نابرابری اجتماعی

پرسش‌های فلسفی دربارهٔ اخلاق اجتماعی و مطلوبیت یا اجتناب‌ناپذیری نابرابری در جوامع بشری، موجی از ایدئولوژی را برای پرداختن به چنین سؤالاتی به وجود آورده‌است.^[۹] با نگاه به نابرابری موقعیت‌های موجود، ما منبع چگونگی افزایش نابرابری را شناسایی می‌کنیم و افزایش نحوه نگرش ما به زندگی را اثبات می‌کنیم. ما می‌توانیم این جنبه مهم را به گونه‌ای تعریف کنیم که این ایدئولوژی‌ها را بر اساس توجیه یا مشروعیت‌سازی نابرابری، طبقه‌بندی می‌کند و آن را مطلوب یا اجتناب‌ناپذیر می‌داند. یا اینکه برابری را مطلوب و نابرابری را به عنوان یکی از ویژگی‌های جامعه کاهش یا حذف می‌کنند. یک سر این پیوستار ایدئولوژیک را می‌توان فردگرایی دانست و سر دیگر را جمع‌گرایی.^[۹] در جوامع غربی، سابقه طولانی در ارتباط با ایده مالکیت فردی دارایی و لیبرالیسم اقتصادی وجود دارد، اعتقاد ایدئولوژیک به سازماندهی اقتصاد بر اساس خطوط فردگرایانه به گونه‌ای که بیشترین تعداد ممکن تصمیمات اقتصادی توسط افراد گرفته می‌شود و نه نهادها یا سازمان‌های جمعی.^[۱۰] به نظر لسه فر، ایدئولوژی‌های بازار آزاد - از جمله لیبرالیسم کلاسیک، نئولیبرالیسم و لیبرتاریانیسم راست- حول این ایده شکل می‌گیرند که نابرابری اجتماعی یک ویژگی «طبیعی» جوامع است، بنابراین اجتناب‌ناپذیر و در برخی از فلسفه‌ها حتی مطلوب است.

نابرابری، کالاها و خدمات متفاوتی را برای عرضه در فضای باز بازار فراهم می‌کند، جاه‌طلبی را تحریک می‌نماید و انگیزه‌ای برای سخت‌کوشی و نوآوری فراهم می‌سازد. در انتهای دیگر این زنجیره، جمع‌گرایان به نظام‌های اقتصادی «بازار آزاد» اعتماد اندکی دارند و به عدم دسترسی گسترده گروه‌ها یا طبقات خاص افراد به هزینه‌های ورود به بازار اشاره می‌کنند. نابرابری‌های گسترده اغلب به تضاد و نارضایتی از نظم اجتماعی فعلی منجر می‌شود. چنین ایدئولوژی‌هایی عبارتند از فابیانیسم و سوسیالیسم. نابرابری، در این ایدئولوژی‌ها، باید از طریق مقررات جمعی کاهش یابد، حذف شود و یا تحت کنترل شدید قرار گیرد.

اگرچه بحث فوق به ایدئولوژی‌های خاص غربی محدود می‌شود ولی تفکر مشابهی را می‌توان از نظر تاریخی در جوامع مختلف در سراسر جهان یافت. در حالی که به‌طور کلی جوامع شرقی به جمع‌گرایی گرایش دارند لکن عناصر فردگرایی و سازماندهی بازار آزاد را می‌توان در مناطق و دوره‌های تاریخی خاص یافت. به عنوان مثال، جامعه کلاسیک چین در دودمان هان و دودمان تانگ، در حالی که به شدت در سلسله مراتب فشرده نابرابری افقی با نخبگان قدرت متمایز سازماندهی شده بود، عناصر زیادی از تجارت آزاد در میان مناطق و خرده فرهنگ‌های مختلف خود داشت.^[۱۲]

تحرک اجتماعی حرکت در امتداد اقشار یا سلسله مراتب اجتماعی توسط افراد، گروه قومی یا ملت‌ها است. تغییری در سواد، توزیع درآمد، وضعیت تحصیلی و بهداشتی وجود دارد. حرکت می‌تواند عمودی یا افقی باشد.

• حرکت عمودی حرکت رو به بالا یا نزولی در طول اقشار اجتماعی است که در اثر تغییر شغل یا ازدواج رخ می‌دهد.
• حرکت افقی در امتداد سطوحی است که به‌طور مساوی رتبه‌بندی می‌شوند.
• تحرک درون نسلی یک تغییر موقعیت اجتماعی در یک نسل (در طول عمر) است. به عنوان مثال، شخصی از یک کارمند رده پایین در یک سازمان به مدیریت ارشد نقل مکان می‌کند. نهضت مدیریت مطلق جایی است که فرد نسبت به والدین خود جایگاه اجتماعی بهتری به دست می‌آورد و این می‌تواند به دلیل بهبود امنیت، توسعه اقتصادی و نظام آموزشی بهتر باشد.
• تحرک نسبی جایی است که از برخی افراد انتظار می‌رود جایگاه اجتماعی بالاتری نسبت به والدین خود داشته باشند.^[۱۳]

