της Γροιλανδίας και 30 το Λάγκτινγκετ του Ωλαντ.[60]

Οι πολίτες των Βόρειων χωρών- και στις τρεις χώρες-μέλη της ΕΕ και πολίτες της ΕΕ - που ζουν σε άλλη από αυτές έχουν κανονικά δικαίωμα ψήφου στις τοπικές αυτοδιοικητικές εκλογές μετά από τρεις μήνες διαμονής, ενώ άλλοι αλλοδαποί πολίτες πρέπει να έχουν διαμείνει εκεί για τρία ως τέσσερα χρόνια για να έχουν δικαίωμα ψήφου. Στη Δανία και στις Νήσους Φερόες το ποσοστό συμμετοχής στις εκλογές πλησιάζει το 90%, αλλά μόνο το 67% στην περιοχή Ωλαντ και τη Φινλανδία. Στα εθνικά κοινοβούλια εκλέγονται περισσότεροι άνδρες από γυναίκες. Η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ των δύο φύλων παρατηρείται στις Νήσους Φερόες και στο Ωλαντ, ενώ στη Σουηδία οι άνδρες και οι γυναίκες έχουν σχεδόν ίση εκπροσώπηση[61].

Ένωση Διαβατηρίων των Βόρειων χωρών

Η Ένωση Διαβατηρίων των Βόρειων χωρών, που δημιουργήθηκε το 1954 και εφαρμόστηκε την 1η Μαΐου 1958, επιτρέπει στους πολίτες της Δανίας (Νήσοι Φερόες περιλαμβάνονται από την 1η Ιανουαρίου 1966, Γροιλανδία δεν περιλαμβάνεται), της Σουηδίας, της Νορβηγίας (το Σβάλμπαρντ, το Νησί Μπουβέ και η Γη της Βασίλισσας Μοντ δεν περιλαμβάνονται), τη Φινλανδία και την Ισλανδία (από τις 24 Σεπτεμβρίου 1965) να διέρχονται τις εγκεκριμένες συνοριακές περιοχές χωρίς διαβατήριο. Άλλοι πολίτες μπορούν επίσης να ταξιδεύουν μεταξύ των συνόρων των Βόρειων χωρών χωρίς έλεγχο διαβατηρίων, αλλά πρέπει ακόμη να φέρουν κάποιο είδος εγκεκριμένου ταξιδιωτικού εγγράφου ταυτότητας. Από το 2015 λειτουργούν προσωρινοί συνοριακοί έλεγχοι μεταξύ της Δανίας και της Σουηδίας. Αυτοί οι συνοριακοί έλεγχοι δημιουργήθηκαν για να αντιμετωπίσουν το ζήτημα των μεταναστών που έφταναν στη Σουηδία λόγω της τρέχουσας Ευρωπαϊκής μεταναστευτικής κρίσης

Από το 1996 αυτές οι χώρες αποτελούν μέρος της ευρύτερης οδηγίας της ΕΕ για το πεδίο εφαρμογής της Συμφωνίας Σένγκεν, η οποία περιλαμβάνει 30 χώρες στην Ευρώπη. Τα συνοριακά σημεία ελέγχου έχουν αφαιρεθεί εντός της ζώνης Σένγκεν και απαιτείται μόνο εθνική ταυτότητα. Εντός της περιοχής των Βόρειων χωρών κάθε μέσο για την απόδειξη της ταυτότητάς τους, π.χ. άδεια οδήγησης, ισχύει για τους πολίτες τους λόγω της Ένωσης Διαβατηρίων τους.

Από τις 25 Μαρτίου 2001 το κεκτημένο της Σένγκεν έχει εφαρμοστεί πλήρως στις πέντε χώρες της Ένωσης Διαβατηρίων των Βόρειων χωρών (εκτός των Νήσων Φερόες). Υπάρχουν ορισμένες περιοχές της Ένωσης αυτής, που παρέχουν πρόσθετα δικαιώματα στους πολίτες της, που δεν καλύπτονται από τη Σένγκεν, όπως λιγότερη γραφειοκρατία σε περίπτωση μετακίνησης σε διαφορετική χώρα και λιγότερες απαιτήσεις για πολιτογράφηση.

Οι Βόρειες Χώρες στην Ελλάδα

Ισχυρή πολιτισμική παρουσία στην Ελλάδα έχουν τα ινστιτούτα της Δανίας, της Νορβηγίας, της Σουηδίας και της Φινλανδίας. Οι δράσεις των φορέων αυτών σχετίζονται κυρίως με την αρχαιολογία και την ιστορία, αλλά και τη συνεργασία με την υλοποίηση δράσεων σχετικών με διάφορες μορφές τέχνης, όπως η λογοτεχνία, η φωτογραφία, κι ο κινηματογράφος.

Η Βιβλιοθήκη Βορείων Χωρών είναι ερευνητική βιβλιοθήκη στη συνοικία Μακρυγιάννη της Αθήνας, η οποία εγκαινιάστηκε το 1995 και εστιάζει στην αρχαιολογία και τη μελέτη του αρχαίου πολιτισμού. Τα τέσσερα ινστιτούτα λειτουργούν από κοινού την βιβλιοθήκη.

Το διάστημα Φεβρουάριος - Απρίλιος 2019 λαμβάνει χώρα στην Αθήνα σειρά εκδηλώσεων που διοργανώνεται από τις πρεσβείες και τα ινστιτούτα των Βορείων Χωρών στην Αθήνα, την Βιβλιοθήκη των Βορείων Χωρών στην Αθήνα και την διαπιστευμένη στην Ελλάδα Πρεσβεία της Ισλανδίας στο Όσλο, στο πλαίσιο του προγράμματος «Οι Βόρειες Χώρες αφηγούνται» και «Αθήνα: Παγκόσμια πρωτεύουσα βιβλίου 2018».[62] Μεταξύ άλλων, παρουσιάζονται μέσω ομιλιών κι οι ιστορίες διαφόρων περιηγητών από τις Βόρειες Χώρες που επισκέφτηκαν τον ελλαδικό χώρο και την Ελλάδα από τα μέσα του 17ου αιώνα έως τον 19ο αιώνα. Ανάμεσά του, επιστήμονες όπως ο Νορβηγός αρχαιολόγος Ingvald Undset κι οι Σουηδοί Adolf Fredrik Sturtzenbecke και Jacob Jonas Björnståhl, οι οποίοι πέθαναν στην Ελλάδα αφήνοντας ταξιδιωτικά ημερολόγια και σημειώσεις.

Πολιτική διάσταση και διαφορές

ΟργανισμόςΔανίαΦινλανδίαΙσλανδίαΝορβηγίαΣουηδία
ΣτΕΝαιΝαιΝαιΝαιΝαι
EΟΧΝαιΝαιΝαιΝαιΝαι
ΝαιΝαιΌχιΌχιΝαι
ΕυρωζώνηΌχιΝαιΌχιΌχιΌχι
NATOΝαιΌχιΝαιΝαιΌχι
OΟΣΑΝαιΝαιΝαιΝαιΝαι
ΟΗΕΝαιΝαιΝαιΝαιΝαι
ΠΟΕΝαιΝαιΝαιΝαιΝαι

Η περιοχή των Βόρειων χωρών έχει πολιτική διάσταση στα κοινά επίσημα σώματα που ονομάζονται Συμβούλιο και Συμβούλιο Υπουργών των Βόρειων χωρών. Στο πλαίσιο αυτό διάφορες πτυχές της κοινής αγοράς όπως της ΕΕ έχουν υλοποιηθεί δεκαετίες πριν από την εφαρμογή τους από αυτή. Το μεταξύ τους εμπόριο δεν καλύπτεται από τη σχετική Σύμβαση του ΟΗΕ, αλλά από τη νομοθεσία τους. Στην ΕΕ η Βόρεια Διάσταση αναφέρεται στις εξωτερικές και διασυνοριακές πολιτικές που καλύπτουν τις Βόρειες χώρες, τις χώρες της Βαλτικής και τη Ρωσία.

Η πολιτική συνεργασία μεταξύ των Βόρειων χωρών δεν έχει οδηγήσει σε κοινή πολιτική ή συμφωνία για την ένταξη των χωρών στην ΕΕ, την Ευρωζώνη και το ΝΑΤΟ. Η Νορβηγία και η Ισλανδία είναι οι μόνες Βόρειες χώρες που δεν είναι μέλη της ΕΕ, ενώ η Φινλανδία και η Σουηδία είναι οι μόνες που δεν είναι μέλη του ΝΑΤΟ. Μόνο η Δανία συμμετέχει και στους δύο οργανισμούς και μόνο η Φινλανδία είναι μέλος της Ευρωζώνης. Οι αρμοδιότητες και οι πολιτικές της ΕΕ αλληλεπικαλύπτονται σημαντικά με εκείνες του Συμβουλίου των Βόρειων χωρών, π.χ. η Συμφωνία Σένγκεν αντικαθιστά εν μέρει την ελεύθερη ζώνη τους διαβατηρίων και μια κοινή αγορά εργασίας.

