Historia animalium (Gessner)

A Historia animalium foi a obra mestra de Gessner, e foi a máis lida de todas as historias naturais do Renacemento. A obra xenerosamente ilustrada foi tan popular que se publicou en Zürich en 1563 unha abreviación en alemán do propio Gessner titulada Thierbuch ("Libro dos animais"), e en Inglaterra Edward Topsell traduciuno e condensouno co título Historie of foure-footed beastes ("Historia das bestas de catro patas", Londres: William Jaggard, 1607).^[1] A obra monumental de Gessner pretende construír unha conexión entre o coñecemento antigo do mundo animal (o seu título é o mesmo que o da famosa obra de Aristóteles sobre os animais: ver Historia dos animais), e do que se coñecía sobre animais daquela. Despois engadiu as súas propias observacións e as dos seus informadores, nun intento de formular unha descrición completa da historia natural dos animais.^[2]

A Historia animalium de Gessner está baseada en fontes clásicas. Está compilada a partir de textos antigos e medievais, incluíndo o coñecemento herdado dos antigos naturalistas como Aristóteles, Plinio o Vello,^[1] e Aeliano.^[2] Gessner foi coñecido como "o Plinio suízo."^[3] Para obter información baseouse en gran medida no libro Physiologus.^[3]

Nos seus grandes traballos Gessner trataba de distinguir os feitos dos mitos e ideas equivocadas populares,^[4] e así o seu traballo enciclopédico incluía tanto criaturas extintas coma animais recentemente descubertos das Indias Orientais, do norte distante e de animais traídos do Novo Mundo. A obra incluía extensa información sobre mamíferos, aves, peixes e réptiles. Describiu en detalle os seus hábitos diarios e movementos. Tamén incluíu os seus usos en medicina e nutrición.^[1]

Historia animalium mostraba o lugar dos animais na historia, literatura e arte. As seccións de cada capítulo detallaban o animal e os seus atributos, na tradición dos libros de emblemas. A obra de Gessner incluía algúns feitos en diferentes linguas, como os nomes dos animais.^[5]

• Volume 1: Animais de catro patas que paren as crías (cuadrúpedes vivíparos) (1551). O título deste primeiro volume é Historiae animalium Liber Primus. De Quadrupedibus viulparis^[6], é dicir, "Libro primeiro de Historia dos animais. Cuadrúpedes vivíparos.", onde aparece a forma en xenitivo Historiae (de Historia). O título xeral do conxunto da obra é, non obstante, Historia animalium (nominativo), que, por tanto, foi o usado como título deste artigo.
• Volume 2: Cuadrúpedes que poñen ovos (ovíparos) (réptiles e anfibios) (1554).
• Volume 3: Aves (1555).
• Volume 4: Peixes e animais acuáticos (1558).
• Volume 5: Serpes e escorpións (incompleto, publicado postumamente en 1587).^[7]

As ilustracións de gravados en madeira coloreadas foron o primeiro intento real de representar animais no seu ambiente natural. É o primeiro libro que ilustra fósiles.^[5][8]

Gessner agradece a obra dun dos seus principais ilustradores, Lucas Schan,^[9] un artista de Estrasburgo. Probablemente usou outros ilustradores e tamén debuxou el mesmo;^[3] porén, o libro é famoso por copiar ilustracións doutras fontes, incluíndo o rinoceronte de Dürer a partir dun gravado en madeira ben coñecido.^[2] A historia natural de Gessner foi pouco común para os lectores do século XVII en canto ás ilustracións que se proporcionaban.^[3]

No tempo en que saíu do prelo a Historia animalium había en Europa unha tensión relixiosa extrema. Baixo o papado de Paulo IV considerábase que as convicións relixiosas dun autor contaminaban todos os seus escritos,^[10] e como Gessner era protestante, o libro foi engadido pola Igrexa católica ao Índice de libros prohibidos.^[3]

Bibliografía

• Anzovin, Steven (2000). Famous First Facts. H. W. Wilson. ISBN 0-8242-0958-3. 
• Daston, Lorraine; et al. (2001). Wonders and the Order of Nature, 1150-1750. Zone books. ISBN 0-942299-91-4. 
• Eamon, William (1994). Science and the Secrets of Nature: Books of Secrets in Medieval and Early Modern Culture. Princeton University Press. ISBN 0-691-02602-5. 
• Fudge, Erica (2004). Renaissance Beasts: Of Animals, Humans, and Other Wonderful Creatures. University of Illinois Press. ISBN 0-252-02880-5. 
• Gmelig-Nijboer, Caroline Aleid (1977). Conrad Gessner's 'Historia animalium': an inventory of renaissance zoology. Meppel. 
• Gessner, Conrad; et al. (1971). Curious Woodcuts of Fanciful and Real Beasts - A Selection of 190 Sixteenth-century Woodcuts from Gessner's and Topsell's Natural Histories. Dover Publications. ISBN 04862270-1-4. 
• Huxley, Robert; et al. (2007). The Great Naturalists. Thames & Hudson. ISBN 0-500-25139-8. 
• Jardine, Secord; et al. (1996). Cultures of Natural History. Cambridge University Press. ISBN 0-521-55894-8. 
• Library Company of Phil, Steven (2000). Legacies of Genius: A Celebration of Philadelphia Libraries: A Selection of Books, Manuscripts, & Works of Art. ISBN 1-151-45471-0. 
• Ogilvie, Brian W. (2006). The Science of Describing: Natural History in Renaissance Europe. University of Chicago Press. ISBN 0-226-62087-5. 
• Pavord, Anna (2005). The Naming of Names - The Search for Order in the World of Plants. Bloomsbury. ISBN 1-59691-071-2. 
• Pettitt, George A. (18 February 2014). "Conrad Gesner". Encyclopædia Britannica. Consultado o 26 September 2017. 
• Rudwick, Martin J.S. (1976). The Meaning of Fossils. University of Chicago Press. ISBN 0-226-73103-0. 
• Schmitt, Charles B.; et al. (1990). The Cambridge History of Renaissance Philosophy. Cambridge University Press. ISBN 0-521-39748-0. 
• Topsell, Edward,; Gessner, Konrad; et al. (1967). The history of four-footed beasts and serpents and insects. Da Capo Press. ISBN 0-306-70923-6. 

Ligazóns externas

• Historiae Animalium Liber Primum acceso en liña ao libro completo