Վոլտր Բրատեյն
Վոլտր Հաուզեր Բրատեյն (անգլ.՝ Walter Houser Brattain, փետրվարի 10, 1902[1][2][3][…], Շամեն, Fujian, Ցին կայսրություն - հոկտեմբերի 13, 1987[1][2][3][…], Սիեթլ, ԱՄՆ), ամերիկացի ֆիզիկոս, աշխատել է Bell Labs-ում, ով Ջոն Բարդինի և Ուիլյամ Բրեդֆորդ Շոկլինի հետ հայտնաբերել է տրանզիստորային էֆեկտտը[11]։ Նրանք կիսել են 1956 թվականի ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակը իրենց հայտնագործության համար։
Վոլտր Բրատեյն անգլ.՝ Walter Brattain | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | փետրվարի 10, 1902[1][2][3][…] Շամեն, Fujian, Ցին կայսրություն |
| Մահացել է | հոկտեմբերի 13, 1987[1][2][3][…] (85 տարեկան) Սիեթլ, ԱՄՆ բնական մահով |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ |
| Մասնագիտություն | ֆիզիկոս և գյուտարար |
| Հաստատություն(ներ) | Ուիթման քոլեջ |
| Գործունեության ոլորտ | ֆիզիկա |
| Անդամակցություն | ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Գիտության զարգացման աջակցության ամերիկյան ասոցացիա[4] և Ամերիկյան ֆիզիկական ընկերություն[4] |
| Ալմա մատեր | Ուիթման քոլեջ, Օրեգոնի համալսարան, Մինեսոտայի համալսարան, Queen Anne High School?, Tonasket High School? և University of Oregon College of Arts and Sciences? |
| Տիրապետում է լեզուներին | անգլերեն |
| Գիտական ղեկավար | Ջոն Տորենս Տեյտ, Ավագ |
| Պարգևներ | |
| Ամուսին(ներ) | Keren Gilmore Brattain? և Emma Jane Miller? |
| Հայր | Ross Brattain?[10] |
 Walter Houser Brattain Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
Վոլտր Բրատեյնը ծնվել է Չինաստանի Ֆուցզյան նահանգի Շամեն քաղաքում՝ ամերիկացի ամուսիններ Ռոս Ռ․ Բրատեյնի և Օթիլիյա Հաուզեր Բրատեյնի ընտանիքում[12]։ Ռոս Ռ․ Բրատեյնը Թինգ֊Վեն ինստիտուտում (մասնավոր դպրոց չինացի տղաների համար[13]) ուսուցիչ էր[14]։ Երկու ծնողներն էլ ավարտել են Ուիթմանի քոլեջը[15] Օթիլիյա Հաուզեր Բրատեյնը տաղանդավոր մաթեմատիկոս էր[16]։ 1903 թվականին ընտանիքը վերադարձել է ԱՄՆ[14]։ Մի քանի տարի ապրել են Վաշինգթոնի նահանգի Սպոքեն քաղաքում, հետո՝ 1911 թվականին, տեղափոխվել են Վաշինգթոն նահանգի Թանասքեթ քաղաքի մոտակայքում գտնվող անասնապահական ռանչո[14][15]։
Բրատեյնը դպրոց է հաճախել Վանշինգթոնում՝ մեկ տարի Սիեթլ քաղաքի Աննա թագուհու ավագ դպրոցում, երկու տարի՝ Թանասկեթ ավագ դպրոցում և մեկ տարի Բեյնբրիջ քաղաքի «Մորան» տղաների համար դպրոցում[17]։ Հետագայում սովորել է Ուիթման քոլեջում, որտեղ նրա հետ սովորում էին Բենջամին Հ․ Բրաունը (ֆիզիկոս) և Վոլտեր Ա․ Բրատոնը (մաթեմատիկոս)։ 1924 թվականին Ուիթմանի քոլեջում ստացել է ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի բակալավրի աստիճան[18]։ Նրա եղբայր Ռոբերտ Բրատեյնը նույնօես ֆիզիկոս է[15]։
Արվեստների մագիստրոս դրարձել է Օրեգոնի համալսարանում 1926 թվականին, իսկ փիլիսոփայության դոկտոր Մինեսոտայի համալսարանում 1929 թվականին[18][19]։ Մինեսոտայի համալսարանում Ջոն Հազբրուկ վան Ֆլեք մոտ ուսումնասիրել է քվանտային մեխանիկա։
Վոլտր Բրատեյնը ամուսնացել է երկու անգամ։ Առաջին կինը քիմիկոս Կերեն Գիլմորն էր։ Նրանք ամուսնացել են 1935 թվականին, իսկ 1943 ունեցել են ծնվել է նրանց միակ երեխան Վիլյամ Ջ․ Բրատեյնը։ Կերեն Գիլմորը մահացել է 1957 թվականի ապրիլի 10-ին[20]։ 1958 թվականին Վոլտր Բրատեյնը ամուսնացել է Էմմա Ջեյն Միլերի հետ, ով արդեն երեք երեխա ուներ[18]։
1970-ականներին տեղափոխվել է Սիեթլ, որտեղ ապրել է մինչև կյանքի վերջ։ Մահացել է 1987 թվականի հոկտեմբերի 13-ին Սիեթլի ծերանոցում Ալցհայմերի հիվանդությունից[12][19]։ Թաղված է ԱՄՆ Վաշինգթոն նահանգի Գերվիլդ շրջանում՝ Պորեմոյ քաղաքի գերեզմանոցում[21]։
Ծանոթագրություններ
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վոլտր Բրատեյն» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 556)։  |