Ջիմի Գրիվզ

անգլիացի ֆուտբոլիստ

Ջեյմս Փիթեր Գրիվզ (անգլ.՝ James Peter Greaves, փետրվարի 20, 1940(1940-02-20)[1][2][3], Manor Park, Նյուհեմ, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն - սեպտեմբերի 19, 2021(2021-09-19)[4], Danbury, Chelmsford, Էսեքս, Էսեքս, Արևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), անգլիացի ֆուտբոլիստ, հարձակվող։ Առավել հայտնի է անգլիական «Չելսի» և «Տոտենհեմ Հոտսպուր» ակումբներում հանդես գալով, ինչպես նաև Անգլիայի ազգային հավաքականում։ Վեց անգամ դարձել է ֆուտբոլային լիգայի առաջին դիվիզիոնի լավագույն ռմբարկու, ինչը ռեկորդային ձեռքբերում է անգլիական ֆուտբոլի պատմության մեջ։ Խփած գոլերի քանակով (357) զբաղեցնում է առաջին տեղը Անգլիայի լիգայի բոլոր ժամանակների բարձրագույն դիվիզիոնի լավագույն ռմբարկուների ցուցակում.

Ջիմի Գրիվզ
անգլ.՝ Jimmy Greaves
Քաղաքացիությունը Միացյալ Թագավորություն
Ծննդյան ամսաթիվփետրվարի 20, 1940(1940-02-20)[1][2][3]
ԾննդավայրManor Park, Նյուհեմ, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Մահվան ամսաթիվսեպտեմբերի 19, 2021(2021-09-19)[4] (81 տարեկան)
Մահվան վայրDanbury, Chelmsford, Էսեքս, Էսեքս, Արևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Հասակ1,73 մետր[5]
Քաշ64 կիլոգրամ
Դիրքհարձակվող

Ֆուտբոլային կարիերա

«Չելսի», «Միլան», «Տոտենհեմ»

Գրիվզն առաջին գոլն է խփել արդեն 1957 թվականին «Չելսիի» կազմում իր դեբյուտային խաղում։ Հանդես գալով «Չելսիում»՝ Գրիվզը առաջնությունը երկու անգամ ավարտել է որպես լավագույն ռմբարկու՝ 1959 և 1961 թվականներին, իսկ 1960/61 մրցաշրջանում նրա 41 գոլերը մինչ օրս ակումբի ռեկորդն են։ Չնայած իր ռմբարկուական տաղանդին, Գրիվզը «Չելսիի» հետ ոչ մի գավաթ չի նվաճել։

1960 թվականին Գրիվզը դարձավ ամենաերիտասարդ խաղացողը, ով ընդհանուր առմամբ 100 գոլ խփեց առաջնությունում։ Առաջին դիվիզիոնում իր 100-րդ գոլը նա խփել է 20 տարեկան և 290 օրական հասակում (իսկ 23 տարեկանում նա, ինչպես Դիքսի Դինը, խփեց իր 200-րդ գոլը)։

1961 թվականին նա տեղափոխվեց իտալական «Միլան»՝ մինչ այդ մերժելով «Նյուքասլի» պատկառելի առաջարկը, սակայն նրան այդպես էլ չհաջողվեց ամրապնդվել արտասահմանյան ակումբում։ Նա վերադարձավ Անգլիա՝ 99,999 ֆունտ արժողությամբ պայմանագիր կնքելով «Տոտտենհեմ Հոտսպուրի» հետ։ Պայմանագրի անսովոր ցուցանիշը կոչված էր ազատել Գրիվզին «100,000 ֆունտ արժողությամբ առաջին ֆուտբոլիստը դառնալու» ճնշումից։

«Տոտտենհեմում» Գրիվզն իսկական լեգենդ է դարձել։ 1961-1970 թվականներին հանդես է եկել Տոտտենհեմի կազմում, մասնակցել է 379 հանդիպման, խփել է 266 գոլ, այդ թվում՝ 220 գոլ Առաջին դիվիզիոնում։ Չորս մրցաշրջանների ընթացքում (1963, 1964, 1965 և 1969) Գրիվզը առաջնության լավագույն ռմբարկուն էր։ Նա համարվում է անգլիական ֆուտբոլի պատմության ամենակայուն հարձակվողներից մեկը։ Նրա ռեկորդը՝ որպես չորս սեզոնների լավագույն ռմբարկու, դեռ չի կոտրվել։

