Paleóxeno

O paleóxeno (escrito ás veces paleoxeno),^[2] tamén coñecido como terciario temperán, é, na escala de tempo xeolóxico, un período xeolóxico, o que inicia a era Cenozoica.

Comezou hai 65,5 ± 0,3 millóns de anos e acabou hai 23,03 millóns de anos.^[3][4][5] Cunha duración, por tanto, duns 43 millóns de anos, o paleóxeno destacou especialmente pola evolución dos mamíferos a partir de especies pequenas e relativamente pouco importantes como o eran a finais do cretáceo.

Divídese en paleoceno, eoceno e oligoceno.

O período paleóxeno marcou un tempo de transición na historia da Terra. O cambio climático máis profundo foi o arrefriamento que fixo medrar as rexións polares. No ámbito global formáronse cadeas montañosas actuais en América do Norte (Sierra Nevada e Montañas Rochosas) e en Europa (Alpes, cadeas Ibéricas, Béticas, Pireneo e Cantábrica). Os sedimentos que rexistran estes e outros sucesos cenozoicos están, na súa maioría, non consolidados, a excepción de carbonatos e algúns silicatos litificados.

Os organismos que permaneceron nos océanos son os taxons que persisten hoxe en día. Sobre a Terra, as anxiospermas do paleóxeno eran parecidas ás do cretáceo superior. A vida animal cambiou drasticamente; os mamíferos, en xeral pequenos ao inicio do paleóxeno, xa eran moi parecidos aos actuais a finais do período. Importantes no período foron: Mesohippus (cabalos), foraminíferos, monos, plantas con flor, a diversificación dos mamíferos, a formación do carbón, os Alpes e, en Suramérica, a subdución de tipo Andino.