Κατάλογος πρωθυπουργών της Ινδίας
Ο Πρωθυπουργός της Ινδίας είναι ο επικεφαλής της κυβέρνησης της Ινδίας. Στο κοινοβουλευτικό σύστημα της Ινδίας, το Σύνταγμα ορίζει τον Πρόεδρο αρχηγό κράτους de jure, αλλά οι de facto εκτελεστικές αρμοδιότητές του ανήκουν στον πρωθυπουργό και το Υπουργικό Συμβούλιο. Διοριζόμενος και ορκιζόμενος από τον Πρόεδρο, ο πρωθυπουργός είναι συνήθως ο ηγέτης του κόμματος ή της συμμαχίας που έχει πλειοψηφία στον Οίκο του Λαού, την κάτω βουλή του διμερούς κοινοβουλίου της Ινδίας.[1]
Ιστορικό
Από το 1947, η Ινδία είχε 14 πρωθυπουργούς, 15 συμπεριλαμβανομένου του Γκουλζαριλάλ Νάντα, ο οποίος δύο φορές κατέλαβε το αξίωμα.[2] Ο πρώτος ήταν ο Τζαβαχαρλάλ Νεχρού του κόμματος της Ινδικού Εθνικού Κογκρέσου, ο οποίος ορκίστηκε στις 15 Αυγούστου 1947, όταν η Ινδία απέκτησε την ανεξαρτησία της από τη Βρετανική Αυτοκρατορία.[3] Yπηρετώντας μέχρι τον θάνατό του τον Μάιο του 1964, ο Νεχρού παραμένει ο μακροβιότερος πρωθυπουργός της Ινδίας. Τον διαδέχθηκε ο συνάδελφός του Λαλ Μπαχαντούρ Σαστρί, του οποίου η 19μηνη θητεία έληξε επίσης με τον θάνατό του.[4]
Η Ίντιρα Γκάντι, η κόρη του Νεχρού, διαδέχτηκε τον Σαστρί το 1966 για να γίνει η πρώτη και η μόνη γυναίκα πρωθυπουργός της χώρας μέχρι σήμερα.[5] Έντεκα χρόνια αργότερα, έχασε τη λαϊκή εντολή υπέρ του Κόμματος Τζανάτα, του οποίου ο ηγέτης Μοραρτζί Ντεσάι έγινε ο πρώτος πρωθυπουργός που δεν προερχόταν από το κόμμα του Ινδικού Εθνικού Κογκρέσου.[6] Μετά την παραίτησή του το 1979, ο πρώην αναπληρωτής του, Τσαράν Σινγκ, ανέλαβε προσωρινά τα καθήκοντά του, έως ότου η Ίντιρα Γκάντι ψηφιστεί και πάλι, έξι μήνες αργότερα, πρωθυπουργός της Ινδίας.[7] Η δεύτερη θητεία της ως πρωθυπουργού έληξε πέντε χρόνια αργότερα στις 31 Οκτωβρίου 1984, όταν δολοφονήθηκε από τους σωματοφύλακές της. Ο γιος της Ρατζίβ Γκάντι ορκίστηκε έπειτα ως νέος πρωθυπουργός της Ινδίας, το τρίτο μέλος της οικογένειάς του που έφτασε στο αξίωμα αυτό. Τα μέλη της οικογένειας Νεχρού-Γκάντι έχουν διατελέσει συνολικά πρωθυπουργοί για 37 χρόνια και 303 ημέρες.[8]
Κατάλογος πρωθυπουργών
| No. | Εικόνα | Όνομα (γέννηση–θάνατος) | Κόμμα (Συμμαχία) | Εκλεγμένος/η στην εκλ. περιφέρεια | Διάρκεια θητείας[9] | Διορίστηκε από | Lok Sabha[10] | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  | Τζαβαχαρλάλ Νεχρού (1889–1964) | Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο | Φούλπουρ, Ούταρ Πραντές | 15 Αυγούστου 1947 | 15 Απριλίου 1952 | 16 χρόνια, 286 ημέρες | Λόρδος Μαουντμπάττεν | Συντακτική Συνέλευση | |
| 15 Απριλίου 1952 | 17 Απριλίου 1957 | Ρατζέντρα Πρασάντ | 1η | |||||||
| 17 Απριλίου 1957 | 2 Απριλίου 1962 | 2η | ||||||||
| 2 Απριλίου 1962 | 27 Μαΐου 1964 [11] | 3η | ||||||||
| - | .jpg) | Γκουλζαριλάλ Νάντα (υπηρεσιακός) (1898–1998) | Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο | Σαμπαρκάνθα, Γκουτζαράτ | 27 Μαΐου 1964 | 9 Ιουνίου 1964 | 13 ημέρες | Σαρβεπάλι Ραντακρίσναν | ||
| 2 | .jpg) | Λαλ Μπαχαντούρ Σαστρί (1904–1966) | Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο | Αλάχαμπαντ, Ούταρ Πραντές | 9 Ιουνίου 1964 | 11 Ιανουαρίου 1966[11] | 1 έτος, 216 ημέρες | |||