«Տոտտենհեմի» հետ Գրիվզը նվաճել է Անգլիայի գավաթը 1962 և 1967 թվականներին (1962 թվականի եզրափակչում նա գրավել է «Բարնլիի» դարպասը)։ Նա նաև նվաճեց գավաթակիրների գավաթը 1963 թվականին՝ երկու գոլ խփելով Մադրիդի «Ատլետիկոյի» դեմ հայտնի եզրափակչում, որն ավարտվեց 5:1 հաշվով։ Դրանից հետո Տոտտենհեմը դարձավ առաջին բրիտանական ակումբը, որը նվաճեց եվրոպական գավաթը։ Մինչ այժմ նա համարվում է «Տոտտենհեմի» լավագույն ֆուտբոլիստներից մեկը։

Կարիերան հավաքականում

Գրիվզը 2011 թվականի դեկտեմբերին

Գրիվզն իր առաջին մարտահրավերը Անգլիայի ազգային հավաքական է ստացել 1959 թվականի մայիսի 17-ին՝ Պերուի հավաքականի դեմ խաղի համար։ Այդ խաղում նրան հաջողվեց գոլի հեղինակ դառնալ, սակայն անգլիացիները, միևնույն է, պարտվեցին 4:1 հաշվով։ Ընդհանուր առմամբ, նա հավաքականի կազմում մասնակցել է 57 հանդիպման և դարձել 44 գոլի հեղինակ՝ ընդամենը 5 գոլով պակաս, քան Բոբի Չարլթոնը։ Նա Անգլիայի հավաքականի լավագույն ռմբարկուների ցուցակում զբաղեցնում է երրորդ հորիզոնականը՝ զիջելով միայն Չարլթոնին և Գարի Լինեկերին։ Գրիվզին է պատկանում Անգլիայի հավաքականի կազմում «հեթ-տրիկների» քանակով ռեկորդը, նա խփել է 6 «հեթ-տրիկ»։ 1961 թվականի Մեծ Բրիտանիայի տնային առաջնության խաղարկությունում Գրիվզը ռեկորդ սահմանեց՝ հավաքականի կազմում 3 խաղում խփելով 7 գոլ, արդյունքում Անգլիան դարձավ չեմպիոն։

1962 թվականի աշխարհի առաջնության ժամանակ Անգլիայի և Բրազիլիայի հավաքականների միջև խաղի ժամանակ դաշտ դուրս եկավ անտուն շուն։ Կենդանուն բռնելու խաղացողների բոլոր ջանքերն ապարդյուն էին, բայց հետո Գրիվզը չորեքթաթ կանգնեց և շանը կանչեց իր մոտ։ Այս փորձը հաջող է եղել, շանը բռնել են, բայց սկզբում նա հանգամանորեն միզել է Գրիվզի շապիկի վրա։ Բրազիլացի Գարինչային այնքան է դուր եկել միջադեպը, որ նա այդ շանը տարել է իր տուն։

1966 թվականի աշխարհի տնային առաջնության նախօրեին նա իր կարիերայում երկրորդ «պոկերն» է արել ազգային հավաքականի կազմում՝ 4 գոլ խփելով Նորվեգիայի հավաքականի դեմ արտագնա խաղում (6:1)։ Գրիվզը սկսեց աշխարհի առաջնությունը որպես Անգլիայի հավաքականի հիմնական հարձակվող, սակայն ոտքի վնասվածք ստացավ խմբային փուլի վերջին խաղում Ֆրանսիայի հավաքականի հետ։ Նրան փոխարինել է «Վեսթ Հեմի» 24-ամյա հարձակվող Ջեֆ Հըրսթը, ով հաղթական գոլը խփել է Արգենտինայի հավաքականի դեմ քառորդ եզրափակիչում և պահպանել է իր տեղը կազմում մինչև եզրափակիչ հանդիպումը, որում հերոս է դարձել՝ վերջինում ձեևակերպելով հայտնի հեթ-տրիկը և հաղթանակ պարգևելով անգլիացիներին[6]։