Επιπλέον ορισμένες περιοχές των σκανδιναβικών χωρών έχουν ειδικές σχέσεις με την ΕΕ. Για παράδειγμα η αυτόνομη νησιωτική επαρχία Ώλαντ της Φινλανδίας δεν αποτελεί μέρος της ζώνης ΦΠΑ της ΕΕ.

Σημερινές (2019) ηγεσίες

Όλες οι Βόρειες χώρες είναι πολυετείς κοινοβουλευτικές δημοκρατίες. Η Δανία, η Νορβηγία και η Σουηδία έχουν ένα πολιτικό σύστημα βασιλευόμενης δημοκρατίας, στο οποίο ένας μη πολιτικός μονάρχης δρα ως αρχηγός του κράτους και η de facto εκτελεστική εξουσία ασκείται από ένα υπουργικό συμβούλιο υπό την ηγεσία πρωθυπουργού. Η Μαργαρίτα Β΄ βασιλεύει στη Δανία ως Βασίλισσα και αρχηγός του κράτους από τις 14 Ιανουαρίου 1972, ο Κάρολος ΙΣΤ΄ Γουσταύος είναι βασιλιάς της Σουηδίας στις 15 Σεπτεμβρίου 1973 και ο Χάραλντ Ε΄ βασιλιάς της Νορβηγίας από τις 17 Ιανουαρίου 1991.

Η Φινλανδία και η Ισλανδία είναι κοινοβουλευτικές δημοκρατίες από την ανεξαρτησία τους. Και οι δύο χώρες έχουν επικεφαλής πρωθυπουργούς, ενώ ο άμεσα εκλεγμένος πρόεδρος ενεργεί κυρίως ως τυπικός αρχηγός τους κράτους με κάποια νομοθετική εξουσία. Η Φινλανδία είχε μακρά παράδοση ισχυρού προεδρικού συστήματος, καθώς στην αρχή της ανεξαρτησίας της εκλέχτηκε στο θρόνο της ο Πρίγκιπας Φρειδερίκος Κάρολος της Έσσης και η χώρα επρόκειτο να γίνει μοναρχία. Αυτό δεν έγινε λόγω του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και της πτώσης της Γερμανικής Αυτοκρατορίας και έτσι επήλθε ο συμβιβασμός να γίνει η Φινλανδία δημοκρατία αλλά με ισχυρό αρχηγό κράτους. Οι εξουσίες του Προέδρου ήταν κάποτε τόσο ευρείες ώστε λεγόταν ότι η Φινλανδία ήταν η μοναδική πραγματική μοναρχία στη Βόρεια Ευρώπη. Ωστόσο οι τροπολογίες που ψηφίστηκαν το 1999 μείωσαν κάπως τις αρμοδιότητές του και ο Πρόεδρος μοιράζεται σήμερα την εκτελεστική εξουσία με τον Πρωθυπουργό[63].

Οικονομία

Ο Κεντρικός Σταθμός της Κοπεγχάγης
Η Aleksanterinkatu είναι ο κύριος εμπορικός δρόμος του Ελσίνκι για τουρίστες και ντόπιους

Οι Βόρειες Χώρες είναι μεταξύ των χωρών του Δυτικού κόσμου με τις καλύτερες μακροοικονομικές επιδόσεις τα τελευταία δέκα χρόνια. Η Δανία, η Φινλανδία, η Νορβηγία και η Σουηδία, για παράδειγμα, παρουσίασαν σταθερή και μεγάλη περίσσεια εξαγωγών τα τελευταία χρόνια. Η Ισλανδία είναι η μόνη χώρα που έχει έλλειμμα ισοζυγίου πληρωμών (2011). Παράλληλα η ανεργία είναι χαμηλή στις περισσότερες από τις Βόρειες χώρες σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Ως αποτέλεσμα της κυκλικής ύφεσης το δημοσιονομικό ισοζύγιο είναι τώρα ελλειμματικό, εκτός από τη Νορβηγία. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δέκα ετών οι Βόρειες χώρες είχαν αισθητά μεγαλύτερη αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) από την ευρωζώνη. Οι μόνες εξαιρέσεις ήταν η Δανία και το Ωλαντ που είχαν χαμηλότερη ανάπτυξη. Με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ, οι Βόρειες χώρες έχουν υψηλότερο εισόδημα από ότι οι χώρες της Ευρωζώνης. Το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ της Νορβηγίας ήταν το 2013 80% υψηλότερο από το μέσο της ΕΕ και η Νορβηγία είναι στην πραγματικότητα μία από τις χώρες με το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο στον κόσμο.[64]

Ωστόσο, μετά τη οικονομική κρίση του 2007-2008 και την ύφεση που ακολούθησε, όλες οι Βόρειες χώρες έχουν πληγεί από την παγκόσμια κρίση, αν και σε διαφορετικό βαθμό. Η Ισλανδία επηρεάστηκε περισσότερο και πέρασε μια οικονομική κρίση από το 2008 ως το 2011, αλλά η μεταβολή του ΑΕΠ ήταν επίσης αρνητική σε όλες τις άλλες Βόρειες χώρες το 2008 και το 2009. Από το 2009 οι περισσότερες από αυτές παρουσίασαν ξανά ανάπτυξη. Το Συμβούλιο των Βόρειων χωρών έχει θέσει ως στόχο τη συνεργασία τους για την επίτευξη σταθερής και βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης, την ανάπτυξη του Βόρειου μοντέλου πρόνοιας, την οικονομική ολοκλήρωση στην περιοχή τους και την προώθηση των κοινών συμφερόντων τους σε διεθνές επίπεδο[65].

Η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης αλλά ανέκαμψε από το 2010 και μετά. Η μείωση ήταν μεγαλύτερη στη Δανία, τη Φινλανδία και την Ισλανδία. Από την άλλη πλευρά η δημόσια κατανάλωση παρουσίασε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης - εξαιρουμένης της Ισλανδίας από το 2008 και της Δανίας από το 2010. Η γενική αύξηση οφείλεται στις πολλές δημοσιονομικές πρωτοβουλίες των κυβερνήσεων για τη στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης και του χρηματοπιστωτικού και επιχειρηματικού τομέα. Από το 2006 η Ισλανδία παρουσίασε πτώση του ακαθάριστου σχηματισμού κεφαλαίου. Αυτό συνέβη μετά από πολλά χρόνια ανάπτυξης της Ισλανδίας, κυρίως από επενδύσεις, που υπερτριπλασιάστηκαν τα τελευταία δέκα προηγηθέντα χρόνια. Η Ισλανδία κατείχε επίσης ηγετική θέση σε σύγκριση με τις άλλες Βόρειες χώρες όσον αφορά την αύξηση της δημόσιας κατανάλωσης κατά τα έτη 2000 ως 2008.[66]

Το μεγάλο πλεόνασμα του ισοζυγίου πληρωμών των τελευταίων ετών στη Δανία, τη Φινλανδία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία μείωσε το εξωτερικό τους χρέος. Εκτός από το πλεόνασμα ή το έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών, το μέγεθος του εξωτερικού χρέους μιας χώρας και των ξένων περιουσιακών στοιχείων της επηρεάζεται από τη συναλλαγματική ισοτιμία και την τιμή των χρεογράφων. Κατά συνέπεια το εξωτερικό χρέος της Φινλανδίας αυξήθηκε αισθητά όταν η τιμή των μετοχών τεχνολογίας αυξήθηκε δραστικά στα τέλη της δεκαετίας του 1990, λόγω του μεγάλου ποσοστού των μετοχών αυτών που ανήκαν σε νοικοκυριά, κεφάλαια και εταιρείες στο εξωτερικό. Με αυτόν τον τρόπο οι αλλοδαποί αυτοί ιδιοκτήτες είχαν μεγαλύτερες απαιτήσεις από τη Φινλανδία. Όταν οι τιμές των μετοχών μειώθηκαν δραστικά κατά την περίοδο 1999-2001 με τη φούσκα των dot-com, αυτό οδήγησε επίσης σε σημαντική μείωση του καθαρού εξωτερικού χρέους της Φινλανδίας. Το καθαρό εξωτερικό χρέος της Ισλανδίας αντιπροσωπεύει σχεδόν το πενταπλάσιο του ΑΕΠ της. Αυτό σημαίνει ότι η Ισλανδία οφείλει παγκόσμιες αξίες που αντιστοιχούν σε πέντε φορές τη συνολική ετήσια παραγωγή της χώρας. Η Σουηδία είχε επίσης εξωτερικό χρέος μέχρι στα τέλη του 2010, αλλά σε πολύ μικρότερη κλίμακα. Το 2012 όλες οι Βόρειες χώρες είχαν πλεόνασμα στο συνολικό ισοζύγιο πληρωμών. Η Νορβηγία εμφανίζει σημαντικό πλεόνασμα σε ξένο συνάλλαγμα, που οφείλεται σε έσοδα από εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου[67].

