Ժա Ժա Գաբոր
Ժա Ժա Գաբոր (անգլ.` Zsa Zsa Gabor, իրական անունը` Շարի Գաբոր (հունգար.` Gábor Sári), փետրվարի 6, 1917[1][2][3][…], Բուդապեշտ, Ավստրո-Հունգարիա[4] - դեկտեմբերի 18, 2016[5][1][6][…], Լոս Անջելես, ԱՄՆ[5][4]), հունգարական ծագումով ամերիկյան դերասանուհի, որը ձեռք էր բերել աշխարհիկ տիկնոջ համբավ։
| Ժա Ժա Գաբոր | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան թիվ՝ | փետրվարի 6, 1917[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր՝ | Բուդապեշտ, Ավստրո-Հունգարիա[4] |
| Վախճանի թիվ՝ | դեկտեմբերի 18, 2016[5][1][6][…] (99 տարեկան) |
| Վախճանի վայր՝ | Լոս Անջելես, ԱՄՆ[5][4] |
| Քաղաքացիություն՝ | .svg){kind=small} Ավստրո-Հունգարիա ԱՄՆ |
| Մասնագիտություն՝ | կինոդերասանուհի, բարձրաշխարհիկ հեղինակություն, թատրոնի դերասանուհի, հեռուստատեսային դերասանուհի, գեղեցկության մրցույթի մասնակից և դերասանուհի |
| Պարգևներ՝ | |
| IMDb։ | ID 0001248 |
Կենսագրությունը
Ժա Ժա Գաբորը ծնվել է Բուդապեշտում, Վիլմոշ և Ջոլի Գաբորների ընտանիքում։ Նրա քույրերը` Մագդան և Էվան, հետագայում նույնպես դարձել են դերասանուհիներ։ Իր Շարի անունը (Սառա անվան հունգարական տարբերակն է) նա ստացել էր ի պատիվ հունգար դերասանուհի Շարի Ֆեդակի և քանի որ մանուկ հասակում չէր կարողանում այն արտասանել, ուստի մայրը նրան կոչում էր ինչպես ինքը` Ժա Ժա։
1936 թվականին Ժա Ժա Գաբորը հաղթանակ է տարել «Միս Հունգարիա» գեղեցկության մրցույթում, սակայն որակազրկվել է` իր տարիքը խաբելու համար[7]։ Նույն թվականին ուղևորվել է Վիեննա, որտեղ նրան նկատել է երգիչ Ռիխարդ Տաուբերը և հրավիրել երգելու աղախնի դերը իր նոր «Der singende Traum» («Երգող երազանք») օպերետում։ 1941 թվականին, հետևելով իր քրոջը, մեկնել է Հոլիվուդ։
Կինոյում նրա դեբյուտը կայացել է 1952 թվականին՝ «Մենք ամուսնացած չենք» կինոնկարում, որտեղ գլխավոր դերը կատարում էր Ջինջեր Ռոջերսը։ Նույն թվականին թողարկվել է նաև Ջոն Հյուսթոնի «Մուլեն Ռուժ» կինոնկարը, որտեղ Ժա Ժա Գաբորը հանդես է եկել հայտնի պարուհի Ժաննա Ավրիլի դերում։ Հետագա տարիներին նա առավելապես ակտիվ էր հեռուստատեսությունում և ֆիլմերում հանդես էր գալիս կամ էպիզոդիկ դերերով, կամ` ինքն իր դերը կատարելով։ Այդպիսի ֆիլմերից էին «Մղձավանջ Թեղիների փողոցում 3. Երազի մարտիկները» (1987 թ.), «Մերկ ատրճանակ 2½. Վախի բույրը» (1991 թ.), «Ռամիկը Բևեռլի Հիլզում» (1992 թ.), «Բրեդիի ընտանիքը 2» (1996 թ.) և այլն։
Բացի կինոնկարներում, հեռուստահաղորդումներում և բազմաթիվ ժամանցային ներկայացումներում մասնակցելուց, նա դարձել էր աշխարհիկ կյանքի ամենանշանակալից աստղերից մեկը։ Նրա հումորի զգացումը, տարօրինակությունն ու սկանդալային և ցնցող իրադարձությունների կիզակետում հայտնվելու հակումները, թույլ տվեցին պահպանել իր հանրաճանաչությունը` անկախ իր կինոկարիերայում տեղ գտած բարդություններից։