Հայտնի լուսանկարներից մեկում պատկերված է այն պահը, երբ Անգլիայի հավաքականի ամբողջ նստարանը ցատկում է եզրափակիչ սուլիչից հետո, որը նշանակում է Անգլիայի հաղթանակը աշխարհի առաջնությունում։ Ամբողջ նստարանը, բացի Ջիմի Գրիվզից, որը մնում է նստած իր կոստյումով և փողկապով, և չափազանց զարմացած է թվում այն ամենից, ինչ տեղի է ունեցել։ Գրիվզը միշտ պնդել է, որ Անգլիայի հաղթանակից հետո ուրախությունից բացի այլ բան չի զգացել և հաղթանակը տոնել է ոչ պակաս, քան նստարանին մնացած մյուս ֆուտբոլիստները։ Այնուամենայնիվ, Անգլիայի հավաքականի հաղթանակի վերաբերյալ նրա արձագանքը լավ փաստագրված է. եզրափակիչ խաղից հետո նա հավաքեց ուղեբեռը և արձակուրդ գնաց կնոջ հետ, մինչդեռ մնացած թիմը ներկա էր պաշտոնական խնջույքին։

1966 թվականի աշխարհի առաջնությունից հետո Գրիվզը հավաքականի կազմում մասնակցել է ընդամենը երեք հանդիպման, որոնցում դարձել է 1 գոլի հեղինակ։ Հավաքականի կազմում վրա վերջին խաղը Ավստրիայի հավաքականի դեմ խաղն էր 1967 թվականի մայիսին։ 1967/68 և 1968/69 մրցաշրջանների երկրի առաջնություններում։ Նա 81 խաղում խփեց ընդհանուր առմամբ 50 գնդակ (1968/69 մրցաշրջանում նա դարձավ առաջնության լավագույն ռմբարկուն)։ 1968/69 մրցաշրջանում նա դարձավ Անգլիայի լավագույն ռմբարկուն, իսկ 1968/69 մրցաշրջանում նա դարձավ Անգլիայի լավագույն ռմբարկուն։

2007 թվականի նոյեմբերին հայտարարվեց, որ Գրիվզը և 1966 թվականի Անգլիայի հավաքականի հաղթական կազմի 10 այլ պահեստայիններ կպարգևատրվեն ՖԻՖԱ-ի մեդալներով[7]։

Ձեռքբերումներ

Թիմային ձեռքբերումներ

«Միլան»
«Տոտենհեմ Հոտսպուր»
Անգլիայի հավաքական

Անձնական ձեռքբերումներ

Ելույթների վիճակագրություն

Ակումբային վիճակագրություն

ԱկումբՄրցաշրջանԼիգաԵրկրի

գավաթ[9]

Լիգայի գավաթԵվրոգավաթ[10]Այլ[11]Ընդհանոր
ԽաղերԳոլերԽաղերԳոլերԽաղերԳոլերԽաղերԳոլերԽաղերԳոլերԽաղերԳոլեր
Չելսի1957/583522200000003722
1958/594232220033004737
1959/604029210000004230
1960/614041102200004343
Ընդհանուր15712473223300169132
Լոնդոնի հավաքական[12]1955/58------22--22
Ընդհանուր000000220022
Միլան1961/6210910--2000139
Ընդհանուր10910002000139
Տոտտենհեմ Հոտսպուր1961/622221790020003130
1962/634137100065124944
1963/644135200021004536
1964/654129460000004535
1965/662915210000003116
1966/673825861000004731
1967/683923430043104829
1968/694227446500005236
1969/70288431000003311
Ընդհանուր32122036328514922381268
Վեստ Հեմ Յունայթեդ1969/70640000000064
1970/7132910100000349
Ընդհանուր3813101000004013
Ընդամենը կարիերայի ընթացքում5263664535117211422605424