Βιομηχανία

Η πλατφόρμα πετρελαίου Στάτφιορδ στη Νορβηγία που ανήκει στη Statoil, τη μεγαλύτερη εταιρεία στις Βόρειες χώρες

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 η μεταποιητική βιομηχανία των Βόρειων χωρών αντιπροσωπεύει ένα ελαφρώς μειούμενο ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, με τη Νορβηγία να αποτελεί εξαίρεση. Στη Νορβηγία το ποσοστό του ΑΕγχΠ της μεταποιητικής βιομηχανίας βρίσκεται ακόμη σε υψηλό επίπεδο περίπου 35% λόγω του μεγάλου τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Στις υπόλοιπες Βόρειες χώρες το ποσοστό κυμαίνεται μεταξύ 15 και 20%. Παρά την αυξανόμενη παραγωγή η μεταποιητική βιομηχανία αντιπροσωπεύει ένα μειούμενο ποσοστό της συνολικής απασχόλησης στις χώρες αυτές. Ανάμεσά τους η Φινλανδία είναι σήμερα πρώτη σε απασχόληση στη βιομηχανία, δεδομένου ότι η μεταποιητική βιομηχανία στη Φινλανδία αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο ποσοστό των θέσεων εργασίας της χώρας, περίπου το 16%. Συγκριτικά στη Δανία, τη Νορβηγία και την Ισλανδία αντιπροσωπεύει μόνο το 13% της συνολικής απασχόλησης[68].

Ο τομέας των υπηρεσιών αυξήθηκε θεαματικά σε όλες τις Βόρειες χώρες τα τελευταία 15 χρόνια και σήμερα αντιπροσωπεύει περίπου τα τρία τέταρτα όλων των απασχολουμένων. Η Δανία, η Νορβηγία, η Ισλανδία, η Σουηδία και το Ωλαντ έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό απασχολουμένων στον τομέα των υπηρεσιών, μεταξύ 75 και άνω του 90% των απασχολουμένων, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό είναι 72% στη Φινλανδία και 70% στην Ισλανδία. Ο τομέας των υπηρεσιών είναι λίγο μικρότερος ως ποσοστό του συνολικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος αντί της απασχόλησης. Στη Νορβηγία ο τομέας των υπηρεσιών αντιπροσωπεύει το 57% του ΑΕΠ, στην Ισλανδία το 66%, στη Φινλανδία το 69%, στη Σουηδία το 72% και στη Δανία το 78%. Ο τομέας των υπηρεσιών περιλαμβάνει το λιανικό και χονδρικό εμπόριο, τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια, τις μεταφορές, τις επικοινωνίες, τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, την πώληση ακινήτων, την ενοικίαση, τις επιχειρηματικές υπηρεσίες και άλλες, όπως η διδασκαλία και φροντίδα παιδιών, ασθενών και ηλικιωμένων - υπηρεσίες, που κατά κανόνα παρέχονται από το δημόσιο τομέα στις Βόρειες χώρες.[69].

Ξένες επενδύσεις

Η Ισλανδία και η Σουηδία έχουν το υψηλότερο ποσοστό άμεσων ξένων επενδύσεων, τόσο όσον αφορά ξένες εταιρείες που επενδύουν σε αυτές, όσο και ισλανδικές και σουηδικές εταιρείες που επενδύουν στο εξωτερικό. Ωστόσο το 2011 η Δανία προσπέρασε τη Σουηδία όσον αφορά τις εξωτερικές επενδύσεις. Εξετάζοντας ένα μεγαλύτερο χρονικό διάστημα δέκα ετών, οι περισσότερες από τις Βόρειες χώρες παρουσίασαν αύξηση τόσο σε εσωτερικές όσο και στις εξωτερικές επενδύσεις.

Ωστόσο,η Ισλανδία έχει πρωταγωνιστήσει σε αυτό τον τομέα. Οι ξένες επενδύσεις από την Ισλανδία αυξήθηκαν σημαντικά και κατακόρυφα, ιδιαίτερα από το 2003 ως το 2007, από 16 σε 123% του ΑΕΠ. Η επέκταση των ισλανδικών εταιρειών στις ξένες αγορές ήταν μια ταχεία διαδικασία. Τα ισχυρά συνταξιοδοτικά ταμεία παρείχαν κεφάλαια για επενδύσεις και η ιδιωτικοποίηση του τραπεζικού συστήματος διέθετε νέες πηγές χρηματοδότησης για εταιρείες που επιθυμούν να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους. Επίσης οι επενδύσεις προς την Ισλανδία αυξήθηκαν έντονα από το 2003, αλλά σε συγκρατημένο επίπεδο σε σύγκριση με άλλες Βόρειες χώρες. Το μοντέλο αυτό άλλαξε το 2007 με δραματικές μειώσεις τόσο στις εξωτερικές όσο και στις εσωτερικές άμεσες ξένες επενδύσεις[70].

Διακρατικό εμπόριο

Το Λιμάνι του Γκέτεμποργκ είναι το μεγαλύτερο των Βόρειων χωρών.

Η συνεργασία των Βόρειων χωρών χαρακτηρίζεται σε μεγάλο βαθμό από τη διεθνή ταυτότητα και τις παγκόσμιες προκλήσεις και ευκαιρίες. Οι Βόρειες χώρες, που είναι σχετικά μικρές, στο παρελθόν και ακόμη επωφελούνται σε μεγάλο βαθμό από την κοινή τους συνεργασία με άλλες χώρες και θεσμούς. Οι οικονομίες τους είναι μικρές και ανοιχτές και συνεπώς οι χώρες εξαρτώνται από τις εξαγωγές. Το εξωτερικό εμπόριο αποτελεί σημαντικό τμήμα της οικονομικής δραστηριότητας. Το εξωτερικό τους εμπόριο αγαθών, μετρούμενο ως μέσος όρος εισαγωγών και εξαγωγών, ανέρχεται σε περισσότερο από το ένα τέταρτο του ΑΕΠ τους. Όλες εκτός από τη Φινλανδία είχαν πλεόνασμα στο εμπορικό τους ισοζύγιο το 2012 και από το 1995 η Δανία, η Νορβηγία και η Σουηδία έχουν όλες μεγαλύτερες εξαγωγές από τις εισαγωγές[71].

Το εμπόριο μεταξύ των Βόρειων χωρών είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς περίπου το ένα πέμπτο του εξωτερικού εμπορίου τους γίνεται μεταξύ τους. Ο συνολικός πληθυσμός τους, που ανέρχεται σε περίπου 26 εκατομμύρια, τις καθιστά πολύ περισσότερο εξαρτημένες τη μία από την άλλη όσον αφορά τις εξαγωγές και τις εισαγωγές, σε σύγκριση με τη Γερμανία, για παράδειγμα, με πληθυσμό 82 εκατομμυρίων ανθρώπων. Οι εξαγωγές της Σουηδίας προς τις άλλες Βόρειες χώρες αντιπροσωπεύουν σημαντικά μεγαλύτερο μερίδιο από τις συνολικές εξαγωγές της προς τη Γερμανία και τη Γαλλία - παρά το γεγονός ότι ο συνολικός πληθυσμός της Γερμανίας και της Γαλλίας είναι 147 εκατομμύρια άτομα, ενώ η Δανία, η Φινλανδία, η Ισλανδία και η Νορβηγία έχουν συνολικά πληθυσμό 16 εκατομμυρίων. Το 2012 περίπου το 23% των συνολικών εξαγωγών από τη Δανία και τη Σουηδία γίνονταν άλλες Βόρειες χώρες. Οι άλλες Βόρειες χώρες αντιπροσωπεύουν το 16% των φινλανδικών, το 13% των νορβηγικών και το 10% των συνολικών εξαγωγών της Ισλανδίας[72].

