Луҗ
Луҗ (пол. Łódź [wut͡ɕ] — «каек») — Польшаның үзәк өлешендә урнашкан шәһәр, Луҗ воеводалыгының административ үзәге. Халык саны буенча Польшаның өченче шәһәре.
| Луҗ | |
| пол. Łódź | |
| Байрак[d] | Илтамга[d] |
 |  |
| Нигезләнү датасы | 29 июль 1423 |
|---|---|
 | |
.jpg) | |
| Рәсми исем | Ліцманштат, Лицманштадт һәм Łódź[1] |
| Демоним | łodzianin[2], łodzianka[3] һәм lodzano |
| Шигарь тексты | Ex navicula navis һәм Z łódeczki łódź |
| Дәүләт |  Польша[4] |
| Нәрсәнең башкаласы | Луҗ воеводалыгы[d], Генерал-губернаторлык[d], Восточно-Лодзинский повят[d] һәм Лодзинский уезд[d] |
| Административ-территориаль берәмлек | Луҗ воеводалыгы[d] |
| Сәгать поясы | Үзәк Аурупа җәйге вакыты[d], UTC+01:00 һәм UTC+02:00 |
| Геомәгълүматлар | Data:Poland/Łódź.map |
| Хөкүмәт башлыгы | Һанна Ждановска[d] |
| Әгъзалык | Креатив шәһәрләр челтәре[d] |
| Халык саны | 670 642 (31 март 2021)[5] |
| Ир-ат халкы | 305 533[6] |
| Хатын-кыз халкы | 365 109[7] |
| Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 278 метр |
| Кардәш шәһәр | Вилнүс[8][9][10][…] |
| Нәрсә белән чиктәш | Згежский повят[d], Восточно-Лодзинский повят[d] һәм Пабяницкий повят[d] |
| Бүләкләр |  |
| Мәйдан | 293 км² |
| Почта индексы | 90-001–94-413 |
| Рәсми веб-сайт | uml.lodz.pl(пол.) |
 | |
.png) | |
| Феноменның икътисады | economy of Łódź[d] |
| Социаль медиаларда күзәтүчеләре | 11 221 |
| Җирле телефон коды | 42 |
| Номер тамгасы коды | EL • ED |
| Шәрәфле ватандашлар төркеме | [d] |
| Монда җирләнгәннәр төркеме | [d] |
| Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме | [d] |
 | |
 Луҗ Викиҗыентыкта | |
Тарих
Беренче тапкыр 1332 елда Łodzia авылы буларак телгә алынган. 1432 елда шәһәр хокуклары бирелә.
1793 елда Польшаның икенче бүлүе нәтиҗәсендә Пруссия составына күчкән. 1806—1815 елларда — Варшава һерцоглыгы составында. 1815 елдан Россия империясе составында.
1823-1873 елларда һәр ун ел эчендә халык саны икеләтә арткан.
1915—1918 елларда алман оккупациясе астында. 1918—1939 елларда Польша составында.
1939 елның 8 сентябрьдә алман гаскәрләре Луҗны басып алдылар. 1940-1944 елларда ул Литцманштадт исемен йөрткән. 1945 елның 18 гыйнварында Совет армиясе тарафыннан азат ителгән. 1948 елда кадәр Варшаваның җимерек хәлдә булуы сәбәпле, башкаласы фактик рәвештә Луҗда урнашкан булган.
Икътисад һәм мәдәният
Транспорт юлларының мөһим төен. Якындагы шәһәрләр белән Луҗ агломерациясен тәшкил итә.
1990-елларга кадәр илнең тукымачылык сәнәгатенең иң эре мәркәзе. Полиграфия һәм азык-төлек сәнәгатьләре үсеш алган. Униаерситет, техника, табибият һ.б. институтлар, театрлар, музейлар бар.
архитектура һәйкәлләрдән рәтүш, монастырь һ.б. сакланган.
Халык саны
Халыкара мөнәсәбәтләр
Шәһәрдә 9 чит илнең консуллыгы (Франция, Дания, Алмания, Австрия, Бөекбритания, Бельгия, Латвия, Маҗарстан, Молдавия) урнашкан.