| - | | Γκουλζαριλάλ Νάντα (υπηρεσιακός) (1898–1998) | Indian National Congress | Sabarkantha, Gujarat | 11 Ιανουαρίου 1966 | 24 Ιανουαρίου 1966 | 13 ημέρες | |||
| 3 |  | Ίντιρα Γκάντι (1917–1984) | Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο | Ράτζια Σάμπα MK της Ούταρ Πραντές | 24 Ιανουαρίου 1966 | 4 Μαρτίου 1967 | 11 χρόνια, 59 ημέρες | |||
| Ρε Μπαρέλι, Ούταρ Πραντές | 4 Μαρτίου 1967 | 15 Μαρτίου 1971 | 4η | |||||||
| 15 Μαρτίου 1971 | 24 Μαρτίου 1977 | Β. Β. Γκίρι | 5η | |||||||
| 4 |  | Μοραρτζί Ντεσάι (1896–1995) | Κόμμα Τζανάτα | Σουράτ, Γκουτζαράτ | 24 Μαρτίου 1977 | 28 Ιουλίου 1979[12] | 2 έτη, 126 ημέρες | Μπ. Ντ. Τζάτι | 6η | |
| 5 |  | Τσαράν Σινγκχ (1902–1987) | Κόμμα Τζανάτα (Κοσμικό) με το INC | Μπαγκπάτ, Ούταρ Πραντές | 28 Ιουλίου 1979 | 14 Ιανουαρίου 1980[12] | 170 ημέρες | Νίλαμ Σαντζίβα Ρέντι | ||
| (3) | | Ίντιρα Γκάντι (1917–1984) | Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο (Ι) | Μεντάκ, Άντρα Πραντές | 14 Ιανουαρίου 1980 [13] | 31 Οκτωβρίου 1984[14] | 4 έτη, 291 ημέρες | 7η | ||
| 6 | Ρατζίβ Γκάντι (1944–1991) | Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο (Ι) | Αμέτι, Ούταρ Πραντές | 31 Οκτωβρίου 1984 | 31 Δεκεμβρίου 1984 | 5 χρόνια, 32 ημέρες | Ζαΐλ Σινγκχ | |||
| 31 Δεκεμβρίου 1984 | 2 Δεκεμβρίου 1989 | 8η | ||||||||
| 7 | .jpg) | Βισουανάθ Πρατάπ Σινγκχ (1931–2008) | Τζανάτα Νταλ (Εθνικό Μέτωπο) | Φατεπούρ, Ούταρ Πραντές | 2 Δεκεμβρίου 1989 | 10 Νοεμβρίου 1990[15] | 343 ημέρες | {Ρ. Βενκαταραμάν | 9η | |
| 8 |  | Τσάντρα Σεκάρ (1927–2007) | Κόμμα Σαματζουάντι Τζανάτα με το INC | Μπάλια, Ούταρ Πραντές | 10 Νοεμβρίου 1990 | 21 Ιουνίου 1991[16] | 223 ημέρες | |||
| 9 | (2).jpg) | Π. Β. Ναρασίμα Ράο (1921–2004) | Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο (I) | Ναντιάλ, Άντρα Πραντές | 21 Ιουνίου 1991 | 16 Μαΐου 1996 | 4 έτη, 330 ημέρες | 10η | ||
| 10 | .jpg) | Ατάλ Μπιχάρι Βατζπαγί (1924–2018) | Κόμμα Μπαρατίγια Τζανάτα | Λάκναου, Ούταρ Πραντές | 16 Μαΐου 1996 | 1 Ιουνίου 1996[12] | 16 ημέρες | Σανκάρ Νταγιάλ Σαρμά | 11η | |
| 11 |  | Ντέβε Γκόουντα (1933–) | Τζανάτα Νταλ (Ενωμένο Μέτωπο) | Ράτζια Σάμπα MP για την Καρνάτακα | 1 Ιουνίου 1996 | 21 Απριλίου 1997[12] | 324 ημέρες | |||
| 12 |  | Ίντερ Κουμάρ Γκουτζράλ (1919–2012) | Τζανάτα Νταλ (Ενωμένο Μέτωπο) | Ράτζια Σάμπα MP για την Μπιχάρ | 21 Απριλίου 1997 | 19 Μαρτίου 1998 | 332 ημέρες | |||
| (10) | | Ατάλ Μπιχάρι Βατζπαγί (1924–2018) | Κόμμα Μπαρατίγια Τζανάτα (NDA) | Λάκναου, Ούταρ Πραντές | 19 Μαρτίου 1998[13] | 10 Οκτωβρίου 1999 | 6 χρόνια, 64 ημέρες | Κ. Ρ. Ναραγιανάν | 12η | |
| 10 Οκτωβρίου 1999 | 22 Μαΐου 2004 | 13η | ||||||||
| 13 |  | Μανμοχάν Σινγκχ (1932–) | Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο (UPA) | Ράτζια Σάμπα MP για το Άσαμ | 22 Μαΐου 2004 | 22 Μαΐου 2009 | 10 έτη, 4 ημέρες | Αμπντούλ Καλάμ | 14η | |
| 22 Μαΐου 2009 | 26 Μαΐου 2014 | Πρατίμπχα Πατίλ | 15η | |||||||
| 14 | .jpg) | Ναρέντρα Μόντι (1950–) | Κόμμα Μπαρατίγια Τζανάτα (NDA) | Βαρανάσι, Ούταρ Πραντές | 26 Μαΐου 2014 | 30 Μαΐου 2019 | 26 Μαΐου 2014 | Πρανάμπ Μουχέρτζι | 16η | |
| 30 Μαΐου 2019 | Σήμερα | Ραμ Ναθ Κοβίντ | 17η | |||||||