Εκτός από τις άλλες Βόρειες χώρες, η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των Βόρειων χωρών. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το εμπόριο με τη Γερμανία, το Βέλγιο και την Ολλανδία. Εκτός Ευρώπης οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι επίσης σημαντικός εμπορικός εταίρος. Ένα κοινό χαρακτηριστικό στις εξαγωγές των Βόρειων χωρών είναι η συγκέντρωση σε λίγα προϊόντα. Οι εξαγωγές της Γροιλανδίας και των Νήσων Φερόες κυριαρχούνται εξ ολοκλήρου από τα ψάρια και τα προϊόντα αλιείας, σε μικρότερο βαθμό στην Ισλανδία, όπου και οι εξαγωγές αλουμινίου συμβάλλουν σημαντικά. Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο είναι τα κυριότερα προϊόντα που εξάγονται από τη Νορβηγία και οι φινλανδικές εξαγωγές κυριαρχούνται από το ξύλο, το χαρτί και τα προϊόντα χάρτου και τον τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό. Οι δανικές και σουηδικές εξαγωγές ισοκατανέμονται περισσότερο σε διαφορετικά προϊόντα, κυρίως τα μεταποιημένα τρόφιμα, τα φαρμακευτικά προϊόντα και τα χημικά προϊόντα σε εκείνες της Δανίας και τα αυτοκίνητα, το ξύλο, τα προϊόντα χαρτιού και τον τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό σε εκείνες της Σουδίας. Η Γερμανία κυριαρχεί εντελώς όσον αφορά τις εισαγωγές των Βόρειων χωρών, που κάνουν ωστόσο σημαντικές εισαγωγές και από την Ολλανδία, την Κίνα και τη Ρωσία[73].

Ενέργεια

Τα τελευταία χρόνια η Δανία έχει επενδύσει σε μεγάλο βαθμό σε αιολικά πάρκα

Η περιοχή των Βόρειων Χωρών θεωρείται μια από τις πλουσιότερες πηγές ενέργειας στον κόσμο. Εκτός από τη φυσική ύπαρξη ορυκτών καυσίμων όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, η περιοχή διαθέτεξ επίσης καλή υποδομή και τεχνολογία για την αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως το νερό, ο άνεμος, η βιοενέργεια και η γεωθερμία. Ιδίως η Ισλανδία και η Σουηδία, αλλά και η Φινλανδία και η Νορβηγία, έχουν σημαντική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με βάση την υδροηλεκτρική ενέργεια. Η παραγωγή γεωθερμικής ενέργειας είναι η σημαντικότερη πηγή ενέργειας στην Ισλανδία, ενώ πυρηνική ενέργεια παράγεται τόσο στη Φινλανδία όσο και στη Σουηδία. Η εγχώρια παραγωγή ενέργειας στις Βόρειες χώρες έχει αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες - ειδικά στη Δανία και τη Νορβηγία λόγω των κοιτασμάτων πετρελαίου στη Βόρεια Θάλασσα[74].

Οι σημαντικότερες πηγές ενέργειας στις Βόρειες χώρες, που μετρώνται σε όρους ενεργειακού εφοδιασμού σε εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου πετρελαίου, είναι κατά σειρά σπουδαιότητας: το πετρέλαιο, τα στερεά καύσιμα (π.χ. άνθρακας και ξύλο), η πυρηνική ενέργεια, η υδροηλεκτρική και η γεωθερμική ενέργεια και η ηλιακή ενέργεια και το αέριο. Στην ΕΕ η πιο σημαντική πηγή ενέργειας είναι επίσης το πετρέλαιο, αλλά το αέριο έρχεται δεύτερο. Η υδροηλεκτρική και η γεωθερμική ενέργεια και άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι σημαντικές πηγές στις Βόρειες χώρες σε σύγκριση με τις χώρες της ΕΕ. Ιδιαίτερα στην Ισλανδία και τη Νορβηγία, η υδροηλεκτρική και η γεωθερμική ενέργεια αποτελούν σημαντικό μέρος του συνολικού ενεργειακού δυναμικού. Η Δανία εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τη θερμική ενέργεια που παράγεται από άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο Η Ισλανδία αποκτά σημαντικό μέρος της ενέργειας όπου χρειάζεται για θέρμανση από τη γεωθερμική ενέργεια και εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από την υδροηλεκτρική ενέργεια για την παραγωγή ηλεκτρισμού[75].

Δημογραφικά

ΧώραΠρωτεύουσαΠληθυσμόςΈκταση (τ.χλμ.)
ΔανίαΚοπεγχάγη5.748.769[76]43.561
ΓροιλανδίαΝουούκ55.877[77]2.166.086
Νήσοι ΦερόεςΤόρσχαβν50.778[78]1.396
ΦινλανδίαΕλσίνκι5.509.717[79]338.534
ΏλαντΜάριεχαμν29.489[80]1.580
ΙσλανδίαΡέικιαβικ350.710[81]103.440
ΝορβηγίαΌσλο5.295.619[82]323.787
ΣουηδίαΣτοκχόλμη10.142.686[83]447.420
Χάρτης πυκνότητας πληθυσμού των Βόρειων χωρών (1996)

Στις αρχές του 20ου αιώνα στις Βόρειες Χώρες ζούσαν περίπου 12 εκατομμύρια άνθρωποι. Σήμερα ο πληθυσμός έχει αυξηθεί σε 27 εκατομμύρια. Οι Βόρειες χώρες έχουν μία από τις χαμηλότερες πυκνότητες πληθυσμού στον κόσμο. Η χαμηλή πυκνότητα οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι πολλά μέρη τους είναι περιθωριακές εκτάσεις, όπου η φύση θέτει περιορισμούς στην κατοίκηση. Σε τέσσερις από τις πέντε Βόρειες χώρες περίπου το 20% του πληθυσμού βρίσκεται μέσα ή κοντά στις αντίστοιχες πρωτεύουσες. Στην Ισλανδία το ποσοστό αυτό είναι ακόμη υψηλότερο, με πάνω από το 60% των Ισλανδών που κατοικούν μέσα ή κοντά στην πρωτεύουσα Ρέικιαβικ.

Τα τελευταία 100 χρόνια η αύξηση του πληθυσμού είναι μεγαλύτερη στη Γροιλανδία, όπου ο πληθυσμός σχεδόν πενταπλασιάστηκε, από 12.000 σε 56.000 κατοίκους. Στην Ισλανδία η αύξηση ήταν από 78.000 σε 322.000. Ο πληθυσμός στις Νήσους Φερόες έχει τριπλασιαστεί, από 15.000 σε 48.000. Οι πληθυσμοί της Σουηδίας και των Ωλαντ είναι οι μόνοι που δεν έχουν διπλασιαστεί. Από το 1990 ο συνολικός πληθυσμός στις Βόρειες χώρες αυξήθηκε κατά περισσότερο από 2,8 εκατομμύρια (12%) - το μεγαλύτερο στην Ισλανδία (27 τοις εκατό) και στη Νορβηγία και τα Ωλαντ, κατά 19% και σχεδόν 18%. Ορισμένες περιφέρειες στη Φινλανδία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία παρουσίασαν μείωση του πληθυσμού λόγω της αστικοποίησης, αλλά σε εθνικό επίπεδο όλες οι Βόρειες χώρες παρουσίασαν αύξηση. Σε σύγκριση με το 2005 τόσο οι Νήσοι Φερόες όσο και η Γροιλανδία παρουσίασαν μικρή μείωση του πληθυσμού. Η Ισλανδία έχει επίσης γνωρίσει βραχύτερες περιόδους με μείωση πληθυσμού. Ο πληθυσμός της Δανίας αναμένεται να αυξηθεί κατά 8% μέχρι το 2035, ενώ η Φινλανδία και η Σουηδία αναμένουν αύξηση του πληθυσμού περίπου 10% και σχεδόν 16% αντίστοιχα[84]

Το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται σε όλες τις Βόρειες χώρες, αν και τα επίπεδα ποικίλλουν σημαντικά. Το προσδόκιμο ζωής των ανδρών στη Γροιλανδία είναι 68,3 έτη (2011), σε σύγκριση με 80,8 έτη για τους άνδρες στην Ισλανδία. Οι γυναίκες στις Νήσους Φερόες και στα Ωλαντα αναμένεται να ζήσουν το περισσότερο - πάνω από 84 χρόνια. Ο πληθυσμός στις Βόρειες χώρες γερνάει και σύμφωνα με την πληθυσμιακή προβολή για αυτές ως σύνολο, το μερίδιο του πληθυσμού άνω των 80 ετών θα φθάσει το 8,4% το 2040, σε σύγκριση με το 4,7% το 2013. Το ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας 80 ετών και άνω αυξήθηκε από το 1990 ως το 2013. Η αύξηση του ποσοστού των ατόμων άνω των 80 ετών κατά τα τελευταία 10 χρόνια οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι το ποσοστό θνησιμότητας μειώθηκε σχεδόν σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και εν μέρει ότι ο αριθμός των γεννήσεων ήταν χαμηλός κατά την ίδια περίοδο. Στα επόμενα 25 χρόνια ο λόγος δημογραφικής εξάρτησης αναμένεται να έχει τη μεγαλύτερη αύξηση στη Φινλανδία και τα Ωλαντ. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες προβλέψεις πληθυσμού εκεί το 2030 αναμένεται ότι τα άτομα άνω των 65 ετών θα αποτελούν το 50% του ενήλικου πληθυσμού. Η Σουηδία και η Δανία μπορούν να προσβλέπουν σε σχετικά μέτρια αύξηση τις επόμενες δεκαετίες. Η Ισλανδία και η Νορβηγία φαίνεται να διατηρούν τις θέσεις τους με τα χαμηλότερα ποσοστά ηλικιωμένων στις Βόρειες χώρες.[85]

