Lodzo

• 1332 - la unua mencio pri vilaĝo Łodzia
• 1423 - Lodzo ricevis urborajtojn
• 1820 - la urbo estis destinata por industrio
• 5.12.1914: Unua mondmilito: post malvenko en la batalo de Lodzo rusoj komencis evakuiĝi de la urbo - dum dekkelkaj tagoj ĉirkaŭ 110 mil rusaj soldatoj pereis kaj ĉirkaŭ 90 mil germanaj, krom ili ankaŭ aŭstroj, poloj, litovoj, ĉeĥoj, ukrainoj, latvoj kaj tataroj (sekvan tagon la urbon konkeris germana armeo)
• Lodza geto (germane: Litzmannstadt Ghetto, jide: לאדזשער געטא; Lodĵer geto; ליצמאנשטאטער געטא; Licmanŝtoter geto) estis juda geto ekzistanta en la okupata de germanoj Lodzo (de aprilo 1940 nomata Litzmannstadt). Formale la geto fondiĝis la 8-an de februaro 1940, finfine estis fermita kaj izolita de la urbo la 30-an de aprilo 1940. Unuavice oni enfermis judojn restantajn tiutempe lime de la urbo – ĉirkaŭ 140 mil personoj. Poste, en la jaroj 1941–1942, oni setligis tien judan popolon, unue de la Lodza Provinco, el likvidataj sinsekve getoj en aliaj urboj. Sekve, fine de 1941, ĉirkaŭ 5 mil ciganojn, en tio sintiojn de la aŭstra-hungara landlimo (tiel nomata Burgenland; novembro 1941) kaj fine, en la dua duono de la 1942, preskaŭ 20 mil judojn de Okcidenta Eŭropo (interalie de Germanio, la landoj de Benelukso kaj judojn de Prago). Rezulte, tra la geto trapasis pli ol 200 000 personoj.
• 1.12.1944: Gestapo en Lodzo notis ke poloj bone scias pri karaktero de eldonata de okupantaj regopovoj revuo "Nowy Czas" (Nova Tempo), maskita kiel periodaĵo de pola subtera movado

• Placo de Libereco (Plac Wolności) kun klasikisma urbodomo el 1827 – unika okagonforma placo
• Piotrkowska Strato kun eklektikismaj kaj secesiaj brikdomoj.
  • Galerio de Grandaj Lodzanoj
    • Benketo de Tuwim
    • Fortepiano de Rubinstein
    • Kofro de Reymont
    • Tablo de Lodzaj Fabrikantoj
• Palaco de Poznański
• Hotelo Savoy

Inter la partneraj urboj de Lodzo estas

• Tjanĝino en Ĉinio

• Zamenhofa Strato
  • Zamenhofa Tabulo
  • Zamenhofa Apoteko
• Murpentraĵo kun Zamenhof (en Piotrkowska Strato)
• Liceo je la nomo de Zamenhof kun tabulo
• Tombo de Kabe

La 14an de majo 2014 venis de Lębork / Lenborko al Lodzo dum sia turneo tra Pollando la Senata Esperanto-ekspozicio (^[1]), kiu unue estis oktobre 2012 en Varsovio en la Pola Senato kaj estis organizita okaze de la 125-jara Jubileo de Esperanto fare de Pola Asocio Eŭropo - Demokratio - Esperanto (EDE-Pollando) kaj fare de polaj parlamentanoj i.a. senatano Edmund Wittbrodt kun financa helpo de Mecenato de Esperanto el Japanio Etsuo Miyoshi. La E-ekspozicio post la Senato estis prezentata en Malborko, Nowy Staw, Tczew, Gdynia, Pelplin, Wołów, Złotoryja, Vroclavo, Sosnowiec, Czeladź, Będzin kaj Lębork. Al Lodzo la ekspozicion invitis la loka esperantistino de EDE-Pollando Daniela Gizela Matray la sekretariino de la Asocio kaj la Biblioteko de la Lodza Universitato (kunorganizanto), multflanke helpis en la organizado la loka esperantisto Robert Kamiński - la prezidanto de Lodza Filio de PEA. La vernisaĝo okazis la 16an de majo 2014 kaj raportis pri tiu E-evento du lokaj mediatoj.La Senata E-ekspozicio la 16an de junio 2014 veturis al urbo Loviĉo.

Famaj personoj kiuj naskiĝis aŭ loĝis en Lodzo

• Grażyna Bacewicz, komponistino
• Kazimierz Bein, unua esperantisto kiu kabeis
• Marek Belka, ekonomikisto kaj ĉefministro
• Stanislaw Karolczyk, oficisto, poeto, esperantisto
• Jan Karski, oficiro kaj diplomato
• Dorota Kędzierzawska, kinisto
• Witold Leszczyński, kinisto
• Stanisław Mikulski, aktoro
• Arnold Mostowicz, verkisto, ĵurnalisto, tradukisto, kuracisto kaj scienca populariganto.
• Władysław Pasikowski, kinisto
• Jerzy Passendorfer, kinisto
• Wlodzimierz Pfeiffer, esperantisto
• Roman Polański, filmreĝisoro
• Władysław Reymont, nobelpremiita verkisto
• Józef Rotblat, nobelpremiita fizikisto
• Artur Rubinstein, komponisto kaj pianisto
• Andrzej Sapkowski, fantasta verkisto
• Edward Skórzewski, kinisto
• Piotr Trzaskalski, kinisto
• Julian Tuwim, poeto kaj esperantisto

En Lodzo estas multe pli ol 20 superaj lernejoj. La plej gravaj estas:

• Universitato de Lodzo
• Teknika Universitato de Lodzo
• Medicina Universitato de Lodzo
• Ŝtata Lernejo de Filmo, Televizio kaj Teatro en Lodzo

• 
• 
• 
  Blanka fabriko
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

• Tramtransporto en Lodzo

• Lodza filio de Pola Esperanto-Societo Arkivigite je 2005-11-22 per la retarkivo Wayback Machine (esperante)
• Lodz Online Arkivigite je 2007-10-12 per la retarkivo Wayback Machine
• Liceo Ludoviko Zamenhof (pole kaj angle)