Խնդիրներ օրենքի հետ
1989 թվականին Ժա Ժա Գաբորը Բևեռլի Հիլզում ապտակել էր ոստիկան Փոլ Կրամերին, երբ վերջինս կանգնեցրել էր նրան` ճանապարհային երթևեկության կանոնները խախտելու համար[8]։ Դատարանում նա իր գործողությունները արդարացնում էր նրանով, թե իբր ոստիկանը չարաշահել էր իր ծառայողական պարտականությունները և իրեն կոպիտ էր պահում։ Արդյունքում Ժա Ժա Գաբորը մեղավոր ճանաչվեց` ոստիկանի վրա հարձակվելու համար և դատապարտվեց 72 ժամ ուղղիչ աշխատանքների, ինչպես նաև 13 հազար դոլարի չափով տուգանքի։ Հետագայում նա հումորով էր վերաբերվում այդ միջադեպին։
Առողջական խնդիրներ
2002 թվականին Ժա Ժա Գաբորը ավտովթարի հետևանքով հայտնվել էր հիվանդանոցում։ Վթարի պահին նա ապահովագրված էր և արդյունքում ստացել է երկու միլիոն դոլար ապահովագրական գումար։ 2005 թվականին կաթված է տարել, որը մեծ վտանգ էր ներկայացնում նրա կյանքի համար։ Վիրահատվելուց հետո դուրս է գրվել և 2007 թվականին կրկին բուժման կուրս անցել։
2010 թվականին, մահճակալից անհաջող կերպով վայր ընկնելու պատճառով կրկին հայտնվել է հիվանդանոցում, քանի որ ստացել էր կոնքազդրային հոդի կոտրվածքներ[9]։ Նույն թվականի օգոստոսին, նրա վիճակը ծայրահեղ ծանր էր և նրա հնարավոր մահվան հանգամանքը հաշվի առնելով, ստիպված քահանա էին հրավիրել հիվանդասենյակ` հատուկ ծիսակարգ կատարելու համար[10]։ Օգոստոսի վերջերին Ժա Ժա Գաբորը հրաժարվեց հետագա բուժումներից և մեկնեց տուն, որոշելով իր կյանքի վերջին օրերն անցկացնել հարազատների հետ[11]։ Նոյեմբերին ոտքի թրոմբի պատճառով, կրկին հայտնվել է հիվանդանոցում[12]։ Հետազոտելով, 93-ամյա դերասանուհու մոտ հայտնաբերել են գանգրենա և որոշում են կայացրել ծնկից ներքև անդամահատել ստորին վերջույթը[13]։
2011 թվականի մարտին, Ժա Ժա Գաբորը հրաժարվել է երկրորդ ոտքի անդամահատումից, որից հետո բժիշկները նրա ապրելու հնարավորությունը` գոնե մեկ տարի, գնահատել են 50%։ Մարտի 23-ին, իմանալով իր հին ընկերուհու` Էլիզաբեթ Թեյլորի մահվան մասին, Գաբորը կրկին հոսպիտալացվել է[14]։ 2011 թվականի մայիսին դերասանուհին նորից հոսպիտալացվել է, այս անգամ թոքաբորբի ծանր բարդացումների պատճառով և մեկ շաբաթ անց է կացրել կոմայի մեջ[15][16][17]։
Անձնական կյանքը
Ժա Ժա Գաբորն ամուսնացած է եղել 9 անգամ։ Յոթ անգամ ամուսնալուծվել է, իսկ ամուսնություններից մեկը չեղյալ է հայտարարվել։
- Թուրք դիվանագետ Բուրհան Ասաֆ Բելգե (1937-1941 թթ.)
- Գործարար Կոնրադ Հիլթոն (1942-1947 թթ.)