Παρελθόν και μελλοντικός πληθυσμός

ΣειράΧώραΈκταση195020002050
1Σουηδία447.4207.015.0008.925.00012.012.000
2Noρβηγία385.2033.266.0004.493.0006.365.000
3Φινλανδία338.5344.009.0005.169.0005.476.000
4Ισλανδία103.440143.000282.000407.000
5Δανία43.5614.272.0005.338.0005.576.000
-Γροιλανδία2.166.08623.00057.00050.000
Σύνολο (εκτός Γροιλανδίας)1.318.15818.705.00024.207.00029.836.000
Σύνολο3.484.24418.728.00024.264.00029.886.000

Διοικητική διαίρεση

Σουηδία:

κωδικός ISO 3166-2κωδικός NUTSΣημαίαΕθνόσημοΠεριφέρεια (Län)Διοικητικό κέντροΚυβερνήτηςΈκταση (τ.χλμ.)Πληθυσμός (2016)[86]
SE-ABSE110 ΣτοκχόλμηςΣτοκχόλμηΚρις Χέιστερ6,519.32,269,060
SE-ACSE331 ΒέστερμποτενΟύμεοΓκούναρ Χόλμγκρεν55,186.2265,881
SE-BDSE332 ΝόρμποτενΛούλεοΣβεν-Ερικ Εστερμπεργκ98,244.8250,570
SE-CSE121 ΟυψάλαςΟυψάλαΓκέραν Εναντερ8,207.2361,373
SE-DSE122 ΣέντερμανλαντΝύκεπινγκΛίσελοτ Χάγκμπεργκ6,102.3288,097
SE-ESE123 ΕστεργκετλαντΛινσέπινγκΕλίσαμπετ Νίλσον10,602.0452,105
SE-FSE211 ΓένκεπινγκΓιένσεπινγκΑνελι Βίρτεν10,495.1352,735
SE-GSE212 ΚρόνομπεργκΒέξιεΙνγκριντ Μπούρμαν8,466.0194,628
SE-ΗSE213 ΚάλμαρΚάλμαρΜάλιν Αλμκβιστ11,217.8242,301
SE-ISE214 ΓκότλαντΒίσμπυΣεσίλια Σέλιν Σέιντεγκορντ3,151.458,003
SE-KSE221 ΜπλέκινγκεΚάρλσκρουναΜπέριτ Αντνορ2,946.4158,453
SE-MSE224 ΣκόνεΜάλμε, ΚρίστιανσταντΑνελι Χούλτεν11,034.51,324,565
SE-NSE231 ΧάλαντΧάλμσταντΛένα Σόμεσταντ5,460.7320,333
SE-ΟSE232 Βέστρα ΓκέταλαντΓκέτεμποργκ, ΒένερσμποργκΛαρς Μπέκστρεμ23,948.81,671,783
SE-SSE311 ΒέρμλαντΚάρλσταντΚένεθ Γιόχανσον17,591.0279,334
SE-TSE214 ΕρεμπροΈρεμπροΜαρία Λάρσον8,545.6294,941
SE-USE215 ΒέστμανλαντΒεστερόςΜίνοο Αχταρζάντ5,145.8267,629
SE-WSE312 ΝτάλαρναΦάλουνΙλβα Τερν28,188.8284,531
SE-XSE313 ΓέβλεμποργκΓκέβλεΠερ Μπιλ18,198.9284,586
SE-YSE321 ΒέστερνορλαντΧέρνεσαντΜπο Κέλστραντ21,683.8245,572
SE-ZSE322 ΓέμτλαντΈστερσουντΓέραν Χέγκλουντ49,341.2128,673

Noρβηγία:

κωδικός ISOΠεριφέρεια (Fylke)Διοικητικό κέντροΚυβερνήτηςΈκταση (τ.χλμ.)Πληθυσμός (2016)
01  ØstfoldΣάρπσμποργκΑνε Ενγκερ4,180.69290,412
02  AkershusΌσλοΝιλς Ααγκε Γέγκσταντ4,917.94596,704
03  OsloΠόλη του ΟσλοΜαριάνε Μπόργκεν (Δήμαρχος)454.07660,987
04  HedmarkΧάμαρΣίγκμπγερν Γιόνσεν27,397.76195,443
05  OpplandΛιλεχάμερΚρίστιν Χίλε Βάλα25,192.10188,945
06  BuskerudΝτράμενΚίρστι Κόλε Γκρέννταλ14,910.94278,028
07  VestfoldΤένσμπεργκΕρλινγκ Λάε2,225.08245,160
08  TelemarkΣίενΚάρι Νόρντχέιμ-Λάρσεν15,296.34172,527
09  Aust-AgderΑρεννταλΕιστέιν Ντγιούπενταλ9,157.77115,873
10  Vest-AgderΚρίστιανσαντΑν-Κρίστιν Ολσεν7,276.91182,922
11  RogalandΣταβάνγκερΜάγκνχιλντ Μέλτβεϊτ Κλέπα9,375.97470,907
12  HordalandΜπέργκενΛαρς Σπόνχεϊμ15,438.06517,601
14  Sogn og FjordaneΧέρμανσβερκΑνε Kάριν Χάμρε18,623.41109,623
15  Møre og RomsdalΜόλντεΛόντβε Σόλχολμ15,101.39265,181
18  NordlandΜπόντεΟντ Ερικσεν38,482.39241,948
19  TromsΤρόμσεΜπορντ Μάγκνε Πέντερσεν25,862.91164,613
20  FinnmarkΒάντσεΓκούναρ Κγένεϊ48,631.0475,886
50  TrøndelagΣτέινκγερ, ΤρόντχαϊμΦρανκ Γένσεν41,254.29450,496

Δανία:

Δανικό όνομαΟνομαΔιοικητικό κέντροΜεγαλύτερη πόληΠρόεδροςΠληθυσμός
(2018-01-01)
Συνολική Έκταση
(τ.χλμ.)
Πυκνότητα πληθυσμού
(/τ.χλμ.)
Region HovedstadenΠεριοχή ΠρωτεύουσαςΧίλερεντΚοπεγχάγηΣόφι Χέστροπ Αντερσεν1,822,6592,546.3715.8
Region MidtjyllandΚεντρική ΔανίαΒίμποργκΏρχουςΑντερς Κυχνάου1,313,59613,000.2101.04
Region NordjyllandΒόρεια ΔανίαΆλμποργκΆλμποργκΟύλα Αστμαν589,1487,87474.82
Region SjællandΣγιέλανΣόρεΡόσκιλντεΧέινο Κνούντσεν835,0247,217.8115.68
Region SyddanmarkΝότια ΔανίαΒέιλεΌντενσεΣτέφανι Λόσε1,220,76312,191100.13
DanmarkΔανίαΚοπεγχάγηΚοπεγχάγη5,781,19042,894.8134.77

Φινλανδία:

ΑριθμόςΕθνόσημοΟνομαΦινλανδικό όνομαΣουηδικό όνομαΠρωτεύουσαΈκταση (τ.χλμ.)Πληθυσμός
(31 Dec 2017)[87]
1. ΛαπωνίαLappiLapplandΡοβανιέμι92,674180,207
2. Βόρεια ΟστροβόθνιαPohjois-PohjanmaaNorra ÖsterbottenΌουλου36,815411,150
3. ΚάινουουKainuuKajanalandΚαγιάανι20,19774,803
4. Βόρεια ΚαρελίαPohjois-KarjalaNorra KarelenΓιόενσου17,761164,085
5. Βόρεια ΣαβονίαPohjois-SavoNorra SavolaxΚουόπιο16,768247,776
6. Νότια ΣαβονίαEtelä-SavoSödra SavolaxΜίκελι14,257148,975
7. Νότια ΟστροβόθνιαEtelä-PohjanmaaSödra ÖsterbottenΣέιναγιοκι13,444191,860
8. Κεντρική ΟστροβόθνιαKeski-PohjanmaaMellersta ÖsterbottenΚόκολα5,02069,027
9. ΟστροβόθνιαPohjanmaaÖsterbottenΒάασα7,753181,441
10. ΠίρκανμααPirkanmaaBirkalandΤάμπερε12,585509,356
11. Κεντρική ΦινλανδίαKeski-SuomiMellersta FinlandΓυβάσκυλα16,703276,196
12. ΣατάκουνταSatakuntaSatakuntaΠόρι7,820221,740
13. Νοτιοδυτική ΦινλανδίαVarsinais-SuomiEgentliga FinlandΤούρκου10,663475,543
14. Νότια ΚαρελίαEtelä-KarjalaSödra KarelenΛαππεενράντα5,327130,506
15. Πάιγιανε ΤαβάστιαPäijät-HämePäijänne-TavastlandΛάχτι5,125201,685
16. Κυρίως ΤαβάστιαKanta-HämeEgentliga TavastlandΧαμεένλινα5,199173,781
17. ΟύσιμααUusimaaNylandΕλσίνκι9,0971,638,293
18. ΚυμενλάακσοKymenlaaksoKymmenedalenΚότκα, Κόουβολα5,149177,659
19. Ώλαντ[88]AhvenanmaaÅlandΜάριεχαμν1,55329,214

Ισλανδία:

#ΟνομαΙσλανδικό όνομαΠληθυσμός (2016)[89]Έκταση (τ.χλμ.)Πληθ./ΈκτασηISO 3166-2Διοικητικό κέντροΟι περιφέρειες της Ισλανδίας
1Περιφέρεια ΠρωτεύουσαςHöfuðborgarsvæði213,6191,062201.14IS-1Ρέικιαβικ
2Νότια ΧερσόνησοςSuðurnes22,50982927.15IS-2Κέφλαβικ
3Δυτική ΠεριφέρειαVesturland15,7669,5541.65IS-3Μπόργκαρνες
4Δυτικά ΦιόρδVestfirðir6,8839,4090.73IS-4Ίσαφιορδουρ
5Βορειοδυτική ΠεριφέρειαNorðurland vestra7,12812,7370.56IS-5Σάουδαρκροκουρ
6Βορειοανατολική ΠεριφέρειαNorðurland eystra29,36121,9681.33IS-6Άκουρεϊρι
7Ανατολική ΠεριφέρειαAusturland12,45222,7210.55IS-7Έγκιλσταδιρ
8Νότια ΠεριφέρειαSuðurland24,81124,5261.01IS-8Σέλφος
ΙσλανδίαÍsland332,529102,8063.23IS

Γροιλανδία:

ΟνομαKalaallisutΔημοτικό κέντροΕθνόσημοISO[90]ΠληθυσμόςΈκταση (τ.χλμ.)
ΑβανάαταAvannaata KommuniaΙλούλισσατ10,651[91]522,700
ΚούγιαλεκKommune KujalleqΚάκορτοκ GL-KU7,58932,000
ΚεκέρταλικKommune QeqertalikΑάσιαατ6,504[92]62,400
ΚέκαταQeqqata KommuniaΣίσιμιουτ GL-QE9,677115,500
ΣερμερσόοκKommuneqarfik SermersooqΝουούκ GL-SM21,232531,900

Γλώσσες

Ιστορική αναπαράσταση αγροτικού γάμου αγρότη στο Γιόμαλα των Ώλαντ
Οι Γερμανικές γλώσσες στις Βόρειες Χώρες
Οι Φιννικές γλώσσες στη Βόρεια Ευρώπη

Οι περισσότερες από τις γλώσσες των Βόρειων χωρών ανήκουν σε μία από τρεις γλωσσικές οικογένειες: τις Βόρειες γερμανικές,τις Φιννοουγγρικές και τις Εσκιμοαλεουτικές γλώσσες. Μολονότι η περιοχή είναι γλωσσικά ετερογενής, με τρεις ανεξάρτητες γλωσσικές ομάδες, η κοινή γλωσσική κληρονομιά αποτελεί έναν από τους παράγοντες που αποτελούν την κοινή τους ταυτότητα[93].

Η Δανική, η Φεροϊκή, η Ισλανδική, η Νορβηγική και η Σουηδική ανήκουν στο Βόρειο Γερμανικό κλάδο των Ινδοευρωπαϊκών γλωσσών. Οι γλώσσες έχουν εξελιχθεί από μια κοινή Σκανδιναβική γλώσσα, αλλά έχουν απομακρυνθεί η μία από την άλλη τα τελευταία 1000 χρόνια. Ωστόσο οι ομιλούντες τη Δανική, τη Νορβηγική και τη Σουηδικοί εξακολουθούν να μπορούν να κατανοήσουν ο ένας τον άλλον. Αυτές οι γλώσσες διδάσκονται στο σχολείο σε όλες τις Βόρειες χώρες: για παράδειγμα τα σουηδικά είναι υποχρεωτικό μάθημα στα φινλανδικά σχολεία, ενώ τα δανικά είναι υποχρεωτικά στα σχολεία της Ισλανδίας και των Νήσων Φερόες. Περίπου 5,3% του πληθυσμού της Φινλανδίας μιλούν τα σουηδικά ως μητρική γλώσσα[94].Στη Φιννοσααμική ομάδα των Φιννοουγγρικών γλωσσών η Φινλανδική είναι η πλέον διαδεδομένη γλώσσα στις Βόρειες χώρες. Ωστόσο και άλλες γλώσσες αυτής της οικογένειας μιλιούνται επίσης στην περιοχή. Διάφορες Σααμικές γλώσσες ομιλούνται στη βόρεια Φινλανδία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία. Η Καρελική μιλιέται λίγο στη Φινλανδία, η γλώσσα Κβεν στη Νορβηγία και η Μεένκιελι ή «Φινλανδική της Κοιλάδας Τόρνε» στη Σουηδία. Οι Φινλανδοί είναι επίσης η μεγαλύτερη μειονοτική ομάδα στη Σουηδία, περίπου το 4,46% του συνολικού πληθυσμού και η Φινλανδική είναι επίσημη μειονοτική γλώσσα της Σουηδίας.[95][96]

Η Γροιλανδική ή Καλααλίσουτ ανήκει στον κλάδο Ινουίτ των Εσκιμοαλεουτικών γλωσσών και ομιλείται στη Γροιλανδία. Η γλώσσα σχετίζεται με πολλές γλώσσες που ομιλούνται στο βόρειο Καναδά και την Αλάσκα. Στη Γροιλανδία δεν είναι υποχρεωτική η διδασκαλία της δανικής γλώσσας ούτε η χρήση της στη διοίκηση[97].

Μερικές ακόμη μειονοτικές γλώσσες υπάρχουν στην περιοχή. Η Γερμανική μιλιέται από μια μειονότητα στη Νότια Γιουτλάνδη και τα πολιτιστικά και γλωσσικά της δικαιώματα προστατεύονται από την κυβέρνηση. Οι Φινλανδοί Κάλε, οι Νορβηγοί και Σουηδοί Νομάδες και άλλοι Ρομά των Βόρειων χωρών έχουν το δικαίωμα να διατηρούν και να αναπτύσσουν τη γλώσσα και τον πολιτισμό τους. Η Γίντις είναι επίσης επίσημη μειονοτική γλώσσα στη Σουηδία. Εκτός από τις λεγόμενες "φυσικές" γλώσσες χρησιμοποιούνται εθνικές παραλλαγές των νοηματικών γλωσσών. Η ισλανδική νοηματική γλώσσα προέρχεται από τη δανική, ενώ η φινλανδική νοηματική γλώσσα αναπτύσσεται με βάση τη σουηδική παραλλαγή. Το δικαίωμα χρήσης της νοηματικής γλώσσας ορίζεται στον Νόμο για τη Φινλανδική Γλώσσα και στη Σουηδία η σουηδική νοηματική γλώσσα είναι επίσημη μειονοτική γλώσσα [100].

Μετανάστευση

Το 2012 η ​​καθαρή μετανάστευση είχε ο μεγαλύτερος παράγων της αύξησης του πληθυσμού στη Σουηδία. Αυτό συνέβη και στη Δανία, τη Φινλανδία, τα Ωλαντ και τη Νορβηγία. Στις Νήσους Φερόες, τη Γροιλανδία και την Ισλανδία, η φυσική αύξηση του πληθυσμού είχε τη μεγαλύτερη επίδραση στη μεταβολή του πληθυσμού, αλλά τόσο η Γροιλανδία όσο και οι Νήσοι Φερόες παρουσίασαν ελαφρά μείωση του πληθυσμού λόγω αρνητικής καθαρής μετανάστευσης το 2012.

