Azpiarrosa goiztar
Azpiarrosa goiztarra (Entoloma clypeatum) Entoloma generoko onddo espezie bat da.[1]
Azpiarrosa goiztarra | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
Ordena | Agaricales | |||||||||||||||||||||||||||
Familia | Entolomataceae | |||||||||||||||||||||||||||
Generoa | Entoloma | |||||||||||||||||||||||||||
Espeziea | Entoloma clypeatum P.Kumm., 1871 | |||||||||||||||||||||||||||
Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
|
Jateko ona da denbora askoan prestatzen bada, baina gordinik astuna da. Perretxiko arriskutsua da, beste Entoloma toxiko batzuekin nahas daitekeelako.
Deskribapena
Kapela: 5 eta 10 cm bitarteko diametrokoa, 12 cm-ra irits daitekeena. Ezkutu baten forma du, izenak adierazten duen bezala. Gaztetan ezkila formakoa, gero laua eta titiduna, ertz izurtua, leuna, higrofanoa. Arre kolorekoa edo gris-horixka, orban erradial gris ilun samarrekin.
Orriak: Lehenbizi zurbilak, gris argiak, gero arrosa kolorekoak esporengatik. Zabal samar, nahiko zabalak. Ertza irregularra dute eta oinerantz biribildu-itsatsiak.
Hanka: Zuria, kurbatua, gehienetan laburra, sendoa, beherantz mehetua eta oinak, oinarritik beste ale batzuekin bat eginda. Pixka bat grisaxkaz tindatuta, haritsu samarra. Horiz zikintzen da ukitzean.
Haragia: Zurixka, pixka bat arrea, samurra, haritsua, nahiko lodia. Irin freskoaren usaina eta zapore atsegina du.[2]
Etimologia: Entoloma grekotik dator: ertza barrurantz biribildua. Clypeatum epitetoa latinetik dator, ezkutua esan nahi duen "clypeus" hitzetik. Titidun kapelagatik.
Jangarritasuna
Jangarri ona.[3]
Nahasketa arriskua
Udaberriko espezie hau ez da inoiz nahastu behar Entoloma sinuatum delakoarekin, oso pozoitsua; udazkenean ateratzen da. Udaberriko Entolomen artean, jangarriak, honako hauek bereiz daitezke: Entoloma aprile perretxikoak txapel higrofanoa du, koipetsua; oin barnehutsa, gris-marroixka; orri grisaxkak eta haragi hauskorra. Entoloma sepium delakoak kapela ez du hain higrofanoa, zuri-marroixka; oina, zuntz gorrixkekin, eta intsektuen ziztadetan gorritzen den haragia. Entoloma saundersii espeziea belardietan hazten den udazkeneko espeziea da, kapela lodia du eta titiduna, ez da higrofanoa eta oin zuria du.[4]
Sasoia eta lekua
Udaberrian eta uda hasieran, leku belartsuetan. Soropilaren antzera hasten da eta ugaria da.[5]