- Դերասան Ջորջ Սանդերս (1949-1954 թթ.)
- Փաստաբան Հերբերտ Հատներ (1962-1966 թթ.)
- Ջոշուա Ս. Կոսդեն-կրտսեր (1966-1967 թթ.)
- Դիզայներ Ջեք Ռայան (1975-1976 թթ.)
- Դերասան Մայքլ Օ'Հարա (1976-1982 թթ.)
- Մեքսիկացի դերասան Ֆիլիպե դե Ալբա (1983 թ. ամուսնությունը չեղյալ է հայտարարվել)
- Գերմանացի գործարար Ֆրեդերիկ ֆոն Անհալտ (1986 թ-ից մինչ կյանքի վերջը)
Ժա Ժա Գաբորը իր քույրերից միակն էր, որ երեխա է ունեցել։ Համաձայն նրանց «One Lifetime Is Not Enough» կենսագրական գրքի, նրա հղիությունը Կոնրադ Հիլթոնի կողմից բռնաբարության արդյունք էր։ Նրա դուստրը` Ֆրանչեսկա Հիլթոնը, ծնվել էր 1947 թվականին, իր ծնողների ամուսնալուծությունից հետո։ 2005 թվականին Ժա Ժա Գաբորի անունից Կալիֆոռնիայի դատարան հայց էր ներկայացվել ընդդեմ Ֆրանչեսկայի, որում վերջինս մեղադրվում էր գողության և խարդախության մեջ[18]։ Հայցը նախաձեռնել էր Գաբորի ամուսինը` Ֆրեդերիկ ֆոն Անհալտը, որը սակայն մերժվել էր` Գաբորի դատարան չներկայանալու պատճառով։
Ֆրանչեսկան մահացել է 2015 թվականին՝ կաթվածից, 67 տարեկանում։ Ժա Ժա Գաբորը այդպես էլ մինչ իր մահը, չիմացավ դստեր մահվան մասին։ Նրա ամուսինը թաքցրել էր դստեր մահվան փաստը նրանից, վախենալով Ժա Ժա Գաբորի հոգեկան և ֆիզիկական վիճակից։
Ժա Ժա Գաբորը մահացել է 2016 թվականի դեկտեմբերի 18-ին, 99 տարեկանում, Լոս Անջելեսի Ռոնալդ Ռեյգանի անվան բժշկական կենտրոնում[19]։ Նրա աճյունը թաղվել է Լոս Անջելեսի արևմուտքում գտնվող Վեսթվուդյան գերեզմանոցում[20]։
Հայտնի արտահայտությունները
Ժա Ժա Գաբորը հայտնի էր իր սրամիտ արտահայտություններով[21]։ Իր նախկին ամուսինների մասին նա արտահայտվել է հետևյալ կերպ.
- Ես նրանց վրա երբեք չեմ զայրացել այն աստիճան, որ վերադարձնեմ ադամանդները։
Իսկ ամուսնալուծությունների մասին ասել է.
- Ես հիանալի տանտիրուհի եմ։ Յուրաքանչյուր բաժանումից հետո` տանտիրուհին մնացել եմ ես։
Նրա հայտնի արտահայտություններից են նաև.