Ένα μεγάλο ποσοστό της μετανάστευσης στις Βόρειες χώρες συμβαίνει μεταξύ των ίδιων των χωρών, κυρίως ως αποτέλεσμα της ελεύθερης αγοράς εργασίας και των φιλελεύθερων κανόνων για την ανταλλαγή φοιτητών μεταξύ τους. Η τάση έχει οδηγήσει σε αυξανόμενο αριθμό ξένων πολιτών στις Βόρειες χώρες κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Σε όλες τις χώρες το μεγαλύτερο μέρος των ξένων πολιτών προέρχεται εκτός αυτών. Αυτό δεν ισχύει για τη Γροιλανδία και τις Νήσους Φερόες, που έχουν μεγάλο ποσοστό άλλων πολιτών Βόρειων χωρών. Οι εκτός Βόρειων χωρών κυμαίνονται από 47% της συνολικής μετανάστευσης στην Ισλανδία ως 89% στη Νορβηγία. Το 2013 τα μεγαλύτερα ποσοστά μη προερχομένων από Βόρειες χώρες ήταν στη Νορβηγία και τη Δανία, όπου αντιπροσωπεύουν το 8,9 και το 8,8% του πληθυσμού. Το αντίστοιχο ποσοστό του φινλανδικού πληθυσμού είναι μικρό σε σύγκριση με τις άλλες Βόρειες χώρες - 3,6% το 2013 - αλλά αυξήθηκε σημαντικά κατά τη δεκαετία του 1990 και μετά.[98]

Οι Σαάμι

Σαάμι στο Χόννινγκσβογκ της Νορβηγίας, φορώντας το παραδοσιακό Γκάκτι

Οι Σαάμι (Λάπωνες), είναι ένας Φιννοουγγικός λαός που είναι παραδοσιακά εγκατεστημένος στη βόρεια Φινλανδία, Νορβηγία και Σουηδία και στη Δυτική Ρωσία. Οι περισσότεροι Σαάμι ζουν στη Νορβηγία, ακολουθούν η Σουηδία και η Φινλανδία, ενώ οι λιγότεροι ζουν στη Ρωσία. Επειδή οι χώρες δεν καταγράφουν επίσημα το ποιος έχει την ταυτότητα ή την καταγωγή των Σαάμι, δεν έχει διευκρινιστεί ο ακριβής αριθμός του πληθυσμού τους. Οι Σαάμι είναι ουσιαστικά οι μόνοι αυτόχθονες λαοί των Βόρειων χωρών εκτός της Γροιλανδίας, που αναγνωρίζονται και προστατεύονται από τις διεθνείς συμβάσεις των αυτοχθόνων λαών. Αποτελούν επομένως τον βορειότερο αυτόχθωνα λαό της Ευρώπης. Υπάρχουν πολλές Σααμικές γλώσσες.

Παραδοσιακά οι Σάμι ασχολούνται με ποικιλία τρόπων βιοπορισμούς, όπως η παράκτια αλιεία, οι γούνες και η εκτροφή προβάτων. Ωστόσο η γνωστότερη ασχολία τους είναι η ημινομαδική εκτροφή ταράνδων. Για παραδοσιακούς, περιβαλλοντικούς, πολιτιστικούς και πολιτικούς λόγους η εκτροφή ταράνδων είναι νόμιμη αποκλειστικά για τους Σαάμι σε ορισμένες περιοχές των Βόρειων χωρών. Σήμερα οι Σαάμι εργάζονται σε όλους τους τομείς, όπως και ο υπόλοιπος πληθυσμός, αν και οι πρωτογενείς εξακολουθούν να είναι σημαντικοί φορείς πολιτισμού για αυτούς.

Πολιτισμός

Φεροέζοι παραδοσιακοί χορευτές με εθνικές ενδυμασίες

Οι Βόρειες Χώρες υπήρξαν ιστορικά ένας από τους πιο κοινωνικά προοδευτικούς πολιτισμούς στον κόσμο και ο πολιτισμός είναι ένα από τα βασικά συστατικά της συνεργασίας μεταξύ τους. Οι πολιτικές τους όσον αφορά την πολιτιστική ζωή, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τη θρησκεία έχουν πολλές κοινές αξίες και κοινά χαρακτηριστικά. Εντούτοις μπορεί να επισημανθούν ορισμένες διαφορές, όπως για παράδειγμα, τα πολιτιστικά ιδρύματα που προέκυψαν από τις ιστορικές συνθήκες. Στη Δανία και στη Σουηδία υπάρχουν πολιτιστικά ιδρύματα με ρίζες στις παραδόσεις των βασιλικών αυλών. Στις χώρες αυτές οι εθνικοί θεσμοί αποτέλεσαν το θεμέλιο της πολιτιστικής ζωής σε πρώιμο στάδιο, ενώ στη Νορβηγία άρχισαν να διαμορφώνονται πολιτιστικά ιδρύματα αργότερα[99].

Η Ισλανδία έχει τις υψηλότερες κυβερνητικές δαπάνες για θέματα πολιτισμού, συνολικά 3,3% του ΑΕΠ της το 2011. Η Δανία έρχεται δεύτερη με συνολικό ποσοστό 1,6% του ΑΕΠ το 2011. Η Σουηδία ξοδεύει το λιγότερο με 1,1%. Όσον αφορά τις κατά κεφαλή δαπάνες η Ισλανδία έχει και πάλι τις υψηλότερες, με δεύτερη τη Νορβηγία. Η Γροιλανδία δαπανά το τρίτο υψηλότερο ποσό για τον πολιτισμό και την αναψυχή ανά κάτοικο. Στην Ισλανδία και τη Νορβηγία οι δαπάνες έχουν υπερδιπλασιαστεί από το 2000. Στις άλλες Βόρειες χώρες, οι δαπάνες αυξήθηκαν μεταξύ 40 και 50% την ίδια περίοδο[100].

Η Δανία έχει τα περισσότερα μουσεία, συνολικά 274, αλλά τα μουσεία στα Ωλαντ και την Ισλανδία έχουν τους περισσότερους επισκέπτες, κατά μέσο όρο 4 και 5 επισκέψεις ανά κάτοικο. Πολλά θέατρα στις Βόρειες χώρες λαμβάνουν δημόσια χρηματοδότηση. Η χρηματοδότηση του θεάτρου αποτελεί σημαντικό μερίδιο των κονδυλίων στον πολιτιστικό τομέα σε όλες τις χώρες. Όλες οι χώρες έχουν εθνικά θέατρα, όπου ανεβαίνουν θεατρικά έργα, μπαλέτα και όπερες. Εκτός από τα εθνικά θέατρα υπάρχουν επαγγελματικά περιφερειακά θέατρα, που υποστηρίζονται επίσης από το κράτος, τις περιφέρειες ή τους δήμους. Οι περισσότερες χώρες διαθέτουν επίσης μερικά ιδιωτικά θέατρα και πολλά ερασιτεχνικά σύνολα, που μπορεί να υποστηριχθούν, τουλάχιστον εν μέρει, από τους δήμους.[101].

Το Πολιτιστικό Ταμείο των Βόρειων χωρών, που ιδρύθηκε το 1966, αποσκοπεί στην υποστήριξη ενός ευρέος φάσματος πολιτιστικών συνεργασιών μεταξύ τους. Η φιλοδοξία του Ταμείου είναι να επιτρέψει στους ταλαντούχους καλλιτέχνες, επαγγελματίες και ερασιτέχνες, να αλληλοεμπλουτισθούν μέσω της πολιτιστικής πολυμορφίας που υπάρχει μεταξύ των 26 εκατομμυρίων ή περισσότερων ανθρώπων της περιοχής. Οι δραστηριότητές του βασίζονται σε συμφωνία μεταξύ των Βόρειων χωρών, που τέθηκε σε ισχύ το 1967. Το Ταμείο λαμβάνει τα χρήματά του υπό τη μορφή ετήσιας επιχορήγησης από το Συμβούλιο Υπουργών των Βόρειων χωρών[102].

Μουσική

Οι ABBA είναι από τους μουσικούς καλλιτέχνες όλων των εποχών με τις περισσότερες πωλήσεις

Οι Βόρειες χώρες μοιράζονται ορισμένες παραδόσεις στη μουσική, πολλές από τις οποίες έχουν αποκλίνει σημαντικά. Στην παραδοσιακή μουσική η Δανία, η Ισλανδία, η Νορβηγία, η Σουηδία και οι Νήσοι Φερόες έχουν πολλά κοινά στοιχεία. Ο πολιτισμός των Ινουίτ της Γροιλανδίας έχει τις δικές του μουσικές παραδόσεις, επηρεασμένες από τη σκανδιναβική κουλτούρα. Η Φινλανδία έχει πολλές πολιτισμικές ομοιότητες τόσο με τις άλλες Βόρειες, χώρες όσο και με την Εσθονία. Οι Σαάμι έχουν τη δική τους μοναδική κουλτούρα, με δεσμούς με τους γειτονικούς πολιτισμούς.