امروزه، برخی باورمندند نابرابری اجتماعی اغلب باعث ایجاد تضاد سیاسی و اجماع فزاینده‌ای می‌شود که ساختارهای سیاسی راه‌حل این گونه درگیری‌ها را تعیین می‌کنند. تحت این خط فکری، نهادهای اجتماعی و سیاسی که به اندازه کافی طراحی شده‌اند، تضمین کننده عملکرد روان بازارهای اقتصادی هستند، به گونه‌ای که ثبات سیاسی وجود داشته باشد تا چشم‌انداز بلندمدت را بهبود می‌بخشد، بهره‌وری نیروی کار و سرمایه را افزایش می‌دهد و بنابراین رشد اقتصادی را تحریک می‌کند. با رشد اقتصادی بالاتر، سود خالص در همه سطوح مثبت می‌شود و اصلاحات سیاسی پایدارتر است. این ممکن است توضیح دهد که چرا، در طول زمان، در جوامع برابرتر، عملکرد مالی بهتر است و باعث انباشت بیشتر سرمایه و رشد بیشتر می‌شود.^[۱۴]

پایگاه اجتماعی - اقتصادی (SES) معیاری ترکیبی از مقایسه پایگاه اقتصادی و اجتماعی یک فرد یا خانواده در رابطه با دیگران، بر اساس درآمد، تحصیلات و شغل است.

اهمیت این امر شامل راه‌های مختلفی است که منابع تأثیرات متعددی بر تفسیر طبقات اجتماعی زنان و استفاده از آن در سراسر جامعه داشته است.

تعدادی از ویژگی‌های اجتماعی تعریف شده افراد وجود دارد که به جایگاه اجتماعی و در نتیجه برابری یا نابرابری در یک جامعه کمک می‌کند. وقتی پژوهشگران از متغیرهای کمی مانند درآمد یا ثروت برای اندازه‌گیری نابرابری استفاده می‌کنند، در بررسی داده‌ها، الگوهایی پیدا می‌شود که نشان می‌دهد این متغیرهای اجتماعی دیگر به عنوان متغیر میانجی در درآمد یا ثروت نقش دارند. نابرابری‌های چشمگیری در درآمد و ثروت زمانی که دسته‌بندی‌های اجتماعی مشخصی از افراد با هم مقایسه می‌شوند، مشاهده می‌شود. از جمله فراگیرترین این متغیرها هستند جنس / جنسیت، نژاد، و قومیت به عنوان عوامل مهمی در جامعه نقش دارند زیرا بسیاری از بخش‌های اقتصاد را تشکیل می‌دهند و محدود می‌کنند.^[۱۵] این بدان معنا نیست که در جوامعی که شایستگی به عنوان عامل اصلی تعیین‌کننده جایگاه یا رتبه فرد در نظم اجتماعی در نظر گرفته می‌شود، این شایستگی تأثیری بر تغییرات درآمد یا ثروت ندارد. می‌توان گفت این دیگر ویژگی‌های تعریف‌شده اجتماعی می‌توانند، و اغلب، در ارزش‌گذاری مداخله دارند.

نابرابری جنسیتی

جنسیت به عنوان یک نابرابری اجتماعی به موجب آن با زنان و مردان به دلیل مردانگی و زنانگی با تقسیم کار، تعیین نقش‌ها و مسئولیت‌ها و تخصیص پاداش‌های اجتماعی متفاوت رفتار می‌شود. تعصب و تبعیض مبتنی بر جنس و جنسیت، که جنس‌گرایی نامیده می‌شوند، عوامل اصلی ایجاد نابرابری اجتماعی هستند. اکثر جوامع، حتی کشاورزی، مقداری تقسیم کار جنسی دارند و تقسیم کار مبتنی بر جنسیت تمایل دارد در طول صنعتی شدن افزایش یابد.^[۱۶] تأکید بر نابرابری جنسیتی ناشی از تقسیم‌بندی عمیق در نقش جنسیتی است که به ویژه در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و آموزشی به مردان و زنان اختصاص داده شده‌است. زنان در فعالیت‌های سیاسی و فرآیندهای تصمیم‌گیری در اکثر ایالات هم در شمال جهانی و هم در جنوب جهانی کمتر حضور دارند.^[۱۷]

نابرابری در سلامت

نابرابری‌های سلامت را می‌توان به عنوان تفاوت در وضع سلامت یا در توزیع عوامل تعیین‌کننده سلامت بین گروه‌های مختلف جمعیت تعریف کرد.^[۱۸]نابرابری دشمن سلامت است.^[۱۹]

غذا

پژوهش‌های چشمگیری در سال‌های اخیر در مورد پدیده‌ای به نام صحراهای غذایی انجام شده‌است که در آن دسترسی کم به غذای تازه و سالم در یک محله منجر به انتخاب‌ها و گزینه‌های ضعیف مصرف‌کننده در مورد رژیم غذایی می‌شود.^[۲۰] به‌طور گسترده‌ای تصور می‌شود بیابان‌های غذایی سهم چشمگیری در اپیدمی چاقی کودکان در ایالات متحده و بسیاری از کشورهای دیگر دارند.^[۲۱] این ممکن است تأثیرات چشمگیری در سطح محلی و همچنین در زمینه‌های گسترده‌تر داشته باشد، مانند یونان، جایی که در سال‌های اخیر در نتیجه فقر افسارگسیخته و عدم دسترسی به غذاهای تازه، نرخ چاقی کودکان به شدت افزایش یافته‌است.^[۲۲]

• Inequality watch
• "Wealth Gap" – A Guide (ژانویه ۲۰۱۴), AP News
• Guardian.com/business/2015/jan/19/global-wealth-oxfam-inequality-davos-economic-summit-switzerland New Oxfam report says half of global wealth held by the 1% (2015-01-19). "Oxfam warns of widening inequality gap." The Guardian
• How Much More (Or Less) Would You Make If We Rolled Back Inequality? (ژانویه ۲۰۱۵). "How much more (or less) would families be earning today if inequality had remained flat since 1979?" National Public Radio
• OECD – Education GPS: Gender differences in education