- Տղամարդիկ սիրում են աչքերով, իսկ կանայք` ականջներով։
- Ես ոչինչ չգիտեմ սեքսի մասին, քանի որ մշտապես ամուսնացած եմ եղել։
Մասնակի ֆիլմագրությունը
| Թվական | Անվանում | Բնօրինակ անվանում | Կերպար |
|---|---|---|---|
| 1952 | Մենք ամուսնացած չենք | We're Not Married! | Իվ Մելռոուզ |
| 1952 | Դա գեղեցիկ տեսք ունի | Lovely to Look at | Ժա Ժա |
| 1952 | Մուլեն Ռուժ | Moulin Rouge | Ջեյն Ավրիլ |
| 1953 | Սիրո երեք պատմություններ | The Story of Three Loves | պչրուհի |
| 1953 | Լիլի | Lili | Ռոզալիա |
| 1953-1965 | Տեղ ազատեք հայրիկի համար | Make Room for Daddy | Լիզա |
| 1953 | Հասարակության թիվ 1 թշնամին | L'ennemi public n° 1 | Լոլա լա Բլոնդե |
| 1954 | Կրկես` երեք արենայով | 3 Ring Circus | Սադիա |
| 1955-1958 | Առավոտյան թատրոն | Matinee Theatre | Էուժենիա |
| 1956 | Սրիկայի մահը | Death of a Scoundrel | միսիս Ռայան |
| 1957 | Աղջիկը Կրեմլում | The Girl in the Kremlin | Լիլի Գրիշենկո, Գրետա Գրիշենկո |
| 1958 | Մարդը, ով չէր կարող խոսել | The Man Who Wouldn't Talk | Եվա Տրենտ |
| 1958 | Չարի կնիքը | Touch of Evil | սթրիփ ակումբի սեփականատեր |
| 1958 | Տիեզերքի թագուհին | Queen of Outer Space | Տալիա |
| 1959 | Մեծ սիրո սերենադը | For the First Time | Գլորիա Դե Վադնուց |
| 1960 | Նինոչկա | Ninotchka | - |
| 1960 | Մեքսիկացին Հոլիվուդում | Pepe | Ժա Ժա Գաբոր |
| 1962 | Ճանապարհ դեպի Հոնկոնգ | The Road to Hong Kong | կամեո |
| 1962 | Տղաները ուղևորվում են զբոսնելու | Boys' Night Out | - |
| 1964-1967 | Գիլլիգանի կղզին | Gilligan's Island | Էրիկա Տիֆանի-Սմիթ |
| 1966-1968 | Բեթմեն | Batman | Միներվա |
| 1966 | Մեռած մոր նկարը | Picture Mommy Dead | Ջեսիկա Ֆլագմոր Շելլի |
| 1966 | Որ դու սատկես, թանկագինս | Drop Dead Darling | Ժիժի |
| 1967 | Ադամանդե Ջեկը | Jack of Diamonds | Ժա Ժա Գաբոր |
| 1976 | Վոն Տոն Տոն - շունը, որ փրկեց Հոլիվուդը | Won Ton Ton։ The Dog Who Saved Hollywood | - |
| 1977-1987 | Սիրո մակույկը | The Love Boat | Աննետ |
| 1978 | Յուրաքանչյուր աղջիկ ունի իր հնարավորությունը | Every Girl Should Have One | Օլիվիա Ուայն |
| 1979 | Սուպերգնացք | Supertrain | Օդրի |
| 1984 | Տիլլին, մեծն Ֆրանկենշտեյնի մորաքույրը | Frankenstein's Great Aunt Tillie | Կլարա |
| 1987 | Մղձավանջ Թեղիների փողոցում 3. Երազի մարտիկները | A Nightmare on Elm Street 3։ Dream Warriors | Ժա Ժա Գաբոր |
| 1987 | Յոհան Շտրաուս. Չթագադրված արքա | Johann Strauss - Der König ohne Krone | - |
| 1988 | Ծննդյան տոների հատուկ թողարկում | Christmas at Pee Wee's Playhouse | արքայադուստր Ժա Ժա |
| 1990-1996 | Արքայազնը Բևեռլի Հիլզից | The Fresh Prince of Bel-Air | Սոնյա Լամոր |
| 1991 | Մերկ ատրճանակ 2½. Վախի բույրը | The Naked Gun 2½։ The Smell Of Fear | Ժա Ժա Գաբոր |
| 1992 | Մերկ ճշմարտություն | The Naked Truth | ուղեկցորդուհի |
| 1993 | Ռամիկը Բևեռլի Հիլզում | The Beverly Hillbillies | Ժա Ժա Գաբոր |
| 1996 | Բրեդիի ընտանիքը | A Very Brady Sequel | Ժա Ժա Գաբոր |
Ծանոթագրություններ
 | Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժա Ժա Գաբոր» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժա Ժա Գաբոր» հոդվածին։ |