Η έντεχνη μουσική έχει σημαντική θέση στις Βόρειες χώρες. Εκτός από κρατικές όπερες, υπάρχουν συμφωνικές ορχήστρες στις περισσότερες μεγάλες πόλεις. Οι σημαντικότεροι παλαιότεροι συνθέτες από τις Βόρειες χώρες είναι ο Φινλανδός Γιαν Σιμπέλιους, ο Δανός Καρλ Νίλσεν και ο Νορβηγός Έντβαρντ Γκρηγκ. Από τους σύγχρονους συνθέτες οι Φινλανδοί Μάγκνους Λίντμπεργκ, Κάιγια Σααριάχο και Εσα-Πέκα Σαλόνεν είναι μεταξύ των πιο συχνά εκτελούμενων στον κόσμο.

Οι επιρροές του Ροκ εντ ρολ που ήρθαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν η αρχή της ποπ σκηνής των Βόρειων χωρών, αλλά επιρροές από την παραδοσιακή μουσική μπορούν ακόμα να βρεθούν σήμερα στην ποπ μουσική. Κοινό χαρακτηριστικό της ποπ μουσικής των χωρών αυτών είναι ότι συχνά μπορεί να είναι είτε πολύ χαρούμενη ή πολύ black metal. Ορισμένοι από τους πιο γνωστούς μουσικούς είναι οι ABBA, οι Ace of Base, οι α-ha, οι Aqua, η Μπιορκ, οι Cardigans, οι Europe, οι Hanoi Rocks, οι Roxette, οι The Rasmus, οι Kaizers Orchestra και οι The Spotnicks. Η Σουηδία και η Φινλανδία έχουν ενδεχομένως τη μεγαλύτερη μουσική βιομηχανία στην περιοχή, ειδικά η Σουηδία, η οποία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ποπ μουσικής κατά κεφαλή και ο τρίτος μεγαλύτερος μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η Νορβηγία, η Ισλανδία και η Δανία έχουν όλοι επιτυχημένες βιομηχανίες εγχώριων δίσκων επό πολλά χρόνια.[103][104]

Η heavy metal σκηνή των Βόρειων χωρών είναι ιδιαίτερα ορατή σε σύγκριση με άλλα είδη της περιοχής. Πολλά μεγάλα ονόματα όπως ο Amon Amarth, οι Children of Bodom, οι In Flames, οι Meshuggah και οι Opeth προέρχονται από τις Βόρειες χώρες. Τα heavy metal συγκροτήματά τους είχαν μακρά και διαρκή επιρροή στην υποκουλτούρα αυτή μαζί με τα ομόλογά τους στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το είδος black metal αναπτύχθηκε στη Νορβηγία από συγκροτήματα όπως οι Mayhem, οι Darkthrone, οι Burzum, οι Immortal και οι Emperor και το συναφές είδος του Viking metal αναπτύχθηκε σε όλη την περιοχή των Βόρειων χωρών από συγκροτήματα όπως οι Bathory, οι Enslaved, οι Burzum, οι Emperor, οι Einherjer, οι Moonsorrow και ο Amon Amarth.

Από το 2000 οι ​​συνολικές μουσικές πωλήσεις έχει μειωθεί σχεδόν κατά 50% σε όλες τις Βόρειες χώρες και ταυτόχρονα έχουν αυξηθεί οι ψηφιακές πωλήσεις. Στη Δανία, τη Νορβηγία και τη Φινλανδία οι πωλήσεις ψηφιακής μουσικής αυξήθηκαν κατά 400% από το 2006 και τώρα ανέρχονται σε 39%, 27% και 25% των συνολικών πωλήσεων το 2010/2011. Στη Δανία και τη Σουηδία οι πωλήσεις ψηφιακής μουσικής αυξήθηκαν σχεδόν οκταπλάσια την ίδια περίοδο και αντιπροσωπεύουν πλέον το 51% των συνολικών πωλήσεων. Στην Ισλανδία οι ψηφιακές πωλήσεις αντιπροσωπεύουν μόνο το 3% των συνολικών[105].

Λογοτεχνία

Ο Σαίρεν Κίρκεγκωρ θεωρείται ο πρώτος υπαρξιστής φιλόσοφος.
Η Σουηδή συγγραφέας Άστριντ Λίντγκρεν μαζί με τη Φινλανδή συγγραφέα Τούβε Γιάνσον στη Στοκχόλμη το 1958

Οι Βόρειες χώρες έχουν δημιουργήσει σημαντική και επιδραστική λογοτεχνία. Ο Ερρίκος Ίψεν, Νορβηγός θεατρικός συγγραφέας, ήταν σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνος για τη δημοφιλία του νεότερου ρεαλιστικού δράματος στην Ευρώπη, με έργα όπως Η αγριόπαπια και Το κουκλόσπιτο. Ο σύγχρονός του Σουηδός μυθιστοριογράφος και θεατρικός συγγραφέας Όγκουστ Στρίντμπεργκ ήταν πρόδρομος των πειραματικών μορφών όπως ο εξπρεσιονισμός, ο συμβολισμός και ο σουρεαλισμός. Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας έχει απονεμηθεί στους Σέλμα Λάγκερλεφ, Βέρνερ φον Χάιντενσταμ, Καρλ Αντολφ Γκέλερουπ, Χένρικ Ποντόπινταν, Κνουτ Χάμσουν, Σίγκριντ Ούντσετ, Έρικ Άξελ Κάρλφελντ, Φρανς Έμιλ Σίλανπαα, Γιοχάνες Βίλχελμ Γένσεν, Περ Λάγκερκβιστ, Χαλντόρ Λάξνες, Νέλλυ Ζαχς, Έυβιντ Γιόνσον, Χάρυ Μάρτινσον και Τούμας Τράνστρεμερ. Οι παγκοσμίου φήμης συγγραφείς παιδικών βιβλίων από τις Βόρειες χώρες είναι οι Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, Τούβε Γιάνσον και Άστριντ Λίντγκρεν.

Από το 1962 το Συμβούλιο των Βόρειων χωρών απονέμει λογοτεχνικό βραβείο κάθε χρόνο για ένα έργο μυθοπλασίας γραμμένο σε μία από τις γλώσσες των χωρών. Από την καθιέρωσή του το βραβείο έχει δοθεί από 15 συγγραφείς από τη Σουηδία, 10 από τη Δανία, 10 από τη Νορβηγία, 8 από τη Φινλανδία, 7 από την Ισλανδία, 2 από τις Νήσους Φερόες και 1 Σάαμι.[106]

Οι βιβλιοθήκες των Βόρειων χωρών λειτουργούν ως κέντρα πληροφοριών με μεγάλη ποικιλία υπηρεσιών και πρόσβαση σε όλα τα είδη έντυπων και ηλεκτρονικών μέσων. Τα τελευταία είκοσι χρόνια σημειώθηκε συνολική μείωση του αποθέματος και του δανεισμού βιβλίων στις δημόσιες βιβλιοθήκες. Παρά τη γενική συρρίκνωση των αποθεμάτων και του δανεισμού οι περισσότερες από τις χώρες παρουσίασαν αύξηση του δανεισμού άλλων μέσων εκτός από τα βιβλία. Από το 2000 το απόθεμα άλλων μέσων ενημέρωσης αυξήθηκε από 30% έως 85%, ενώ ο δανεισμός βιβλίων μειώθηκε ταυτόχρονα σε όλες τις χώρες, με πτώση μεταξύ 10 και 20%.[107]

Ζωγραφική

Εθνικά σύμβολα

Όλες οι Βόρειες Χώρες, συμπεριλαμβανομένων των αυτόνομων επικρατειών των Νήσων Φερόες και των νήσων Ώλαντ, έχουν ένα παρόμοιο σχέδιο στις σημαίες τους, βασισμένο στο Dannebrog, τη σημαία της Δανίας. Απεικονίζουν έναν σταυρό εκτός κέντρου με την τομή κοντύτερα στο κοντάρι, ονομαζόμενο και ως «Νορδικό σταυρό». Η Γροιλανδία και οι Σαάμι έχουνε υιοθετήσει σημαίες χωρίς τον Νορδικό σταυρό, αλλά και οι δύο απεικονίζουν έναν κύκλο ο οποίος είναι εκτός κέντρου της σημαίας, αντίστοιχα με τον σταυρό.

Δανία

Νήσοι Φερόες

Γροιλανδία

Φινλανδία

Νήσοι Ώλαντ

Ισλανδία

Νορβηγία

Σουηδία

Σαάμι

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Nordic region στο Wikimedia Commons