Գոլերը հավաքականում

Անգլիայի հավաքականի գոլերը (արդյունքները)առաջինն են:
ԱմսաթիվՄարզադաշտՄրցակիցԽաղի արդյունքըՄրցույթԳրիվզի Գոլերը
1959 թվականի մայիսի 19Էստադիո Նասիոնալ, Լիմա  Պերու1:4Ընկերական խաղ1
1959 թվականի հոկտեմբերի 17Նինիան Պարկ, Քարդիֆ  Ուելս1-1Բրիտանիայի տնային առաջնություն1
1960 թվականի մայիսի 11Ուեմբլի  Հարավսլավիա3:3Ընկերական խաղ1
1960 թվականի հոկտեմբերի 8Ուինձոր Պարկ, Բելֆաստ  Հյուսիսային Իռլանդիա5:2Բրիտանիայի տնային առաջնություն2
1960 թվականի մայիսի 15Ստադ Մունիսիպալ, Լյուքսեմբուրգ  Լյուքսեմբուրգ9:0ՖԻՖԱ Աշխարհի առաջնություն 19623
1960 թվականի հոկտեմբերի 26Ուեմբլի  Իսպանիա4:2Ընկերական խաղ1
1960 թվականի նոյեմբերի 23Ուեմբլի  Ուելս5:1Բրիտանիայի տնային առաջնություն2
1961 թվականի ապրիլի 15Ուեմբլի  Շոտլանդիա9:3Բրիտանիայի տնային առաջնություն3
1961 թվականի մայիսի 24Օլիմպիական մարզադաշտ (Հռոմ)  Իտալիա3:2Ընկերական խաղ1
1961 թվականի մայիսի 27Էռնստ Հապել, Վիեննա  Ավստրիա1:3Ընկերական խաղ1
1962 թվականի մայիսի 20Էստադիո Նասիոնալ, Լիմա  Պերու4:0Ընկերական խաղ3
1962 թվականի հունիսի 2Էստադիո Էլ Տենենտե, Ռանկագուա  Արգենտինա3:1ՖԻՖԱ Աշխարհի առաջնություն 19621
1962 թվականի հոկտեմբերի 20Ուինձոոր Պարկ, Բելֆաստ  Հյուսիսային Իռլանդիա3:1Բրիտանիայի տնային առաջնություն1
1962 թվականի նոյեմբերի 21Ուեմբլի  Ուելս4:0Բրիտանիայի տնային առաջնություն1
1963 թվականի մայիսի 29Տեգելնե դաշտ, Բրատիսլավա  Չեխոսլովակիա4:2Ընկերական խաղ2
1963 թվականի հոկտեմբերի 12Նինիան Պարկ, Քարդիֆ  Ուելս4:0Բրիտանիայի տնային առաջնություն2
1963 թվականի հոկտեմբերի 23ՈւեմբլիԱշխարհի հավաքական2:1Ընկերական խաղ1
1963 թվականի նոյեմբերի 20Ուեմբլի  Ուելս8:3Բրիտանիայի տնային առաջնություն4
1964 թվականի մայիսի 24Դալիմաունթ Պարկ, Դուբլին  Իռլանդիա3:1Ընկերական խաղ1
1964 թվականի մայիսի 30Մարականա, Ռիո դե Ժանեյրո  Բրազիլիա1:5Ազգերի գավաթ1
1964 թվականի հոկտեմբերի 3Ուինձոր Պարկ, Բելֆաստ  Հյուսիսային Իռլանդիա4:3Բրիտանիայի տնային առաջնություն3
1964 թվականի դեկտեմբերի 9Օլիմպիական մարզադաշտ (Ամստերդամ)  Նիդերլանդներ1:1Ընկերական խաղ1
1965 թվականի ապրիլի 10Ուեմբլի  Շոտլանդիա2:2Բրիտանիայի տնային առաջնություն1
1965 թվականի մայիսի 5Ուեմբլի  Հունգարիա1:0Ընկերական խաղ1
1966 թվականի մայիսի 4Ուեմբլի  Հարավսլավիա2:0Ընկերական խաղ1
1966 թվականի հունիսի 29Ուլևոլ, Օսլո  Նորվեգիա6:1Ընկերական խաղ4
1967 թվականի մայիսի 24Ուեմբլի  Իսպանիա2:0Ընկերական խաղ1

Նորման Գիլերի համահեղինակությամբ գրքեր

  • This One’s On Me (Բորոդինայի թարգմանությամբ «Վերադարձ մարդկանց»)
  • The Final (վեպ)
  • The Ball Game (վեպ)
  • The Boss (վեպ)
  • The Second Half (վեպ)
  • Let’s Be Honest (Ռեգա Գաթերիջի հետ համատեղ)
  • Greavsie’s Heroes and Entertainers
  • World Cup History
  • GOALS! The greatest ever scored
  • Stop the Game, I Want to Get On
  • The Book of Football Lists
  • Taking Sides
  • Funny Old Games, with Ian St John
  • Sports Quiz Challenge
  • Sports Quiz Challenge 2
  • It’s A Funny Old Life
  • Saint & Greavsie’s World Cup Special
  • The Sixties Revisited
  • Don’t Shoot the Manager

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